به نقل از «ایسکانیوز»

پررنگ بودن مفاهیم ظلم‌ستیزانه در اشعار پروین اعتصامی/ چرا پروین از سوی جامعه روشنفکری نفی شد؟

تاریخ انتشار: ۲۵ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۲۸۶۹۰۵

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، در تازه‌ترین قسمت از برنامه «رادیکال سه»، فریبا یوسفی شاعر و پژوهشگر ادبی، مقابل سجاد بلوکات نشست و به بررسی صنعت ادبی و عدالت خواهی در شعر پروین اعتصامی پرداخت.

*دلیل ارتباط بیشتر نسل جوان با اشعار فروغ فرخزاد در برابر پروین

در قسمت ابتدایی این برنامه فریبا یوسفی شاعر و پژوهشگر ادبی درباره این موضوع که چرا شاعرانگی فروغ فرخزاد در ذهن برخی از جوانان نسبت به پروین اعتصامی بیشتر است، گفت: این موضوع به زمینه‌های اجتماعی و آنچه که د روزگار ما به دلیل موقعیت‌های مختلف حاکم شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این خیلی طبیعی است که شعر امروز با اشعار فروغ فرخزاد بیشتر ارتباط برقرار کند، به ویژه نسل جوان و دانشجویان.

او ادامه داد: البته مسائل دیگری نیز در این میان مطرح است. مخصوصاً اینکه نسل جوان همیشه به دنبال مسائل نو و تازه است؛ از آنجا که فروغ فرخزاد در زمره شاعرانی بود که تغییرات ایجاد شده در صدسال اخیر در شعر فارسی را در شعرش بازتاب داد؛ از همین نظر، نگاه مخاطبان جوان را بیشتر به خود جلب می‌کند. این در حالی است که پروین اعتصامی در روزگاری زیست می‌کرد که مرز میان شعر سنتی و شعر نو بود. یعنی روزگاری که شعر فارسی در ابتدای تحول خود بود، پروین اعتصامی با آن رویکردی که به شعر کهن داشت، پا به عرصه گذاشت و در دوره خود خیلی با اقبال روبرو نشد.

*مقایسه سطح شعر پروین با فروغ، علمی نیست

این پژوهشگر حوزه ادبیات در ارتباط با اینکه گروهی با مقایسه سطح شهر پروین اعتصامی با فروغ فرخزاد، آن را یک مقایسه غیرعلمی و غیردقیق دانست و گفت: «به دلیل اینکه فروغ فرخزاد در روزگاری که رویکردهای سنتی به شعر شکسته شد، پا به عرصه شعری گذاشت ولی پروین اعتصامی در پایان دوره شعر سنتی پا به عرصه شاعری گذاشت و تمام مطالعات و تعالیم او متصل به شعر کهن بود.

او خاطرنشان کرد: رویکرد پروین اعتصامی، شعر سنتی است. شعر پروین شعر حکمت و پند است و جوان معمولا از پند گریزان است؛ از این نظر شاید یکی از دلایلی که جوانان کمتر با شعر پروین ارتباط برقرار کردند، همین باشد.

*پررنگ بودن مفاهیم ظلم‌ستیزانه در اشعار پروین اعتصامی

مهمان این قسمت از «رادیکال سه» که خود از شاعران کشورمان است، در ارتباط با مفاهیم ظلم‌ستیزانه موجود در اشعار پروین اعتصامی گفت: رویکرد عدالتخواهی و ظلم‌ستیزی در شعر پروین اعتصامی خیلی پررنگ است و نمونه‌های بسیاری در این زمینه در آثار او به چشم می‌خورد. منتهی با توجه به اینکه جامعه چندان با مجموعه اشعار پروین اعتصامی آشنا نیست، اشعار ظلم‌ستیزانه او کمتر دیده شده است.

وی افزود: حتی نمونه‌ای از این اشعار در کتاب‌های درسی بود اما اگر اشتباه نکنم، این اشعار از کتاب‌های درسی حذف شده است. این‌ موضوعی است که مظلومیت پروین را نشان می‌دهد. این در حالی است که پروین در دیوان خود، اشعاری به شدت زیبا را دارد. برای نمونه مناظره حلزون با پیله‌ای که تبدیل به کرم ابریشم می‌شود، آن‌قدر حکیمانه و پندآموز است که انسان باور نمی‌کند که شاعری با سن و سال کم او، بتواند این‌گونه حکیمانه سخن بگوید.

*چرا پروین اعتصامی از سوی جامعه روشنفکری نفی شد؟

این پژوهشگر ادبی با اشاره به پررنگ بودن رویکردهای اجتماعی در اشعار پروین اعتصامی گفت: یکی از اشعار معروف پروین «شعر مست و هوشیار» است که نمونه‌ای جدی از اشعار اجتماعی است و هر بیت از آن شعر نشان‌دهنده بخشی از جامعه آن روز است. در یک بیت به قاضی، در یک بیت به والی، در یک بیت به داروغه و...، که نشان دهنده اجتماعی بودن جوهر شعر است.

او در واکنش به نفی پروین اعتصامی از سوی بخشی از جامعه روشنفکری در زمان حیات پروین نیز گفت: برخی از گروه‌های روشنفکری همواره در رد و نفی همه چیز هستند؛ معمولا این گروه بیشتر هوادار دارند! اما آن دسته از روشنفکران که بیشتر می‌توان نام روشنفکر را بر آن نهاد، آرمان‌خواهی مشخصی دارد که پروین اعتصامی را باید متعلق به این دسته از روشنفکران دانست. پروین یک روشنفکر واقعی بود که نگاهی به آرمان‌ها و مفاهیم عدالتخواهانه داشت.

*پروین اعتصامی، معجزه شعر در روزگار ما

این پژوهشگر ادبی در ارتباط با تعاریف شاعران نامدار و چهره‌های سرشناس ادبیات از اشعار پروین اعتصامی، گفت: یکی از بزرگترین تایید‌هایی که بر شعر پروین اعتصامی وجود دارد، مقدمه‌ای است که از سوی ملک‌الشعرای بهار بر دیوان پروین اعتصامی نوشته است. بعد از آن هم در ادبیات معاصر هم تعاریف بسیاری از پروین اعتصامی شده است.

او خاطرنشان کرد: استاد شفیعی‌کدکنی، پروین اعتصامی را معجزه شعر در روزگار ما می‌دانند. اساسا طوری است که اگر هر مخاطبی به دیوان پروین اعتصامی رجوع کند و با در نظر گرفتن این پیش‌فرض که یک شاعر جوان این اشعار را سروده، قطعاً به بزرگی و توانایی پروین اعتصامی در شعر پی خواهد برد.

انتهای پیام/

171 / 347 پروین اعتصامی شبکه سه رادیکال سه

منبع: ایسکانیوز

کلیدواژه: پروین اعتصامی شبکه سه رادیکال سه اشعار پروین اعتصامی فروغ فرخزاد پژوهشگر ادبی ظلم ستیزانه شعر پروین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۲۸۶۹۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سفری به دنیای توپولوژی

ایسنا/خراسان رضوی کتاب An Adventure in the Realm of Topology (سفری به دنیای توپولوژی) به قلم دکتر محمد صال مصلحیان، استاد گروه ریاضی محض دانشگاه فردوسی مشهد تالیف و چندی پیش توسط انتشارات Element با حمایت وزارت علوم کرواسی و به زبان انگلیسی چاپ شده است.

نویسنده کتاب می‌گوید ایده اصلی تالیف آن زمانی در ذهنش شکل گرفت که متوجه شد تعدادی از دانشجویانش که در کلاس‌های مقطع کارشناسی رشته ریاضی شرکت می‌کردند، آن شهود و درک عمیق مفاهیم اولیه ریاضی که از آنها انتظار می‌رفت را نداشتند. این موضوع وی را به این ایده سوق داد که کتابی بنویسد که محتوای آن مناسب برای گروه‌های سنی و سطوح تحصیلی مختلف باشد تا بتواند به آن‌ها در فهم بهتر مفاهیم اساسی توپولوژی به عنوان یکی از شاخه‌های مهم ریاضی کمک کند.

مصلحیان در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه این کتاب برای دانش‌آموزان و دانشجویان تمام رشته‌ها نوشته شده است، اظهار کرد: تمام علاقه‌مندان از نوجوانان ۱۳ ساله گرفته تا افراد با سنین بالاتر می‌توانند این کتاب را بخوانند و متوجه شوند. این کتاب در بهار امسال منتشر شد و در MathSciNet انجمن ریاضی آمریکا و نیز ZbMATH انجمن ریاضی اروپا نمایه شده است.

وی افزود: از حدود ۱۵ سال پیش ایده تالیف چنین کتابی به ذهنم خطور کرد. در ابتدا تصمیم داشتم آن را برای کودکان بنویسم، چنانکه به دو فرزند خودم آموزش داده بودم. حتی نوشتن را هم با همین هدف آغاز کردم، کما اینکه در صفحات نخست کتاب به توضیح مفاهیمی چون پاره‌خط، مستطیل و خطوط موازی پرداخته شده که همگی در دبستان تدریس می‌شوند، اما رفته‌رفته آنقدر تنوع و پیچیدگی مطالب بالا رفت که عملا به کتابی برای دانش‌آموزان دبیرستانی و دانشجویان سال‌های اول دانشگاه تبدیل شد.

رئیس انجمن ریاضی ایران با بیان اینکه تصویر روی جلد این کتاب با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی طراحی شده است، عنوان کرد: هدف از طراحی این شکل این بوده که به زبان ساده بگوییم توپولوژی در مورد چه چیزی صحبت می‌کند. از نظر توپولوژی، «فنجان» و «دونات» هر دو یکی هستند، زیرا اگر آنها از خمیر بازی درست شده باشند، می‌توان با فشردن و کشیدن یکی، آن را به دیگری تبدیل کرد.اما یک «دونات» را نمی‌توان به «توپ تنیس» تبدیل کرد زیرا دونات یک حفره دارد، اما توپ حفره ندارد.

مصلحیان با بیان اینکه توپولوژی شاخه‌ای از هندسه و معروف به «هندسه بدون اندازه» است که به کیفیت اشکال و اجسام می‌پردازد، ادامه داد: در این جا ما با مفاهیمی همچون زاویه، مساحت، حجم و... سر و کار نداریم، بلکه در مورد این صحبت می‌کنیم که چگونه می‌توان بدون بریدن و چسباندن، یک شکل یا جسم را فقط با کشیدن، فشردن و تاب دادن به شکل یا جسم دیگری تبدیل کرد. اگر بتوان شکلی را این گونه به شکل دیگری تبدیل کرد، این دو شکل را «همسان‌ریخت» می‌گوییم. مثلا دایره، مثلث و مربع همسان‌ریخت اند، زیرا اگر با یک نخ، یک مثلث روی سطح میز بسازیم، می‌توانیم آن را تغییر شکل داده و به مربع و دایره تبدیل کنیم. در حقیقت در توپولوژی به دنبال مطالعه خواصی هستیم که تحت همسان‌ریختی‌ها پایدار می‌مانند.

وی با بیان اینکه این کتاب دارای فعالیت‌های متنوع است که در سه سطح آسان، متوسط و پیچیده آورده شده‌اند، گفت: همچنین بخش‌های متنوع کتاب نیز در سه دسته آسان، متوسط و پیچیده قرار می‌گیرند و درجه سختی هر فصل با نمادی مخصوص در ابتدای آن نشان داده شده است. به علاوه، این کتاب حدود ۱۵۰ صفحه‌ای بیش از ۲۰۰ شکل رنگی دارد که باعث می‌شود مفاهیم ریاضی توسط خواننده بهتر درک شوند.

دکتر محمد صال مصلحیان، رئیس انجمن ریاضی ایران

عضو فرهنگستان علوم کشور با اشاره به کاربردهای توپولوژی در سیستم‌های GPS برای یافتن کوتاه‌ترین مسیرها، درمعماری و طراحی ساختمان‌ها و درک ساختار DNA، افزود: در ابتدای کتاب، راهنمایی‌هایی خطاب به معلمین برای آموزش مطالب آورده شده و یکی از مهمترین موضوعاتی که مورد تاکید قرار گرفته، این است که معلمین عزیز مفاهیم ریاضی را با مثال‌های ساده و جذاب و متناسب با سن فراگیران آموزش دهند، ریاضیات را به زندگی روزمره ارتباط دهند، فناوری‌های روز را در آموزش به خدمت بگیرند، دانش‌آموزان را در فرایند یادگیری شرکت دهند، پروژه‌های گروهی به محصلین ارائه دهند، دستاوردهای آنها را ارج نهند و علاقه آنها را به کشف ایده‌های پیچیده برانگیزند.

مصلحیان با بیان اینکه فضای چهاربعدی، نظریه گره‌ها، و فرکتال‌ها از جمله مباحث دیگر این کتاب است، اضافه کرد: یکی از نکات جالب در مورد این کتاب که آن را از سایر کتاب‌های ریاضی متمایز می‌کند، این است که هیچ قضیه و اثباتی در آن آورده نشده است که نشان می‌دهد این کتاب می‌تواند توسط تمام افراد با هر میزانی از دانش ریاضی مورد استفاده قرار گیرد.

عضو هیات علمی گروه ریاضی محض دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: وقتی دروس آنالیز و توپولوژی را به دانشجویانم تدریس می‌کردم، متوجه شدم که درک مفاهیم این دروس برایشان مشکل است، لذا سعی کردم با رسم اشکال ساده بر تخته‌سیاه، مفاهیم پیچیده را تدریس کنم. وقتی نتیجه مثبت این کار را در یادگیری دانشجویان دیدم، تصمیم گرفتم همین روش را در قالب یک کتاب در دسترس عموم قرار دهم. به علاوه، چون سال‌ها در کلاس‌های ضمن خدمت به معلمین تدریس می‌کردم، احساس کردم معلمین هم نیاز دارند که یاد بگیرند چگونه می‌توانند مفاهیم پیچیده را با استفاده از اشکال تدریس کنند.

گره

رئیس انجمن ریاضی ایران درباره دلایل تالیف این کتاب به زبان انگلیسی عنوان کرد: متاسفانه در کشور ما اکثر دانش‌آموزان به قدری درگیر کنکور و شیوه‌های تست‌زنی هستند که نمی‌توانند به یادگیری دقیق ریاضیات و گسترش دانش عمومی خود بپردازند. بعضی از معلمین نیز نسبت به تعمیق تفکر ریاضی دانش‌آموزان حساسیت لازم را نشان نمی‌دهند. خانواده‌ها هم تنها به دنبال این هستند که آموزش به گونه‌ای انجام گیرد که دانش‌آموزان مرحله کنکور را بگذرانند و وارد دانشگاه شوند؛ به امید آنکه در دانشگاه با مفاهیم و روش‌های علمی آشنایی یابند که متاسفانه در عمل، شدنی نیست، زیرا وقتی پایه ریاضی یک فرد ضعیف باشد، در یادگیری دروس دانشگاهی دچار چالش‌های جدی می‌شود. لذا احساس کردم مخاطب فارسی‌زبان کتاب کم است و تصمیم گرفتم کتاب را به زبان انگلیسی تالیف کنم تا علاقه‌مندان در دیگر نقاط جهان نیز بتوانند از آن بهره ببرند.

مصلحیان اظهار کرد: از بین ناشران، انتشارات Element را انتخاب کردم، زیرا عضو تحریریه دو مجله JCR آن هستم و وقتی کتاب را به این ناشر ارسال کردم، با سخاوتمندی اعلام کردند کتاب را چاپ و پی‌دی‌اف آن را به طور رایگان در اختیار همه قرار می‌دهند. لذا تدوین و چاپ این کتاب نه برای مولف و نه برای ناشر هیچ گونه انتفاع مالی نداشته و صرفاً در جهت عمومی‌سازی ریاضیات بوده است. تا کنون بازخوردهای بسیار خوبی را از جامعه ملی و بین‌المللی ریاضیدانان دریافت کرده‌ام که موجب خرسندی است.

علاقه‌مندان می‌توانند جهت دریافت رایگان پی‌دی‌اف کتاب سفری به دنیای توپولوژی، کلیک کنند.

تصویری از صفحات کتاب

انتهای پیام