ظرفیت‌سازی تولید نفت در دوره تحریم

آنچه مسلم است بازیگر اصلی بازار نفت، بشکه‌ها و به عبارت واقعی‌تر محموله‌های تولیدی و صادراتی نفت است. قدرت و جایگاه کشورهای نفتی در بازار نفت هم براساس میزان تولید و صادرات آنها تعیین می‌شود. در پرتو افزایش تولید نفت است که روسیه در سال‌های اخیر به قدرتی تأثیرگذار در بازار نفت تبدیل شده و زمینه شکل‌گیری و راهبری تیم جدیدی از کشورهای تولیدکننده نفت را فراهم کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تیمی که امروزه طرف مذاکره و همکاری اوپک قرار گرفته و جریان جدیدی موسوم به اوپک‌پلاس را ایجاد کرده است.

دولت آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ، عمدتاً از طریق افزایش تولید نفت به شیوه‌های مختلف از جمله تمرکز بر تولید نفت شیل و توسل به ترفندهای سیاسی مانند تحریم‌های نفتی ایران و ونزوئلا، توانست برای مدتی بر روندهای بازار نفت تأثیرگذار باشد. اما فارغ از این واقعیات، عنصر دیگری که نقش تأثیرگذاری بر بازار نفت و تحولات آن داشته و دارد، ظرفیت تولید و صادرات نفت است. اما آیا هر ظرفیتی از قدرت تأثیرگذاری بالا در این عرصه برخوردار است؟ پاسخ منفی است.‌ عربستان سعودی، ونزوئلا و ایران به دلیل در اختیار داشتن بزرگ‌ترین ذخایر نفتی، به‌طور طبیعی از ظرفیت بالای تولیدی برخوردار هستند، اما این ظرفیت، ظرفیتی نیست که به‌سرعت بتواند به فعلیت برسد و موجب افزایش تولید نفت این کشورها مثلاً عربستان به ۱۵ میلیون بشکه در روز، ایران به ۱۰ میلیون بشکه یا ونزوئلا به ۵ میلیون بشکه بشود. ظرفیتی می‌تواند بر بازار و تحولات آن به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرگذار باشد که به‌سرعت و در کوتاه‌مدت قابلیت بالفعل‌شدن و واقعی‌شدن را داشته باشد. این مسئله در مورد ایران و ونزوئلا به دلیل تحریم و حتی لیبی به دلیل بی‌ثباتی سیاسی و امنیتی صادق است.‌ سطح تولید نفت ایران به دلیل تحریم‌های یکجانبه آمریکا، به‌شدت کاهش یافته است.

بنابراین در شرایط کنونی تحریم، ایران از ظرفیت بالا و واقعی با قابلیت بالفعل‌شدن سریع برخوردار است، اما صرف وجود تصور افزایش ظرفیت تولید به سطح تولید و صادرات قبل از اعمال تحریم‌ها، نمی‌تواند ضامن تأثیرگذاری ایران در بازار نفت و حفظ جایگاه آن باشد. مدیریت پویای میدان‌های نفتی در حال فعالیت و برنامه‌ریزی برای تولید نفت باکیفیت از این میدان‌ها با بهسازی سیستم‌های فنی و مدیریتی استحصال و انتقال نفت، امکانی است که در شرایط فعلی می‌تواند سبب افزایش و پایداری ظرفیت تولید نفت به نسبت قبل از تحریم‌ها باشد. علاوه‌ بر این، برنامه‌ریزی در جهت اجرای طرح‌های توسعه‌ای تولید نفت در میدان‌های اولویت‌دار مانند میدان‌های مشترک نفتی، اولویت دیگری است که می‌تواند به افزایش و پایداری ظرفیت تولید (تأکید می‌شود پایداری ظرفیت تولید) نفت ایران کمک کند.

این مسئله از آن جهت اهمیت دارد که یکی از چالش‌های جدی صنعت نفت ایران در مقایسه با دیگر کشورهای تولیدکننده نفت، کاهش سرمایه‌گذاری در طرح‌های جدید تولید نفت است که تقریبا در ۱۵ سال گذشته تحت تأثیر فشارهای سیاسی و تحریم‌های اقتصادی روندی کند داشته است. اثرات این چالش در آینده در صورت فقدان برنامه‌ریزی برای جبران آن می‌تواند برای صنعت نفت کشورمان و جایگاه آن در بازار جهانی نفت، پرهزینه باشد. خوشبختانه ایران تجربه خوبی در این زمینه دارد. در دوره مذاکرات برجامی یعنی از سال ۹۲ تا زمان اجرای برجام در دی‌ماه ۹۴ هم‌زمان با انجام مذاکرات برجامی و افزایش انتظارات برای رسیدن به یک توافق جامع، صنعت نفت نیز تلاش گسترده‌ای را برای حفظ و افزایش ظرفیت تولید نفت و کسب آمادگی برای ورود قدرتمندانه و سریع به دوره پس از رفع تحریم‌ها به‌کار بست و این مسئله علاوه بر پویایی و زنده‌ بودن صنعت نفت، پشتوانه قدرتمندی برای مذاکره‌کنندگان بود.

بازگشت سریع و قدرتمند ایران به بازار نفت پس از رفع تحریم‌ها از دی‌ماه ۹۴ و احیای موقعیت ایران در بازار و رجوع دوباره مشتریان نفت ایران، گواه مستندی بر اصل ضرورت حفظ و افزایش ظرفیت تولید نفت ایران است. این در حالی بود که در آستانه امضا و اجرای برجام و رفع تحریم‌های نفتی، تلاش گسترده‌ای به لحاظ سیاسی از سوی کشورهای عمده تولیدکننده نفت به‌ویژه عربستان سعودی و حتی روسیه برای بازگشت تدریجی ایران به بازار شکل گرفته بود که مقاومت ایران در برابر این خواسته غیرمنطقی، اهداف سیاسی آنها را بر باد داد. به‌طور طبیعی برنامه‌ریزی برای حفظ و افزایش ظرفیت تولید نفت قبل از رفع تحریم‌ها، بزرگ‌ترین و مؤثرترین عامل برای بازگشت سریع ایران به بازار نفت بود. ‌این تجربه موفق طبیعتاً باید سرلوحه ایران برای دوره فعلی تحریم‌ها باشد. واقعیت این است که تحریم‌ها ماندنی نخواهد بود و آنچه پایدار است، تولید نفت ایران و افزایش ظرفیت آن در میان‌مدت برای بهره‌مندی مناسب از این مزیت حیاتی است که ارزش آن در حال کاهش است. بر این نکته نیز باید تأکید کرد که در دوره نبود یا کاهش محسوس بشکه‌های نفت، آنچه سبب فعال و مؤثر بودن دیپلماسی نفتی ایران در ماه‌های اخیر شده، ظرفیت پویای تولید نفت ایران است که برای بازیگران نفتی بازار نفت پذیرفته‌ شده است.

علیرضا سلطانی

استاد دانشگاه و کارشناس اقتصاد انرژی

منبع: روزنامه شرق

منبع: شانا

کلیدواژه: بازار نفت علیرضا سلطانی روزنامه شرق افزایش ظرفیت تولید تولید نفت ایران ظرفیت تولید نفت افزایش ظرفیت رفع تحریم ها برنامه ریزی بازار نفت میدان ها صنعت نفت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.shana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۶۸۱۲۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آغاز مذاکرات صادرات دانش قطعه‌سازی به چهار کشور

رضا رضایی، پیشکسوت صنعت قطعه ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا درباره نحوه مشارکت با شرکت‌های دانش بنیان گفت: یک سری شرکت دانش بنیان خودمان داریم، متخصصانمان روی قطعه‌هایی که قرار است از خارج بیاید مطالعه و برنامه‌ریزی می‌کنند و وقتی ۷۰ درصد اطمینان پیدا کنیم که می‌توانیم ساخت داخل کنیم، وارد عمل می‌شویم و شرکت را تشکیل می‌دهیم. به‌طور مثال هزینه خرید قطعه ۱۶۰ دلاری را با تولید داخل به ۳۰ تا ۳۷ دلار می‌رسانیم.

این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه اساس قطعات تولیدی مجموعه فعالیت ما با محوریت تولیدات دانش بنیان است، گفت: با ۵ محصول اختصاصی و استراتژیک در صنعت خودرو در زمینه تولیدات فناورانه پیشتاز بوده و این کار از ابتدا با بحث تحقیق و توسعه توسط مهندسان ایرانی از سال ۹۸ شروع شد و سال ۱۴۰۰ موفق به دریافت دانش بنیان نوع یک یا فناورانه شدیم.

کاهش ارزبری در تولید قطعات خودرویی و توسعه دانش

رضایی افزود: توانستیم در بخش تولید قطعه خودرویی کاهش ارزبری و توسعه دانش داشته باشیم تا بتوانیم به شرکت‌های عمده خودروسازداخلی خدمات گسترده‌تری ارائه کنیم. همچنین سعی شده به عنوان یک شرکت شتاب دهنده، سایرشرکت‌های مشابه را نیز که در رتبه پایین‌تر قرارداشته اند را ارتقاء دهیم.

عضو هیئت مدیره مجمع کارآفرینان ایران تصریح کرد: طراحی بُرد، سخت افزار، نرم افزار و سایر قطعات و ملزومات صنعت خودرویی توسط تیم دانش بنیان طراحی می‌شود البته ناگفته نماند ضروری است جهت توسعه تیراژ محصولات، از سایرشرکت‌های زیرمجموعه کوچک‌تر کمک گرفته شود.

طراحی و تولید قطعات صنعت خودوریی با فناوری روز دنیا

پیشکسوت صنعت قطعه ایران گفت: ایده طراحی تمام محصولات به عنوان تولیدات دانش بنیان مطرح و درنهایت به تولید انبوه می‌رسد و این یکی از موفقیت‌های ما است چراکه شرکت‌های دانش بنیان بعضا طراحی می‌کنند و می‌توانند محصولی را به ثبت برسانند، اما در تیراژ انبوه محصول موفق نبودند.

صاحب شرکت دانش بنیان با تاکید براینکه در بخش طراحی و تولید قطعات صنعت خودوریی با فناوری روز دنیا خیلی موفق بوده ایم، گفت: با توجه به این حجم از فعالیت دانش بنیان‌ها درراستای تولیدات فناورانه در این بخش از صنعت، این شرکت تولید کننده قطعات خودرویی توانسته در مدت زمان کوتاهی که از عمر تأسیسش می‌گذرد نسبت به توسعه دانش، فروش قابل توجهی را داشته باشد.

پیشکسوت صنعت قطعه ایران گفت: تنوع در محصولات یکی از اهدافی است که با توجه به پتانسیل زیاد و ایده‌های متناسب با صنایع قطعه سازی از اهداف ماست و البته دراین راستا خانواده کاملی از محصولات با فناوری بالا را تشکیل داده ایم.. همچنین مهمترین موضوع این است که تمام قطعات ما مطابق با استاندارد‌ها و الزام خودروساز است. ضمن آنکه در حال توسعه محصولات جدیدتر با پیشرفت خودرو هستیم.

اشتغال هوشمند در صنعت قطعه سازی کشور

به گفته عضو هیئت مدیره مجمع کارآفرینان ایران؛ ایجاد اشتغال هوشمند و ساخت قطعات هایتک شاید یک نسل جدیدی از اتفاقات باشد که کشور به آن نیاز دارد.

رضایی درمورد استفاده از هوش مصنوعی چنین توضیح داد و گفت: در خطوط تولید قطعات خودرویی که استفاده می‌کنیم ناچار هستیم برای کنترل‌ها و افزایش سرعت از هوش مصنوعی بهره بگیریم. تاکنون دستگاه‌هایی که به نام Aui ساختیم برای هوشمندسازی خطوط، استفاده بهینه و بهره‌بری بیشتر از پرسنلی که می‌توانند عملکرد بهتری در سازمان داشته باشند، بوده است.

مدیرعامل یک شرکت تولیدات صادراتی با محوریت دانش بنیان افزود: سعی کردیم نیروی انسانی را در جا‌های بهتر استفاده کنیم و به دلیل اینکه نسبت به سال‌های گذشته منابع انسانی در کشور محدود شده، ایجاد اشتغال وضعیت بهتری پیدا کرد. از طرفی مجبور هستیم به نیرو‌ها آموزش بیشتری بدهیم و واقعیت اینکه سطح نیرو‌های کاری در این حوزه خواسته و ناخواسته بالا رفته و کار‌های سطح پایین توسط ماشین انجام می‌شود؛ بنابراین هوش مصنوعی کمک کرد سطح پرسنل عوض شود و بتوانند کار‌های متخصصانه تری انجام دهند.

فروش محصولات تولیدی به کمک دانش بنیان‌ها

عضو هیئت مدیره مجمع کارآفرینان ایران گفت: توانستیم سال گذشته تسهیلات سرمایه در گردش بگیریم تا بتوانیم توسعه فروش را از طریق کمک دانش بنیان افزایش دهیم.

پیشکسوت صنعت قطعه ایران اعلام کرد: در حال حاضر به دنبال صادرات دانش به سمت کشور‌های هدف هستیم و طراحی‌های لازم برای صادرات بیشتر علم و فناوری و همچنین محصولات دانش بنیانی به کشور‌های همسایه در حال پیگیری است.

وی تصریح کرد: با ازبکستان، ترکیه، روسیه و حتی چین در زمینه تبادل دانش و صادرات محصولات فناورانه در حال مذاکره هستیم؛ و در ابتدا در این حوزه با ۱۰ تا ۳۰ میلیارد تومان هزینه مهندسی شروع به فعالیت شده و احتمالا ازبکستان اولین شرکت در راستای واردات علم و دانش و همچنین محصولات و تولیدات دانش بنیانی ما باشد.

انتهای پیام/