شهرهای ایرانی در تسخیر هویت وارداتی/نماهای بیروح خودنمایی میکند
تاریخ انتشار: ۶ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۷۹۰۲۱
خبرگزاری مهر؛ گروه استانها- بهنام عبداللهی: حالا در سال ۹۹، جز تابلوهای سبزرنگ بزرگ ورودی شهر، اینجا چیزی شما را یاد شهر خانههای تودرتوی قاجاری نمیاندازد.
تبریز، شهر خانه امیرنظام گروسی، خانه نیکدل، خانه علی مسیو، خانه بهنام، خانه حیدرزاده و…، در معماری حرفهای فیروزهای زیادی برای زدن دارد، اما حالا لهجه رومی غلیظی پیداکرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نمای رومی از بالاترین نقطه شهر گرفته تا مناطق کم برخوردار رخنه کرده و صدماتی به سنگینی سنگهایش، به هویت ایرانی-اسلامی شهر زده است.
مسافران خارجی که باهدف دیدن نمای منحصربهفرد به این شهر سفرکردهاند، ناراحتاند که هیچ عکس سلفی در هیچ کجای شهر، نمیتواند «تبریز بودن» این شهر را به رخ بکشد، گشتی نیمساعته در مرکز شهر نشان میدهد آنها حقدارند.
نمای رومی، کلاه سنگی که بر سر شهر رفته است
«مد» تنها توجیهی است که شهروندان برای استفاده از این سبک نما به کار میگیرند. برخی میگویند «وقتی دیدیم سراسر خانههای محلهمان به این نما مزین شده، حیفمان آمد که نمای دیگری به کار بگیریم.» برخی شهروندان هم معتقدند وقتی همه طراحان ساختمانی این نوع نما را پیشنهاد میکنند و نهادهای نظارتی سکوت، آنها را نباید مقصر دانست.
امیر ساعدی داریان، متخصص سازه و عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید بهشتی معتقد است آنچه بهعنوان نمای رومی این روزها در ایران اجرا میشود، برداشتی کاملاً ظاهری و بدون مبنای اصولی از معماری نئوکلاسیک غربی است.
او در گفتگو با خبرنگار مهر بیشتر توضیح میدهد: برخیها معتقدند این نوع نماسازی محصول ایرانیهاست نه اروپاییها؛ چراکه در کشورهای اروپایی و در بافتهای متراکم شهری از اجرای چنین نماهایی پرهیز میشود.
این نما میتواند جان انسانها را تهدید کند
به گفته این استاد دانشگاه شهید بهشتی، اجرای نمای رومی با توجه به نوع سنگی که به کار میرود (تراورتن، مرمر، گرانیت و…) هزینههای نسبتاً سنگینی تحمیل میکند و در بازار امروز میانگین قیمت سنگ از ۷۰ هزار تومان تا ۳۰۰ هزارتومان است.
این نما از نظر کیفیت معماری ارزش خاصی ندارد و نماهای اصیل ایرانی و سنتی ما هم با روحیه شهر سازگارترند و هم به لطافت روان و زیبایی چهره شهر کمک میکنند «بسیاری از افراد از من میپرسند آیا اجرای چنین نمایی برای شهرهای زلزلهخیز خطرناک است یا نه، که به نظر من این هم مثل دیگر المانها و سازههای شهری بستگی به نحوه اجرا دارد.» ساعدی داریان این را میگوید و اضافه میکند: اگر اصول نصب و اجرای نمای رومی رعایت نشود، نهتنها زلزله بلکه سردی و گرمی هوا هم میتواند آن را به یک پدیده خطرآفرین تبدیل کند.
اما منظور ساعدی داریان از اجرای اصولی چیست؟ او پاسخ میدهد: «اگر نمای رومی توسط خود طراح سازه طراحی شود و در واقع وزن سنگهای نما در تناسب وزن کل سازه محاسبه شود، اگر اتصال بین شاسی و اسکلت ساختمان به درستی انجام شود، اگر از دوغآب سیمان استفاده شود، میتواند سالهای سال بیخطر باشد و هیچ مشکلی به وجود نیاورد.»
او معتقد است نمای رومی صرفاً به این خاطر که حس اشرافیگری و تجمل را در انسانها ایجاد میکند، مورد توجه قرار گرفته است: «این نما از نظر کیفیت معماری ارزش خاصی ندارد و نماهای اصیل ایرانی و سنتی ما هم با روحیه شهر سازگارترند و هم به لطافت روان و زیبایی چهره شهر کمک میکنند.»
منظرههای سنگی مقابل پنجرهتان را بیشتر بشناسید
نمای رومی، سبکی کلاسیک است که از المانهای معماری روم باستان الهام گرفته شده است. این نوع نما، جزو طراحیهای لوکس و گرانقیمت به حساب میآید. معماری رومی، به طور کلی نمادی از قدرت و استحکام است. این ویژگی از گذشته تا به امروز یکی از مهمترین المانهای طراحی بناها به سبک رومیان است.
سنگ مرمر، گرانیت و تراورتن اصلیترین سنگهایی است که طراحان برای نمای رومی استفاده میکنند و هزینههای سنگینی برای مالک ساختمان تحمیل میکند، اما این به معنی آن نیست که نماهای دیگر بسیار ارزانتر در میآیند، چیزی که رومی را متمایز میکند، تصویر لوکسی است که میسازد.
وجود قوسهای منحنی و قطور، وجود ستونهایی به شیوهی دوریک، یونیک و قرنتی، تعدد ستونهای تزئینی در نمای رومی از ویژگیهای نمای رومی به حساب میآید.
امروز کوچکترین شهرها و مناطق و محلات کمبرخوردار هم برای این نوع از نما تمایل فراوانی نشان میدهد امروزه، بیشتر نماهای رومی با استفاده از سنگ تراورتن اجرا میشود. چراکه فراوانی معادن آن موجب کاهش قیمت این سنگ در بازار مصالح شده و همچنین کیفیت و دوام خوبی نیز دارد. متریال دیگری که امروزه، در اجرای نمای رومی به کار میرود، سیمان سفید است. البته که اجرای چنین طرحهای پیچیدهای با سیمان کمی دشوارتر است، اما هزینهی مصالح به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
شاید در ۱۰ سال گذشته، نمای رومی را میشد تنها در کلانشهرهای بزرگ ایران از جمله تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و چند شهر دیگر آن هم در شکلی محدود دید. اما حالا وضع فرق کرده و کوچکترین شهرها و مناطق و محلات کمبرخوردار هم برای این نوع از نما تمایل فراوانی نشان میدهد.
اینکه امروزه نمای رومی که هیچ سنخیتی با تاریخ و فرهنگ ما ندارد به غالبترین نوع نما در سطح شهر تبدیل شده است، از نظر کریم میمینتنژاد، پژوهشگر تاریخ تبریز یک علت دارد: وقتی ما در گذشته نتوانستیم برای خودمان آیندهای ترسیم کنیم، ناخواسته وارد آینده دیگران شدیم.
این «نما» آینه دق دیگران است
وی افزود: در فرهنگ ما خانه محلی برای آسایش و استراحت بود نه محلی برای فخرفروشی و قدرتنمایی، برای مثال کریم خان صدقیانی یکی از ثروتمندترین مردان تبریز در زمان خود بود که نمای خانهاش با نمای خانه یک خانواده فقیر در همان کوچه هیچ تفاوتی نداشت.
میمنتنژاد تصریح کرد: نمای رومی یک نمای کاملاً خشن، خشک و بیروح است، در حالیکه در فرهنگ ما نما باید دارای سادگی و مصالح متناسب با معماری ایرانی-اسلامی از جمله کاشی باشد که دارای معنا و مفهوم خاصی است.
وی به اینکه در کوچه پس کوچههای تبریز هیچ اثری از معماری اصیل این شهر باقی نمانده معترض بود و گفت: معمارها و نهادهای نظارتی شهرسازی ما کجا هستند؟ چرا سکوت کردهاند؟
البته فقط تبریز نیست. حالا در بیشتر شهرهای بزرگ ایران هر کس که میخواهد ساختمان و بنای تازهای احداث کند و کمی دستش به دهانش میرسد، به سمت نمای رومی میرود.
نمای رومی یک نمای کاملاً خشن، خشک و بیروح است درحالی که در فرهنگ ما نما باید دارای سادگی و مصالح متناسب با معماری ایرانی-اسلامی از جمله کاشی باشد که دارای معنا و مفهوم خاصی هستند. او در گفتگو با خبرنگار مهر بیشتر توضیح میدهد: همانگونه که در گذشته لباس سنتی داشتیم، معماری مخصوص خودمان را هم داشتیم که بر اثر بیتوجهیها، فراموش شده و جای آن را سبکهای معماری کشورهای دیگر گرفته است.
سنگهایی برای فخرفروشی
«در فرهنگ ما خانه محلی برای آسایش و استراحت بود نه محلی برای فخرفروشی و قدرتنمایی» او این را میگوید و اضافه میکند: برای مثال کریم خان صدقیانی یکی از ثروتمندترین مردان تبریز در زمان خود بود که نمای خانهاش با نمای خانه یک خانواده فقیر در همان کوچه هیچ تفاوتی نداشت.
میمنتنژاد میگوید: نمای رومی یک نمای کاملاً خشن، خشک و بیروح است درحالی که در فرهنگ ما نما باید دارای سادگی و مصالح متناسب با معماری ایرانی-اسلامی از جمله کاشی باشد که دارای معنا و مفهوم خاصی هستند.
او از اینکه در کوچه پس کوچههای تبریز هیچ اثری از معماری اصیل این شهر باقی نمانده معترض است و میگوید: معمارها و نهادهای نظارتی شهرسازی ما کجا هستند؟ چرا سکوت کردهاند؟
البته فقط تبریز نیست. حالا در بیشتر شهرهای بزرگ ایران هرکس که میخواهد ساختمان و بنای تازهای احداث کند، و کمی دستش به دهانش میرسد، به سمت نمای رومی میرود.
قانون هست اما اجرا نه!
در شهرداریهای شهرهایی همچون تبریز و اصفهان، جدیدترین ضوابط ابلاغشده در حوزه نما، حاکی از آن است که در محدوده تاریخی شهر، حداکثر ۲۰ درصد از مصالح یک ساختمان میتواند سنگ باشد. از طرفی در کلیات ضوابط شهری در هر دو شهرداری تاکید شده که استفاده از نمای سیمانبری (موسوم به نماهای رومی) و استفاده از سنگهای حجاری شده و موارد مشابه ممنوع است.
در تهران محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران اخیراً در نطقی اعتراضی گفته سازمان نظام مهندسی اجرای ضوابط را به ناظران تکلیف نکرده که این بحث نیز موجب نگرانی زیادی شده است.
او عدم ارجاع تخلفات حوزه نما به کمیسیونهای ماده صد را مهمترین عامل گسترش نمای رومی دانسته و گفته: باید به شهرداران مناطق تاکید کرد که نمایندگان شهرداری با تخلفات نمای ساختمان هنگام اجرا برخورد کرده و از ادامه کار باید جلوگیری بهعمل آید.
البته گشتی در تهران و تبریز، اصفهان و بسیاری دیگر از شهرها به صراحت نشان میدهد ضوابط آنطور که باید، اجرایی نمیشوند و کمتر دیده شده افراد متخلف، مورد پیگرد قانونی قرار بگیرند.
نمای رومی، این روزها از طرفی انتقاد کارشناسان سازه و معماری را برانگیخته و از طرفی دیگر، در ضوابط شهری مادهای صریح برای مقابله با اجرای چنین نماهایی تصویب شده است؛ آنچه سوال برانگیز است، سکوت ادارات و نهادهای ناظر بر این حوزه است. سکوتی به سنگینی همین نماهای رومی.
کد خبر 4933895منبع: مهر
کلیدواژه: ساختمان سازی معماری راه و شهرسازی شهرداری تبریز سازمان نظام مهندسی ساختمان نمای ساختمان معماری ایرانی اسلامی ویروس کرونا شیراز بوشهر روز قدس شهرکرد عید سعید فطر گرگان شیوع کرونا روز جهانی قدس قزوین نماز عید سعید فطر روابط عمومی بیرجند راهپیمایی روز قدس ایرانی اسلامی نه محلی نشان می دهد فرهنگ ما اجرای چنین نمای رومی نمای خانه نوع نما بی روح بیش تر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۷۹۰۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آجر قزاقی چیست؟ 5 کاربرد آجر سنتی+ عکس نمای آجر قزاقی
امروزه از آجرهای قزاقی علاوه بر ساختمانسازی و دیوارچینی، در موارد مختلفی استفاده میکنند که نمای داخلی، رستورانها، کافیشاپ، مسافر خانه و غیره تنها موارد کوچکی از این کاربردها هستند. این موضوع نشان میدهد که آجر نمای قزاقی به مرور زمان جایگاه بالایی در صنعت ساختمانسازی و طراحی پیدا کرده است. آجر قزاقی و کاربردهای این نوع آجر جزو موضوعات جذابی است که بسیاری از افراد همواره در جستوجوی آن بوده اند. در ادامه به صورت مفصل توضیح میدهیم که آجر قزاقی چیست و کاربردهای مختلف این خشت سنتی را بررسی میکنیم.
آجر قزاقی چیست؟در جواب آجر قزاقی چیست باید بگوییم که آجر قزاقی یکی از قدیمیترین و سنتیترین آجرها در بازار مصالح ایران بوده که استفاده از آن در نمای ساختمانها و همچنین طراحی دکوراسیون داخلی بسیار محبوب و رایج است. درواقع اولین آجری که پای خود را به نمای ساختمان باز کرده است، آجر قزاقی نام دارد.
آجر قزاقی با استفاده از روشهای سنتی و به صورت دستی ساخته میشود و از این رو به آن، آجر سنتی یا خشت دستی نیز میگویند. جالب است بدانید که تمامی مراحل تولید و پخت این آجر با استفاده از روشهای قدیمی انجام میشود. مواد اصلی تشکیلدهنده آجر سنتی، خاک رس سرند شده است و برای تولید آن، خاک رس سرند شده را به گل تبدیل میکنند. سپس گل تهیه شده را با استفاده از قالبهای چوبی شکل میدهند و در نهایت آن را در کورههای آجرپزی میپزند.
آجرهای قزاقی مورد تایید سازمان میراث فرهنگی قرار گرفتهاند و در صورتی که برای ساخت و ساز به مجوز و تایید این سازمان نیاز دارید، خیالتان از این بابت راحت خواهد بود. اجر سنتی در رنگهای متفاوتی تولید و به بازار عرضه میشوند که رنگ آجرها با توجه به میزان و زمان پخت در کوره مشخص میگردد.
از ویژگیها و مزایای آجرهای قزاقی میتوان به موارد زیر اشاره کرد، بد نیست اشاره کنیم که برخی از این ویژگی ها مثل شوره نزدن با آجر نما سفید اصفهان نیز مشترک است در ادامه این ویژگی ها را مورد بررسی قرار می دهیم:
در برابر سرما و گرما و تغییر آب و هوا مقاومت بالایی دارند شوره نمیزنند نرخ بیمه کردن خانه را کاهش میدهند نمای سنتی و زیبایی را ایجاد میکنند ماندگاری و طول عمر بالایی دارند باعث افزایش ارزش مالی خانه میشوند نگهداری راحتی دارند؛ چرا که نیاز نیست شسته شوند میتوانند مانند عایق در برابر گرما و سرما عمل کنند قیمت مناسبی دارند کاربردهای آجر قزاقی
در جواب اصلیترین کاربرد آجر قزاقی چیست باید بگوییم که آجر قزاقی پلاک کامل در ساختمانسازی مورد استفاده قرار میگیرد. نمای آجر قزاقی به دلیل تنوع رنگی که دارد، در نمای ساختمان نیز بسیار مورد کاربرد دارد. آجرهای قزاقی پلاک ساده و نیمه نیز به دلیل ضخامت کمی که دارند، معمولا در نمای داخلی و خارجی استفاده میشوند. آجرهای قزاقی L نیز در نمای گوشههای ساختمانها به کار میروند.
اگر چه استفاده از آجر قزاقی در طراحی های داخلی گران تر و هزینه برتر از مصالح جانبی دیگر است اما مزایایی نیز به دنبال دارد.
در ادامه کاربردهای آجر قزاقی را در دستهبندیهای مختلف بررسی میکنیم.
کاربرد آجر قزاقی در تلفیق نمای مدرن و سنتیآجرهای قزاقی در نمای سنتی ساختمانها کاربرد زیادی دارند و با توجه اینکه امروزه افراد زیادی به نمای سنتی علاقه دارند، استفاده از آجر قزاقی در نما بسیار رایجتر از گذشته شده است.
کاربرد آجر قزاقی در نمای داخلیکاربرد خشت سنتی در نمای داخلی ساختمان متنوع است باعث ایجاد نمای اصیل و سنتی خاصی در نمای داخل میشود. شما میتوانید با ترکیب چوب، شیشه و غیره از سبک کلاسیک و مدرن در نمای داخلی استفاده کنید و با خرج کمی خلاقیت، نمای بینظیری به ساختمان هدیه دهید.
در اینجا بد نیست اشاره ای داشته باشیم به کاربرد آجر رستیک که از آن نیز میتوان در ساخت دیوارهای داخلی استفاده کرد. در مطلب آجر رستیک چیست بیشتر در این باره صحبت کردیم.
اولین و مهمترین کاربرد آجرهای رستیک را میتوان ساخت دیوارهای داخلی دانست. آجرهای رستیک یک انتخاب عالی برای این موضوع محسوب میشوند و نمیتوان آنها را نادیده گرفت. دیوارهای داخلی ساختهشده با این آجرها مقاومت بسیار خوبی در برابر ضربات فیزیکی و لرزش خواهند داشت و میتوان برای سالهای متمادی از جذابیت ظاهری آنها لذت برد.
کاربرد آجر قزاقی در نمای خارجی ساختمانبا کمی دقت میتوانید کاربرد آجرهای قزاقی در بناهای تاریخی را در جای جای کشور ایران مشاهده کنید. نماهایی مانند خانه پروین اعتصامی و خانه سیمین و جلال آل احمد که از هنرمندان محبوب کشور محسوب میشوند، نمونهای از این بناهای تاریخی هستند.
کاربرد آجر سنتی قزاقی در کفبرای استفاده در کف میتوانید از ابعاد مختلفی از آجرهای قزاقی استفاده کنید که رایجترین ابعاد اجرهای قزاقی مورد استفاده در کف، 10*10 و 20*20 هستند. شما میتوانید از آجرنمای قزاقی با ابعاد 10*10 برای نمای دیوار داخلی و بیرونی نیز استفاده کنید. آجرهای سنتی 20*20 نیز عمدتا برای کف فرش حیاط، پیاده رو، باغ، رستورانهای سنتی، پارکینگ مورد استفاده قرار میگیرند.
کاربرد نمای دیوار حیاط با آجر قزاقییکی دیگر از کاربردهای رایج آجر قزاقی، استفاده در نمای دیوار حیاط است. شما میتوانید در صورت استفاده از آجر قزاقی در نمای خارجی ساختمان، از این نوع آجرها در نمای دیوار حیاط با تکنیک آجرچینیهای متفاوت بهره بگیرید و نمای زیبایی به ساختمان دهید.
انواع آجر قزاقیآجرهای قزاقی در دستهبندیهای مختلف به انواع مختلفی تقسیم میشوند که در ادامه به این موضوع میپردازیم.
انواع آجر قزاقی بر اساس رنگآجرهای قزاقی، زمانی که در کوره آجرپزی قرار دارند، رنگشان شکل میگیرد و در واقع رنگ آجر قزاقی بر اساس مدت زمانی که در کوره قرار دارد و میزان حرارت کوره تعیین میشود. بنابراین میتوان گفت که رنگ آجر نمای قزاقی کاملا طبیعی و غیرشیمیایی است و با مرور زمان دچار تغییر نمیگردد. انواع آجر قزاقی براساس رنگ عبارتنداز:
آجر قزاقی پوست پیازی یا گلبه ای آجر قزاقی قرمز اخرایی رنگ آجر قزاقی زرد رنگ آجر قزاقی نخود رنگ انواع آجر قزاقی از نظر شکل ظاهریهمانطور که در بخشهای قبلی آجر قزاقی چیست اشاره کردیم، آجرهای قزاقی انواع مختلفی دارند. جالب است بدانید که آجرهای قزاقی از نظر شکل ظاهری نیز به انواع مختلفی دستهبندی میشوند و مهندسین و طراحان از هر کدام از آنها برای کاربردهای مختلفی استفاده میکنند. انواع آجر قزاقی از نظر شکل ظاهری عبارتنداز:
آجر قزاقی نما (نیمه)آجرهای قزاقی همانطور که از اسمشان پیداست، بیشتر در نمای داخلی و خارجی ساختمان به کار میروند و به دلیل تنوع رنگی بالایی که دارند، دست مشتری و طراح برای انتخاب کاملا باز است.
آجر قزاقی سنتی کاملاین مدل آجر سنتی با مدل قبلی تفاوت چندانی ندارد و بارزترین تفاوت این نوع آجر به تنوع رنگی و بافت آنها مربوط میشود. آجرهای قزاقی سنتی کامل اکثرا برای طراحی دکوراسیون خارجی استفاده میگردند.
آجر قزاقی Lآجر قزاقی L به صورت L شکل تولید میشود و به دلیل داشتن زاویه 90 درجه و زاویه شکسته، برای استفاده در کنج و گوشههای نما بسیار مناسب خواهد بود. همچنین شما میتوانید برای فضاهای پرت و دور از دسترس را به خوبی با آجرهای قزاقی پوشش دهید.
آجر قزاقی روستیکاین مدل آجرهای قزاقی به منظور استفاده در دیوارهای ساختمانی از جمله اتاق خواب و آشپزخانه مورد استفاده قرار میگیرند و یک فضای نوستالژی را در دل معماری مدرن برای شما ایجاد میکند.
آجر قزاقی پلاکآجرهای قزاقی پلاکی همان آجرنماهای طرح قدیمی هستند و معمولا از آنها برای مرمت و بازسازی نمای ساختمانها و بناهای قدیمی استفاده میکنند.
سخن پایانیدر این مطلب به صورت مفصل توضیح دادیم که آجر قزاقی چیست و انواع مختلف این خشت سنتی را برشمردیم. این نوع آجر که جزو آجرهای سنتی و قدیمی به شمار میرود، در بسیاری از بناها از سنتی تا امروزی مورد استفاده قرار میگیرد. از انواع مختلف آجرهای قزاقی میتوان در مکانهای مختلفی از نمای داخلی و بیرونی تا کف ساختمان استفاده کرد. همانطور که اشاره کردیم، آجر قزاقی مزایا و ویژگیهای مختلفی دارد که باعث شده در کنار زیبایی بخشی به نمای ساختمان محل کار یا منزل، صاحب یک دیزاین و دکوراسیون به سبک سنتی و البته ماندگار شوید.