وقتی رهبر انقلاب ریاست مجلس را نپذیرفت
تاریخ انتشار: ۷ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۹۲۳۰۳
خبرگزاری تسنیم: به نقل از پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی، بعد از تأسیس نظام جمهوری اسلامی، انتخابات متعددی برگزار شد یکی از این انتخابات مربوط به اولین دوره مجلس شورای اسلامی است که در مورخه 1358/12/24 برگزار شد. سرانجام نمایندگان منتخب در جایگاه نمایندگان نخستین مجلس شورای اسلامی در 7 خرداد 1359 آغاز به کار کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این گزارش به برخی از روایت‌های کمتر گفته شده از نخستین روزهای مجلس اول می‌پردازد که در ادامه از نظر می‌گذرد.
** ائتلاف بزرگ نیروهای انقلاب
حجت‌الاسلام ناطق نوری در کتاب خاطرات خود که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است می‌گوید: بنده (ناطق نوری) و آقای معادیخواه و دکتر حسن روحانی در جریانات انتخابات ریاست جمهوری و مسایل دوران بنی‌صدر، معروف شدیم به سه تفنگ‌دار، چون همیشه با هم بودیم و در دفاع از حزب و موضع سران آن و نیز در مجلس همیشه در یک جهت حرکت میکردیم. در انتخابات ریاست جمهوری چالش جدی میان روحانیت ایجاد شد که آقای مروارید فوق‌العاده روی شهید بهشتی حساسیت داشت و در جلسه‌ی جامعه برضد حزب حرف زد. یک بار بین من و ایشان جدال شد.
انتخابات برگزار شد و بنی‌صدر رئیس جمهور شد و کار برای حزب مشکل شد. ماندیم که حالا باید چه کار کنیم لذا همه‌ی سران حزب و ما نقطه‌ی تمرکز کارمان انتخابات مجلس شورای اسلامی شد. ثبت‌نام که شروع شد روزی در دفتر جهاد بودم که مرحوم شهید باهنر تلفن زد و گفت: «در شورای حزب تصمیم گرفته شده که شما هم یکی از افرادی باشید که کاندیدای حزب برای مجلس باشید.» به ایشان عرض کردم: «اگر وظیفه می‌دانید که من باشم عیبی ندارد.» بنابراین در انتخابات مجلس اول هم دفتر هماهنگی بنی‌صدر و هم جامعه‌ی روحانیت و هم حزب، کاندیداهای مختلف داشتند، منتها مقداری از لیست جامعه روحانیت و حزب مشترک بود و با گرم شدن انتخابات تمام نیروهای فقاهتی یک لیست مشترک دادند و این ائتلاف بزرگ نامیده شد.
انتخابات برگزار شد و آقای فخرالدین حجازی نماینده اول تهران شد. مهندس بازرگان نفر دوم یا سوم شد و بقیه آقایان هر کدام در ردیف‌های مختلف قرار گرفتند. مرحوم شهید رجایی نفر دوازدهم و بنده نفر سیزدهم و آقای هاشمی نفر چهاردهم شد.
** پیشنهاد ریاست مجلس به آیت‌الله خامنه‌ای
دکتر حسن روحانی یادمانده‌های خود از انتخاب ریاست مجلس را اینگونه روایت میکند: «ابتدا نمایندگان عضو فراکسیون حزب جمهوری اسلامی تمایل داشتند که مقام معظم رهبری ریاست مجلس را بپذیرد اما ایشان با استدلال و صحبتهای خود نمایندگان را قانع کرد که آقای هاشمی رفسنجانی با توجه به ویژگی‌هایی که دارند مناسب‌تر برای ریاست مجلس خواهد بود.»
** انتخاب هیات رئیسه
حجت‌الاسلام ناطق‌نوری در بخش دیگرای از خاطرات خود درباره حضور لیبرال‌ها در مجلس و انتخاب هیات رئیسه می‌گوید: از سران نهضت آزادی معین‌فر، یزدی، بازرگان، مهندس سحابی، دکتر سحابی به مجلس راه یافتند و نیروهای شاخص دفتر هماهنگی بنی‌صدر هم سلامتیان و غضنفرپور بودند و اشکوری هم به اینها پیوست. بحث اعتبارنامه‌ها که شروع شد، بحث‌های داغی در گرفت. روی اعتبارنامه‌ی آقایان امید نجف‌آبادی و احمد سلامتیان حساسیت داشتم و خیلی هم تلاش کردم که امید رأی نیاورد و ساقط شود ولی بالاخره رأی آورد، اما در مورد سلامتیان آقای هاشمی صدایم زد و گفت: «حالا تو چه اصراری داری سلامتیان اعتبارنامه‌اش رد شود.» گفتم: «اینها آدم صالحی نیستند و اسباب زحمت میشوند.» ایشان حرف خیلی قشنگی زد و گفت: «سلامتیان اگر بیرون از مجلس برود شیطنت زیادی میکند، بگذار در مجلس باشد خودمان همین جا زیر نظرش داشته باشیم.» دیدم حرف خوبی است بالاخره یک خرده کوتاه آمدم و ایشان هم رأی آورد.
خلاصه مجلس به دو دسته تقسیم شد. فراکسیون حزب‌الله که انصافاً خیلی قوی بود و این مجموعه بیشتر نیروهای حزب بودند که انقلابی و قوی بودند. از نظر عاطفی بسیاری از مسایل سیاسی، خیلی به هم نزدیک بودیم و در مقابل فراکسیون حزب و نیروهای ارزشی، لیبرال‌ها و نهضت آزادیها بودند که آنها هم یک اقلیت قوی بودند. در انتخاب آقای هاشمی رفسنجانی هیچ مشکلی وجود نداشت. اکثریت نمایندگان مجلس به آقای هاشمی رفسنجانی رأی دادند و هیئت رئیسه نیز همگی از دوستان حزب انتخاب شدند.
** نحوه تصویب اعتبارنامه‌ها
احمد توکلی هم درباره نحوه تصویب و رد اعتبارنامه‌ها در کتاب خاطراتش می‌گوید: در مجلس، هیأت رئیسه سنى انتخاب و مرحوم دکتر یدالله سحابى رئیس سنى مجلس شد و عده‌اى از جوان‌ها از جمله عطاءالله مهاجرانى و مجید انصارى منشى شدند. این دو نفر شاید یکى دو سال جوان‌تر از من بودند. در تصویب اعتبارنامه، حساسیت‌هاى زیادى وجود داشت. مقصود این بود که افرادى که به رژیم پهلوى نزدیک بودند و سر و کارى با انقلاب نداشتند، حذف شوند. همین گونه هم شد. نماینده‌ها به ده شعبه تقسیم شده بودند و اعتبارنامه‌ها به ترتیب حروف الفبا بین آن شعب ده‌گانه تقسیم شده بود. شُعب تحقیق مى‌کردند و اعتبارنامه را به مجلس گزارش مى‌کردند، اگر معترضى داشت پرونده به کمیسیون تحقیق مى‌رفت یا ممکن بود خود شعبه، پرونده را به کمیسیون تحقیق ارجاع دهد.
در آن ایام، دسترسى به نماینده‌ها بسیار آسان بود. روزى عده‌اى از شهر کاشمر به دیدن من آمدند و اسنادى درباره‌ى نماینده‌ى آن شهر به من دادند؛ این اسناد و عکس‌ها نشان‌دهنده‌ى نوعى ارتباط بین آن نماینده و محمدرضا شاه بود و نزدیکى او را به خاندان سلطنتى نشان مى‌داد. این موضوع براى یک ملت انقلاب کرده، خیلى منطقى بود که دلش نخواهد چنین آدم‌هایى وارد مجلس انقلابى بشود. خلاصه من به اعتبارنامه‌ى این فرد اعتراض کردم و پرونده به کمیسیون تحقیق رفت. آنجا حق را به من دادند، سپس در مجلس رأى‌گیرى شد و ایشان رأى نیاورد.
فخرالدین حجازى اولین رأى را در تهران آورد. وقتى نماینده‌ها به خدمت امام رفتند، حجازى بلند شد و آن نطق معروف خود را کرد و مدحى از امام گفت که به نظر من خلاف واقع نگفته بود، ولى امام این روش او را تقبیح کرد تا مدح رایج نشود. وقتى اعتبارنامه‌ى حجازى در مجلس مطرح شد، سیدمحمدمهدى جعفرى، نماینده‌ى دشتستان، اعتراض کرد.
داستان هم از این قرار بود که حجازى در ایامى که روزنامه خراسان را داشت، مقاله‌هایى علیه امام و به نفع رژیم نوشته بود که خیلى بد بود. دلیل دیگر مخالفت آقاى جعفرى این بود که مى‌گفت: «شما بى‌جهت به حجازى خوش‌بین هستید، ایشان خیلى هم عوض نشده و فعالیتش در حسینیه‌ى ارشاد در اذهان هست، الآن هم نقشش را دارد به گونه دیگر بازى مى‌کند.» آقاى یار محمدى، نماینده‌ى بم، که با او هم‌زندان بودم، پیش من آمد و به کار آقاى جعفرى اعتراض کرد: «مثلا اشتباهى بوده که تمام شده است، حجازى در تهییج احساسات دینى مردم نقش داشته و خدمات او در دوره‌ى انقلاب لطمات او را مى‌پوشاند، اِنَّ آلحَسَناتِ یذْهِبْنَ اَلسَّیئاّتِ ...»
او از من خواست که با آقاى جعفرى صحبت کنم. آن موقع ما جوان‌هاى فعال مجلس بودیم؛ من پیش آقاى جعفرى رفتم و با او صحبت کردم و به او گفتم: «این کارها بین مردم اثر بدى مى‌گذارد؛ ایشان نماینده‌ى اول تهران شده، پیش امام صحبت کرده، حالا اگر یک دفعه اعلام شود که او فلان موقع، علیه امام مقاله نوشته، چه بازتابى خواهد داشت؟ حجازى در دفاع از اعتبارنامه قدرت دارد و این جور هم نیست که دفاعش کار ساز نباشد، رأى هم مى‌آورد، ولى از نظر روحى این مردم اندک ضربه‌اى مى‌خورند.» جعفرى گفت: «من به شما علاقه‌مندم و حرف‌هایتان را قبول مى‌کنم، ولى بدانید گوساله‌اى را پشت بام مى‌برید که گاو خواهد شد. آن وقت نمى‌توانید پایین بیاورید.» جعفرى خیلى بدبین بود، ولى احترام گذاشت، لطف کرد و اعتراض خود را پس گرفت. اعتبارنامه‌ى حجازى هم تصویب شد و مسأله‌اى پیش نیامد.
منبع: فردا
کلیدواژه: رهبر انقلاب مجلس اعتبارنامه ها آقای هاشمی ریاست مجلس برگزار شد نماینده ى بنی صدر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۹۲۳۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرایی اهمیت مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم
مشارکت پُرشور مردم در حوزه‌هایی که به دور دوم کشیده شده اهمیت بسزایی دارد چرا که نماینده‌ای با پشتوانه رأی بالا ، قطعاً مؤثرتر از نماینده‌ای است که پشتوانه رأی بالایی ندارد.
به گزارش مشرق، حسن رشوند طی یادداشتی نوشت: تنها سه روز به برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی مانده است و قرار است تکلیف ۴۵ کرسی از ۲۷۰ کرسی باقی مانده مجلس در این دور از انتخابات مشخص شود. با برگزاری انتخابات در ۱۱ اسفند سال گذشته ، ممکن است بیشتر مردم تصور کنند که پرونده انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی بسته شده است ، در حالی که چنین نیست و هنوز ۲۲ حوزه انتخابیه است که یا فاقد نماینده برای مجلس دوازدهم هستند یا هنوز نتوانسته اند همه کرسی های نمایندگی حوزه انتخابیه خود را تکمیل کنند.نکته مهم اینکه از میان ۴۵ نماینده راه نیافته از این حوزه ها ، ۱۶ نماینده از آن پایتخت است که به جهت نقش سیاسی که همواره نماینده های تهران در مجلس داشته اند، دور دوم این انتخابات از اهمیت بسزایی برخورداراست.
مشارکت پُرشور مردم در حوزه‌هایی که به دور دوم کشیده شده اهمیت بسزایی دارد چرا که نماینده‌ای با پشتوانه رأی بالا ، قطعاً مؤثرتر از نماینده‌ای است که پشتوانه رأی بالایی ندارد. همچنین زمانی که مجلس قوی باشد، قدرت نظارت مجلس هم بالا خواهد بود و می‌تواند تخطی از اجرای قوانین را به خوبی شناسایی کرده و به دستگاه‌ها و مسؤولان اجرایی کشور گوشزد کند که در ریل قانون حرکت کنند.
با این نگاه می توان گفت که دور دوم انتخابات مجلس که قرار است در جمعه این هفته ۲۱ اردیبهشت ماه همزمان با آغاز دهه «کرامت » برگزار می شود ، اهمیت زیادی دارد.
اما چه کسانی می‌توانند در دور دوم رای بدهند؟
براساس تبصره ۴ ماده۱۰ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، کلیه رأی‌دهندگان مرحله دوم منحصراً در حوزه انتخابیه‌ای که در مرحله اول انتخابات رأی داده‌اند شرکت خواهند کرد و همچنین کسانی که در مرحله اول در هیچ یک از حوزه‌های انتخابیه رأی نداده باشند در مرحله دوم انتخابات می‌توانند شرکت کنند.بنابراین فرصتی که در ۱۱ اسفند برای مشارکت همه مردم فراهم شده بود تا بتوانند از این حق خود استفاده کنند ، به راحتی در این دوره قابل تجدید نیست و صرفا افرادی که در دور اول انتخابات حضور داشتند مجازند برای تکمیل نمایندگان خود در آن حوزه انتخابیه که کسری نمایندگی دارند ، پای صندوق رای حاضر شوند.
چرا انتخابات دور دوم تهران مهم است؟
در انتخابات مرحله اول ملت ایران موفق شدند ۲۲۵ نماینده خود را شناسایی و انتخاب کرده و روانه مجلس کنند و در این مرحله که هنوز ۴۵ کرسی دیگر باقیمانده و این عددی قابل توجهی است ، از اهمیت زیادی برخوردار است. به ویژه اینکه بیش از یک سوم از این تعداد یعنی ۱۶ نماینده از آن تهران است .چند نکته در اهمیت حضور در دور دوم انتخابات تهران وجود دارد که تکلیف را بر شهروندان پایتخت نشین سنگین کرده است:
الف) درست است که از لحاظ رای دادن به مصوبات مجلس یا تحقیق و تفحص ها بین نماینده ای که در یک شهرستان با جمعیت ۱۰ هزار نفری انتخاب شده است با تهران ۱۰ میلیون نفری تفاوتی وجود ندارد اما نمی توان از این واقعیت غافل بود که نمایندگان تهرانی موتور محرک مجالس در ادوار گذشته بوده است و به نوعی وزن مجلس را با نمایندگان تهرانی آن می سنجیدند. حالا اگر نمایندگان جدید وارد شده در مجلس دوازدهم می خواهند این ریل را تغییر دهند بحثی نیست ولی درست یا غلط ، تاکنون چنین مبنایی عمل می شده است.
ب ) درست است که در دور دوم انتخابات میزان مشارکت همچون دور اول خیلی بر سر زبان ها نیست و دشمن هم از مشارکت پایین دور دوم نسبت به دور اول نتوانسته بهره بردای سوء داشته باشد ولی در باره انتخابات تهران این کاملا متفاوت است. به ویژه اینکه بیش از نیمی از نمایندگان پایتخت( ۱۶ نفر) هنوز به مجلس راه نیافته اند و میزان مشارکت پایین می تواند خوراک تبلیغاتی را برای رسانه های دشمن فراهم کند.
ج ) غالبا مردم و نخبگان جامعه ، نمایندگان تهران را نسبت به نمایندگان شهرستان ها سیاسی تر می بینند و این تنها مختص جامعه ما نیست و این نگاه در دیگر جوامع غربی و غیر غربی نیز وجود دارد. همیشه نمایندگان پایتخت ها افراد سیاسی و مطلع تر نسبت به ارتباطات درون حاکمیت هستند و از آنجا که ۱۶ نماینده از ۳۰ نماینده تهران در دور دوم قرار است به مجلس راه یابند ، اهمیت این دوره انتخابات تهران را مضاعف کرده است.
د ) خواسته یا ناخواسته تاکنون این نمایندگان پایتخت بودند که در مظان رئیس و هیات رئیسه مجلس قرار داشتند و هرچند نمایندگان جدید راه یافته در این دوره و جریان های سیاسی حامی آنها در بیرون مجلس مدعی هستند که در مجلس دوازدهم قصد دارند این قاعده را بهم زنند اما آنها نیز نیک می دانند همه ابزارهای تغییر در دست آنها نیست و این وزن ائتلاف های سیاسی است که تعیین کننده رئیس ، هیات رئیسه و حتی ریاست کمیسیون های مجلس است. بنابراین انتخاب ۱۶ نماینده تهران که ظرفیت هیات رئیسه و کمسیون های مجلس آینده را داشته باشند ، مهم است .با همین رویکرد است که انتخابات دور دوم تهران اهمیت فوق العاده پیدا می کند.
اما ۸ نکته راهبردی در اهمیت مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس
نکات راهبردی اهمیت مشارکت مردم در این دور از انتخابات به این قرار است:
۱- سیره امامین انقلاب در همه دوره های انتخاباتی چه دور اول یا باقی مانده های آنها در دور دوم ، همواره مورد تاکید بوده است و این بزرگواران بر اهمیت مشارکت مردم و برگزاری انتخابات تاکید کرده‌اند. از منظر امامین انقلاب نه تنها جمهوریت ، بلکه اسلامیت نظام هم وابسته به انتخابات است.
۲- امسال که رهبر انقلاب شعار سال را به مردمی سازی اقتصاد اختصاص داده اند ، حضور خوب و معنادار مردم در دور دوم انتخابات به نوعی لبیک به پیام نوروزی رهبر انقلاب در عرصه مردمی سازی سیاسی در کنار مردمی سازی اقتصاد خواهد بود.
۳- انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی از نظر اهمیت تفاوتی با انتخابات دور اول آن ندارد و همه آن مواردی که باعث اهمیت حضور و مشارکت در انتخابات دور اول مجلس بود، در این دوره نیز به همان اندازه تاثیرگذار است.
۴- مشارکت و حضور مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی به دلیل جایگاه مجلس و نقشی که نمایندگان مردم می‌توانند به واسطه بهبود روند قانونگذاری در کشور و نیز نظارت بهتر و دقیق‌تر بر اجرای قوانین داشته باشند، بسیار حائز اهمیت است و این موارد در دور دوم انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم مانند دور اول انتخابات نمایندگان وجود دارد.
۵- با تکمیل همه کرسی های مجلس که با انتخابات دور دوم محقق خواهد شد ، شاهد مجلسی با نظارت هر چه قوی تر ، دقیق‌تر و سالم‌تر خواهیم بود و چنین مجلسی می‌تواند در اجرای قوانین و نظارت بر عملکرد دستگاههای اجرایی موثرتر باشد.
۶- مشارکت مردم در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی یک پیام بسیار مهم به همراه خواهد داشت و اینکه نشاط اجتماعی و سیاسی در جامعه ایران وجود دارد. ابراز و به نمایش گذاشتن این نشاط اجتماعی و سیاسی هم می‌تواند برای مردم ایران و هم برای کسانی که از بیرون مسائل کشور ما را تحلیل می‌کنند و بر اساس آن تحلیل‌ها، تصمیم‌هایی در خصوص نحوه تعامل با جمهوری اسلامی اتخاذ می‌کنند، موثر باشد.
۷- حضور مردم در دور دوم با توجه به سرد بودن تنور انتخابات در این دوره که کاملا طبیعی است ، می‌تواند یک پیام بازدارنده در مقابل کسانی که نگاه منفی به کشور ما داشته و رفتارهای خصمانه از خود بروز می‌دهند، داشته باشد.
۸- مشارکت مردم، اعتماد عمومی را در جامعه افزایش می‌دهد. فضا که مثبت شود ظرفیت‌ها هم افزا می‌شود. البته مشارکت باید در همه سطوح اعم از تصمیم گیری، مطالبه گری، نظارت و اجرا دنبال شود. مردم باید مورد اعتماد قرار گیرند تا اعتماد کنند.
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت