بررسی ارتباط بازیهای رایانهای و کلیشههای اجتماعی
تاریخ انتشار: ۱۰ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۴۷۲۹۷۲
ایسنا/خراسان رضوی بازیهای رایانهای همراه با سرگرمی و لذت، ایماژها و دیدگاههای بسته بندی شدهای را در قالب کلیشهها ارائه میدهند.
امروزه بازیهای رایانهای صنعت جهانی بزرگی دارد که با صنایع انتشار کتاب، موسیقی و فیلم درحال رقابت است و محصولات این صنعت به صورت گستردهای از سوی کودکان و نوجوانان برای پر کردن اوقات فراغت استفاده میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بازنمایی تحریف شده از اقلیتهای مختلف
در این پژوهش که توسط فرید عزیزی دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، محمد اتابک دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و حسینعلی افخمی دانشیار ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده، آمده است: «این رسانهها بازنمایی تحریف شدهای از زنان و اقلیتها فراهم میآورند. کلیشههای نژادی نیز به طور گستردهای در رسانههای جمعی وجود دارند. برای مثال مردان سیاه به احتمال زیاد به مثابه جنایتکاران، مردان آسیایی معمولاً به لحاظ فرهنگی به مثابه افرادی خنگ و زنان آسیایی به مثابه موجوداتی فرمان بردار به تصویر کشیده میشوند. اگرچه بازیهای رایانهای، همچون سایر اشکال فنآوری بخشی از جهان مردانه شناخته میشود، اما گروهی که ابتدا با این بازیها سرگرم میشوند، در درجه اول زنان هستند. تصویرسازی از شخصیتهای زنانه و مردانه الزاماً بر انتظارات کودکان و دختران درباره نقشهای جنسی اثر میگذارد.
نظریه بازنمایی یکی از مهمترین رهیافتها در حوزه مطالعات فرهنگی و یکی از مفاهیم بنیادی در مطالعه رسانهای است. بازنمایی استفاده از زبان برای بیان چیزهای معنادار درباره جهان پیرامون است. معنای چیزها محصول چگونگی بازنمایی آنها است. نظریههای بازنمایی در سه دسته کلی قرار میگیرند؛ بازتابی، تعمدی و برساختی. در نگاه بازتابی، ادعا بر این است که زبان به شکل سادهای بازتابی از معنایی است که از قبل در جهان خارجی وجود دارد. در نگاه تعمدی یا ارجاعی گفته میشود که زبان صرفاً بیان کننده چیزی است که نویسنده یا نقاش قصد بیان آن را دارد. نگاه برساختی به بازنمایی مدعی است که معنا به وسیله زبان ساخته میشود. بازنمایی رفتاری است که ما از طریق آن واقعیت را واجد معنا میسازیم.
کلیشه سازی پدیده اصلی زندگی اجتماعی
محققان در رابطه با کلیشه سازی و تاثیرات آن، در این پژوهش آوردهاند: «کلیشهها در واقع ایدهها و فرضیههای درحال جریان درباره گروههای خاصی از افراد هستند. کلیشه سازی پدیده اصلی زندگی اجتماعی است و به خوبی ثابت شده است که کلیشهها میتوانند قضاوتهای اعضاء گروه را تحت تاثیر قرار دهند. کلیشهها گروهی از مردم را با اطلاق برخی کیفیتها یا ویژگیهایی که ممکن است در بخش اندکی از آنها وجود داشته باشد، به کل گروه تعمیم میدهند. این ویژگیها معمولاً در فرآیند کلیشهسازی همراه با اغراق و غلو و دارای بار منفی هستند.
کلیشه سازی، گونههای متفاوتی دارد مانند کلیشه سازی قومیتی، ملیتی، جنسیتی و نظایر آن. کلیشهها از نابرابریهای قدرت در یک رابطه حمایت میکنند. تلویزیون و تولیدات مشابه آن به مثابه رسانهای مهم در جهان معاصر، در امر کلیشه سازی دخیل هستند. کلیشهها سبب ایجاز در روایت تلویزیون میشوند. کلیشهها به تبعیت تغییر بافت سیاسی-فرهنگی تغییر میکنند. در بازنمایی تیپها و هنجارها به کار گرفته میشوند و از آنجایی که محصولاتی اجتماعی-فرهنگی هستند، شکل هنجاری به خود میگیرند».
تلویزیون؛ دنیای مردسالارها و پدرسالارها
عزیزی و همکارانش در رابطه با طبیعی سازی در تلویزیون و رسانههای مشابه، در این پژوهش خاطر نشان کردهاند: «طبیعی سازی به فرآیندی اطلاق میشود که از طریق آن ساختهای اجتماعی، فرهنگی و تاریخی به صورتی عرضه میشوند که گویی اموری آشکارا طبیعی هستند. طبیعی سازی دارای کارکرد ایدئولوژیک است و در فیلم و تلویزیون دنیا را به صورت طبیعی به شکل سفید، بورژوازی، مردسالار و پدرسالار نشان میدهد و بر این اساس طبیعی سازی وظیفه تقویت ارزشهای مسلط را بر عهده میگیرد. گفتمانهای طبیعی سازی چنان عمل میکنند که نابرابریهای طبقاتی، نژادی و جنسیتی به صورت اموری عادی و طبیعی بازنمایی میشوند.
زندگی و منافع زنان به نحو شایستهای در رسانههای جمعی منعکس نمیشود، فرهنگ رسانهای، زندگی واقعی زنان را به ما نشان نمیدهد. نتیجه عواملی مانند عدم حضور، محکومیت و ناچیزشمردن زنان، حذف تعصب و مخدوش شدن زنان در رسانههای جمعی است. رسانهها با فنای نمادین زنان به ما میگویند که زنان باید در نقش همسر، مادر، کدبانو و... ظاهر شوند و در یک جامعه پدرسالار، سرنوشت زنان جز این نیست. بازتولید فرهنگی نحوه ایفای این نقشها را به زنان میآموزد و سعی میکند آنها را در نظر زنان طبیعی جلوه دهد.
محققان در رابطه با چگونگی نفوذ بازیهای رایانهای به زندگی افراد، خصوصاً جوانان، دراین مقاله آوردهاند: «محیط زندگی کودکان از خانههای ویلایی و کوچههای خاکی به آپارتمانهای کوچک و بزرگ انتقال یافته است که این امر سبب میشود کودکان بیشترین ساعات روز خود را صرف بازی کنند. آلودگی هوای شهرها، پرخطر شدن خیابانها و کوچهها به علت رفت و آمد فراوان خودروها و... والدین را ناگزیر میکند تا برای حضور بیشتر کودکان در خانه و سرگرم کردن آنها اقدام نمایند و این اقدامات اغلب اوقات سبب تهیه و تدارک بازیهای رایانهای برای کودکان میشود».
تأثیرپذیری از بازیهای نامناسب؛ فاجعهای برای بشریت
بازیهای رایانهای در ایجاد نشاط، هیجان و پرکردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان، نقش موثری دارند و این بازیها به علت تعاملی بودن، شیوههای موفق و پنهان الگودهی، جامعه پذیر کردن کودکان از طریق هنجارها و آموزشهای مستقیم و غیر مستقیم، از ظرفیتهای فراوانی برای تاثیرگذاریهای عمیق و درازمدت بر کودکان و نوجوانان برخوردارند. انگارهها و تصاویر ذهنی کودکان در حین بازیهای رایانهای، مملوء از مفاهیمی میشود که تجسم عینی هر یک از آنها در دنیای واقعی میتواند برای جامعه بشری فاجعه آفرین باشد. خونریزی، کشتار، خیانت، جنگ و نابودی از مضامین رایج در اغلب این بازیها هستند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی بازی های رایانه ای خشم پژوهش کودکان و نوجوانان بازی های رایانه ای کلیشه سازی طبیعی سازی رسانه ها کلیشه ها بازی ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۴۷۲۹۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مجلس وارد بررسی جزئیات لایحه ارتقای امنیت زنان شد
به گزارش «نماینده»، در جلسه علنی امروز یکشنبه مجلس گزارش کمیسیون اجتماعی درباره جزییات لایحه یک فوریتی پیشگیری از آسیب دیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سوءرفتار در دستور کار قرار گرفت.
در جریان بررسی ماده ۱ این لایحه، تعدادی از نمایندگان مجلس پیشنهاداتی را مطرح کردند که به تصویب نرسید. ادامه بررسی این ماده و جزییات لایحه به جلسات بعدی مجلس موکول شد.
ماده ۱ گزارش کمیسیون اجتماعی در لایحه یک فوریتی پیشگیری از آسیب دیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سورفتار به شرح زیر است:
«ماده ۱- تمامی زنانی که در قلمروی سرزمینی جمهوری اسلامی ایران حضور یا سکونت داشته باشند، در برابر هرگونه آسیب ناشی از سوء رفتار فرد دیگری که به بدن، روان، حیثیت، حقوق و آزادیهای قانونی آنان وارد گردد، از تدابیر پیشگیرانه، حمایتی و کیفری این قانون برخوردار میشوند.
تبصره ۱- تمامی اقدامات پیشگیرانه و حمایتی موضوع این قانون باید مطابق اصل ۱۰ قانون اساسی با محوریت خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی و مطابق اصل ۲۱ قانون اساسی، با رعایت موازین اسلامی و با ابتناء بر سیاستهای کلی نظام در حوزه خانواده و به منظور ایجاد زمینههای مساعد برای رشد شخصیت زن و احیای حقوق مادی و معنوی او و حمایت از نقش مادری او صورت گیرد.
تبصره ۲- منظور از سوءرفتار، هرگونه فعل و ترک فعل مجرمانه در این قانون یا قوانین لازمالاجرا در جمهوری اسلامی است که موجب آسیبهای مذکور در این ماده شود.»