به نقل از «فارس»

کرونا و عقلانیت در جمهوری اسلامی

تاریخ انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۹۴۵۲۶

شاید هیچ مسئله و موضوعی در سال‌های اخیر به‌مانند ویروس کرونا نتوانست وجود حداکثری عقلانیت را در جمهوری اسلامی ایران به اثبات برساند.

به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، حیدر ولی زاده، خبرنگار و کارشناس سیاسی در یادداشتی نوشت:

بسیاری از کسانی که در خارج از حوزه دین قرار دارند و یا به‌اصطلاح تعلق خاطر به جریان های سکولار دارند چنین می‌اندیشند که شریعت و دین (ادیان ابراهیمی) تماما در برابر عقل قرار دارند به‌گونه ای که تقابل دائمی بین این دو وجود دارد و در واقع دین را عقل ستیز و مخالف آن می‌دانند و معتقدند که این دو را نمی‌توان در کنار هم یافت چرا که نامتجانس هستند و قابل جمع بستن نیستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  این عده چنین می‌اندیشند که دین تعلق به آسمان و متافیزیک دارد و در مقابل عقل زمینی و این جهانی است.

این گزاره در موارد معدودی احتمالاً درست باشد ولی بدون تردید قابل تعمیم به همه ادیان و مذاهب نخواهد بود، شاید بیشترین درستی این اندیشه را بتوان در مورد خوارج و برخی از فرقه‌های مشابه در دوران اولیه اسلام دانست و ادامۀ آن را نیز در دوران جدید در تفکرات سلفی و تکفیری مانند وهابیت، طالبان، القاعده، داعش و...یافت اما چنین تلقی در مورد  مذهب تشییع به عنوان اسلام اصیل نمی‌تواند صحیح باشد چرا که خود تشییع این جریان‌ها را عقل ستیز و دگم اندیش می‌داند.

عقل در اسلام اصیل از اعتبار ویژه‌ای برخودار است به‌صورتی که در روایتی از پیامبر اسلام(ص) نقل شده است که کسی که عقل ندارد، دین هم ندارد(تحف العقول، ص۵۴). شهید مطهری در این زمینه معتقد است که هیچکدام از ادیان به مانند اسلام برای عقل اهمیت و ارزشی قائل نشده اند(مجموعه آثار،ص 184). عقلانیت در اسلام اصیل آنچنان حائز اهمیت است که در کنار پیامبران و امامان از آن به عنوان حجت خداوند یاد می‌شود با این تفاوت که پیامبران و امامان حجت ظاهری و عقل حجت نهان خداوند است(کافی،ج۱، ص۱۶). علاوه بر این عقل در تشییع از منابع چهارگانه استنباط احکام شرعی نیز به شمار می‌آید.

به دلیل این که اسلام اصیل به عقلانیت بهای ویژه‌ای می‌دهد از حکومتی که برخاسته از متن آن است نیز انتظار می‌رود عقلانیت را در دستور کار خود قرار دهد. حکومت جمهوری اسلامی ایران که در عصر مدرن پرچم اسلام اصیل را برافراشت از همان ابتدا عقلانیت را نیز در دستور کار خود قرار داد و سازگاری دموکراسی با اسلام و ظهور آن در قالب جمهوری اسلامی موید همین عقلانیت و پویایی و همگام شدن با شرایط جهان است.

با این وجود از همان ابتدا کسانی بودند که جمهوری اسلامی ایران را به دلیل خاستگاه دینی خود مخالف عقل و عقلانیت و یا در ضدیت با عقلانیت می‌دانستند و آن را متناسب با جامعه امروزی و شرایط متغییر آن نمی‌دانستند چنین تفکری بدون تردید برخاسته از عدم شناخت اسلام اصیل و نگاه یکسان به تمامی جریان‌های دینی بود و همچنین حاصل عدم توجه به این نکته بود که مخالفت اسلام با عقلانیت ابزاری و مدرن به معنی مخالفت با عقلانیتی که انسان را بسوی کمال و پیشرفت هدایت می‌کند نیست. عقلانیت ابزاری مرسوم در غرب در جهت زیرپانهادن اخلاق و ارزش‌های انسانی و به بند کشیدن انسان‌ها است و در حقیقت اسلام مخالف چنین عقلانیتی است. 

شاید هیچ مسئله و موضوعی در سال‌های اخیر به‌مانند ویروس کرونا نتوانست وجود حداکثری عقلانیت را در جمهوری اسلامی ایران به اثبات برساند؛ در شرایطی که تصور اکثریت جریان‌های سکولار چنین بود که در جمهوری اسلامی ایران، برگزاری مراسم‌های مذهبی در شرایط حاد اپیدمی کرونا همچنان به‌مانند قبل ادامه خواهد داشت اما تعطیلی اماکن مذهبی، نماز جمعه و مراسمات مذهبی برای اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی، تمامی این تصورات غلط را باطل کرد و نشان داد که شناخت آن‌ها از اسلام اصیل و جمهوری اسلامی ناقص و نادرست بوده است.

برای کسانی که جمهوری اسلامی ایران یا یک نظام برخاسته از متون دینی را تماماً فاقد عقلانیت می‌دانستند غیرقابل پذیرش بود که بالاترین مسؤول آن (مقام معظم رهبری) خود را تابع تصمیمات ستاد ملی کرونا بداند و یا این که برگزاری مراسمات و عزاداری‌ها محرم و نحوه اجرای آن را برعهدۀ آن‌ها بگذارد.

در این شرایط در کشوری که ادعای مهد دموکراسی بودن دارد شاهد هستیم که شخص اول  آن مواد ضدعفونی و یا دارو برای کرونا تجویز می‌کند ولی رهبر سیاسی و دینی ایران بدون هیچ دخالتی خود را ملزم به اجرای توصیه‌های کارشناسان در امور مختلف می‌کند به نظر می‌رسد که وقت آن باشد که تعریفی درست از عقلانیت ارائه شود که متفاوت‌تر از عقلانیت ابزاری و مدرن مرسوم غربی باشد.

انتهای پیام/

 

منبع: فارس

کلیدواژه: کرونا اسلام عقلانیت جمهوری اسلامی کارشناس سیاسی جمهوری اسلامی ایران جمهوری اسلامی اسلام اصیل جریان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۹۴۵۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هرگز تحریم‌ها در ایران به نتیجه نخواهد رسید

به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کشورمان در افتتاحیه ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران، گفت: این نمایشگاه نشان‌دهنده آن است که ایران تحریم‌ناپذیر است و هرگز تحریم‌ها در این کشور و با اراده مردم به نتیجه نرسیده و پس از این هم به نتیجه نخواهد رسید.

وی با بیان اینکه طرح‌های شیطانی منزوی کردن ایران هرگز به نتیجه نخواهد رسید، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با نیروی انسانی کارآمد و با اراده و با ابتکارات و خلاقیت‌ها و با بهره مندی از فناوری‌های نوین می‌تواند در عرصه‌های مختلف برای دنیا نوآوری‌هایی داشته باشد و به جهان عرضه کند.

رئیس جمهور افزود: این نمایشگاه نشان‌دهنده آن چیزی است که به دست جوانان عزیزمان در این کشور رقم خورده و تحریم‌ها را به فرصت تبدیل کرده است و این رویداد بزرگ تجاری و اقتصادی نشان‌دهنده آن است که ما توانسته ایم و باز نیز می‌توانیم.

در حال تکمیل

کد خبر 6089568 نفیسه عبدالهی