جولان روانشناسان زرد در جامعه/ چگونه در دام شِبه روانشناسی نیفتیم؟

یک متخصص روانشناسی با هشدار به مردم از آنها درخواست کرد که مراقب شبه روانشناسان و ترویج اطلاعات اشتباه آنها باشند.

به گزارش شریان نیوز،حمید خاکباز دکترای تخصص روانشناسی و مشاوره،گفت: روانشناسی علم رفتار است که در این علم، ما رفتار و معنای مربوط به آن را مطالعه می‌کنیم. در واقع با رفتار می‌توانیم بسیاری از مسائل آینده فرد و موضوعات روحی_روانی را پیش بینی کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

 

 او درباره روانشناسی زرد بیان کرد: روانشناسی زرد یا شبه‌روانشناسی، هیچ ادعای علمی ندارد و از روش علمی پیروی نمی‌کند. در واقع روانشناسی یک روش علمی است و روانشناس برای پیش‌بینی، از روش‌ها و قواعد علمی استفاده می‌کند که این روش‌ها بر اساس کد‌های اخلاقی تعیین شده است. اما روانشناسی شبه‌علمی یا زرد از اصول و معیار‌های علمی استفاده نمی‌کند. تفاوت روانشناسی علمی و زرد در مواردی مانند روش‌های استفاده، قواعد، ساختار و زمان ارائه مشاوره مشخص می شود. این روز‌ها موضوع روانشناسی زرد در جامعه به خصوص در فضای مجازی از اهمیت و رونق بالایی برخوردار شده است.

خاکباز افزود: در ابتدا باید به این نکته توجه داشت که کلمه شِبه به معنای تظاهر و غلط است و در شبه روانشناسی یا روانشناسی زرد به معنا و مفهوم اصلی موضوع نمی‌پردازد. در واقع روانشناسی زرد به یک عمل روانی اشاره دارد که نادرست و بی اساس است؛ در حالی که علم روانشناسی بر پایه اصول سختگیرانه مثل تحقیق، پژوهش، شواهد و ایده‌ها و تفکرات قابل آزمایش درست شده است. اما در روانشناسی علمی با علم سر و کار داریم و دانش علوم‌شناختی‌ این حوزه است که به رفتار انسان توجه می‌کند و هرگونه ادعا در مورد رفتار و تفکر انسان به لحاظ فنی در حوزه روانشناسی قرار می‌گیرد.

دکترای تخصص روانشناسی و مشاوره گفت: در روانشناسی زرد یا شبه روانشناسی با موضوعات بسیاری مانند«راهکار‌های شاد شدن_ چگونه شاد زندگی کنیم؟ _ چگونه یک لیدر خوب باشیم؟ _ چگونه حال بهتری داشته باشیم؟_ چگونه عاشق شویم؟ و چگونه بتوانیم روابط و زندگی خود را یک روزه تغییر بدهیم؟» رو به رو می‌شویم. این موضوعات در دسته شبه روانشناسی یا همان روانشناسی زرد قرار می‌گیرند که کتاب‌های گوناگونی در این زمینه منتشر شده‌اند و معتقد هستیم از این طریق فقط کار بازاریابی انجام می‌شود.

او در ادامه افزود: روانشناسی زرد هیچ کمکی به مردم نخواهد کرد و در واقع این موضوع یک نگرانی مهم برای روانشناسی علمی محسوب می‌شود. از مهم‌ترین موارد تشخیص تفاوت روانشناسی زرد و علمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

_ در مرحله اول باید متوجه شویم آیا فرد روانشناس یا ادعا کننده، تلاش برای فروش یک جنس یا محصول دارد؟ در واقع باید هدف فرد را شناسایی کنیم که در این مرحله بسیار حائز اهمیت است. اگر تشخیص دهیم فرد از این ادعایی که دارد می‌خواهد سود ببرد، با روانشناسی زرد رو به رو هستیم. زیرا هدف فرد این است که بر اساس ادعای انجام شده بتواند یک محصول را به فروش برساند.

_ در مرحله دوم باید به این نکته توجه داشت که صحبت‌های فرد روانشناس برای دفاع از ادعا‌های شخصی خود است؟ در واقع طرفداران روانشناسی زرد در تلاش هستند تا ایده‌های خود را بدون استفاده از روش‌های علمی و رسمی، تحت عنوان علم به فروش برسانند. البته این افراد نسبت به انتقاد‌ها واکنش مناسبی نشان نمی‌دهند و به طور معمول سعی می‌کنند اشتباه‌هات خود را به شکل منطقی جلوه دهند.

_ بررسی سابقه از مهم‌ترین عوامل شناسایی روانشناسی زرد است که باید در مورد سابقه علمی این افراد تحقیق کنیم و نسبت به علم و فعالیت آن ها در رشته روانشناسی، مشاوره و علوم اعصاب و روان اطمینان کافی داشته باشیم. هستند کسانی که احساس و روان آن‌ها به واسطه روانشناسی زرد با آسیب رو به رو شده است؛ بنابراین کسب اطمینان نسبت به سابقه فرد روانشناس و مشاور بسیار حائز اهمیت محسوب می شود.

_ افرادی که در موضوع روانشناسی زرد فعالیت دارند سعی می‌کنند علم و روانشناسی را پیچیده جلوه دهند و به نوعی دور زدن مخاطب را در نظر دارند. این در صورتی است که علم در تلاش است موضوعات مختلف را به عناصر ساده‌تری تبدیل کند و با راهکار‌های منطقی و ساده به حل مشکل مخاطب بپردازد.

_ نسبت به ابطال پذیری ادعای بیان‌شده اطمینان حاصل کنیم. در واقع تمام علوم روانشناسی به طور معمول ابطال‌پذیر هستند که در بیشتر مواقع با این موضوع مواجه می‌شویم. اما اگر شخصی ادعا کرد که مطلب بیان شده ۱۰۰ درصد درست و بدون نقص است، با استفاده از تکنیک‌های روانشناسی زرد به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

_ افرادی که در حوزه روانشناسی زرد فعالیت دارند به طور معمول ادعا‌های خارق العاده بیان می‌کنند. به طور مثال ادعا می‌کنند یک شبه می‌توانند شخصیت و زندگی شما را متحول کنند. این در صورتی است که این افراد با بازاریابی، به هدف خود یعنی فریب مخاطب و کسب درآمد نزدیک می‌شوند.

خاکباز بیان کرد: باید به این نکته توجه داشت که تمام مردم باید خطر و ضرر‌های این ادعا و سخنرانی‌ها را مورد بررسی قرار دهند. در واقع معتقدیم و بدانید که هیچ قول داده شده‌ای وجود ندارد که برای ما سودمند باشد و افراد فعال در موضوع روانشناسی زرد توضیح می‌دهند که اگر فلان کار را انجام دهید به عنوان مثال قول می‌دهیم که موفق یا یک شبه با تغییر و تحول رو به رو شوید.

حمید خاکباز در پایان گفت: توصیه می‌کنیم و امیدواریم با توجه به نکات گفته شده اسیر اطلاعات نادرست و روانشناسی زرد نشویم تا بتوانیم مسیر درست  از نادرست علمی را تشخیص دهیم.

منبع: شریان

کلیدواژه: روانشناسی زرد روانشناسی علم رو به رو روش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shariyan.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شریان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۴۲۰۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عملیاتی کردن دستاوردهای علمی؛ ریشه پیوند دانشگاه و جامعه است

 

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی در نشستی که با حضور جمعی از مدیران و اساتید دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، گفت: بسیاری از افراد شاخص، چهره‌های علمی و مکتب دارهایی که توانستند بنیان‌گذار خیلی از مسائل علمی در حوزه‌های مختلف باشند، تربیت‌یافته دانشگاه فردوسی مشهد مقدس بودند.

آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی با بیان اینکه در حال حاضر ذخایر علمی خوبی چه در عرصه اساتید و چه در عرصه دانش‌آموختگان در دانشگاه فردوسی وجود دارد، افزود: خوشبختانه جایگاه این دانشگاه از نظر ذخایر علمی در بین دانشگاه‌های مادر کشور بسیار خوب است اما مسئله‌ای که امروز دانشگاه فردوسی با آن مواجه است، مربوط به معرفی و اثرگذاری شایسته و متناسب با این ذخایر ارزشمندِ خود در کشور و جامعه است.

 نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی ادامه داد: دانشگاه فردوسی برای پیدا کردن مشتری و مخاطب مورد نظر خود باید ابتدا خود را به جامعه معرفی کرده و سپس توانمندی‌هایش را به اثبات برساند، این توقع که مردم یا نهادهای دیگر باید به سراغ جامعه علمی این دانشگاه بیایند، کاملاً اشتباه است.

وی با تأکید بر اینکه دانشگاه فردوسی باید در موقعیت‌های مختلف آثار وجودی و اثرگذاری را از خود به ثبت برساند، گفت: اینکه شما عزیزان فرض کنید چون در برخی از رشته‌ها ذخایر علمی و فناوری‌های بسیاری دارید، پس باید فلان دستگاه به دنبال شما بیایند تا از این امکانات و فرآورده‌های علمی استفاده کنند، فکر درستی نیست.

آیت‌الله علم‌الهدی با بیان اینکه اساتید دانشکده‌ها باید نمونه‌ای از فعالیت‌های خود را در رشته‌های مختلف به جامعه هدف نشان دهند تا مخاطب و مشتری خود را پیدا کنند، اضافه کرد: در حقیقت این ما هستیم که باید به دنبال جامعه و مردم برویم و با هر مقداری که می‌توانیم ذخایر علمی خود را در جامعه معرفی کنیم و در حوزه‌های مختلف صنعت، فناوری، علوم انسانی، اقتصادی و سیاسی اثرگذار باشیم؛ در غیر این صورت ذخایر علمی دانشگاه مانند گنجی است که کسی از بیرون از آن خبر ندارد و شخصیت علمی دانشگاه را ثابت نمی‌کند.

وی با بیان اینکه در خصوص پیوند دانشگاه و صنعت و یا دانشگاه و جامعه سخنان بسیاری گفته شده است، ابراز کرد: ریشه اصلی این پیوند در خود دانشگاه و نه در صنعت و جامعه نهفته است، دانشگاه فردوسی مشهد مقدس باید در عملیاتی کردن دستاوردهای خود، جایگاه علمی این نهاد را در سطح جامعه تثبیت کند تا در ادامه دیگران برای پاسخ به نیازهای خود به آن مراجعه کنند.

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به چالش‌های پیش روی دانشگاه امام صادق (علیه سلام) در سال‌های نخست تأکید کرد: یکی از نمونه‌های موفق پیوند دانشگاه و جامعه، تربیت نیروهای متخصص در دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام) و به کارگیری آنان در مدیریت کلان اقتصادی و مدیریتی کشور  بود. ما به خوبی از این طریق توانستیم نیروهای متخصص خود را به جامعه هدف معرفی کنیم و امروز شاهد فعالیت دانش‌آموختگان خود در عرصه‌های مدیریتی و اقتصادی جامعه هستیم.