به نقل از «ایرنا»

خشکی تالاب هامون جازموریان و ریزگردهای آزاردهنده در دلگان

تاریخ انتشار: ۱۶ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۴۰۶۱۹

به گزارش ایرنا تالاب هامون جازموریان با گستره حوضه آبریزی حدود ۷۰ هزار کیلومترمربع معادل ۲ برابر دریاچه ارومیه در ۵۶ کیلومتری غرب شهرستان دلگان و پنج کیلومتری روستای چاهکیچی واقع شده که ۴۹ درصد آن در حوزه سیستان و بلوچستان و ۵۱ درصد در حوزه استان کرمان قرار دارد.

نیمهٔ باختری این حوضه به وسعت ۳۵ هزار و ۶۰۰  کیلومتر مربع در استان کرمان و نیمهٔ خاوری آن به وسعت ۳۴ هزار کیلومتر مربع در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دشت‌های جیرفت، فاریاب و رودبار جنوب در استان کرمان و دشت‌های ایرانشهر، بمپور، سردگان، دلگان، سرتختی و اسپکه در استان سیستان و بلوچستان در محدودهٔ این حوضهٔ آبریز واقع شده‌اند.

تالاب جازموریان به عنوان یک منبع قابل توجه آب شیرین به سبب خشکسالی های مداوم در سال‌های اخیر به کانون بحرانی ریزگردهای جنوب استان سیستان و بلوچستان و استان کرمان تبدیل شده که کم توجهی به این موضوع باعث مشکلات جبران ناپذیری برای شهرستان دلگان شده است.

ساخت ۳۶ سد و بندخاکی و بتونی در استان کرمان ازجمله  سد عروس، سدهلیل رود و سد استقلال باعث به نفس افتادن تالاب هامون جازموریان شده است بطوریکه این تالاب هم اکنون کاملا خشک شده  و اگر درمانی مناسب برای احیای آن تجویز نشود خطرات جبران ناپذیری برای مردم و منطقه دلگان و بخش جلگه چاه هاشم رقم خواهد زد.

خشک شدن تالاب جازموریان بسیاری از ساکنان منطقه دلگان را با مشکلات عدیده ای روبرو کرده است.

یکی از اهالی بخش جلگه چاه‌هاشم شهرستان دلگان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: منطقه جازموریان یا همان گویش محلی (جاز) در گذشته یکی از ظرفیت های مهم کشاورزی و دامداری در منطقه دلگان بویژه بخش جلگه چاه هاشم بوده و همواره از برکت این تالاب کشاورزی و دامداری دلگان رونق داشته است.

محمد بامری افزود: تالاب جازموریان هم اینک با خطر جدی خشک شدن روبرو شده بطوریکه تمام کسانی که روزی در کنار این تالاب دامداری و کشاورزی داشتند اکنون با مشکل بی آبی روبرو شده و منطقه را ترک و درحاشیه روستاهای دلگان سکنی گزیده اند که این خود یک مشکل اساسی در بحث حاشیه نشینی ایجاد کرده است.

علی نارویی یکی دیگر از اهالی بخش جلگه چاه هاشم نیز گفت: یکی از مشکلات عدیده حاصل از خشک شدن تالاب جازموریان وجود ریزگردهای همیشگی در بخش جلگه و شهرستان دلگان است که وجود تپه های شنی و ماسه ای خود گواهی بر این موضوع است.

حسین عبدالهی یکی از شهروندان گلمورتی از وجود ریزگردهای حاصل از خشک شدن تالاب جازموریان گله کرد و گفت: متاسفانه بعد از خشک شدن تالاب جازموریان ریزگردها میهمان همیشگی مردم دلگان شده بطوریکه وجود این ریزگردها مشکلات تنفسی و بیماری های مختلفی را برای مردم ایجاد کرده است.

عبدالهی بیان کرد: اگر توجه جدی به این تالاب صورت نگیرد به زودی مردم شهرستان دلگان سرنوشتی همانند شمال استان خواهند داشت.

بی عدالتی سازمان حفاظت محیط زیست

فرماندار دلگان در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خشک شدن تالاب هامون جازموریان خطری بزرگ برای منطقه است بطوریکه در صورت کم توجهی به این موضوع باعث بروز مشکلات اساسی در منطقه خواهد شد.

مجتبی شجاعی افزود: گرد و خاک و آسیب های زیست محیطی و تنفسی ناشی از خشکی تالاب جازموریان نصیب مردم دلگان اما آب و اعتبارات آن نصیب استان کرمان می شود این درحالیست که مردم روستاهای این شهرستان عمدتا در معرض تهدید شن های روان قرار دارند.

وی بیان کرد: در دوره ای که توجه و عنایات ویژه ملی نظام و دولت معطوف به محرومیت زدایی و توسعه و پیشرفت استان سیستان و بلوچستان است، اقدام سازمان حفاظت محیط زیست در قبال تخصیص متمرکز  اعتبارات جازموریان به استان کرمان مورد قبول نیست .

 فرماندار دلگان با ابراز گلایه از بی توجهی و تخصیص نیافتن حق آبه تالاب هامون جازموریان گفت: با چه استدلال و منطقی سازمان حفاظت ‌محیط زیست سال گذشته تمام اعتبار مربوط به احیا تالاب جازموریان (طرح ملی حفاظت پایش و احیای تالابها و رودخانه های در معرض خطر و تهدید کشور ) را به صورت متمرکز به استان کرمان تخصیص داده در حالی که نیمی از تالاب در استان سیستان و بلوچستان واقع شده و از طرفی تمام مصیبت های تالاب ناشی از سوء مدیریت زیست محیطی و آبی و احداث کلکسیون سدها در مسیر هلیل رود استان کرمان است.

شجاعی تصریح کرد: اقدامات نسنجیده و سدسازی در حوضه آبریز تالاب جازموریان در کرمان حاشیه این تالاب در سیستان و بلوچستان را به منطقه ای پرمخاطره تبدیل کرده که هر ساعت تاخیر در چاره‌اندیشی، جازموریان را به سرنوشت هامون دچار می کند.

 وی خاطرنشان کرد: تالاب هامون جازموریان به عنوان مرکز تنظیم اکوسیستم های شرق کرمان و غرب سیستان و بلوچستان که در گذشته آب آن شیرین بود، بر اثر یکجانبه گرایی استان کرمان و عدم ‌حساسیت مسوولان سیستان و بلوچستان در گذشته و احداث سدهای متعدد بر روی رودخانه های حوضه آبریز جازموریان از جمله هلیل رود، این تالاب خشک شده است.

وی افزود: آب رودخانه هلیل رود که باید پس از پیوستن رودخانه ها، سیلابها و روان آبهای دیگر علاوه بر آبیاری جیرفت و کهنوج، وارد تالاب جازموریان شده و مناطقی از سیستان و بلوچستان را بهره مند کند، پشت سد جیرفت ذخیره می شود و حیات تالاب را به خطر انداخته است به طوری که بیشترین ضرر را مردم کشاورز و دامدار شهرستان دلگان متحمل می شوند.

فرماندار دلگان تصریح کرد: سدهای استقلال و عروس در جیرفت و برخی سدهای کوچک و بزرگ آبخیزداری در استان کرمان که تعداد آنها به بیش از ۳۰ سد می رسد، منشا اصلی آسیب تالاب هامون جازموریان برای سیستان و بلوچستان است.

وی اظهار داشت: وجود این سدها اجازه ورود اندک سیلابهای ناشی از بارندگی را به جازموریان نمی دهد که این‌ موضوع تالاب را خشکانده و به منشا ریزگرها تبدیل کرده است.

برچسب‌ها دلگان سیستان و بلوچستان ستاد خشکسالی ، فرسایش و محیط زیست تخریب محیط زیست

منبع: ایرنا

کلیدواژه: دلگان سیستان و بلوچستان تخریب محیط زیست دلگان سیستان و بلوچستان تخریب محیط زیست خشک شدن تالاب جازموریان استان سیستان و بلوچستان تالاب هامون جازموریان بخش جلگه چاه هاشم استان کرمان شهرستان دلگان محیط زیست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۴۰۶۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خطر ریزگردهای قم بیخ گوش تهران

مدیر کل منابع طبیعی استان قم گفت: یکی از علل اصلی پدیده گرد و غبار در قم وجود بیابان‌هاست که تبدیل به کانون‌های ایجاد ریزگردها شده و اگر زود برطرف نشود فراتر از قم رفته و پایتخت را هم دربر می‌گیرد. - اخبار استانها -

محمد شعاعی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قم در رابطه با معضل حل نشده گرد و غبار در استان گفت: مهم‌ترین مسئله‌ای که در سال‌های اخیر با آن درگیر هستیم موضوع گسترش بیابان، فرسایش خاک و گرد و غبار است که زندگی مردم و شهروندان قم را دچار اختلال کرده است.

وی افزود: از نظر آماری بیش از 84 درصد از مدیریت عرصه‌های استان در اختیار منابع طبیعی است که معمولا در 4 محور حفظ، احیا، توسعه و بهره برداری تعریف شده و موضوع پدیده گرد و غبار گره خورده به بحث بیابان، که تقریبا حدود 20 درصد یعنی 200 هزار هکتار عرصه‌های بیابانی داریم.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم با بیان اینکه 300 هزار هکتار از مساحت قم مستعد تولید گردوخاک است، گفت: حدود 105 هزار هکتار از عرصه‌های بیابانی قم عرصه‌هایی هستند که تبدیل به کانون‌های ایجاد گرد و غبار شده است.

احتمال تبدیل دریاچه نمک قم به کانون جدید گردوغبار کشور

وی خاطرنشان کرد: گردوغبار و ریزگردها در سال‌های اخیر برای قم یک معضل شده و اگر این معضل زود برطرف نشود فراتر از استان خواهد رفت و حتی می‌تواند پایتخت را هم در بر بگیرد.

شعاعی، تاریخچه آغاز بحث بیابان‌زدایی در استان قم را از سال 1349 دانست و در این راستا عنوان کرد: با توجه به‌ اعتبارات  تخصیص یافته، کارهای زیادی انجام شده و از سال 1349 که طرح مقابله با بیابان آغاز شده، کارهایی صورت گرفته اما متأسفانه سرعت بیابانی‌شدن از سرعت عملیات بیشتر بوده است.

وی تصریح کرد: علل مختلفی زمینه‌ساز این امر شده، که یکی از آن بحث‌های طبیعی چون؛ اقلیم، گرم شدن زمین و چیزهایی که در طبیعت اتفاق می‌افتد؛ مانند دخالت‌های بشری و ... و همچنین بحث قطع حق آبه های زیست محیطی که شاید بیشترین ضربه را وارد کرده، به طور مثال منطقه شرق قم زمانی چراگاه دام‌ها بوده که اکنون تبدیل به بیابان شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم درباره احیای عرصه‌های بیابانی استان عنوان کرد: حدود 15 هزار هکتار مناطق بیابانی از سال 1349 تاکنون در مناطق مختلف احیا شده، که نمونه شاخص آن، منطقه کوه نمک در مسیر قم_ جعفریه است که کانون ایجاد ریزگردها بوده و از سال 70 مهار و تقویت شده است.

شعاعی تصریح کرد:  چهار کانون مولد این ریزگردها در استان شامل حسین آباد میش مست، مسیله، قم و کوه نمک را داریم که باید تدابیری ویژه و فوری برای کنترل و جلوگیری و مهار آن در نظر گرفته شود.

شعاعی خاطر نشان کرد: در بحث احیا، طبق آیین‌نامه مبارزه با پدیده گرد و غبار، 14 دستگاه متولی مبارزه با گرد و غبار هستند که باید همه پای کار بیایند، طرحی که پیگیر آن در استانداری و سازمان مدیریت هستیم، این کار را باید در سطح ملی و به عنوان ابر پروژه معرفی کنیم، چون اگر زود به داد آن نرسیم استان‌های همجوار از جمله تهران را هم درگیر خواهد کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدحسین بازگیر مدیرکل محیط زیست استان قم نیز با بیان اینکه اکوسیستم دریاچه نمک قم به شدت شکننده شده است، گفت: ستاد ملی مدیریت گردوغبار کشور اعلام کرده اگر دریاچه نمک آسیب ببیند، فلات بخش مرکزی نیز آسیب خواهد دید و کانون گردوغبار و ریزگردها در منطقه فعال خواهد شد.

به گفته بازگیر دریاچه نمک، یکی از فرصت‌های خوب استان قم است که بین سه استان قم، اصفهان و سمنان قرار گرفته و وسعتی حدود 200 هزار هکتار دارد و از دشت مسیله پشتیبانی می‌کند و خوشبختانه هنوز به وضعیتی که گرد و غبار و ریزگرد ایجاد کند نرسیده است.

مدیرکل محیط‌زیست استان قم با بیان اینکه متأسفانه به دلیل قطع حقابه ها و خشکسالی گسترده، اکوسیستم این منطقه به شدت شکننده شده است، گفت: متأسفانه کم کم با تهدید این فرصت گرانبها روبه‌رو می‌شویم و حق آبه هایی که باید به تالاب‌های اقماری دریاچه، مثل؛ تالاب مُرّه، تالاب حوض سلطان، تالاب بند علی خان در استان تهران و ...  برسد، نرسیده و رودخانه‌ها، ورودی و آوردهای گذشته را ندارد، در بالادست، هم سدهای زیادی و هم برداشت‌های زیادی داشتیم.

وی تصریح کرد: لازمه مدیریت و ساماندهی آن کارهای فرااستانی است که در سفر قبلی رئیس جمهور به استان قم، موضوع دریاچه نمک در یک کارگروه ملی به تصویب رسید و بیش از یک سال کار انجام شد و یک برنامه جامعی برای مدیریت این حوزه تهیه و با دستگاه‌های مختلفی که مرتبط با این حوزه اند، همچون وزارت کشور، وزارت نیرو و جهاد کشاورزی، وزارت صمت و ‌... تبادل اطلاعات صورت گرفت و در این راستا طرحی نوشته شد که در ششمین جلسه ستاد ملی تالاب های کشور به تصویب رسید.

انتهای پیام/