نسخه نفیس خمسه شاه طهماسبی رونمایی شد
تاریخ انتشار: ۱ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۳۶۲۶۷۰
آیین رونمایی از بازنشر نسخه نفیس «خمسه» شاهطهماسبی در فرهنگستان هنر، با حضور جمعی از هنرمندان و ادیبان و مسئولان برگزار شد. ۰۱ تير ۱۳۹۹ - ۱۳:۰۸ فرهنگی موسیقی و تجسمی نظرات - اخبار فرهنگی -
به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، آیین رونمایی از نسخه نفیس «خمسه» شاهطهماسبی روز گذشته (شنبه 31 خرداد 1399) در تالار ایرانِ فرهنگستان هنر، با حضور جمعی از هنرمندان، ادیبان و مسئولان با رعایت نکات بهداشتی برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علیرضا اسماعیلی سرپرست فرهنگستان هنر در ابتدای این مراسم گفت: سنت کتابآرایی در تاریخ هنر ایران سابقهای دیرینه دارد. از میان متون کهن فارسی، «شاهنامه» فردوسی، «خمسه» نظامی، «هفتاورنگ» جامی و «کلیلهودمنه» بیش از دیگر متون برای تصویرگری و کتابت مورد توجه هنرمندان بوده است؛ از عصر زرین کتابآرایی و مجموعهسازی در اوایل دوره صفوی که دنباله سنت شکوفای هرات دوره تیموری است، نسخ خطی بسیار نفیس و ارزشمندی باقی مانده است که در میان آنها «شاهنامه» شاهطهماسبی و «خمسه» شاهطهماسبی جایگاهی ویژهای دارند.
وی افزود: فرهنگستان هنر طبق وظایف اساسنامهای خود همواره برای شناسایی و معرفی اینگونه نسخ مهم هنری، به طرق مختلف از جمله بازنشر آنها، اهتمامی ویژه ورزیده است؛ شناسایی و بازنشر این نسخ میتواند ضمن احیا، حفظ و اشاعه سنت ارزشمند کتابآرایی، در الگوسازی و خلق آثار جدید هنرمندان معاصر کشورمان نیز الهامبخش و راهگشا باشد.
اسماعیلی تصریح کرد: متأسفانه آسیبهایی جدی در گذر زمان به اصل نسخه «خمسه» وارد شده است؛ جلد و آستر بدرقه آن از بین رفته و قسمت بالایی صفحات بسیاری از آن دچار آبگرفتگی شده است؛ اصل این نسخه در کتابخانه بریتانیا نگهداری میشود و چگونگی و زمان دقیق خروج آن از کتابخانه سلطنتی قاجار مشخص نیست؛ آنچه مسلم است این است که این نسخه به دلیل تجدید جلد و آستر بدرقه آن به سبک قاجاری و نیز یادداشت محمودمیرزا قاجار (فرزند فتحعلی شاه) بر یکی از صفحات خالی آن (با درج تاریخ 1243 هـ.ق)، تا اوایل دوره قاجار در ایران بوده است؛ احتمالاً این نسخه نیز همچون بسیاری از نسخ خطی کتابخانه سلطنتی در دوره مظفرالدین شاه و ریاست میرزاعلی لسانالدوله بر کتابخانه مذکور به تاراج رفته و سر از کتابخانه بریتانیا درآورده است.
سرپرست فرهنگستان هنر ادامه داد: خداوند را شاکریم که این نسخه پس از سالها مهجوری و مستوری، در قطع اصلی آن به همت مؤسسه متنِ فرهنگستان هنر و با مساعدت و همراهی شهرداری تهران بازنشر شده است؛ امیدواریم این حرکت شایسته و فرهنگیِ شهرداری تهران ادامه یابد و ما بتوانیم نسخ ارزشمند دیگری همچون «مرقع» بهراممیرزا در کتابخانه توپکاپی استانبول، و نیز شاهنامه «داوری» در موزه رضا عباسی را که از آن به عنوان پایان سنت کهن کتابآرایی در هنر ایران یاد میکنند، بازنشر کنیم و در اختیار علاقهمندان به فرهنگ و هنر کشورمان قرار دهیم؛ این کار در احیای هویت فرهنگی و تمدنی ایران اسلامی و ایجاد حس تعلق خاطر بیشتر شهروندان به اینگونه آثار و متون هنری مؤثر است.
اسماعیلی در پایان سخنانش تأکید کرد: درصددیم گزیدهای از «خمسه» نظامی شاهطهماسبی را که شامل تمامی نگارهها و گزیده تشعیرها و تذهیبها و کتیبهها است، همراه با پژوهشی در معرفی عمیقتر و کاملتر این نسخه منتشر کنیم تا با قیمت مناسب در اختیار دانشجویان و هنرپژوهان علاقهمند به این نسخه قرار گیرد.
روح این اثر ارزشمند و نفیس، شعر نظامی است
غلامعلی حداد عادل رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز که در این مراسم حاضر شده بود، ضمن تشکر و قدردانی از فرهنگستان هنر برای انتشار و چاپ این نسخه نفیس گفت: فرهنگستان هنر و فرهنگستان زبان و ادب فارسی گاهی درباره یک اثر ادبی کار میکنند، اما از دو زاویه مختلف؛ در فرهنگستان هنر یک اثر ادبی را به اعتبار جنبه هنری معرفی میکنند و در فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جنبه ادبی و زبانی اثر نگاه میکنند؛ بر همین اساس «شاهنامه» شاهطهماسبی و «خمسه» شاهطهماسبی هر کدام برای این دو فرهنگستان به دو اعتبار مختلف اهمیت دارند.
هنر، چراغ و آیینه است
در ادامه این مراسم، سید محمدمجتبی حسینی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بیان کرد: هنر چراغ و آیینه است؛ هنر آیینه است، زیرا تصویری بیدریغ و روشن از زمانه خود ارائه میدهد؛ برای شاخص شدن 20 هنرمند که در یک شاهکار، نقشآفرین میشوند، حتماً 200، 2 هزار و شاید 20 هزار هنرمند ارزشمند و فعال باید حضور داشته باشند؛ حضور این تعداد هنرمند نشاندهنده حاکمانی است که قدر هنر را میدانستهاند.
هنرجویان ما تشنه این آثار فاخرند
بهمن نامورمطلق دبیر علمی همایش «خمسهنگاری؛ بازنمود خمسه نظامی در هنر» نیز در سخنانی گفت: نظامی یک حکیم است و رابطههای تصاویر و نگارگری در شکارنگاریها و پندنگاریهای این اثر، بینظیر است؛ امیدواریم که با همت مسئولان بتوانیم این راه را ادامه دهیم؛ چراکه هنرجویان ما تشنه این آثارند و نمیتوانیم بدون آنکه این کتب را در اختیارشان قرار بدهیم، از آنها انتظار درک زیباییشناسی آثار فاخرمان را داشته باشیم.
باید رویکردهای فرهنگیمان را فرابخوانیم
پیروز حناچی شهردار تهران که آخرین سخنران این برنامه بود، در سخنانی گفت: مایه خوشحالی است که میبینیم تصمیمی که حدوداً یکسال و نیم پیش گرفته شد، امروز به بار نشسته است؛ امیدواریم این اثر ارزشمند در دسترس کسانی قرار بگیرد که دلشان برای فرهنگ و هنر این سرزمین میتپد.
شهردار تهران ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید چمران و دکتر شریعتی ادامه داد: ما در تاریخ و بقعه تاریخی سرزمینمان، فرهنگ و پیشینهای غنی داریم که اگر بخواهیم نسبت به دیگر کشورها، برتریمان را نشان دهیم، باید اینگونه رویکردهای فرهنگی را فرابخوانیم؛ رویکردی که در «خمسه» نظامی بهصورت بسیار بارز وجود دارد.
وی با اشاره به مفهوم آرمانشهر و میانرشتهای بودن مفهوم آن خاطر نشان کرد: این مقوله در شهرسازی هم وجود دارد و حتی میشود گفت که این ایده در ادبیات و فرهنگ ما هم تأثیری بهسزا گذاشته است.
حناچی در پایان تصریح کرد: اهمیت درک زمان، فقط مختص ادبیات نیست و در معماری و شهرسازی نیز مقولهای بسیار پراهمیت است؛ این مهم را میتوان از یزد در دوره ایلخانیان تا اصفهان در دوره صفویان پی گرفت؛ شاید این خصیصه سرزمین ماست.
«بلوفی به نام وطن!»+موشنگرافیکمهلت ارسال اثر به جشنواره پوستر و موشنگرافیک «حصان» تمدید شدانتهای پیام/
R1527/P/S4,40/CT12 واژه های کاربردی مرتبط فرهنگ و هنر هنرهای تجسمیمنبع: تسنیم
کلیدواژه: فرهنگ و هنر هنرهای تجسمی فرهنگ و هنر هنرهای تجسمی فرهنگستان هنر شاه طهماسبی نسخه نفیس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۳۶۲۶۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه بهبود سلامت شهری در ایران/ تعامل مدیریت شهری با نظام سلامت
به گزارش خبرگزاری مهر، در نخستین نشست گروه ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۳، ضمن بررسی سند حمایت طلبی بهبود سلامت شهری، بر لزوم تغییر نگاه مدیران شهرداریها در سطح کشور به حوزه سلامت شهری تاکید شد.
عباس استاد تقیزاده عضو گروه ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی و دانشیار سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران، در معرفی سند حمایت طلبی بهبود سلامت شهری فرهنگستان علوم پزشکی، ضمن تاکید بر تغییر و اصلاح دیدگاه مدیران شهری در سطح کشور و به طور خاص در شهرداری تهران نسبت به حوزه سلامت شهری، گفت: در این حوزه باید از نگاه فیزیکی به مقوله سلامت عبور کرد و ساختارهای مناسب در جهت اجرای برنامههای هدفمند برای سلامت شهری هدفگذاری شود. این سند در کمیته مخاطرات محیطی گروه علمی ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی تهیه شده است.
وی افزود: رشد شهرنشینی و تغییر اقلیم در کنار سایر عوامل در زمره عوامل اجتماعی سلامت محسوب میشوند و این در حالی است که مرکز سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای سلامت شهری (urban health) بیکاری، فقر، خشونت و برخی از عوامل دیگر را نیز جز عوامل تعیین کننده سلامت شهری معرفی کرده است.
تقیزاده افزود: این مرکز برنامهریزی برای داشتن شهر سالم را مورد بررسی قرار داده است که در آن بسیاری از عوامل شهری مؤثر بر سلامت از جمله دسترسی شهری، شبکه حمل و نقل و…، را جز آن دسته قرار داده است.
عضو گروه ارتقا سلامت فرهنگستان ادامه داد: طبق آمار بانک جهانی، زاغهنشینی و اسکان غیررسمی از مهمترین تهدیدات سلامت شهری در کشورهای در حال توسعه خواهد بود که در ایران نیز هم اکنون برخی از کلانشهرها حدود ۲۰ تا ۲۹ درصد جمعیت، مبتلا به این معضل هستند.
دانشیار سلامت در حوادث و بلایای دانشگاه علوم پزشکی تهران اذعان داشت: در سال ۲۰۰۸ برای نخستین بار جمعیت شهرنشینی جهان از ۵۰ درصد عبور کرد و انتظار میرود در سال ۲۰۳۰ این رقم در جهان به ۶۰ درصد برسد و در ایران نیز در حال حاضر این رقم، ۷۲ درصد را نشان میدهد.
تقی زاده خاطرنشان کرد: پایش و رصد بیماریهای واگیر و ارتقا سلامت کودکان از جمله زمینههایی است که مدیریت شهری میتواند به آن بپردازد. همچنین مسائل فرهنگی و جهانبینی شهروندان در کنار عواملمحیطی در بحث سلامت شهری حائز اهمیت است و پژوهشهای ما نیز نشان میدهد، قوانین شهرداریها سالهای ۱۳۷۵ و ۱۳۷۹ تکالیف متعددی را برای شهرداریها مشخص کرده است و جزئیاتی همچون سرویسهای بهداشتی را نیز در آن لحاظ کرده است و شهرداریها را مسئول سلامت شهری میداند اما این مهم در عمل اجرا نشده است.
تقی زاده تاکید کرد: برنامه بهبود سلامت شهری در ایران با ملاحظه چالشها، راهبردها، مأموریتها و اقدامات اجرایی در گروه ارتقا سلامت فرهنگستان علوم پزشکی اکنون تبدیل به یک سند جامع شده است.
وی، تغییر الگوی بیماریها، ضعف در توجه به شاخصهای سلامت در بخشهای مختلف توسعه شهری و تراکم بالای جمعیت به خصوص در سکونتگاهها، عدم توسعه پایدار فرهنگ سلامت و دیگر عوامل را از جمله چالشهای سلامت شهری در ایران دانست و افزود: شهرداریها باید بپذیرند که در برنامهریزیهای خود توانمندسازی شهروندان را در جهت ارتقای سلامت خود لحاظ کنند و اقدامات مثبت انجام شده را توسعه و تداوم بخشند و در این راستا شهرداری میتواند در حمایت از برنامه جامع مراقبتهای سلامت ایران (primary health care) PHC نقش مهمی را ایفا کند و در این راستا میتوان اختیارات کنونی وزارت بهداشت را در زمینه PHC به آموزش و پرورش و مدیریت کلان برنامهریزی شهری و شهرداریها واگذار کرد.
تقی زاده به بحث سلامت روان اشاره کرد و گفت: امروزه در دنیا بحث روانشناسی شهری (urban psychology) مطرح شده است که در آن زیباسازی شهری و دسترسی به خدمات سلامت روان هم دیده میشود و باید در دستور کار مدیریت شهری قرار گیرد و در بحث مدیریت شهری علاوه بر شهرداریها، وزارت کشور، وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی و بسیاری از دیگر نهادها نیز اهمیت خواهند یافت و در حوزههایی مانند سلامت روان، مشکلات بنیادی باید در سطح کلان مدیریت شود و وقتی چسبندگی اجتماعی (Social Connectedness) در شهرها کاهش یافته است، سلامت روان را نمیتوان فقط با راهاندازی درمانگاهها مدیریت کرد.
در این نشست، علیرضا مصداقینیا عضو گروه ارتقا سلامت فرهنگستان نیز گفت: پیشنهاد کنونی ما این است که یک مرکز جامع بهداشت شهری در پایتخت تهران به عنوان یک پیکره منسجم این امکانات گسترده را با هم هماهنگ کند که با همافزایی بهترین نتیجه حاصل شود و این الگویی برای مدیریت شهری در کشور خواهد بود.
وی ادامه داد: شهرداری تهران در حال حاضر ۲۰ درمانگاهها و اورژانس مستقل و ۴۰۰ واحد سازمانی را شامل بیمارستان و داروخانه در اختیار دارد که هریک کار خود را انجام میدهند و با نگاه درآمدزایی در سطح شهرها، خدمت ارائه میدهند.
مصداقی نیا خاطرنشان کرد: جزایر جداگانه فعال در زمینه سلامت شهری توسط ۳ دانشگاه علوم پزشکی، شهرداریها، قوه قضائیه، ارتش و دانشگاه آزاد اسلامی در پایتخت وجود دارند که ذیل مدیریت یکپارچه و جامع سلامت شهری میتوان خدمات کمی و کیفی آنها را ارتقا داد.
سپس حسین ملک افضلی عضو پیوسته فرهنگستان و عضو گروه ارتقا سلامت گفت: مفهوم سلامت و اجرای خدمات آن، باید مفهومی جامع نگر در نظر گرفته شود و در واقع سلامت همه جانبه مدنظر باشد که با آموزش مدیران تا حدی قابل تحقق است. توسعه دورههای کارشناسی ارشد بهداشت (MPH) را در سطح گسترده در وزارت بهداشت و نهادهای دیگر مرتبط با سلامت میتوان تا حدی در تغییر دیدگاه مؤثر دانست.
در ادامه این نشست، محمد حسین تقدیسی عضو گروه ارتقا سلامت نیز به استفاده از ظرفیت سمنها یا سازمانهای مردم نهاد یا NGO ها اشاره کرد و بیان داشت: شناسایی افراد توانمند بازنشسته به عنوان نیروهای داوطلب که ظرفیتی ارزشمند در ارتقای سلامت را پدید میآورند؛ مصادیقی از تغییر رویکرد شهرداری تهران است که باید در کنار نکات فوق در نظر گرفته شود.
وی افزود: اگر تمام این ظرفیتها با همدیگر دیده نشوند و بخشهایی از راهکارهای حمایت طلبی محقق نشوند، تنها با آموزش سواد سلامت به مردم مسائل کنونی حل نخواهد شد.
در پایان نشست، تقیزاده با جمعبندی مباحث گفت: دو دیدگاه کلی وجود دارد، اینکه باید تغییر نگاه مدیران شهری رخ دهد و در مقابل نیز وزارت بهداشت با نگاه مشارکتی از ظرفیتهای شهرداری استفاده کند و برای تحقق این دو ایده در کنار همدیگر، باید نظامی علم محور همراه با عمل طراحی شود.
کد خبر 6089333 حبیب احسنی پور