به نقل از «آنا»

ماجرای جدیدترین اثر مرحوم زرویی نصرآباد چیست؟/ بررسی نقش «خر» در ادبیات فارسی

تاریخ انتشار: ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۰۸۹۵۵

کتاب «خرپژوهی» نوشته مرحوم ابوالفضل زرویی نصرآباد با تصحیح و تدوین نسیم عرب‌امیری از سوی انتشارات کتاب نیستان منتشر شد.

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، انتشارات کتاب نیستان کتاب «خرپژوهی» نوشته مرحوم ابوالفضل زرویی نصرآباد را منتشر کرد. این کتاب بخشی از پژوهشی است که زرویی نصرآباد درباره حیوان «خر» در ادبیات منظوم و منثور فارسی انجام داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«خرپژوهی» در نسخه فعلی خود با کوشش نسیم عرب ‌امیری و با مقدمه‌ای از سید‌مهدی شجاعی منتشر شده است. زرویی در این کتاب تمامی اشعار و متن‌هایی را  که به کلمه «خر» در آن اشاره شده، گردآوری کرده است. 

سید مهدی شجاعی؛ مدیر انتشارات نیستان در مقدمه این کتاب آورده است که مرحوم زرویی در ادبیات جهان نیز این پژوهش را انجام داده است که به دلایلی امروز اثری از آن در دست نیست. بر اساس آنچه در این مقدمه درج شده است این پژوهش طی چند سال و در چند هزار صفحه به موضوع حضور «خر» در ادبیات، باورها، افسانه‌ها، قصه‌ها و مثل‌ها در تمامی مناطق جهان پرداخته است و مرحوم زرویی این کتاب را در چند مجلد در دست تألیف داشته که «خرپژوهی» تنها بخش کوچکی از آن اثر بزرگ است. «خرپژوهی» در نسخه فعلی خود در دو بخش شامل «حکایات و لطایف نظم» و «حکایات و لطایف نثر» تدوین شده است.

مرحوم زرویی در دوره حیات خود درباره این کتاب گفته است:‌ «سال‌ها پیش بنده به پیشنهاد سید فرید قاسمی که از پژوهشگران حوزه مطبوعات است نگارش «خرپژوهی» را آغاز کردم.  در این اثر به بررسی نقش «خر» در ادبیات فارسی، امثال الحکم، خر در کتاب‌های دینی، حکایت‌های منظوم و حکایت‌های نثر  پرداخته‌ام به گونه‌ای که حتی در این کتاب ضرب‌المثال‌های مرتبط با خر و خرهای معروف تاریخ را نیز بیان کرده‌ام».

نسیم عرب‌امیری؛ نویسنده طنزپرداز که کار تصحیح و تدوین آخرین اثر مرحوم زرویی نصرآباد را به عهده داشت، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا بیان کرد: این کتاب حاصل سال‌ها پژوهش مرحوم زرویی نصرآباد است اما تمام پژوهش ایشان در همین رابطه نیست. تصحیح و تدوین کتاب را بنده انجام دادم. بعضی از اشعار و لطایف نیاز به بازبینی داشت؛ چون جناب زرویی در قید حیات نبودند انتشارات نیستان از من خواستند این کار را انجام دهم.

وی بیان کرد: این کتاب به نقش خر در ادبیات منظوم و منثور می‌پردازد. استاد زرویی با دقت و نگاه تیزبینانه‌ای که داشتند سال‌ها در آثار منظوم و منثور فارسی تعمق کردند و با فیش‌برداری و یادداشت‌نویسی به نقش این حیوان در ادبیات فارسی پرداختند؛ نقشی که گاهی رنگ فلسفی، گاهی سیاسی و گاهی اجتماعی به خود می‌گرفت.

این نویسنده طنزپرداز با اشاره به اینکه خرپژوهی چیزی فراتر از این کتاب است و انجام این کار برای استاد زرویی حدود 6 سال زمان برد، عنوان کرد: پیش از این کار با جناب زرویی مجموعه‌ای پژوهشی و طویل به نام «هزار سال طنز فارسی» را کار کرده بودم؛ که بررسی طنز در آثار قدما و معاصرین در مجلدهای جداگانه بود. در حین این کار نیز افتخار این رو داشتم که از محضر استاد زرویی بیاموزم.

عرب‌امیری اظهار کرد: استاد زرویی سرمایه بزرگی بودند که متأسفانه زود از دست‌شان دادیم و قدرشان هم به مقدار کافی ندانستیم اگر ایشان بیشتر مجال زندگی پیدا می‌کردند مطمئناً نه تنها نسخه جامع‌تری از این کتاب بلکه کتاب‌های ارزشمند دیگری از ایشان به دستمان می‌رسید. تأثیر مرحوم زرویی نه فقط آثار ارزشمندشان بود بلکه مکتبی از طنزپردازان بود که به همت او تربیت شدند و اگر این روزها طنز اعتباری دارد بخش زیادی مدیون این مرد بزرگ و بی‌تکرار است.

وی افزود: من بعد از آقای زرویی بیشتر دغدغه‌ام جوان‌هایی هستند که وارد عرصه طنز می‌شوند چون ایشان یک مرجع ارزشمند برای همه بودند ولی بعد از ایشان طنز امروز فارسی یتیم شد.

به گزارش خبرگزاری آنا، کتاب «خرپژوهی» در قطع رقعی و 276 صفحه به قیمت 55 هزار تومان از سوی انتشارات کتاب نیستان روانه بازار کتاب شده است.

انتهای پیام/4028/

منبع: آنا

کلیدواژه: سید مهدی شجاعی انتشارات کتاب نیستان ابوالفضل زرویی نصرآباد ادبیات طنز زرویی نصرآباد مرحوم زرویی استاد زرویی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۰۸۹۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عاشق شعر عالمگیر ایران هستم/بهترین سوغاتی از نمایشگاه کتاب تهران

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، به نقل از ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، طالب آذرخش شاعر ملی تاجیکستان (با تخلص آذرخش) و سردبیر نشریه «پیام سغد» است. تاکنون به قلم او کتاب‌های بسیاری به خط سیریلیک در تاجیکستان منتشر شده است. اثری هم به نام «دیوان عشق» به خط فارسی و سیریلیک دارد که گلچینی از آن توسط انتشارات خردگان در تهران با عنوان «چشم، جانم، چشم...» منتشر شده است.

او بسیار تاکید دارد که آثارش به خط سیریلیک و فارسی منتشر شوند تا کسانی که در تاجیکستان با خط فارسی آشنایی ندارند با آن آشنا شوند و فرصتی برای مقایسه پیدا کنند. همچنین برخی اشعارش نیز در چند نشریه در تهران منتشر شده است. در چندین کنگره و همایش در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شرکت کرده و به قول خودش این «شهرهای عزیز»‌ را دوست داشته است.

طالب آذرخش سابقه حضور در محافل ادبی بسیاری در ایران را دارد و کتاب شعر را بهترین سوغات از ایران می‌داند. آذرخش درباره سابقه حضورش در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: خوشبختانه تجربه حضور در نمایشگاه کتاب تهران را دارم که برایم بسیار جالب بود. همچنین در چندین محفل فرهنگی از جمله محفل جشنواره فضولی نیز شرکت داشته‌ام.

وی افزود: نمایشگاه کتاب تهران یک بازار بزرگ کتاب است. یکباری که حضور داشتم از صبح تا عصر نتوانستیم حتی نصف نمایشگاه را هم ببینیم. من از حضور در این نمایشگاه که به عنوان یک فروشگاه بزرگ کتاب به نظر می‌رسد بسیار شاد و مسرور شدم. کتاب‌های جالبی در این نمایشگاه دیدم.

آذرخش ادامه داد: در نمایشگاه کتاب تهران، کتاب‌های ادبیات کلاسیک را که سال‌ها آرزوی دست‌یابی و مطالعه‌شان را داشتم پیدا کردم. با ناشران گوناگونی که آثار شعرای بزرگ مثل حافظ، سعدی، فردوسی و ...را منتشر کرده‌اند، گفت‌وگو کردم. وقتی هم که به تاجیکستان بازگشتم کتاب‌های جیبی این شاعران را به عنوان سوغات برای دوستانم آوردم.

این شاعر فارسی‌سرا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که به ادبیات معاصر ایران بسیار علاقه‌مند است، گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محل آشنایی من با آثار معاصر ادبیات ایران بود. من عاشق شعر و خصوصا شعر عالمگیر ایران هستم. با شعر معاصر ایران هم آشنایی دارم. آثار شاعرانی همچون شهریار، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)، شاملو و ... در تاجیکستان شناخته شده است. از اینکه در نمایشگاه کتاب تهران بدون واسطه و به راحتی به این کتاب‌ها دسترسی داشتم موجب خشنودی‌ام بود.

آذرخش همچنین با اشاره به این نکته که گویش تاجیکستانی‌ها و ایرانی‌ها باهم تفاوتی ندارد، ادامه داد: ما یک زبان داریم. شعر معاصر ایران و شعر معاصر تاجیکستان یک زبان دارد که همان زبان رودکی، خیام و حکیم فردوسی است. ما همان چیزی را که شما می‌خوانید، می‌خوانیم. البته در حوزه شعر معاصر ایران شعرهایی هم هست که به لهجه تهرانی یا شیوه‌های متفاوت است. اما همه این‌ها به زبان فردوسی و حافظ است. ما امروز شعری که در شاهنامه می‌خوانیم در شعر معاصر تاجیک هم می‌بینیم.

وی اضافه کرد: وقتی از ادبیات ایران حرف می‌زنیم، تفاوتی بین ایران و تاجیکستان نمی‌بینیم. فقط یک ادبیات فارسی در میان است. حتی ادبیات معاصر ایران هم در تاجیکستان شناخته شده است. بسیاری از آثار رمان‌نویسان معاصر در تاجیکستان منتشر شده است. اما در تاجیکستان شاعران ایرانی بیشتر مورد اقبال عموم قرار گرفته‌اند. من در اخبار دیده بودم که یکی از کتاب‌های فاضل نظری در یک فروشگاه در تهران، فروش چند هزار جلدی داشته است. این کتاب در تاجیکستان هم به زبان سیریلیک برگردانده شده است و غزل‌های او علاقمندان خاص خودش را دارد. من سردبیر مجله «پیام سغد» در تاجیکستان هستم. ما در هر شماره از مجله شعری از هم‌زبانان ایرانی یا افغانستانی را چاپ می‌کنیم. من تاکید می‌کنم که شعر هم‌زبان خود را منتشر می‌کنیم نه شعر ادبیات ایران یا افغانستان را.

آذرخش در بخش دیگری از این گفت‌وگو به نقش نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در بهبود دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور ایران و تاجیکستان اشاره کرد و ادامه داد: خیلی خوب می‌شد اگر نمایشگاهی مانند نمایشگاه کتاب تهران در کشورهای فارسی‌زبان یعنی افغانستان و تاجیکستان هم می‌داشتیم. چون در افغانستان و تاجیکستان نمایشگاه‌های صنعتی و اقتصادی مشترک و غیرمشترک بسیاری برگزار می‌شود، اما نمایشگاه کتاب نداریم. نکته دیگر این است که خیلی خوب می‌شد اگر در نمایشگاه کتاب تهران مکان معینی وجود داشت تا خوانندگان با ادیبان، نویسندگان و ناشران گفت‌وگو و دیدار داشته باشند. من خیلی علاقه‌مندم که آثار شاعران تاجیکستانی در نمایشگاه کتاب تهران معرفی شود و در معرض دید و خرید عموم قرار گیرد. ما می‌توانیم کتاب‌هایی منتشر کنیم که یک طرف آن خط فارسی و طرف دیگر آن خط سیریلیک باشد. این موضوع به آموزش زبان فارسی کمک خواهد کرد چون تاجیکستانی‌ها حتما باید خط فارسی را یاد بگیرند. آشنایی با خط فارسی باعث می‌شود که از گذشته خود آگاه شوند و آینده خود را ببینند. البته اگر خوانندگان ایرانی هم با خط سیریلیک آشنا شوند خیلی خوب می‌شود.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود پیوندهای فرهنگی و زبان مشترک میان ایران و تاجیکستان، ارتباطات فرهنگی محدودی میان دو کشور وجود دارد؟» گفت: فکر می‌کنم سرحدات و مرزهای جغرافیایی دلیل این موضوع باشد. اخیرا قابلیتی ایجاد شد و در فضای مجازی صفحاتی پدید آمد که خوانندگان، ادیبان و شاعران ایرانی و تاجیکی با یکدیگر در تعامل باشند و مثلا یک شاعر تاجیکستانی بتواند با خواننده ایرانی طرف گفت‌وگو قرار گیرد. چون تاجیکستانی‌ها هم به زبان فارسی سخن می‌گویند. فقط لازم است که با زبان فارسی آشنایی داشته باشند تا بتوانند از آثار شاعران ایرانی استفاده کنند. اگر رفت‌وآمد این محافل ادبی بیشتر شود شاهد نتایج بهتری هم خواهیم بود. همچنین ارسال کتاب‌های تاجیکستانی به ایران و بالعکس می‌تواند عامل مهمی برای تقویت این پیوندها باشد.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری برگزار می‌شود.

۲۲۰۵۷

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900156