پیشفروش بنزین بهجای نفتخام
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۹۴۸۸۲۰
در طرح گشایش اقتصادی دولت، قرار است نفت خام به مردم عرضه شود. همزمان مجلس نیز طرحی را در نوبت بررسی دارد که سهمیه بنزین به جای خودروها به همه افراد تخصیص یابد. پول نیوز - در این یادداشت ایدهای را مطرح میکنیم که با ترکیب این دو طرح، به یک راهکار راهگشا و با اثرات شگفتانگیز بتوان رسید. طرح فروش اوراق مشارکت یا سلف نفتی میتواند ایده خوبی باشد، اما چند ایراد اساسی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از ایرادهای مهم طرح این است که اگر دولت نتواند در آینده نفتهای مورد نظر را به فروش برساند چه باید کرد؟ آیا میتوان بشکههای نفتخام را به مردم تحویل داد؟ آیا مردم و فعالان اقتصادی میتوانند آن را به مصرف برسانند؟ میتوانند نفتخام را صادر کنند؟
ظاهرا در آخرین اصلاحیه، پالایشگاهها مکلف شدهاند که نفت را از مردم بخرند. همین تعیین تکلیف برای پالایشگاهها خود میتواند زمینه شکست این طرح را فراهم کند.
در این خصوص خوب است نیمنگاهی هم به تجربه شکست خورده ونزوئلا داشته باشیم. چند سال قبل این کشور بهمنظور مقابله با تحریمهای آمریکا، از ارز دیجیتال خود با پشتوانه نفت موسوم به «پترو» رونمایی کرد. اما به سادگی و با تحریم آمریکا، ناکام ماند؛ زیرا فروشنده نفتخام، دولت است و خریدار نفت هم شرکتهای بزرگ و پالایشگاههای مشخص هستند (مبادلات G۲B). دولت را به راحتی تحریم میکنند و شرکتها هم به دلیل ترس از تنبیههای تحریمی، از مبادله سر باز میزنند.
اما اگر بهجای نفتخام، که یک کالای واسطهای و مورد استفاده شرکتهای بزرگ و پالایشگاهها است، بنزین جایگزین شود به نظر میرسد نتایج بهتری حاصل میشود. اگر دولت به دلیل تحریم نتواند بنزین تولیدی را به فروش برساند، میتواند این کار را از طریق مردم انجام دهد و بنزین را کمی ارزانتر از قیمت صادراتی به مردم پیشفروش کند. این طرح مشکلاتی را که در بالا درخصوص نفتخام اشاره شد، ندارد؛ زیرا اولا بنزین کالای نهایی است که توسط مردم قابل مصرف است. ثانیا ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت در کشورهای همسایه وجود دارد که همگی میتوانند مشتری بالقوه بنزین ایران باشند و با توجه به مرزهای گسترده ایران، میتوان از این ظرفیت استفاده کرد. به این ترتیب پدیده مذموم قاچاق بنزین به موضوع پسندیده صادرات مردمی بنزین تبدیل میشود. به این ترتیب معاملات G۲B تبدیل به P۲P (همتا به همتا) میشود که دیگر به راحتی قابل تحریم نیست.
برای این منظور لازم است طرح سهمیهبندی بنزین هم به شکل زیر، اصلاح شود:
بهجای سهمیهبندی و قیمتگذاری بنزین به شکل فعلی، اولا به هر شهروند ایرانی سهمیهای تخصیص مییابد (مثلا هر نفر یک لیتر در روز، جمعا به میزان ۸۰میلیون لیتر در روز). برای این منظور حساب شهروندان بهصورت دیجیتالی شارژ میشود. در ضمن دولت بخشی یا تمام بنزین مازاد بر سهمیه فوق را نیز به مردم میفروشد. همچنین بهجای پیشفروش نفت، بنزین به قیمت صادراتی به آنها پیشفروش میشود.
ثانیا سهمیه دیجیتال بنزین که از این طریق به مردم تخصیص مییابد، قابل خرید و فروش توسط آنها در بازار ثانویه است. علاوه بر این مردم مجاز هستند که این سهمیه را در خرید سایر کالاها و خدمات نیز بهکار گیرند؛ مثلا کسی که به سلمانی میرود در صورت توافق با آرایشگر، به جای ریال بخشی از سهمیه خود را به او منتقل میکند. به این ترتیب و به همین سادگی یک ارز دیجیتال با پشتوانه بنزین شکل میگیرد. برای این منظور قانون و بستر خاصی نیاز نیست فقط کافی است دولت کارشکنی و مانعتراشی نکند.
اما اثرات شگفتانگیز این طرح:
- تامین مالی برای دولت صورت میگیرد و مردم هم نگرانی از اینکه در آینده نفت روی دست دولت بماند، نخواهند داشت.
- با آزادسازی صادرات بنزین، به سرعت رانت قیمتی و فاصله ارزش داخلی و خارجی بنزین حذف میشود و قیمت بنزین به ارزش واقعی خود نزدیک میشود بدون اینکه فشار آن به شهروندان منتقل شود.
- مردمی که تا امروز دوست داشتند بنزین ارزان باشد طرفدار قیمت بینالمللی آن خواهند شد چون بنزین مازاد خود را میتوانند صادر کنند (تاجران بنزینهای خُرد را از مردم میخرند و تجمیع میکنند و آن را بهصورت عمدهتر که برایشان صرفه اقتصادی داشته باشد، صادر میکنند).
- مهمترین حسن این ارز دیجیتال بنزینی برای شهروندان این است که ارزش آن طی زمان در معرض دستاندازی مالیات تورمی نخواهد بود؛ یعنی همان اتفاق ناگواری که هر سال برای ریال روی میدهد! یعنی شهروندان میدانند که حداقل در ازای هر واحد از این سهمیهها میتوانند یک لیتر بنزین دریافت کنند. متاسفانه چنین تعهدی درباره ریال وجود ندارد!
- قابل پیشبینی است که این ارز دیجیتال به سرعت در کشورهای منطقه تبدیل به یک کالای باارزش شود که اتفاقا برای مبادلات تجاری و دور زدن تحریمها و خلاص شدن از شر دلار و سایر ارزهای واسط نیز مفید است.
- این ارز دیجیتال، برخلاف بیتکوین بهصورت غیرمتمرکز و توزیع شده نیست، بهطور کامل تحت نظارت دولت قرار دارد و لذا نگرانی بابت فعالیتهای مرتبط با پولشویی یا خلافکاری وجود ندارد.
در پایان تاکید میشود که چنین ایدههایی ابعاد و زوایای متعدد و ناشناخته دارند که نیازمند بررسی دقیق است و بدیهی است که یکشبه قابلاجرا نیستند. در این راستا پیشنهاد میشود این طرح ابتدا بهصورت اختیاری و در مناطق کنترل شدهای مثل کیش، سپس قشم و مناطق آزاد اجرایی شود و سپس با شناسایی و رفع مشکلات اجرایی به کل کشور تعمیم یابد.
در عین حال طرح پیشفروش بنزین به مردم به قیمت صادراتی میتواند از همین امروز اجرایی شود و معطل سازوکار جدید سهمیهبندی نماند.
طرح سهمیه بنزین قابل مبادله نخستین بار در همین ستون در سال ۱۳۸۵ توسط نگارنده در روزنامه «دنیایاقتصاد» مطرح و طرح شکلگیری ارز دیجیتال با پشتوانه بنزین نیز در سال ۱۳۹۷ عنوان شد که در آن ارز دیجیتال مذکور را «گزکوین» نامگذاری کردیم.
نویسنده: مهدی نصرتی
منبع: پول نیوز
کلیدواژه: اوراق فروش نفت نفت خام بنزین پالایشگاه ها ارز دیجیتال پیش فروش نفت خام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۹۴۸۸۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اندیشکده آمریکایی بررسی کرد؛ رشد خیرهکننده ایران در بازار تسلیحات پیشرفته جهانی
اندیشکده «شورای آتلانتیک» در گزارشی آورده است ایران به خوبی در راه تبدیل شدن به یک صادرکننده درحال پیشرفت تسلیحات در سطح جهان قرار دارد؛ تهران در سالهای گذشته، فروش و انتقال پهپادهای خود را به نقاط مختلف جهان از آمریکای جنوبی تا آفریقا به سرعت افزایش داده است و به صورت ویژه کشورهای بیشتری به خرید این قابلیتها از ایران علاقه مند شده اند.
«دنی سیترینوویچ» نویسنده این گزارش معتقد است که منافع اقتصادی ایران در این حوزه مشخص است زیرا تخمین زده میشود که هزینه هر پهپاد پرطرفدار شاهد ۱۳۶ بین ۲۰ هزار تا ۴۰ هزار دلار باشد. این موضوع در کنار گزارشهایی مبنی بر فروش بیش از ۲ هزار پهپاد ایرانی فقط به روسیه، نشان میدهد که تهران میلیونها دلار از این معاملات به دست آورده است.
این تحلیلگر آمریکایی تاکید دارد: با این حال، دستاورد ایران از چنین تحرکاتی، بیشتر از منافع مالی آن است، چرا که این معاملات موقعیت سیاسی جمهوری اسلامی را در کشورها عمیقتر میکند و وابستگی به تهران و تولیدات آن را ایجاد مینماید.
کارشناس این اتاق فکر آمریکایی سپس به مقایسه تولیدات ایران با نمونههای مشابه پرداخته و آورده است: در این زمینه، ایران در مقایسه با کشورهایی مانند انگلستان یا آمریکا که تواناییهای مشابهی را به سراسر جهان صادر میکنند، از مزایای قابل توجهی برخوردار است. پهپادها و سایر قابلیتهای نظامی ایران، مانند موشکهای کوتاهبرد فاتح ۱۱۰، ارزانتر از رقبای غربی آن هستند. ضمن آنکه هیچ محدودیت سیاسی یا قانونی که مانع فروش این تسلیحات در سراسر جهان شود، برای ایران وجود ندارد. به نظر میرسد تهران هم هراسی ندارد که این محصولات به دست طرفهای خارجی خطرناک بیفتد.
نویسنده با اشاره به کارایی تسلیحات ایرانی تاکید دارد: از همه مهمتر این است که محصولات ایران در میدان جنگ خود را ثابت کرده اند و این موضوع در استفاده روسیه از آنها در جنگ اوکراین یا توسط گروههای نزدیک به ایران همچون حزب الله لبنان، انصارالله یمن یا شبه نظامیان شیعه در عراق مشخص شده است.
کارشناس شورای آتلانتیک معتقد است: این شرایط به ایران اجازه فروش قابل توجه تسلیحات به بسیاری از کشورهای جهان بهویژه دولت هایی که غرب در زمینه تسلیحات برای آنها محدودیتهایی را ایجاد کرده است، فراهم میآورد.
در بخش دیگری از گزارش با اشاره به جایگاه پیشین روسیه در بازار تسلیحات جهان، ادعا شده است که روسیه پس از حمله به اوکراین، به دلیل مجموعهای از تحریمها در بازار تسلیحات و تجهیزات نظامی دچار مشکلاتی شد. پس از این تحول ایران در نظر کشورهایی که پیش از این به تجهیزات نظامی روسیه وابسته بودند، به گزینه ای جذابتر تبدیل شد. ضمن آنکه، سرمایهگذاری مشترک ایران و روسیه میتواند فروش تسلیحات متعارف آنها را افزایش دهد.
نویسنده این گزارش با اشاره به تحولات در دریای سرخ به کاخ سفید توصیه کرده است: دولت آمریکا باید جدی بودن شرایط را درک کند. نادیده گرفتن این روند میتواند به وضعیت غیرقابل برگشتی منجر شود که ممکن است ایران را به صادرکننده پیشروی تسلیحات در جهان تبدیل کند.
از دیگر پیشنهادهای این اتاق فکر به دولت بایدن آن است که تحریمهای اقتصادی و سیاسی را علیه هر کشوری که به دنبال کسب تواناییهای نظامی ایران است یا سرمایهگذاریهای نظامی مشترک را با تهران انجام میدهد، اعمال کند زیرا این اقدام میتواند به عنوان یک عامل بازدارنده باشد. همچنین تسهیل کمک نظامی به کشورهای معامله کننده با ایران، از بین بردن جذابیت تسلیحات ایرانی و بی اعتبار کردن تواناییهای نظامی ایران از دیگر ترفندها علیه تهران بیان شده است.
منبع: خبرگزاری ایرنا