به نقل از «خبرگزاری برنا»

دلیل وابستگی به گوشی موبایل‌مان

تاریخ انتشار: ۴ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۵۵۶۸۵

شما هم به‌طور مرتب گوشی‌‌تان را چک می‌کنید؟ شب‌ها آن را دمِ دست‌‌تان نگه می‌دارید؟ اگر گوشی‌تان را در خانه جا بگذارید، حتما برمی‌گردید و آن را با خود می‌برید؟ دلیل وابستگی بسیاری از ما به موبایل چیست؟

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ امروزه افراد بسیاری در‌صورت جدا ماندن از گوشی موبایل‌شان دچار اضطراب می‌شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حدود ۶۰ درصد از کاربران موبایل، «نوموفوبیا» را تجربه کرده‌اند.

«نوموفوبیا» ترکیبی از کلمه‌های «no»٬ «mobile» و «phobia» و بیانگر هراسِ جدایی از گوشی موبایل است. دلیل این ترس را ممکن است در ماهیت وابستگی به دیگران در دوران کودکی بیابیم.

«جان بولبی» (John Bowlby) روان‌پزشک انگلیسی که به‌خاطر پژوهش درباره‌ی «نظریه‌ دلبستگی» معروف شده است، سال‌ها پیش گفته بود: «انسان با میل به حفظ درجه‌ای از نزدیکی و دلبستگی به دیگران به دنیا می‌آید.» دلبستگی به مراقبان نخستین (پدر و مادر یا سایر افرادی که از کودک مراقبت می‌کنند) یک رفتار انطباقی برای بقا در دوران کودکی است. البته این رفتار ممکن است گاهی در بزرگسالی هم بروز پیدا کند.

زمانی که انسان ارتباط نزدیکی با دیگران دارد و به آنها دلبسته است، احساس امنیت می‌کند و عملکرد بهتری دارد. اگر از امنیت ناشیاز وابستگی برخوردار نباشیم، به سراغ روش‌های ثانویه‌ی وابستگی مانند تلاش وسواس‌گونه برای برقراری ارتباط با دیگران (وابستگی اضطراب‌آور) یا فاصله گرفتن از دیگران به‌طور فعال (گریز از وابستگی) روی می‌آوریم بنابراین وقتی عناصری که به آنها وابسته‌ایم در دسترس نباشند، به‌دنبال جایگزین‌‌هایی مانند اسباب‌بازی، حیوانات یا نمونه‌های دیگر خواهیم بود.

امروزه افرادِ بسیاری از موبایل استفاده می‌کنند، بنابراین بی‌راه نیست که در نبود انسان‌های واقعی به‌عنوان پایگاه وابستگی، گوشی موبایل را جایگزین آنها کنیم.

علاوه بر استفاده‌ تقریبا همه‌گیر گوشی موبایل، وابستگی به این ابزار دو دلیل دیگر هم دارد:

موبایل‌ها امکان برقراری ارتباط با دیگران را از طریق رسانه‌های اجتماعی و پیام‌های متنی فراهم می‌کنند. بنابراین گوشی موبایل ارتباط با دیگران و به‌عبارتی ارتباط با پایگاه‌های اصلی وابستگی (خانواده، دوستان و مانند آن) را ساده‌تر می‌کند.

موبایل‌ها امکان ذخیره‌سازی عکس‌ها، لینک‌های اینترنتی و دیگر اطلاعات شخصی و نیز قابلیت شخصی‌سازی مطابق سلیقه‌ی افراد (زنگ‌خور، عکس پس‌زمینه، قفل صفحه و مانند آن) را فراهم می‌کنند. قابلیت شخصی‌سازی، جایگاه موبایل را به‌عنوان عنصری برای وابستگی بالا می‌برد و به گزینه‌ی بهتری برای جایگزینی انسان تبدیل می‌کند.

پژوهشگران از جنبه‌های مختلفی، وابستگی به گوشی موبایل را بررسی کرده‌اند. در پژوهشی با ۱۴۲ شرکت‌کننده‌ ۱۹ تا ۲۵ ساله (نسلی که با گوشی موبایل بزرگ شده است)، سه مورد زیر بررسی شد:

۱- میزان استفاده از گوشی موبایل

در این بخش از شرکت‌کنندگان خواسته شد فعالیت‌هایی را که با گوشی موبایل‌شان انجام می‌دهند، مانند ارسال پیام، جست‌وجو در اینترنت، بازدید از شبکه‌های اجتماعی، چت کردن، بازی و مکالمه، مشخص کنند. سپس به میزان تکرار هریک از این فعالیت‌ها، از ۱ تا ۵ امتیاز بدهند.

۲- میزان وابستگی به گوشی

این مورد به بررسی ویژگی‌های وابستگی‌‌آور گوشی موبایل در دو بعد اضطراب ناشی از جداماندن و میل به دمِ‌دست نگه‌داشتن گوشی می‌پردازد. از شرکت‌کنندگان خواسته شد مشخص کنند دو عبارت زیر تا چه اندازه در مورد آنها صدق می‌کنند: الف) گوشی من حتی شب‌ها دم‌ِ‌دستم است. ب) ترجیح می‌دهم درباره‌ موضوعات ناخوشایند، به‌صورت تلفنی صحبت کنم نه رودررو.

۳- ماهیت وابستگی فرد

در این مرحله، برای سنجش میزان وابستگی اضطراب‌آور و گریز از وابستگی، از شرکت‌کنندگان خواسته شد ۱۸ عبارت را بخوانند و مشخص کنند هرکدام از آن عبارات تا چه میزان در موردشان صدق می‌کند. مثال‌های زیر، دو مورد از آنها هستند:

وقتی کسی خیلی با من صمیمی می‌شود، عصبی می‌شوم.

به نظرم وقتی به آدم‌ها نیاز داری، هیچ‌وقت در دسترس نیستند.

این آزمون افراد را در دو طبقه‌ «وابسته‌ی مضطرب» و «گریزان از وابستگی» دسته‌بندی کرد.

نتیجه‌ کلی این پژوهش نشان داد جوانان تا اندازه‌ای به گوشی موبایل وابسته هستند. بیشتر آنها گوشی‌شان را دمِ‌دست نگه می‌دارند و در‌صورت جداماندن از آن دچار اضطراب می‌شوند! این نوع وابستگی به‌دلیل «سادگیِ برقراری ارتباط با دیگران از طریق گوشی» نیست.

نتیجه‌ دیگر این بود که در برخی افراد هراسِ جداماندن از گوشی ممکن است نشانه‌ نیاز شدید به برقراری ارتباط باشد. به‌عبارتی، از نظر افرادی که به سطح بالایی از وابستگی اضطراب‌آور دچارند، مهم‌ترین ویژگی گوشی موبایل این است که ارتباط با دیگران را به‌سادگی ممکن می‌کند. دم‌ِدست نگه‌داشتن گوشی برای تمام شرکت‌کنندگان به یک اندازه اهمیت داشت ولی افراد وابسته‌ مضطرب با هدفِ «ارتباط دائمی با دیگران» گوشی‌شان را دمِ‌دست نگه‌می‌دارند.

نتیجه‌ پایانی این بود که بین نوع استفاده از گوشی موبایل و وابستگی اضطراب‌آور، ارتباطی وجود دارد. افراد وابسته‌ مضطرب به‌جای مکالمه‌ صرف با گوشی‌شان، بیشتر از اَپ‌ها و شبکه‌‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. البته این ممکن است به‌ این دلیل باشد که امروزه تعداد تماس‌های تلفنی به‌طورکلی کاهش یافته است.

زنان بیشتر برای مکالمه و ارسال پیام و با هدف برقراری ارتباط با دیگران از گوشی‌شان استفاده می‌کنند؛ این با نتیجه‌ دیگر مبنی بر استفاده‌ بیشتر زنان از گوشی با هدف اجتماعی‌تر بودن هم‌سو است. در مقابل، مردان بیشتر برای کسب اطلاعات و بازی کردن از گوشی موبایل استفاده می‌کنند.

شاید دلیل وابستگی بیشتر زنان به گوشی‌شان این است که آنها از گوشی بیشتر برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند. بنابراین احتمال وابستگی زنان به گوشی موبایل نسبت به مردان بیشتر است.

*الناز طرزمنی- متخصص حوزه روانشناسی

انتهای پیام: 3

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: اعتیاد اینترنت پدر و مادر چک زنان موبایل وابستگی به موبایل برقراری ارتباط با دیگران استفاده می کنند گوشی موبایل گوشی موبایل شرکت کنندگان ی وابستگی گوشی شان دست نگه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۵۵۶۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زندگی سالم و دیندارانه با مشاوره اسلامی

یکی از مباحث مهم دینی که در آیات قرآن به آن تاکید بسیار شده، مشورت با دیگران و استفاده از نظرات و رهنمودهای افراد خردمند و آگاه است. احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) نیز درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین و مهمترین سود مشورت با دیگران در این روایات، مشارکت و استفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات و خوشبختی است. به مناسبت نهم اردیبهشت، روز روانشناس و مشاور، درباره جایگاه مشاوره در دین اسلام با حجت الاسلام دکتر رضا مهکام، رئیس موسسه تخصصی یاوران سلامت روان و عضو هیات علمی گروه روانشناسی مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی به گفتگو نشسته‌ایم.

اگر موافق باشید گفتگو را با بیان جایگاه و اهمیت مشاوره در دین مبین اسلام آغاز کنیم.

مشورت در اسلام جایگاه بسیار مهمی دارد.  در آیات بسیاری از قران به اهمیت مساله مشورت اشاره شده  شده و حتی یکی از سوره‌های این کتاب آسمانی، شوری نام دارد. برای نمونه خدا در آیه  38 سوره شوری می‌فرماید: «والذین استجابوا لربهم و اقاموا الصلاة و امرهم شوری بینهم و مما رزقناهم ینفقون». یعنی کسانی که امر خدا را اطاعت می‌کنند و نماز را به پا می‌دارند و بین خودشان مشورت می‌کنند و از آنچه روزیشان کردیم انفاق می‌کنند. در آیه 159 سوره آل عمران نیز خداوند به پیامبر(ص) دستور می‌فرماید: «و شاورهم فی الامر فاذا عزمت فتوکل علی الله ان الله یحب المتوکلین». یعنی با مردم مشورت کن و پس از مشورت به هر نتیجه ای که رسیدی به خدا توکل به خدا کن.

در برخی از داستان‌های قران نیز به آثار و نتایج ارزشمند مشورت اشاره شده است؛ مثلا در داستان حضرت یوسف(ع)، وقتی عزیز مصر آن خواب خاص را می‌بیند، از اطرافیان خود مشورت می‌خواهد و در نهایت به سراغ حضرت یوسف(ع) می‌روند و آن حضرت، خواب را تفسیر می‌کند. در داستان حضرت سلیمان(ع) نیز وقتی از ملکه صبا دعوت می‌شود که پیش حضرت سلیمان(ع) برود، ملکه با بزرگان دربارش در این زمینه مشورت می‌کند.

احادیث بسیار زیادی از ائمه اطهار(ع) درباره توجه به مشورت واهمیت و فایده آن به ما رسیده است؛ نخستین سود مشورت در روایات، مشارکت واستفاده از عقل و خرد دیگران و در نتیجه قرار گرفتن در مسیر نجات است. طبیعی است که وقتی با چند نفر مشورت می‌کنیم این مشورت باعث می‌شود از دانش و تجربه و فکر آنها استفاده کنیم، تصمیمات بهتری بگیریم، سلامت روانمان بهتر حفظ شود و کارهایی که انجام می دهیم در مسیر سالم‌تری قرار گیرد. خداوند نیز در آیه 18 سوره زمر می‌فرماید: «الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه اولئک الذین هداهم الله و اولئک هم اولوالالباب»: کسانی که همه سخنان را گوش می‌کنند و بهترین رای را انتخاب می‌کنند، آنها را خدا هدایت کرده و صاحب خرد و دانش هستند. فایده دیگر مشاوره با دیگران، بنابر روایات، بحث هدایت است؛ یعنی خدا هدایت بنده را در ذهن دوستان و افراد عاقل و متخصص قرار داده و طبیعتا بهترین مسیرها را می‌توانیم در فضای مشورت پیدا کنیم. نکته دیگر اینکه بنابر روایات کسانی که مشورت نمی‌گیرند به هلاکت می‌افتند یعنی با ندانم‌کاری خودشان را ازچاله به چاه می‌اندازند و فشارهای زیادی را متحمل می‌شوند.  اگر بخواهیم عام تر نگاه کنیم، سلامت روان، خانواده سالم، ازدواج‌های سالم و در ادامه جامعه سالم در مسیر مشاوره گرفتن از افراد متخصص است؛ در واقع سالم و حتی دیندارانه زندگی کردن می‌تواند در گرو یک مشورت درست و به جا باشد.

در احادیث معصومین(ع) برای مشاور خوب چه ویژگی‌هایی بیان شده و در مقابل از مشورت با چه افرادی نهی شده است؟

در احادیث ویژگی‌های زیادی برای مشاور خوب و شایسته ذکر شده: نخستین ویژگی یک مشاور خوب در روایات معصومین(ع)، صاحب خرد و اندیشه بودن است؛ یعنی باید با کسی مشورت کنیم که از قوه تفکر و عقلانیت بالایی برخوردار باشد. طبیعی است که مشورت با فرد کم خرد نتیجه معکوس دارد و ما را از راه به در می‌کند.  دومین ویژگی مشاور خوب، داشتن تخصص است یعنی باید در هر زمینه‌ای، از افرادی که تخصص کافی دارند مشورت بگیریم. سومین ویژگی یک مشاور خوب، متدین بودن اوست. منظور از متدین بودن، مومن و مقید بودن به آداب دینی است؛ در روایات گفته شده که فرد خداترس چون در مشورت با دیگران خدا را در نظر می‌گیرد تلاش می‌کند بهترین و سالم‌ترین مشورت را به افراد بدهد ولی فردی که از خدا نترسد ممکن است در مشورت خیانت کند. حتی در متن روایت آمده: فرد خداترس و متدین، مسیر سالم را معرفی خواهد کرد. ویژگی دیگر یک مشاور خوب در روایات، حر بودن یا آزاده بودن یعنی در قید و بند دیگران نبودن است. مثلا اگر مشاور وامدار فردی باشد ممکن است در فضای مشورت دچار مشکل شود. ویژگی پنجم، مؤاخات و برادری است.در روایات به عبارت «صدّیقا مؤاخیا» اشاره شده. یعنی با کسی مشورت کن که دوست و برادرگونه باشد؛ یعنی در قبال تو احساس مسئولیت بکند و از کنارت بی اعتنا نگذرد و این دلسوزی را فرد در درون خود داشته باشد.

همچنین در روایات از مشورت با افراد دروغگو ، ترسو است. بخیل، حریص و  دمدمی ومتلون المزاج نهی شده است.

تفاوت مشاوره دینی با غیر دینی چیست و نسبت به آن چه مزایایی دارد؟

پرسش خوبی است؛ مشاورانی که تحصیلات آکادمیک دارند و از مباحث دینی بی اطلاعند، در راهنمایی افراد فقط از علم روانشناسی و مشاوره استفاده می‌کنند و بسیاری از جاها هم مباحثشان مفید و قابل استفاده است. اما طبیعتا افرادی که هم تخصص روانشناسی و هم دینی دارند، علاوه بر دانش روانشناسی از توصیه‌های دینی هم برخوردارند؛ اسلام دین کاملی است و در مورد سبک زندگی، فرزندپروری، خانواده‌داری، مدیریت استرس و بسیاری دیگر از مسائل توصیه های ارزشمندی دارد. مسلم است که این مباحث با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما هم عجین شده و با عمل به آنها زندگی‌ سالم‌تری خواهیم داشت.

زهرا دلپذیر