مشتاقان تولید در جُلگه جازموریان
تاریخ انتشار: ۱۸ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۲۰۱۹۸۴
قلعه‌گنج یکی از شهرستان‌های با ظرفیت برای پرورش دام و طیور در جنوب استان کرمان به شمار می‌رود. وسعت چراگاه‌های دام در این منطقه و دسترسی به مرتع وسیع جازموریان «۳۶۰ هزار کیلومتر مربع» فرصتی کم‌نظیر برای توسعه دامپروری در این شهرستان است. هم‌اکنون این شهرستان دارای ۱۸ هزار راس دام سنگین، ۲۵۰ هزار راس دام سبک، ۶ هزار نفر شتر و ۱۰ هزار قطعه طیور است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ارائه خدمات دامپزشکی و تعیین حریم چراگاه در قلعه‌گنج می‌تواند یک جهش واقعی در بخش تولید فرآورده‌های دامی رقم بزند، دامداران این دیار در شرایط سختی فعالیت می‌کنند و تا امروز با پرورش و عرضه حجم قابل توجهی فرآورده دامی ثابت کرده‌اند که محرومیت، محدودیت نیست. اینکه شخصی در بهترین و خوش آب و هواترین منطقه دامداری کند انسان موفقی است اما آنجا که زنان و مردانی در محروم‌ترین و بَد آب و هواترین خطه کشور بیش از ۲۵۰ هزار راس دام و تعداد قابل توجهی طیور پرورش می‌دهند چیزی وَرای موفقیت بوده و نشان دهنده این است آنها با چنگ و دندان برای تقویت بنیه اقتصادی خود تلاش می‌کنند.
این مردم هیچ وقت دست از تلاش نکشیده و زیر گرمای ۵۰ درجه‌ای جنوب کرمان کشاورزی و دامداری کرده‌اند تا بگویند ما هم سهمی در ایستادگی ایران عزیز داریم، بگویند سهم ما سختکوشی برای تولید نیازهای اساسی هموطنانمان، در اوج محرومیت است. روزی که قلعه‌گنج به عنوان شهر نمونه اقتصاد مقاومتی معرفی شد گفتم اصلا مگر مقاوم‌تر از این مردم هم داریم، باید اقرار کرد که اهالی این دیار سال‌ها پیش مسیر اقتصاد مقاومتی را پیش گرفته‌اند، آنها با همان داشته‌های خود توانسته‌اند تا امروز بر مشکلات اقتصادی چیره شوند، مگر اقتصاد مقاومتی چیزی غیر از این است.
راستش را بخواهید، این مردم اگرچه در محرومیت به سر می‌برند اما همیشه سهم خود را نسبت به ایران و انقلاب اسلامی ادا کرده‌اند، یک روز در دفاع مقدس، روزگاری در اقتصاد مقاومتی و امروز هم آستین‌ها را برای جهش تولید، بالا زده‌اند. پس انتظار دارند از حداقل پشتیبانی برای یک خیزش اقتصادی دیگر برخوردار شوند، یکی از این حداقل‌ها تقویت حوزه دامپزشکی و دیگری در اختیار داشتن بخشی از مراتع سرسبز جازموریان است. دشت جازموریان یک موهبت الهی بوده و می‌طلبد از این ظرفیت برای جهش تولید در بحث فرآورده‌های دامی نهایت استفاده را کرد، در غیر اینصورت یک دامدار برای تهیه علوفه ۱۰۰ راس گوسفند باید ماهانه حدود ۲ میلیون تومان هزینه کند و پرداخت این مبلغ، از توان دامداران و روستاییان قلعه‌گنج که شغل دیگری ندارند خارج است.
از طرفی نبود یک سامانه آماری از تعداد دامداران و محل فعالیت آنها باعث شده برخی از دامداران نتوانند به موقع، خدمات دامپزشکی را دریافت کنند و این امر خطر مرگ و میر دام‌های این افراد را دوچندان کرده است.
به گفته مهدی شهسواری فرماندار قلعه‌گنج وسعت و پراکندگی این منطقه باعث کند شدن خدمات‌رسانی دامپزشکی به دامداران شده و باید مراکز دامپزشکی در دهستان‌های چاه‌دادخدا و سرخ‌قلعه راه‌اندازی شود تا خدمات دامپزشکی با سهولت بیشتری در اختیار دامداران قرار گیرد.
اداره کل دامپزشکی جنوب کرمان خدمات زیادی به دامداران منطقه ارائه کرده اما یک حقیقت را نباید فرآموش کرد، موقعیت جغرافیایی و پراکندگی روستاهای جنوب کرمان می‌طلبد مجموعه دامپزشکی به لحاظ اعتبارات مالی، دارویی و لُجستیکی بیش از پیش مورد حمایت و مساعدت قرار گیرد.
دکتر علی احمدی مدیرکل دامپزشکی جنوب کرمان در خصوص خدمات‌رسانی به دامداران این منطقه بیان داشت: سال گذشته حدود ۶ هزار راس از دام‌های قلعه‌گنج واکسیناسیون شدند که فقط خرید واکسن برای این تعداد دام ۹۰۰ میلیون تومان هزینه در برداشت و درواقع با اضافه کردن سایر هزینه‌های اجرای طرح، یک و نیم میلیارد تومان هزینه شد. الان حدود ۱۵ روز است که وارد فاز واکسیناسیون گاوی شده‌ایم و این طرح تمامی منطقه قلعه‌گنج را پوشش خواهد داد.
وی با بیان اینکه ایمنی واکسیناسیون دام تا ۶ ماه ۱۰۰ درصد است گفت: درواقع با اجرای این طرح تا آخر مهرماه منطقه قلعه‌گنج از شیوع تب برفکی ایمن خواهد شد. دوره واکسیناسیون تب برفکی گوسفندی اواخر سال گذشته به اتمام رسید. به گفته او دوره ایمنی واکسن گوسفندی، یکسال و دوره ایمنی واکسن گاوی ۶ ماه است، این واکسن به صورت رایگان در اختیار دامداران منطقه قرار گرفته است. «رایگان بودن واکسن‌ها نشان‌دهنده توجه مجموعه دامپزشکی کشور به مقوله تولید و سلامت فرآورده‌های دامی است»
مدیرکل دامپزشکی جنوب کرمان با اشاره به اهمیت ورود بخش خصوصی به بحث درمان دامپزشکی تصریح کرد: در حوزه درمان و امورات دامپزشکی در قلعه‌گنج به کمک بخش خصوصی نیاز داریم. مدیرکل دامپزشکی جنوب کرمان با اشاره به اهمیت ورود بخش خصوصی به بحث درمان دامپزشکی تصریح کرد: در حوزه درمان و امورات دامپزشکی در قلعه‌گنج به کمک بخش خصوصی نیاز داریم و در همین راستا دومین داروخانه دامپزشکی قلعه‌گنج توسط دکتر لعیا ابراهیمی در اردیبهشت‌ماه امسال با اعتبار اولیه ۳۰۰ میلیون تومان افتتاح شد.
وی با بیان اینکه شرایط اقتصادی ایجاب میکند کمترین میزان تلفات دامی را داشته باشیم اظهار داشت: بیشترین مرگ و میر دام در شهرستان قلعه‌گنج به تلفات شتر در سال ۱۳۹۳ برمی‌گردد که بر اثر یک بیماری دامی ۱۰۰ نفر شتر از شترداران این منطقه تلف شد و آن یک نوع بیماری بود که واکسن مربوطه را خود دامدار باید تهیه می‌کرد البته بعد از آن واقعه، به مدت پنج سال این واکسن در جنوب کرمان به صورت رایگان توزیع شد و کلاس‌های آموزشی در این خصوص برای دامداران برگزار کردیم.
احمدی از کنترل و مهار بیماری‌های فراگیر در بین دام‌های منطقه خبر داد و افزود: در حال حاضر در قلعه‌گنج و در جنوب استان کرمان به لطف خدمات همکاران در حوزه دامپزشکی هیچگونه بیماری دامی فراگیری نداریم چون ایمنی در دام‌ها ایجاد شده و بیماری معمولا اگر وجود دارد به صورت تک گیر و آن هم در برخی کانون‌ها ایجاد شده است.
از آنجا که برخی از دامداران از افزایش قیمت داروها گلایه داشتند، مدیرکل دامپزشکی جنوب کرمان در این خصوص گفت: فروش داروهای دامپزشکی بر اساس تعرفه‌های اداره کل دامپزشکی و قیمت آنها مشخص است و چنانچه دامدار در این خصوص شکایتی دارد می‌تواند به اداره دامپزشکی شهرستان محل سکونت خود مراجعه و قیمت و تعرفه مشخص آن را دریافت کند و در صورت تخلف قطعا با متخلفان برخورد خواهیم کرد.
از آنجا که شنیدن درد دل دامداران برای تهیه این گزارش ضروری به نظر می‌رسید به سراغ هدایت زادینی دامدار روستای چاه مهرعلی سلمانیه بخش چاه‌دادخدا قلعه‌گنج رفتیم، دامداری که در فاصله ۸۵ کیلومتری از مرکز این شهرستان سکونت دارد. او صاحب ۱۰۰ راس گوسفند است، ما را به نوشیدن یک چای چوپانی دعوت کرد و در گفت و گویی صمیمانه بیان داشت: سال گذشته هیچ واکسنی از طریق گشت‌های دامپزشکی به دام‌های من تزریق نشد و بدون تعارف بگویم خدمات دامپزشکی در منطقه ما انجام نشده است.
این دامدار جنوبی تصریح کرد: چند روز قبل ۱۰ گوسفند از دام‌هایم مریض و درنهایت تلف شدند. به طور ناگهانی دست و پاهایشان فلج می‌شد، یک آمپول به مبلغ ۱۵۰ هزار تومان از داروخانه دامپزشکی خریداری و تزریق کردم اما علاج نشد و دام‌هایم تلف شدند.
وی با اشاره به مشکلات پیش روی دامداران این منطقه اظهار داشت: نبود زمین، مرتع و چراگاه دام یکی از عمده مشکلات دامداران روستاهای ریگ‌آباد و سلمانیه و چاه مهرعلی بخش چاه دادخدا است چون در تمامی زمین‌های این روستاها مزرعه کشاورزی وجود دارد و دام‌ها را به سختی از بین این مزارع عبور می‌دهیم و جاده و راهی برای عبور دام‌ها در نظر گرفته نشده است.
به گفته او، منابع طبیعی باید یک محدوده را برای چرای دام‌ها پلاک‌گذاری و به دامداران واگذار کند که این مهم در روستاهای ذکر شده محقق نشده و ما نمی‌دانیم کدام منطقه، چراگاه دام است. «زادینی انگار نمی‌دانست برای دریافت مجوزِ چراگاه باید چه مراحلی را طی کند»
کرامت زارع، دامدار ۵۳ ساله و اهل روستای ریگ سلمی در فاصله ۳۳ کیلومتری شهر قلعه‌گنج است. او هم ۵۰۰ گوسفند و ۲۵ راس گاو دارد و ۲۵ سال است که دامداری میکند. این دامدار کهنه‌کار اظهار داشت: دهه هفتاد که علوفه زیاد بود یک گله گوسفند هزار و ۵۰۰ راسی داشتم و تعداد دام‌هایم با شروع خشکسالی کمتر شد.
کرامت با فرزندان و دامادهایش یک خانواده ۲۰ نفری تشکیل داده و همگی به پرورش دام مشغول هستند. او ادامه داد: چند وقت قبل از اداره دامپزشکی قلعه‌گنج آمدند و واکسن تب برفکی را برای گاوها و گوساله‌هایمان تزریق کردند، هنوز زمان تزریق واکسن آبله گوسفندان فرا نرسیده و قرار است در آینده بیایند و این واکسن را هم تزریق کنند.
این دامدار جنوبی با اشاره به موانع پیش روی شغل خانوادگی‌اش اظهار داشت: ما به صورت نیمه‌صنعتی دامداری می‌کنیم و برای تامین آب آشامیدنی دام‌ها با مشکل مواجه هستیم. ۲ سال قبل ۵۰ میلیون تومان برای جابه‌جایی جایگاه نگهداری دام‌ها هزینه کردم اما این این مکان هنوز تکمیل نشده و درواقع برای نگهداری دام‌ها هم مشکلات زیادی داریم و بی‌وقفه پیگیر حل مشکلات موجود هستیم. انتظار داریم اداره آبیاری یا اداره امور آب قلعه‌گنج برای حفر چاه موافقت کند.
طالب گلمرادی یکی دیگر از دامداران روستای جنگل‌آباد و چراغ‌آباد قلعه‌گنج است، گاو و گوساله هم پروار میکند و برای فروش به شهرستان تربت حیدریه می‌برد. او در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: روی هم رفته ۱۵۰ راس گوسفند و ۱۵ راس گاو و گوساله دارم، خدمات دامپزشکی در قلعه‌گنج خوب است و خدا را شکر راضی‌ام، دامپزشکان هر سه ماه یکبار از دام‌هایم سرکشی می‌کنند و واکسن‌های مورد نیاز را تزریق می‌کنند و هرگاه یک آفت و بیماری غیرقابل پیش‌بینی در بین دام‌ها سرایت کند با یک تماس، کارشناسان دامپزشکی به کمک‌مان می‌آیند.
از او در مورد روند فروش دام‌ها سوال کردم و اینگونه پاسخ داد: پس از اینکه دام‌ها را پروار و چاق کردم آنها را به کشتارگاه استان خراسان رضوی و تربت حیدریه می‌برم و می‌فروشم، در قلعه‌گنج دام‌ها را به صورت چشمی خریداری می‌کنیم به عنوان مثال هر گوساله نر یک‌ساله را حدود چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خریداری می‌کنیم و پس از پروار در کشتارگاه آن را بر مبنای کیلو با نفس (زنده) از ما می‌خرند. ۲ سال قبل هر کیلوگرم گوساله را ۵۰ هزار تومان می‌فروختیم اما اخیرا قیمت‌ها افزایش پیدا کرده است.
این دامدار قلعه‌گنجی سعی میکند از تربت حیدریه دست خالی برنگردد، اگر ممنوعیت عبور دام وجود نداشته باشد از شهرستان تربت حیدریه گوسفند خریداری میکند و برای پروار به قلعه‌گنج می‌آورد.
فرشید چَمَک رییس اداره دامپزشکی شهرستان قلعه‌گنج است. او در خصوص طرح‌های واکسیناسیون دام‌ها اظهار داشت: یک ماه می‌شود که واکسیناسیون تب برفکی گاو و گوساله دامداران را در روستاهای قلعه‌گنج آغاز کرده‌ایم و این طرح همچنان در حال اجرا است و پیش‌بینی می‌شود بیش از ۱۴ هزار راس گاو و گوساله واکسینه شوند.
به گفته او، از ابتدای امسال تا کنون هفت هزار طیور بومی در قلعه‌گنج واکسن خوراکی دریافت کرده‌اند.
سوال کردیم طی یک سال گذشته چه تعداد دام به کشتارگاه‌ها ارسال شده است، او بیان داشت: طی یک سال گذشته تا کنون مجوز حمل ۲ هزار و ۲۵۵ راس دام سبک و سنگین به کشتارگاه‌های شهرستان‌ها و استان‌های همجوار صادر شده است. بیشتر دام‌ها به کشتارگاه‌های بافت، یزد، خراسان رضوی، هرمزگان و پنجشنبه بازار میناب حمل می‌شوند. درواقع از این تعداد یکهزار و ۶۰۳ دام سبک، ۴۸۰ راس گاو و گوساله و ۱۷۲ نفر شتر بود.
از چمک به عنوان رییس اداره دامپزشکی قلعه‌گنج خواستیم به مشکلات و موانع پیش روی این حوزه هم اشاره کند، او تصریح کرد: یکی از مسائل و مشکلات حوزه دام قلعه‌گنج پرورش و نگهداری دام به صورت سنتی است و نگهداری صنعتی نداریم و ۱۰۰ درصد دامداران منطقه دام خود را به صورت سنتی نگهداری می‌کنند و این موضوع اجرای طرح‌های واکسیناسیون را با مشکل مواجه کرده است. «مسلما در چنین شرایطی برخی دامداران از خدمات دامپزشکی محروم می‌شوند»
وی ادامه داد: پراکندگی روستاها و کمبود نیرو، واکسیناسیون دام‌های این منطقه را دشوار کرده، در بحث نیروی انسانی متخصص و کاردان با کمبود جدی مواجه هستیم، همچنین برای جابه‌جایی و اجرای طرح‌های دامپزشکی، خودروی لازم را در اختیار نداریم.
چمک نیز حرف دل دامداران را زد و اظهار داشت: در قلعه‌گنج کشتارگاه نداریم و دامداران دام‌های خود را برای فروش به کشتارگاه‌های خارج از شهرستان حمل می‌کنند اما حقیقت امر این است که ظرفیت کشتارگاه در این منطقه محروم وجود دارد، با مسوولان بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در خصوص راه‌اندازی یک کشتارگاه صنعتی صحبت کرده‌ام و این قول را داده‌اند که این موضوع را در اولویت قرار دهند.
برای درک بهتر مشکلات حوزه دام و دامپزشکی همراه با رییس دامپزشکی قلعه‌گنج به روستاهای چاه‌باغ و شمزان از توابع بخش مرکزی رفتیم. دیدیم دامداران گاوها و گوساله‌هایشان را در نخلستان به تنه درختان خرما بسته‌اند، صاحب گاو سعی می‌کرد گاو را در کنار درخت خرما ثابت نگه دارد که حین تزریق واکسن تکان نخورد و جایی برای گریز و دست و پا زدن نداشته باشد اما گاو احساس خطر کرده و مقاومت می‌کرد و می‌خواست با شاخ زدن و لگد زدن، دامپزشک را از خود دور کند اما کاردان دامپزشکی که نمی‌خواست وقت را هدر دهد جلو رفت و طی چند ثانیه واکسن را در محدوده گردن و عضله‌های گاو تزریق کرد. حقیقتا واکسیناسیون دام‌هایی که در فضای باز و به صورت سنتی نگهداری می‌شوند کار سخت و پُرخطری است و هر لحظه ممکن است دامپزشک با لگد یا شاخ گاو دچار آسیب شود. به هرحال آنها سال‌هاست که اینگونه، دام‌ها را واکسینه می‌کنند.
علی حیدری یکی از دامپزشکان قلعه‌گنج است و در خصوص بیماری‌های دامی این منطقه اظهار داشت: بیماری‌های دامی در قلعه‌گنج بیشتر فصلی بوده، بیماری تیلریوز (زردی گاو و گوسفند) که کُشنده هم است معمولا اواسط اردیبهشت و خردادماه شیوع پیدا میکند و امروز هم بیشتر دامداران را درگیر کرده است. اما واکسن برخی از بیماری‌ها را خود دامدار باید به موقع تهیه و تزریق کند اما دامپزشکی نحوه تزریق آن را به دامداران آموزش داده است.
در آخر سوال کردم آیا تاکنون بیماری مشترک بین انسان و دام در این منطقه شیوع پیدا کرده یا نه، او بیان داشت: خوشبختانه در چند سال گذشته بیماری خطرناک و مشترک بین انسان و دام در قلعه‌گنج نداشتیم اما هاری یکی از بیماری‌های مشترک به شمار می‌رود که یکی دو مورد آن در این منطقه گزارش شده است.
اما دامداران و دامپروران حوزه جازموریان علاوه بر خدمات مطلوب دامپزشکی، به تعیین محدوده چراگاه نیز احتیاج دارند و مسلما این مهم با یاری مدیران اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان محقق می‌شود تا اهالی این دیار بتوانند با استفاده از مرتع خدادادی جازموریان در بحث تولیدات دامی موفق عمل کنند. طرح مدیریت چرای دام اقدام حفاظتی مهمی در زمینه ایجاد تعادل دام و مرتع است که به عنوان یکی از سیاست‌های راهبردی از سال ۹۷ در دستور کار اداره کل منابع طبیعی جنوب کرمان قرار گرفته است.
« وجود ۴۸۰ هزار هکتار جنگل و یک میلیون و ۹۳۰ هزار هکتار مرتع با پوشش گیاهی انواع درخت، درختچه و گیاهان شور، شرایط مناسبی را برای پرورش انواع دام در این دیار فراهم کرده است»
برای روشن شدن موضوع با مدیرکل منابع طبیعی جنوب کرمان گفت و گو کردیم. حمزه احمدی با بیان اینکه اداره‌کل منابع طبیعی متولی ساماندهی و ممیزی (ارزیابی) مراتع ، صدور پروانه چرای دام و مرتع‌داری است گفت: حوزه جازموریان در ۲ شهرستان رودبار جنوب و قلعه‌گنج واقع شده که مساحت مراتع در این شهرستان‌ها بیش از ۹۰۰ هزار هکتار است. «۳۳۰ هزار هکتار از جازموریان دارای ۲۶ مرتع‌دارای ممیزی با دامدارِ مشخص است»
مرد شماره یک منابع طبیعی جنوب کرمان با بیان اینکه واگذاری مراتع دیگری هم در دستور کار است اظهار داشت: به استناد قانون، دامدارانِ دارای پروانه چرای دام موظفند هر سال مبلغ مشخصی که توسط سازمان جنگل‌ها تعیین و ابلاغ می‌شود را بابت حق علف‌چر (عوارض صدور و تمدید پروانه چرای دام) به حساب خزانه واریز کنند تا کارت پروانه چرای آنها دارای اعتبار باشد، در صورت تمدید نشدن مجوز به مدت ۲ سالِ متوالی، پروانه چرا از درجه اعتبار ساقط می‌شود.
گفتیم در حال حاضر دریافت مجوز بهره‌برداری از مرتع چقدر به طول می‌انجامد، وی اظهار داشت: از لحظه درخواست دامدار تا انجام کامل مراحل اداری و تایید نهایی، یکسال کامل زمان می‌برد تا پروانه چرا صادر شود. « بروکراسی و مقررات دست و پا گیر اداری حاکم بر دستگاه‌های اجرایی کشورِ ما کاری کرده که صدور یک پروانه چرای دام، ۱۲ ماه طول می‌کشد»
خواسته دامداران هم، کاهش مدت‌زمان صدور مجوزهای مرتع‌داری بوده و امیدواریم مسوولان امر تدابیری اتخاذ کنند که مدت‌زمان صدور این مجوزها تا حد امکان کاهش یابد.
برچسب‌ها کرمان سازمان دامپزشکی کشور منابع طبیعی و آبخیزداری دام و طيور جیرفتمنبع: ایرنا
کلیدواژه: کرمان سازمان دامپزشکی کشور منابع طبیعی و آبخیزداری دام و طيور جیرفت کرمان سازمان دامپزشکی کشور منابع طبیعی و آبخیزداری دام و طيور جیرفت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۲۰۱۹۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی؛ گل یا پوچ
به گزارش خبرنگار مهر، یکی از اهدافی که سازمان امور اراضی دولت سیزدهم به طور جدی پیگیری میکند رفع تداخلات اراضی و در ادامه یکپارچه سازی زمین‌های کشاورزی است.
پس از انقلاب سفید در دهه ۴۰ اراضی کشاورزی از دست ملاکان بزرگ خارج و در مساحت کوچک‌تر در اختیار کشاورزان و بهره برداران قرار گرفت. قانون ارث سبب شد به مرور زمان این زمین‌ها دوباره به قطعات خردتر تبدیل شده و امروز بسیاری از این اراضی از حیز انتقاع ساقط و کشت اقتصادی ندارند.
سازمان امور اراضی کشور در کنار پیگیری این دو موضوع در دو سال اخیر ۴ تور رسانه‌ای برگزار کرده که خبرگزاری مهر ضمن گزارش از روند دو موضوع رفع تداخلات اراضی ملی و کشاورزی و نیز یکپارچه سازی اراضی کشاورزی به برخی از خلاءها و اشکالات موجود پرداخته است. در چهارمین تور رسانه‌ای سازمان امور اراضی کشاورزی از برخی پروژه‌های استان لرستان در این دو موضوع بازدید شد.
جهش تولید با یکپارچه سازی اراضی
نخستین بازدید مربوط به طرح یکپارچه سازی ۳۱۰ هکتار اراضی کشاورزی در دل کوه‌های رومشکان در مناطق چم گز و چم کبود بود.
بهرام میر دریکوند، مدیر امور اراضی استان لرستان با تاکید بر پیگیری مساحت اقتصادی و افزایش عملکرد در واحد سطح، گفت: دولت در راستای این امر یک سلسله مشوق‌هایی را در نظر گرفته که می‌توان به ایجاد سیستم آبیاری نوین، احداث جاده بین زراعی، پرداخت تسهیلات کم بهره، کاهش سهم بیمه کشاورزان و تأمین نهاده‌های کشاورزی اشاره کرد. به این ترتیب اراضی که تا دو سال قبل در قالب ۱۰۸ قطعه خرد و پراکنده رها شده بود و امکان کشت نداشت امروز با یکپارچه سازی تبدیل به ۸ قطعه شده و به چرخه تولید بازگشته و موجب اشتغالزایی شده است.
وی تصریح کرد: زمین‌های دیم که پیش از این در هر هکتار یک تن محصول داشت با اجرای طرح یکپارچه سازی به ۵ تن رسیده است.
وی در ادامه سخنان خود به مشکلات آبی منطقه اشاره کرد و افزود: ۳ ایستگاه پمپاژ آب با سرمایه گذاری ۱.۵ میلیارد تومانی ایجاد شده تا معضل کم آبی برای کشاورزان رفع شود. ۸۵ درصد سرمایه گذاری از سوی دولت و ۱۵ درصد بخش خصوصی کمک کرده است.
پیش بینی شده در راستای افزایش تولید حدود ۱۱۱۳ هکتار زمین کشاورزی در سطح استان یکپارچه شود.
برگزاری جشن رفع تداخلات در شهریور
مدیر امور اراضی استان لرستان با اشاره به به پروژه رفع تداخلات عنوان کرد: اراضی استان حدود ۵۰۰ هزار هکتار بوده که تا پایان شهریور ۱۴۰۳ رفع تداخل می‌شوند.
وی اظهار کرد: تا کنون ۴۱۷ هزار هکتار از زمین‌های ملی و کشاورزی رفع تداخل و تثبیت و پس از انجام کاداس برای ۲۹۰ هزار هکتار سند تک برگ صادر شده است.
جهش تولید گندم
محصول ۳۱۰ هکتار اراضی یکپارچه سازی شده در شهرستان رومشکان گندم بوده که ۲۵ اردیبهشت نخستین برداشت آن آغاز می‌شود. کشت گندم در این منطقه به شکل آبی انجام شده و بر اساس پیش بینی‌ها در هر هکتار بین ۸ تا ۱۰ تن گندم برداشت خواهد شد.
صیداکبر بازوند، مدیر جهاد کشاورزی منطقه رومشکان با اشاره به رقم‌های کشت شده گندم توضیح داد: چمران، دوروس و پیشگام رقم‌های کشت شده گندم در این منطقه بوده که پیش بینی می‌شود در مزارع آبی ۸ تا ۱۰ تن گندم و دیم ۵ تا ۶ تن محصول برداشت شود.
گلایه کشاورزان از نبود جاده تا حق بیمه
در حاشیه این بازدید یکی از کشاورزان این ناحیه که مبادرت به اجاره زمین و کشت گندم کرده بود به اعتراض گفت، بارش باران منجر به سیلاب و از بین رفتن بخشی از اراضی کشاورزی و محصولات گندم آن شده و با مراجعه به سازمان جهاد کشاورزی هنوز موفق به دریافت بیمه و هزینه خسارت نشده است.
در ادامه برخی کشاورزان دیگر که ماشین‌های جهاد کشاورزی را شناختند، نسبت به دیرکرد پرداخت سم و کود و نیز نهاده‌های کشاورزی گلایه مند بودند که فعالیت شأن را تحت شعاع قرار داده است.
عدم جاده مناسب برای سر زدن به مزارع در دل مناطق کوهستانی از دیگر شکایت‌های کشاورزان این منطقه بود.
پرورش آبزیان گرمابی
بنا به گفته مدیر سازمان امور اراضی استان لرستان، در سطح ۱۶۳۹ مورد واگذاری با بیش از ۸ هزار هکتار زمین، حدود ۴۴۰۰ هکتار زمین به طرح درختکاری اختصاص یافته است. حدود ۱۲۰۰ هکتار مربوط به طرح‌های وابسته کشاورزی و ۳۶۰۰ هکتار نیز به طرح‌های غیر کشاورزی مانند پرورش آبزیان اختصاص پیدا کرده است.
در ادامه واگذاری اراضی، پروژه پرورش آبزیان گرمابی در شهرستان دورود از طرح‌های انجام شده بود که محصولاتش وارد بازار هم شده است.
در این راستا حدود ۴۰۰ هکتار اراضی بدون استفاده در قالب ۲۱ مزرعه و ایجاد اشتغال ۱۰۰ نفر برای پرورش ماهیان کپور اختصاص یافته بود که در قالب ۷۰ تعاونی فعالیت دارد. در هر هکتار ۲.۵ تا ۳ تن عملکرد حوضچه‌ها است. سالانه ۱۲۵۰ تن محصول تولید شده که بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ تن صادر می‌شود.
جالب است بدانید این شهرستان هیچ منطقه بیابانی نداشته و ۴۵ هزار هکتار زیر کشت محصولات کشاورزی آن است. درود دارای ۲۵ نوع محصول باغی با ۵ هزار هکتار و ۱۷ نوع محصول دامی و شیلات بوده و بخشی از تأمین بازار را بر عهده دارد. همچنین ۱۵۳ مزرعه دارد که ۲۱ مزرعه مربوط به پرورش ماهیان گرمابی و ۱۳۲ مزرعه در حوزه پرورش ماهیان سردآبی احداث شده است.
سالانه بالغ بر ۸ هزار تن انواع محصولات شیلاتی در این منطقه تولید شده که بازار هدف آن کشورهای حاشیه خلیج فارس و به ویژه عراق است.
باغات مثمر دو خواهران در اراضی ملی
بازدید از باغات منطقه دو خواهران پروژه دیگری بود که خبرنگاران بازدید داشتند. میر دریکوند، مدیر امور اراضی استان لرستان درباره باغات این منطقه گفت: تعداد ۵۵۹ مورد واگذاری در قالب کشت گونه باغی در سطح استان با مساحت ۴۴۰۰ هکتار انجام شده که ۱۷۰ هکتار آن مربوط به کاشت زردآلو در منطقه دو خواهران است.
به گفته مدیر جهاد کشاورزی شهرستان درود، زردآلو این منطقه برند بوده و میزان برداشت محصول در هر هکتار بین ۲۰ تا ۳۵ تن بوده که یکی از ظرفیت‌های ایجاد شده در منطقه به شمار می‌رود.
درددل باغداران
در ادامه بازدید از این پروژه، صاحب باغ زردآلو به گلایه گفت: امسال دو هزار هکتار باغ دچار سرمازدگی شده و بیشتر درختان بدون بار بوده و محصولات باقی درختان نیز به اندازه‌ای نیست که هزینه‌ها را تأمین کند.
وی افزود: درختان نمی‌توانند بار خود را نگه دارند و این امر خسارت زیادی به من باغدار زده است.
در این منطقه بارش زیاد بوده و عموماً تگرگ محصولات باغی را تهدید میکند. حال پرسش این است؛ این حجم مطالعه و سرمایه گذاری زمانی و مالی چه ثمری در بخش کشاورزی و تأمین امنیت غذایی داشته است؟ در حالی که هدف گذاری درست انجام شده مسیر به اشتباه طی شده و تولیدات با شرایط جوی منطقه تهدید جدی می‌شود.
به نظر می‌رسد؛ نخست اینکه باید درختانی در منطقه کاشته شوند که هنگام بارش‌های سیل آسا، زمان گل دهی آنها نباشد یا از رقم‌هایی استفاده شود که در این منطقه با توجه به ویژگی‌های اقلیمی آن بتوانند هنگام بارش، بار خود را حفظ کنند.
باغداران منطقه دو خواهران گلایه داشتند برای کمک به امر کشاورزی در چنین مناطقی باید هواشناسی نقطه‌ای اتفاق افتد تا باغدار با پیش بینی وضعیت هوای منطقه، بتواند پیش از سرما و بارش‌های سیل آسا با تدابیر اندیشیده شده با آن مقابله کند.
عملکرد جزیره‌ای سبب شده تا سازمان امور اراضی طرح یکپارچه سازی اراضی و واگذاری اراضی دولتی به کشاورزان را پیش ببرد اما عدم مدیریت سازمان‌هایی مانند سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی این می‌شود که ارقام نامناسب در مناطق کشت شده در نهایت منجر به شکست طرح‌ها شده و انتظارات را برآورده نکند.
تهدید جدی تغییر کاربری
تا کنون ۱۰.۹۲۷ هکتار اراضی در استان لرستان یکپارچه سازی شده تا منجر به بهبود عملکرد در واحد سطح شود. اما تغییر کاربری اراضی کشاورزی در تمام استانها امنیت غذا را تهدید میکند.
مدیر امور اراضی کشاورزی استان لرستان به ۱۸۹۷ مورد تغییر کاربری اراضی کشاورزی اشاره کرد و گفت: سال گذشته برای ۳۰۶ مورد حکم قلع و قمع صادر شد.
میردریکوند با تاکید به حفظ اراضی کشاورزی تاکید کرد: در راستای تأمین امنیت غذایی باید از تغییر کاربری اراضی کشاورزی جلوگیری شود.
وی یادآور شد: بیشتر اراضی کشاورزی در استان لرستان در سطح ۱ و ۲ بوده و کشت دیم هستند.
مشکلات بخش مکانیزاسیون
در ادامه سید عماد شاهرخی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان در نشست خبری با خبرنگاران گفت: هر هکتار زمین امنیت غذایی ۲۲ نفر را تأمین و تضمین میکند بنابراین حفظ کاربری اراضی کشاورزی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی با اشاره به میزان تولید محصولات زراعی در این استان افزود: تولید گندم از سالانه ۱۲۳ هزار تن در ابتدا دولت سیزدهم با افزایش ۴ برابری به ۵۳۰ هزار تن رسیده است. همچنین سطح گلخانه‌های استان از ۷۸ هکتار به ۱۳۰ هکتار افزایش یافته است. در حوزه تولید دانه‌های روغنی زمین‌های زیر کشت از ۲۲۰۰ هکتار امروز به بیش از ۶ هزار هکتار رسیده است؛ به طوری که در کشت کاملینا این استان رتبه نخست را در کشور دارد.
شاهرخی با اشاره به مشکلات مکانیزاسیون بخش کشاورزی اظهار کرد: اگر ادوات و تجهیزات کشاورزی مورد نیاز در دسترس باشد از ۳۰ درصد ضایعات جلوگیری شده و ارتقا بهره‌وری در واحد سطح محقق می‌شود؛ به طوری که ۷۰ درصد در مصرف آب جلوگیری شده و ۳۰ درصد تولید محصولات افزایش می‌یابد.
وی گفت: به کشاورزان توصیه می‌شود از کمباین‌هایی استفاده کنند که معاینه فنی داشته و هد آن به طور دائم مورد بررسی قرار گیرد تا از هرز رفتن محصولات کشاورزی جلوگیری شود.
جلوگیری از قاچاق آرد
در ادامه نشست رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان با اشاره به کاهش مصرف آرد در استان عنوان کرد: سال گذشته ۲۶ هزار تن به ارزش ۵۰۰ میلیارد دلار مصرف آرد در استان لرستان کاهش یافت.
وی در در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر که این حجم آرد از استان قاچاق می‌شد، گفت: مصرف سالانه استان ۳۰۰ هزار تن آرد بوده که بخشی از آن از چرخه مصرف به بیرون نشأت پیدا می‌کرد.
گفتنی است؛ پیش از هوشمند سازی فروش نان بخش زیادی از آرد از چرخه تولید خارج و به کشورهای همسایه قاچاق می‌شد که در دو سال اخیر از آمار آن کاسته شده است.
از تولید مرغ تا گسترش زنجیره ارزش آبزیان
شاهرخی با اشاره به میزان تولید مرغ در استان لرستان هم گفت: ۱۶ واحد مرغ گوشتی در استان فعالیت دارد که سالانه ۴۵ میلیون قطعه جوجه‌ریزی انجام می‌شود. از این تعداد ۳۰ درصد مازاد نیاز بازار استان بوده و به سایر استانها ارسال می‌شود.
وی با بیان اینکه ۱۸ درصد اشتغال استان در حوزه کشاورزی است، عنوان کرد: ۲۳ درصد افراد در حوزه کشاورزی فعالیت دارند؛ اما در بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی همچنان نوپا هستیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان در پایان با اشاره به طرح‌های آینده این استان اظهار کرد: در زنجیره دو محصول گل محمدی و آبزی پروری قرار است فعالیت‌ها گسترش پیدا کند؛ به طوری که از صفر تا ۱۰۰ محصولات در استان تولید و به بهره برداری برسد.
کد خبر 6095890
تداوم بارندگی‌ها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد