به نقل از «جام نیوز»

سهم ۹.۵ میلیارد دلاری صنایع کشور از یارانه پنهان در سال 97

تاریخ انتشار: ۶ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۷۶۴۰۳۱

به گزارش سرویس اقتصادی جام نیـوز،  برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس از میزان یارانه پنهان در صنایع کشور نشان می‌دهد که در کل سال ۱۳۹۷ مبلغی معادل ۹.۵ میلیارد دلار به بخش صنعت، معدن و پتروشیمی داده شده است.

 

اهمیت و نقش حامل‌های انرژی در توسعه بخش صنعت و معدن کشور و ارائه تصویری از میزان مصرف انرژی و یارانه پنهان در این بخش امری پوشیده نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به همین خاطر، شناخت این حوزه و داشتن آمار دقیق به منظور سیاستگذاری برای بازار انرژی کشور و تأثیر این سیاست‌ها بر بخش صنعت، معدن و پتروشیمی ضروری است.

 

به اعتقاد کارشناسان، اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، سیاست گذاری و تخصیص بهینه منابع آزاد شده از این محل، یکی از ضروریات توسعه اقتصادی کشور است. با این وجود نبود مرجع واحد جهت ارائه تصویری واقعی از مصرف انرژی یکی از چالش‌هایی است که مانع سیاست گذاری جامع و دقیق در بخش انرژی کشور می‌شود.
 

«مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی» در بولتنی با عنوان «درباره یارانه انرژی در ایران؛ تصویر مصرف انرژی در بخش صنعت، معدن و پتروشیمی» به بررسی سهم بخش‌های مختلف صنعتی در دریافت یارانه انرژی پرداخته است.
 

طبق بررسی‌های منتشر شده در گزارش این مرکز پژوهشی، بخش صنعت و معدن با داشتن سهم ۱۲.۶ درصدی از تولید ناخالص داخلی، بیش از ۲۴ درصد از کل مصرف انرژی کشور را به خود اختصاص داده است. براساس آخرین آمار ترازنامه هیدروکربوری کشور در سال ۱۳۹۵ حدود ۸۰ درصد از انرژی مصرفی در بخش صنعت، معدن و پتروشیمی مربوط به گاز طبیعی، حدود ۱۳ درصد برق و ۷ درصد سایر فراورده های نفتی است. گاز طبیعی به عنوان یکی از حامل‌های انرژی، سهم بالائی را در سبد انرژی مصرفی بخش صنعت و معدن داشته است.
 

مهمترین زیر مجموعه‌های بخش صنعت و معدن کشور بر اساس کدهای آیسیک، تولید کانی‌های غیرفلزی (مانند صنایع سیمان، کاشی و سرامیک و شیشه)، تولید فلزات اساسی (مانند فولاد، آلومینیم و مس)، زغال سنگ، کک و پالایشگاه‌ها و تولید مواد شیمیایی و پتروشیمی بوده‌اند که عمده‌ترین صنایع مصرف کننده انرژی در کشور به شمار می‌روند.
 

بررسی آمارهای موجود درخصوص مصرف انرژی در کشور نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۵ مصرف انرژی نهایی در بخش‌های مختلف برابر با ۱۳۴۸.۶۵ میلیون بشکه معادل نفت خام بوده است که بخش صنعت، معدن و پتروشیمی، ۳۴۴.۸۶ میلیون بشکه معادل نفت خام انرژی مصرف کرده است که در مقایسه با مصرف انرژی سایر بخش‌های اقتصادی، سهم ۲۴.۵۶ رصدی را به خود اختصاص داده است.

 

 

در سال ۱۳۹۵ کل بخش صنعت، معدن و پتروشیمی کشور حدود ۳۴۴.۸۶ میلیون بشکه معادل نفت خام انرژی مصرف کرده است. گاز طبیعی ۷۹.۱ درصد از این میزان انرژی مصرفی را به خود اختصاص داده است که برابر با ۴۴.۲۸۵ میلیون مترمکعب گاز طبیعی است. ۱۳ درصد از کل مصرف انرژی این بخش مربوط به برق است که برابر با ۷۷.۶۰۳ گیگاوات ساعت است. سایر فراورده‌های نفتی مانند نفت گاز و نفت کوره نیز سهم ۷.۶ درصدی را به خود اختصاص داده‌اند.
 

طبق آمار منتشر شده ای که این پژوهش به صورت دقیق به آن پرداخته است در ترازنامه هیدروکربوری کشور در سال ۱۳۹۶ ،توزیع مصرف انرژی گاز طبیعی در بخش های مختلف صنعت شامل سوخت صنایع پتروشیمی، صنایع فولاد، کارخانجات سیمان و سایر واحدهای صنعتی کشور بوده است که  صنایع پتروشیمی ۲۲ درصد، صنایع فولاد ۱۹ درصد، کارخانجات سیمان ۱۳ درصد و سایر صنایع ۴۶ درصد مصرف گاز طبیعی را در بخش صنعت، معدن و پتروشیمی داشته‌اند.
 

گاز طبیعی بیشترین سهم مصرف انرژی در بخش صنعت، معدن و پتروشیمی کشور را تشکیل می دهد، به گونه‌ای که سهم این حامل انرژی در سبد انرژی مصرفی بخش صنعت و معدن کشور از حدود ۶۰ درصد در سال ۱۳۸۵ به حدود ۸۰ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است. سهم مصرف برق در طول سال های اخیر تقریبا ثابت بوده و سهم مصرف سایر فرآورده های نفتی مانند نفت گاز و نفت کوره در بخش صنعت، معدن و پتروشیمی در سال ۱۳۹۵ به کمتر از ۸ درصد رسیده که این میزان در سال ۱۳۸۵ حدود ۲۸ درصد بوده است.
 

طبق برآوردهای صورت گرفته و آمار ارائه شده از سوی وزارت نفت و وزارت نیرو، در سال ۱۳۹۷ ، میزان کل مصرف گاز طبیعی در بخش صنعت (بدون در نظر گرفتن خوراک واحدهای پتروشیمی)، ۵۵.۱ میلیارد مترمکعب و میزان کل مصرف برق۸۷.۴ میلیارد کیلووات ساعت بوده است.

 

متوسط تعرفه یارانه‌ای گاز طبیعی برای بخش صنعت، معدن و پتروشیمی در سال ۱۳۹۷ ، حدود ۱۸۰۰ ریال بر متر مکعب و برای فولاد و پتروشیمی معادل ۲۱۰۰ ریال و برای سایر صنایع میانگین ۱۰۰۰ ریال و متوسط تعرفه یارانه‌ای برق حدود ۶۷۱ ریال بوده است.
 

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در پایان به این نتیجه مهم دست پیدا کرده است که با توجه به سطح مصرف انرژی در صنایع کشور و برآورد میزان یارانه پنهان در این صنایع در کل سال ۱۳۹۷ مبلغی معادل ۹.۵ میلیارد دلار به بخش صنعت، معدن و پتروشیمی داده شد که ۵.۲ میلیارد دلار مربوط به یارانه پنهان گاز طبیعی و ۴.۳ میلیارد دلار مربوط به یارانه پنهان برق است.

 

آخرین خبر

2025

منبع: جام نیوز

کلیدواژه: یارانه پنهان حامل های انرژی اقتصاد جام نیوز صنعت خود اختصاص داده یارانه پنهان معدن و پتروشیمی بخش صنعت و معدن مصرف انرژی میلیارد دلار انرژی مصرفی سال ۱۳۹۵ بخش صنعت انرژی مصرف مرکز پژوهش گاز طبیعی سال ۱۳۹۷ کل مصرف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۷۶۴۰۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شاخص شدت انرژی در کشور رو به افزایش است

محمد صادق مهرجو کارشناس انرژی در گفت و گو با خبر نگار مهر با اشاره به اینکه میزان تولید گاز در کشور ما به اندازه توانایی و سرمایه گذاری که تا کنون انجام شده است، گفت: بین سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ تنها در پارس جنوبی بالغ بر ۳۵ میلیارد دلار بالغ بر سرمایه گذاری انجام شده است و باید در نظر داشت که همه کشورها همه منابع را در اختیار ندارند و مسأله‌ای که وجود دارد منابع انرژی تجدید ناپذیر سقفی برای برداشت دارند.

وی ادامه داد: زمانی که بهره برداری از منابع آغاز می‌شود در دوره ابتدایی توسعه قرار می‌گیریم و پس از آن با تولید از میادین مختلف به دوره حداکثر تولید می‌رسیم، دوره حداکثر تولید را می‌توان با تمهیداتی برای مدت زمان مشخصی نگه داشت و پس از آن دوران روع افت تولید آغاز می‌شود که ما در این دوران هستیم.

این کارشناس انرژی توضیح داد: بر اساس پیش بینی‌های شرکت توتال فرانسه در سال ۲۰۰۷ که م در ابتدای تولید فازهای مختلف پارس جنوبی قرار داشتیم و به حداکثر تولید نرسیده بودیم توتال بر روند تولید هر فاز تحقیقاتی کرد و بر اساس پیش بینی آنها از سال ۲۰۲۴ دوران شروع افت تولید است که کمکم نشانه‌های افت تولید نمایان می‌شود فاز ۱۱ به عنوان آخرین فازی که توسعه داده می‌شود و امکان توسعه در پارس جنوبی وجود ندارد

مهرجو خاطر نشان کرد: پارس جنوبی از این جهت حائز اهمیت است که ۷۰ درصد گاز کشور مربوط به این میدان است و مابقی میادین ۳۰ درصد تولید گاز را تشکیل می‌دهند و می‌توان گفت که به حداکثر تولید در پارس جنوبی رسیده‌ایم و از این به بعد دوران شروع افت تولید است که نشانه‌های آن ظاهر شده است و علی الرغم اینکه فاز ۱۱ پارس جنوبی را توسعه دادیم و تولید قابل توجهی به تولید گاز اضافه شد، اما متأسفانه شاهد آن هستیم که سال گذشته با وجود توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و به رقم تولید ۱۵ میلیون متر مکعب در روز رسید تفاوت آن‌چنانی در تولید این میدان احساس نشد و تقریباً به اندازه سال گذشته بود که نشان دهنده آن است که افت تولید در سایر فازها آغاز شده است.

به گفته وی به دوران تولید حداکثری در پارس جنوبی که تولید ۷۰ درصد گاز کشور را بر عهده دارد رسیده‌ایم و از این به بعد با بحران افت تولید مواجه خواهیم بود، که علت فشار افزایی همین است و برای مدیریت دوران افت تولید این اقدام را انجام می‌دهیم.

این کارشناس انرژی با اشاره به اینکه گاز یک ثروت یک بار مصرف و تجدید ناپذیر است توضیح داد: با اتمام این انرژی امکان جایگزینی وجود ندارد به همین علت تبدیل به ثروت می‌شود و هزینه توسعه زیر ساخت‌ها می‌شود مانند برق، صنعت، کشاورزی و… که منجر به ایجاد ارزش افزوده اقتصادی باشد

وی ادامه داد: ما اندازه‌ای که می‌توانیم و مخازن استعداد دارند تولید وجود دارد البته ممکن است سرعت توسعه با کشورهای ترغیب کند تر باشد ولی این مساله اکنون هم وجود دارد به طوری که ما در پارس جنوبی از قطر تولید بیشتری داریم چرا زیرا مصرف بیشتری داریم

مهرجو با اشاره به مصرف بی رویه و بالا بودن شاخص شدت انرژی کشور نسبت به تمام دنیا و سایر کشورهای خاورمیانه، خاطر نشان کرد: در تمام کشورها شاخص شدت انرژی رو به کاهش است و یا ثابت است در حالی که در کشور ما رو به افزایش است که علت آن پایین بودن قیمت تمام شده انرژی در کشور ما نسبت به سایر کشورها است به همین دلیل کسی اهمیتی به بهینه سازی مصرف انرژی به خصوص در بخش‌های صنعتی نمی‌دهد

وی با بیان اینکه ما باید یک مدیریت متمرکز انرژی داشته باشیم تا بتوانیم سیاست گذاری متمرکز و تنظیم‌گری متمرکز در بخش‌های مختلف داشته باشیم توضیح داد: این مدیریت می‌تواند منجر به هماهنگی و بهینه سازی متمرکز می‌شود به عنوان مثال وزارت نفت که متولی امر تولید است نمی‌تواند در زمینه بهینه سازی سایر بخش‌های صنعتی و کشاورزی دخالتی داشته باشد به همین علت به نهادی فرا دست نیاز داریم که امکان کنترل و هماهنگی همه این نهادها را داشته باشد

این کارشناس انرژی اضافه کرد: متأسفانه شورای عالی انرژی کارکرد خود را از دست داده است زیرا مخصوص سیاست گذاری است و دخالتی در هماهنگی، تنظیم‌گری و بهینه سازی ندارد و ما نیاز داریم که دائماً رصد کنیم که چه میزان انرژی تولید می‌شود و به کدام بخش چه مقدار می‌دهیم و هر بخش چه مقدار بهینه سازی کردند و چه میزان هدر رفت انرژی وجود داشته است.

مهرجو با اشاره به اینکه علاوه بر مصرف بالای انرژی در کشور هدر رفت فراوانی وجود دارد، اضافه کرد: گازهای فلز مصرف گزافی داشته‌اند، نیروگاه‌های حرارتی راندمان بالایی نداریم و در بخش خانگی که ۴۵ درصد گاز کشور مصرف می‌شود بخاری‌های گازی راندمان بالایی ندارد اگر بتوانیم از بخاری‌ها با راندمان بالا استفاده کنیم تا حدی این مشکل مرتفع می‌شود که آن هم باید دولت سرمایه گذاری کند و به صورت اقساط ماهانه بر روی قبوض گاز هزینه آن را از مردم دریافت کند، به همین دلیل نیازمند یک نهاد فرا دستگاهی برای مدیریت بخش‌های مختلف هستیم.

کد خبر 6088962 فاطمه صفری دهکردی