به نقل از «عصر ایران»

چه کسانی احساس «شرم سمی» دارند؟

تاریخ انتشار: ۱۸ تیر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۵۶۰۵۸۱

یک روانشناس درباره شرم سمی می‌گوید: شرم سمی احساسی است که فرد از دوران کودکی آن را با خود به یدک می‌کشد و شخصیت او به گونه‌ای شکل می‌گیرد که همیشه احساس دوست داشتنی نبودن، بی‌ارزشی و... دارد که اغلب ریشه این احساس ناشی از ارتباط اولیه کودکان با والدین‌شان است.

گوهریسنا انزانی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره شرم سمی و افراد دارای این احساس می‌گوید: اصطلاح شرم سمی (Toxic shame) اولین بار توسط سیلوان تامکینز مطرح شد؛ شرم سمی رایج‌ترین حس ناتوان‌کنندگی، مزمن، بی‌ارزشی، دوست داشتنی نبودن و حقارت است که اغلب در کسانی ایجاد می‌شود که در دوران کودکی از تجارب آسیب‌های کودکی خود احساس شرم و گناه می‌کردند و در تمام سال‌های کودکی فکر می‌کردند که دوست داشتنی نیستند و این احساس را هنوز در دوران بزرگسالی هم با خود حمل کرده و از آن رنج می‌برند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی معتقد است که شرم سمی احساسی است که فرد از دوران کودکی آن را با خود به یدک می‌کشد و شخصیت او به گونه‌ای شکل می‌گیرد که همیشه احساس دوست داشتنی نبودن، بی‌ارزشی و... دارد.

به گفته این روانشناس و براساس پژوهش‌های انجام شده، ریشه شرم سمی ناشی از ارتباط اولیه کودکان با والدین‌شان است؛ والدینی که پیغام‌های کلامی و غیرکلامی‌شان حس دوست داشتنی نبودن را به فرزندانشان منتقل می‌کنند؛ فارغ از اینکه والدین خودشان مسائل و مشکلاتی مانند افسردگی یا اضطراب دارند، احساس دوست داشتنی نبودن را در کودک ایجاد کرده و فرد تا سال‌های پایانی عمر این احساس را با خود حمل می‌کنند. بررسی پژوهش‌های دیگر نیز حکایت از این دارد که به جز آسیب‌های کودک از روابط والدین، تجربه‌های دردناک کودکی مانند تحقیر شدن در خانواده و مدرسه، کتک خوردن یا فحش شنیدن، رفتارهای مخرب و آزارنده والدین، اختلالات والدین مانند اعتیاد، طلاق والدین، طرد شدن توسط اطرافیان و آسیب‌های جنسی دوران کودکی می‌تواند ریشه‌ای در ایجاد شرم سمی باشد.

وی در ادامه درباره احساس داشتن شرم سمی بر جسم نیز می‌گوید: از آنجایی که داشتن این حس موجب سرکوب کردن سایر احساسات می‌شود درنهایت موجب شدت گرفتن علائم بیماری خواهد شد.

انزانی ضمن ارائه توصیه‌هایی برای جلوگیری از پرورش این حس در فرزندانشان می‌افزاید: به نظر می‌رسد فرزندان به دو عشق نیاز دارند؛ عشق والدین به یکدیگر و عشق والدین به فرزند؛ چنانچه کودکی این احساسات را تجربه نکند باورهایی مانند اینکه من دوست داشتنی نیستم، همه مسائل تقصیر من است، من لایق نیستم، من خوب نیستم، هیچ کس به من علاقه ندارد، من ارزشمند نیستم، من شکست خورده‌ام و... درون او شکل می‌گیرد، این درحالیست که این باورها مشکلاتی نظیر اضطراب، استرس، افسردگی، انکار احساسات، احساس گناه، اعتماد به نفس پایین، احساس ضعف و ترس (مانند ترس از تنهایی، دوست داشتنی نبودن و...) را برای فرد ایجاد کرده، موجب افزایش کمالگرایی و به دنبال آن تمایل به برقراری روابط ناسالم و اعتیاد می‌شود، درنهایت این احساسات نیز موجب افزایش خشم و کمبود عشق نسبت به خود و خطای ذهنی می‌شود؛ در این حالت فرد با علاقه شدید به ثروتمند شدن یا قدرتمند شدن سعی دارد از آسیب‌های گذشته خود را محافظت کند.

این روانشناس درباره ویژگی‌های شخصیتی افرادی که در بزرگسالی احساس شرم دارند نیز بیان می‌کند: هرچند که در نهایت اگر حتی فرد در زمینه تحصیلات یا ثروت به قدرت برسد اما باز هم او احساس بی‌ارزشی مزمنی دارد که هیچ‌گونه نمی‌تواند این احساس را درون خود حل کند. این احساس باعث افزایش بدبینی در فرد می‌شود، احساس عشق و دوست داشتن اطرافیان، همسر و فرزندش را باور نمی‌کند و سعی دارد تا با سرویس دادن بیش از حد به دیگران، آنها را شاد کند. همیشه احساس حماقت می‌کند، چندان در آینه به خود نگاه نمی‌کند، جملات مثبت دیگران را نسبت به خود باور نمی‌کند و خود را لایق دوست داشتن و محبت دیگران نمی‌داند.

انزانی در این راستا توصیه می‌کند که باتوجه به اینکه تشخیص مشکلات روانی تنها بر عهده روانشناس است، افراد بعد از آشنایی با این موضوع به خود یا دیگران برچسب یا انگ نزنند، چراکه لازم است برای تشخیص این موضوع با یک روانشناس درباره تجارب کودکی خود به ویژه تجارب آزارنده صحبت کنند و چنانچه از شرم سمی رنج می‌بردند در دوره‌های درمانی شرکت کنند.

لینک کوتاه: asriran.com/0035d1

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: دوران کودکی دوست داشتن بی ارزشی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۵۶۰۵۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سیاست ارزی غلط دلیل احساس نشدن درآمدهای سرشار نفتی و رشد اقتصادی در زندگی مردم

سیاوش سالارزاده کارشناس حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی در رابطه با هدررفت منابع سرشار نفت و گاز کشور با سیاست ارزی غلط به خبرنگار قدس  اظهار کرد: سوء مدیریت سیاست‌های ارزی در کشورهای دارای منابع طبیعی مانند نفت و گاز پیامدهای شدیدی بر اقتصاد خواهد داشت و مانع از توانایی کشور در به‌کارگیری تمام ظرفیت‌های اقتصادی خود شود.

وی گفت: در مورد کشور ما نیز سیاست اشتباه ارزی حال حاضر دولت منجر به از بین رفتن درآمدهای مهم و سرشار نفتی و در نتیجه تضعیف رشد و توسعه اقتصادی کشور شده است. طبق آمار و ارقام اعلامی موسسات خارجی معتبر فروش نفت خام ایران به میزان فروش نفت خام در زمان برجام رسیده است و این نشان از اهمیت فوق‌العاده جریان درآمدهای ارزی کشور از محل فروش نفت خام و گاز طبیعی دارد اما متاسفانه به دلیل سیاست غلط ارزی دولت، نشانی از این درآمدهای سرشار ارزی در توسعه کشور و حتی زندگی مردم مشاهده نمی‌شود.

وی ادامه داد: برای کشور ما که به درآمدهای نفت و گاز متکی است، مدیریت موثر منابع ارزی خود را به منظور تنوع بخشیدن به اقتصاد، توسعه زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز و دستیابی به رشد اقتصادی پایدار ضروری است اما به کارگیری سیاست ارزی غلط 28 هزار 500 تومانی تخصیص ارز ارزان برای واردات کالاهای اساسی منجر به سوء مدیریت و هدر رفت درآمدهای ارزی کشور شده است.

تشدید نابودی منابع ارزی کشور با تداوم نظام ارزی چند نرخی در اقتصاد کشور

این کارشناس حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی با اشاره به تشدید نابودی منابع ارزی کشور با تداوم نظام ارزی چند نرخی در اقتصاد و سوءمدیریت منابع ارزی گفت: بانک مرکزی با پایین نگه داشتن مصنوعی قیمت کالاهای اساسی وارداتی از طریق تخصیص ارز ارزان، نتوانسته است به طور موثر از درآمدهای نفتی خود برای تقویت رشد اقتصادی واقعی استفاده کند و از طرف دیگر به رقیب تولیدکننده داخلی نیز تبدیل شده است. این امر نه تنها منجر به استفاده نادرست از منابع ارزی کشور شده است بلکه تلاش های دولت در زمینه توسعه تجارت انرژی، کاهش تأثیر تحریم ها، افزایش بازارسازی در حوزه نفت و گاز و رشد اقتصادی کشور را نیز تضعیف کرده است. همچنین تداوم نظام ارزی چند نرخی در اقتصاد، سوءمدیریت منابع ارزی را تشدید کرده و پتانسیل رشد اقتصادی کشور را محدود کرده است. عدم شفافیت و ثبات در سیاست های ارزی باعث ایجاد بلاتکلیفی در بازار شده، سرمایه گذاری را با مشکل مواجه کرده و توانایی کشور در جذب سرمایه خارجی را با مشکل مواجه کرده است.

سالارزاده به تجربه سال 1402 در ارزپاشی دولت در حوزه ارز 28 هزار و 500 تومانی اشاره کرد که نه تنها منابع نفتی سهم دولت بلکه منابع نفتی سهم صندوق توسعه ملی کشور نیز مورداستفاده قرار گرفت و در همین رابطه گفت: نکته بسیار مهم در زمینه تجربه سال 1402 بوده است که در آن سیاست ارزپاشی دولت با ارز 28 هزار 500 تومانی نه تنها تمام منابع ارزی نفتی دولت را به واردات کالاهای مصرفی حوزه کالاهای اساسی تخصیص داده است بلکه بخشی از منابع تخصیص ارز ۲۸۵۰۰ تومانی از محل منابع ارزی در دست صندوق توسعه ملی بوده است و با این اوصاف، منابع این صندوق به جای سرمایه‌گذاری، خرج واردات کالاهای مصرفی شده است.

 لزوم به‌کارگیری ظرفیت‌های بخش نفت و گاز برای مقابله با چالشهای ارزی

سالارزاده گفت: برای مقابله با چالش‌های ناشی از سیاست‌های غلط ارزی و به‌کارگیری ظرفیت‌های اقتصادی کامل بخش نفت و گاز کشور، اتخاذ رویکردی تک نرخ کردن ارز در کنار تخصیص منابع نفتی کشور در جهت توسعه پتروپالایشگاه‌ها ضروری است.

وی گفت: سیاست غلط ارزی تأثیرات زیانباری بر درآمدهای نفتی مهم کشور گذاشته و پتانسیل رشد و توسعه اقتصادی کشور را تضعیف کرده است. برای غلبه بر این چالش‌ها و تحقق کامل منافع اقتصادی بخش نفت و گاز، اولویت‌بندی مدیریت استراتژیک و پایدار منابع ارزی، ارتقای حکمرانی و شفافیت و ارتقای تنوع و نوآوری در اقتصاد برای ایران ضروری است. از طریق رهبری مؤثر، همکاری و سیاست‌های اقتصادی صحیح، ایران می‌تواند پتانسیل واقعی اقتصادی خود را باز کند و راه را برای آینده‌ای مرفه‌تر و پایدارتر برای همه شهروندانش هموار کند.

زهرا طوسی