باور و اعتقادی در پشت رفتارها و اعمال انسانها است
تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۲۹۳۹۵
ایسنا/لرستان یک جامعه شناس گفت: بسیاری از مسائل و ارزشگذاری مثبت و منفی در روابط اجتماعی در ارتباط با اهمیت دادن به ناموس و ناموس‌پرستی شکل گرفته است.
اردشیر بهرامی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه بسیاری از ارزشها و هنجارهای جامعه ایران حول مسأله ناموس شکل گرفته‌است، اظهار کرد: هسته اصلی باورهای فرهنگی، برخی از اصول و آمیزههای دینی و مذهبی، اخلاقی و اجتماعی در ارتباط روابط جنسی بین انسانها شکل گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: به گونه ای که فردی که خارج از هنجارهای پذیرفته شده جامعه اقدام به برقراری ارتباط جنسی نماید به عنوان فرد خاطی، بزهکار، ناهنجار و منحرف از جامعه طرد می‌شود و در عین حال فرهنگ مذهبی او را گناهکار و عاصی میشناسند و قانون نیز شدیدترین مجازات را برای وی در نظر گرفته است.
بهرامی با اشاره به اینکه بسیاری ارزشگذاری مثبت و منفی در روابط اجتماعی در ارتباط با اهمیت دادن به ناموس و ناموس‌پرستی شکل گرفته است، عنوان کرد: وجود ارزشگذاریهایی مانند انسان سالم و ناسالم، خوب و بد، با ایمان و گناهکار، متعهد و خیانتکار، با غیرت و بیغیرت، با ناموس و بیناموس، سالم و بیمار، سالم و منحرف و... هر کدام گویای باورهای فرهنگی و مذهبی عمیق جامعه حول محور رابطه جنسی یا مسأله ناموس و ناموس‌پرستی است.
این جامعه شناس عنوان کرد: این مسأله حتی مقبولیت اجتماعی و جواز پیشرفتهای شغلی و موقعیت‌های اجتماعی را در سیستمهای بوروکراسی صادر می‌کند.
وی با بیان اینکه بخش مهمی از آبرو، حیثیت، شأن و موقعیت اجتماعی افراد، خانواده‌ها و اجتماعات قومی و طایفهای و جامعه‌ای بزرگ در ارتباط عمیق با فرهنگ ناموس و ناموس‌پرستی تعریف می‌شود، اظهار کرد: این اهمیت در سطح خُرد با فهم عمیق نقشهای اجتماعی حول محور جنسیت ازجمله نقشهای زنانه همچون زن، مادر، دختر، خواهر، عروس، عمه و ... قابل تحلیل است.
بهرامی با اشاره به اینکه فحشهای ناموسی در فرهنگ عامه به هنگام دعوا، نزاع و درگیری در ارتباط با این نقشها مطرح می‌شود، بیان کرد: این فرهنگ را در سطح کلانتر مناطق جغرافیایی خاص در استان‌های غرب کشور ایلام، لرستان، کرمانشاه و بخشهایی از استان‌های خوزستان، همدان و چهارمحال و بختیاری که دارای مختصات اجتماعی قومی و طایفهای، با فرهنگ بومی و مذهبی هستند می‌توان دید.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه نقشهای جنسیتی مطرح شده فوق دارای تقدس، جایگاه و مقام بسیار بالا و قابل احترامی است، افزود: باورهای فرهنگی و اعتقادی و خرده فرهنگهای این مناطق که ریشه در فرهنگ بومی، عُرفی و مذهبی جامعه دارد بر حفظ کرامت، حیثیت، شرافت، تقدس و پاکی و بیآلایشی نقشهای زنانه تأکید دارد.
وی تصریح کرد: به نوعی ارزشمندی و برتری افراد، خانواده‌ها، طایفهها و اقوام به نبود هیچ نوع مسأله و روابط نامشروع در این گروهها و اجتماعات است.
بهرامی فرهنگ را باور و اعتقادی در پشت رفتارها و اعمال انسانها دانست و عنوان کرد: برای خلق هر کُنش در زندگی اجتماعی و تولید اثر مادی یا معنوی انسان اندیشه، فهم و باوری عمیق نهفته است که می‌توان آن را فرهنگ نامید.
این جامعه شناس تأکید کرد: یکی‌از خُرده فرهنگهای مردم این مناطق پایبندی به حفظ حیثیت، آبرو، پاکی و نجابت زنان و دختران است، بدون تعصب می توان گفت ارتباطات اجتماعی افراد مردم مناطق غرب کشور به لحاظ روابط با جنس مخالف یکی‌از سالمترین مناطق کشور است.
وی افزود: باور و اعتقاد به ناموس و ناموس‌پرستی به‌عنوان مقولهای است که بخش بسیار گستردهای از رفتارها و اعمال جامعه را معنا میبخشد و نمیتوان به سهولت از کنار آن گذشت.
بهرامی تصریح کرد: هرگونه رفتاری که ریشه در باور عمیق به ناموس‌پرستی دارد می‌تواند با نگاه تحلیلی و انتقادی مورد مداقه قرار گیرد، زیرا بسیاری از رفتارهای خلاف ارزشها و هنجارهای جامعه با فلسفه اعتقاد ناموس‌پرستی و تعصبات ناموسی رخ می‌دهد.
این جامعه شناس ادامه داد: رخدادن برخی قتلها، خودکشیها، ازدواجهای تحمیلی، خشونتهای شدید خانگی، دختران فراری، زشتی طلاق و ننگهای ناموسی ریشه در باورهای عمیق پدرسالاری و مردسالاری جامعه دارد.
وی تصریح کرد: تأیید اجتماعی عموم جامعه در برخی قتلهای ناموسی توسط اکثریت جامعه بیانگر اعتقاد عمیق جامعه به ناموس‌پرستی افراطی و تعصبات ناموسی است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اجتماعی معضلات اجتماعي جامعه شناس ناموس و ناموس ناموس پرستی نقش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۲۹۳۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تاثیر باورهای فراشناختی بر میزان سازگاری فردی و اجتماعی
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، وقتی می‌گوییم فردی سازگار است که پاسخ‌هایی که او را به تعامل با محیطش قادر می‌کنند آموخته باشد و به نحو قابل قبول اعضای جامعه خود رفتار کند تا احتیاجاتش ارضا شوند. در رابطه با این موضوع پژوهشگران مطالعه‌ای انجام داده‌اند که در آن به بررسی رابطه بین باورهای فراشناختی با میزان سازگاری فردی و اجتماعی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی ایران است.
* رابطه بین سازگاری فردی با متغیرهای باورهای مثبت
این پژوهش به این مهم اشاره می‌کند که بین سازگاری فردی با متغیرهای باورهای مثبت در مورد نگرانی، کنترل ناپذیری و خطر، خودآگاهی شناختی رابطه منفی هست. اما با متغیر کنترل افکار، ارتباط مثبت بوده و هیچ ارتباطی با متغیر اطمینان شناختی گزارش نشد.
این پژوهش توضیح می‌دهد که ارتباط بین سازگاری اجتماعی با متغیرهای کنترل ناپذیری و خطر، اطمینانشناختی، کنترل افکار مثبت بوده و هیچ ارتباطی بین سازگاری اجتماعی و باورهای مثبت در مورد نگرانی دیده نشده است. سازگاری اجتماعی با خودآگاهی شناختی ارتباط منفی دارد.
افزایش متغیر باورهای مثبت در مورد نگرانی باعث کاهش سازگاری فردی شده و بر سازگاری اجتماعی بی تاثیر است* راهکارهای سازگاری افراد برای بهبود یافتن زندگی
از دیدگاه نویسندگان این پژوهش؛ امروزه با مشکلاتی که در جوامع وجود دارد مطالعه و پژوهش در زمینه‌های سازگاری افراد برای بهبود یافتن زندگی آنها از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد و بدین جهت یکی از راهکارهای مهم در این زمینه پرداختن به باورهای فراشناختی در آنهاست.
این پژوهش مطرح می‌کند که سازگاری یک فرایند روانشناختی است که بر اساس آن فرد با تمایلات و چالش‌های زندگی روزمره، مقابله می‌کند و یا آنها را درکنترل خود درمی‌آورد، سازگاری این است که فرد با دیگران طوری رفتار کند که هیچگونه مشکل و درگیری با آنان نداشته باشد.
* تعریف سازگاری از دیدگاه باتلر (Battler)
در این پژوهش می‌نویسند باتلر اظهار می‌دارد که در همه دوران زندگی خود در هر روز و هر ساعت سرگرم آن هستیم که خود نشده را با محیط دگرگون شده و دگرگون نشده سازگار کنیم. فعالیتهای شخصی و شغلی در حقیقت چیزی جز عمل سازگاری با خود و دیگران نیست؛ اساسا شخص سازگار، شخصی است که میان خود ومحیط مادی و اجتماعی‌اش ارتباط سالم و درست برقرار کند.
در ادامه آمده است که سازگاری یک مفهوم عام بوده و به همه راهبرد‌هایی گفته می‌شود که فرد برای اداره کردن موقعیت‌های استرس زای زندگی اعم از تهدید‌های واقعی یا غیرواقعی به کار می‌برد.
* سازگاری در کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی ایران
بر اساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی ایران با توجه به تعداد زیاد دارندگان مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد رو به تخصص‌گرایی پیش می‌رود و دانشگاه علوم پزشکی ایران در این زمینه بسیار خوب عمل کرده، و با توجه به اینکه بیش از سه چهارم این کتابداران دارای رشته تحصیلی کتابداری و اطلاع رسانی سابق و علم اطلاعات و دانش شناسی هستند.
اطلاعات کلی مربوط به باورهای فراشناختی و سازگاری و فردی کتابداران
* سازگاری اجتماعی
این پژوهش بیان می‌کند که سازگاری اجتماعی یک عامل متأثر از راهبرد‌های شناختی می‌باشد که می‌توان آن را به دیدگاه‌های شناختی موجود در این زمینه ربط داد. هسته اصلی دیدگاه‌های شناختی درباره اختلالات روانی ناسازگاری چگونگی پردازش اطلاعات در ذهن فرد است.
این پژوهش به این مهم اشاره می‌کند که اگر نظام باورهای فرد کارامد باشد، اطلاعات به گونه‌ای دقیق در ذهن او پردازش می‌شوند که نتیجه آن رفتار مطلوب است، اما اگر در پردازش‌ها و ادراک‌های فرد مشکلی وجود داشته باشد، نتیجه‌ای به‌جز رفتار مخرب نخواهد داشت.
افزایش متغیر کنترل ناپذیری و خطر، منجر به کاهش سازگاری فردی و افزایش سازگاری اجتماعی میشودبه لحاظ کاربردی یافته‌های این پژوهش می‌تواند تأثیرات عملی مهمی بـر تغییر باورهای فراشناختی مرتبط با سازگاری داشته باشد و در پرتو این یافته‌ها، مدیران و مشاوران می‌توانند با برگزاری برنامه‌های آموزشی و تهیه بروشور‌های مربوط با هدف اصلاح و تغییر باورهای فراشناختی ناکارامد، از بروز و تداوم رفتارهای ناسازگار که آسیب‌های روانی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی جدی در پی دارد، پیشگیری کنند.
* کاهش سازگاری فردی و افزایش سازگاری اجتماعی
بر اساس یافته‌های این مطالعه، افزایش متغیر باورهای مثبت در مورد نگرانی باعث کاهش سازگاری فردی شده و بر سازگاری اجتماعی بی تاثیر است. افزایش متغیر کنترل ناپذیری و خطر، منجر به کاهش سازگاری فردی و افزایش سازگاری اجتماعی می‌شود. افزایش اطمینانشناختی کتابداران در سازگاری فردی بیتاثیر بوده اما در سازگاری اجتماعی آنها تاثیر مثبت دارد. افزایش کنترل افکار درمیان کتابداران موجب افزایش سازگاری فردی و اجتماعی آنان می‌شود. افزایش خودآگاهی شناختی، منجر به کاهش سازگاری های فردی و اجتماعی کتابداران میگردد.
گفتنی است، این یافته‌ها، به صورت یک مقاله علمی پژوهشی باعنوان «رابطه بین باورهای فراشناختی با میزان سازگاری فردی و اجتماعی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی ایران» به کوشش سعيد غفاری (دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور قم)، شعله زکيانی (کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور مشهد) تهیه شده که در دوماهنامه «پیاورد سلامت» منتشر شده است. این نشریه متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران است.
انتهای پیام/
جاده کندوان یک طرفه شد