به نقل از «ایرنا»

بازیابی هنرهای دستی فراموش شده در فرصت کرونایی

تاریخ انتشار: ۸ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۴۳۹۰۶۸

صنایع دستی همواره با ویژگی‌های خاص خود به پیشرفت فرهنگی سرزمین ها کمک می کند، هنر نیز فرصت در خود فرو رفتن و شکوفا شدن را پدید می آورد، خلوت هنرمندان، بهشتی است که برای سفر در درون خویش انتخاب می کنند و در دنیای خلاقیت خود، به گشت و گذار مشغول می‌شوند. همه‌گیری کووید- ۱۹، خلوت اجباری برای همه به بار آورده است، خلوتی که در کنار همه ضررهای آن می تواند سودبخش نیز باشد و فرصتی برای تقویت ضعیف ترین بخش های فرهنگ فراهم کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، (اینجا بخوانید) در ابتدای اردیبهشت ماه منتشر کرد، آمده است که کار بیش از ۱۴۴ هزار کارگاه صنایع دستی با ۴۵۰ هزار شغل رسمی به مخاطره افتاده‌اند. اما در همین گزارش دو نکته بسیار مهم وجود دارد که این تهدید را به فرصت تبدیل می کند.

بازیابی هنرهای فراموش شده

در این گزارش آمده است که صنایع دستی و مشاغل مربوط به قالی‌بافی بیش از دو میلیون و ۵۰۰ هزار شغل در ایران ایجاد کرده‌اند و در همین راستا بیش از ۷۰ درصد شاغلان را بانوان تشکیل می‌دهند که زمینه بسیار مناسبی برای فعال کردن نیمی از جمعیت کشور به شمار می‌آید. اما کرونا چگونه می تواند، با وجود آسیب‌هایی که به بار آورده است، فرصت ساز نیز باشد؟

در سال های اخیر، مساله ای به نام آموزش هنرهای رو به فراموشی در سازمان میراث فرهنگی سابق و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری صنایع دستی فعلی مطرح شده است که به آموزش آن دسته از صنایع دستی می پردازد که استادکاران آن کم کم از میان رفته اند و کمتر هنرمندی در آن مهارت دارد. این روند رو به رشد با توجه به بسترسازی مناسب فضای مجازی، که با وجود همه کارشکنی‌ها و نبود همکاری از سوی نهادهای مرتبط، وضعیت ارتباطات بر خط را در دوران کرونا با حداکثر ثبات و کیفیت ممکن به شهروندان عرضه کرد، قابل پیگیری است.

شاید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، بتواند در این موقعیت، با آموزش این مهارت‌ها از طرف استادکاران، به افرادی که به دلیل رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی فرصت بیشتری دارند، هنرآموزانی را از میان آشفتگی‌های کرونایی بیرون بیاورد که توانمندی‌های جالب توجهی دارند.

کدام صنایع دستی و کدام هنر؟

هنرهایی که نیاز به شرایط ویژه کارگاهی، مانند کوره یا ابزار منحصر به فرد ندارند، می‌تواند در اولویت قرار بگیرد، هنرهایی که در طول صدها سال، در خانه و با ساده‌ترین ابزار تولید و برای مصرف عمومی استفاده می‌شدند.

انواع زیراندازها مثل جاجیم بافی، موج بافی که روی دارهای ساده قابل بافتن هستند، گیوه‌بافی به سبک خراسانی، دیبابافی شوشتر که مدت‌هاست منسوخ شده اما برنامه‌هایی برای بازیابی دوباره آن در میراث فرهنگی به راه افتاده است. نمدمالی همدانی که زنگ خطر فراموشی آن به صدا درآمده است. این چند نمونه بخش کوچکی از هنرهایی است که می‌تواند در فرصتی کرونایی به سود کشور باشد؛ استادکاران می‌توانند در شهر خود به سادگی و در امنیت بهداشتی کامل به آموزش بپردازند تا علاوه بر جبران مشکلات اقتصادی با این شیوه از درآمدسازی هم‌زمان بازار کاری برای هنرآموزان ایجاد کنند.

چرا همیشه نهادهای دولتی؟

کار بزرگی که ممکن است بدون دولت هم صورت بگیرد، اقدام سمن ها و نهادهای مردمی و حتی آموزشگاه‌های فرهنگی وهنری است که می‌توانند، پیش قدم این کار باشند و امکانات خود برای نوآوری و به حرکت درآوردن چرخه صنایع دستی و هنرهای سنتی رو به فراموشی، بهره بگیرند. شاید کارآیی این نهادها به دلیل نگاه متفاوت به هنر و اقداماتی که اساسا در چارچوب مدیریت دولتی و روندهای طولانی اداری قرار نمی‌گیرد بسیار بیشتر باشد. چرا که ممکن است زمان از دست برود و نه تنها سودی نصیب نشود که ضررهای کرونا از این هم بیشتر شود.

هزینه‌-فرصت کرونا

در نظریه های اقتصادی نگرشی به زمان و هزینه ها وجود دارد که می گوید هرلحظه که از سرمایه خود استفاده نمی کنید در حقیقت آن را سوزانده اید، این فرصت در میراث فرهنگی ایران کم نیست و حالا کرونا می تواند فرصت آموزش به نیروی تازه نفس هنرآموز را برای زنده کردن هنرهای فراموش شده، به ارمغان بیاورد و از هزینه سوزاندن سرمایه این سرزمین که نیروی کار جوان و استادکاران رو به فراموشی هستند، جلوگیری کند.

این امکان شاید در تمام تاریخ چندین هزار ساله ایران میسر نبوده است که بالاترین مظهر تکنولوژی یعنی اینترنت و فضای مجازی با کهن‌ترین یادگار این مرز و بوم یعنی صنایع دستی پیوند بخورد، فرصتی که می‌تواند لحظات سخت تنهایی و دوری را آسان‌تر کند و در نهایت هنرورانی را تربیت کند و به دارایی فرهنگی کشور بیافزاید.

برچسب‌ها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی میراث فرهنگی آموزش الکترونیکی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی میراث فرهنگی آموزش الکترونیکی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی میراث فرهنگی آموزش الکترونیکی میراث فرهنگی صنایع دستی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۴۳۹۰۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گردشگری و صنایع دستی،‌ مردمی‌ترین نوع اقتصاد است

ایسنا/فارس معاون وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به اهمیت تحقق شعار سال گفت: صنایع دستی و گردشگری، مردم‌ ترین سهم ما در اقتصاد است که همه اقشار می‌توانند ‌در آن نقش‌آفرینی کنند.

مریم جلالی امروز، ۶ اردیبهشت‌ماه در جشنواره مردمی  شکوفه‌های بادام در شهر دژکرد شهرستان  اقلید با اشاره به نام‌گذار ی امسال به نام «جهش تولید با مشارکت مردم»، گفت: این مهم سرلوحه کار ما قرار دارد، چرا که معتقدیم صنایع دستی و گردشگری، مردمی‌ترین سهم ما در اقتصاد است که همه اقشار می‌توانند ‌در آن نقش‌آفرینی کنند.

وی گفت: هنر زنان و خانواده‌های ایرانی این بوده که زندگی را نگه‌دارند و تولید عشق و عاطفه با محبت، تولید اخلاق و امنیت با تربیت، تولید مثل برای جوانی جمعیت، تربیت سربازان امام زمان(عج) و خلق ثروت کنند.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث‌فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی افزود: هر منظره‌ای که مشاهده می‌شود، هر شکوفه‌ای که بر درخت می‌نشیند، هر نخی که بر تاری  و هر کیسه‌ای که بافته می‌شود و هر هنری که خانواده ایرانی از مواد اولیه در دسترس آن استفاده به هنر تبدیل کرده و رنگ آفریده، در واقع حکمت ایرانی اسلامی و سبک زندگی را رقم زده است.

جلالی با تصریح اینکه این خانواده ایرانی است که همیشه سربلند، عزت‌آفرین و عزت‌ساز بوده است، گفت: قدردان شور و شعور اهالی شهر دژکرد هستم، دژی که هم طبیعت و هم زیبایی و فرهنگ با شاهنامه‌خوانی دارد و هم موسیقی، قصه، رنگ و طعم دارد و یک رویکرد کامل برای فرهنگ ما محسوب می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه فرهنگ ما مثابه یک گنج است و ما باید بتوانیم از این فرهنگ استفاده کنیم، گفت: برای حفظ این فرهنگ باید رنج ببریم اما پشت هر رنجی، گنجی است.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ادامه داد: اگه نوای شاهنامه خوانان، اگر پینه دست زنان در حاجیم و فرش و کیسه و اگر عرق و پینه دست مردان در باغداری وجود داشته، همه برای حفظ ایران بزرگ و برای سربلندی فرزندانی است که در آینده بگویند ما در ایران اسلامی زندگی کردیم.

وی با تاکید بر اینکه ایرانی با فرهنگ، غیرت، ایمان و آموزه‌های دینی خود نشان داده که همیشه وجود دارد، با مثبت ارزیابی کردن برگزاری جشنواره مردمی شکوفه های بادام اشاره  و ابراز امیدواری کرد که به سرسختی دنا و به سختی بادام و طراوات و سرسبزی شکوفه‌های بادام این جشنواره همیشه برقرار باشد و بتوانیم لبخند را بر لب خانواده ایرانی بیاوریم ومعیشت عزت آفرین با دست‌ها، زمین و درختان بیافرینم.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در بخش پایانی سخنانش افزود: ایرانی همیشه خوش سلیقه بوده و از هر بهانه‌ای برای حفظ فرهنگ استفاده کرده است. 

جلالی بیان کرد: رویدادهایی اینچنینی که پیوند دهنده طبیعت، فرهنگ و اقتصاد است کمک می‌کند تا اهالی یک روستا و شهر یک هویت منسجم پیدا کنند و این نشان دهنده خوش سلیقگی فرهنگ ایرانی است که با هنر، غذا، طبیعت و موسیقی سعی در انسجام ملی دارد.

وی یادآور شد: جشن شکوفه‌های بادام بهانه زیبا برای عرض اردات انسان به طبیعت و پاسداری از فرهنگ غنی  است  که درشهر  دژکرد وجود دارد و با رونق گردشگری این شهر، اقتصاد هویت بنیان ایجاد می‌شود.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث‌فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی در پایان گفت: این رویدادها  به پیوند نسلی و آشنایی کودکان و نوجوان با فرهنگ ایرانی و اسلامی ما کمک می‌کند و از طرفی رویکرد اقتصادی و اجتماعی هم دارد و حتی می‌تواند اقتدار ایران را تضمین کند.

انتهای پیام