بازار گرم بادرشبو نشانهای از رونق اقتصاد محلی
تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۹۴۹۹۶۳
به گزارش ایرنا، بوتههای زیبای بادرشبو دارای عمری یکساله و معطر با گلهای یاسمنی است که با توجه به خواص کمنظیر دارویی و سودآوری آن میتوان از این گیاه به عنوان معجزه طبیعت در ارومیه نام برد.
امروزه در هنگام استحصال عرق بادرشبو، مقداری اسانس نیز از آن اخذ میشود که مهمترین ترکیبات آن 'سیترال' و 'استات ژرانیل' است؛ عرق بادرشبو آرام بخش و اشتهاآور بوده و اواخر مرحله گلدهی و هنگامی که یک سوم گل ها سبز رنگ باشد، بهترین زمان برای برداشت این محصول و عرق گیری آن است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اسانس بادرشبو نیز خاصیت ضد باکتریایی دارد و از آن علاوه بر مداوای دل درد، در صنایع غذایی و نوشابه سازی و صنایع بهداشتی و آرایشی نیز استفاده می شود.
شاهکار خالق طبیعت در این شکوفه های رویایی که در باغ ها و مزارع سبزی و صیفی ارومیه و برخی دیگر از شهرستان های این استان میروید، به نمایش گذاشته شده و این مرز و بوم را به یکی از مهمترین مراکز تولید و فروش عرق بادرشبو در کشور تبدیل کرده است.
بازار خرید و فروش بوته های بادرشبو به خاطر جایگاهی که این عرق در طب سنتی و کسب درآمد برای مردم محلی دارد، این روزها داغ و البته خوش رنگ و بو است و در کنار جاده های برخی از روستاهای ارومیه از جمله بند و امامزاده، بساط دیگ هایی که در اصطلاح محلی "نی قازان" خوانده میشود، برای تولید عرق این گیاه پهن شدهاست.
به گفته مردم محلی از هر تن بادرشبو یک تا یک و نیم لیتر اسانس استحصال میشود که بیشتر آن در داخل کشور مورد استفاده قرار میگیرد.
عرق گیری از این گیاه دارویی اغلب در شهرهای ارومیه، خوی نقده و سلماس انجام میشود و فرصتی برای تقویت تعاملات اجتماعی بانوان و اعضای خانواده در جای جای شهر و روستا ایجاد میکند اما این دور هم بودن ها در روستای کشتیبان' واقع در ۱۵ کیلومتری شهر ارومیه همه گیرتر است.
بانوان این روستا بیشتر محصول بادرشبو را خودشان تولید میکنند و برای صرفه جویی در مصرف آب، عرق گیری را در کنار رودخانه انجام می دهند تا آب شرب را هدر ندهند و برای گرم کردن دستگاه سنتی عرق گیری و دیگ از هیزم استفاده کنند.
یک بانوی ۶۰ ساله از اهالی روستای کشتیبان ارومیه، عرق گیری را تفریحی برای بانوان این روستا میداند و معتقد است که عرق گیری از بادرشبو کسب و کار خانگی مناسبی برای اهالی است.
فاطمه احمدی تمرین کمک به همنوعان، تقویت روحیه همکاری و انتقال شیوه سنتی عرق گیری به دختران و نوعروسان را از مزایای دیگر این دورهمی های محلی بیان می کند.
به گفته وی در این دورهمی ها که مدتی است به خاطر شیوع بیماری کرونا کمرنگ شده مشکلات مالی برخی از بانوان روستایی نیز شناسایی و با مشارکت اهالی رفع میشود.
وی با اشاره به اینکه بادرشبوی خوب باید عطر و طعم مطلوبی داشته باشد، اضافه کرد: عرق استحصالی برای سرد شدن باید در یک دیگ یا قابلمه ریخته شده و روی آن دستمالی پاک و تمیز انداخته شود تا عرق گرم بوی خود را حفظ کند و بخار نداشته باشد.
این بانوی روستایی ادامه داد: این عرق ها در ظروف شیشه ای ۲ تا سه لیتری به زبان محلی با عنوان "بشلیق" نگهداری میشود و حتی درب آن را با خمیر محکم میکنند تا عطر آن محفوظ بماند.
وی با بیان اینکه بانوان روستایی در مراسم عقد و عروسی و اعیاد اغلب به جای نوشابه و آب میوه های صنعتی کام میهمانان را با شربت بادرشبو شیرین میکنند، ادامه داد: زنان روستا برای عیادت از بیماران هم عرق بادرشبو را به عنوان تحفه میبرند.
این بانوی روستایی گفت: تهیه فالوده و بستنی با عرق بادرشبو و خاکشیر و انواع دسر با شربت آن نیز از خلاقیت های بانوان ارومیه ای است.
وی افزود: اغلب عرق تولیدی بانوان روستا به عنوان سوغات به سایر شهرهای استان ارسال میشود یا گردشگرانی که به این روستا برای گشت و گذار و ماهی گیری میآیند، آن را از روستاییان خریداری میکنند.
محمد محمدی از عرضه کنندگان مستقیم گیاه بادرشبو در ارومیه نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: امسال بادرشبو در بازار با کمبود مواجه است و هر "باتمان" (اصطلاحی وزنی) یا ۱۶ کیلوگرم از آن قیمتی بین۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار ریال دارد.
وی علت این کمبود را روی آوردن مردم به کسب و کارهای خانگی در ایام کرونایی بیان میکند زیرا عرق گیری و فروش آن رونق فروانی به خود گرفته است.
محمدی با تاکید بر اینکه این گیاه آفت ندارد، اضافه کرد: علف سِس (با نام علمی Cuscuta) یا پیچنده به دور بادرشبو تنها آفت این گیاه دارویی است که میتواند به آن خسارت بزند و قیمت آن را تحت تاثیر قرار دهد.
این کشاورز افزود: قیمت این محصول اغلب در آخر هفته به علت استقبال خانواده ها از عرق گیری در ایام تعطیل افزایش مییابد و هم اکنون هر لیتر عرق بادرشبوی خالص بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار ریال عرضه میشود.
محمد فروهر، کارشناس طب سنتی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: بادرشبو با بادرنجبویه تفاوت دارد و از عرق بادرشبو به عنوان تقویت کننده قلب و آرام بخش استفاده می شود.
وی اظهار داشت: گیاه بادرشبو علاوه بر آن دارای خواص اشتهاآور و ضد نفخ است و امروزه به علت خواص دارویی و مزیت های اقتصادی در شرایط مزارع آبی نیز کشت می شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی آذربایجانغربی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: سطح زیر کشت این محصول در استان افزایش سه برابری دارد و پیشبینی میشود ۲ میلیون لیتر عرق گیاه بادرشبو تولید شود.
اکبر کرامتی بیان کرد: امسال ۲۶۵ هکتار از اراضی استان زیر کشت بادرشبو است که نسبت به سال گذشته در حدود سه برابر افزایش یافتهاست و برآورد میشود از این اراضی چهار هزار و ۱۴۰ تن پیکره رویشی تولید و به بازار عرضه شود.
وی اضافه کرد: ارومیه، خوی، سلماس و میاندوآب جزو شهرهایی هستند که کشت عمده این محصول در آنها انجام میشود.
وی ادامه داد: پنج واحد تولید عرقیات گیاهی جهت عرقگیری از محصول بادرشبو کشت شده در سطح استان فعالیت دارند و عرق استحصالی جهت مصرف در تهیه شربت و نقل در داخل استان و مازاد آن به خارج از استان صادر میشود.
کرامتی با بیان اینکه از این میزان تولید بیش از ۲ میلیون لیتر عرق استحصال میشود، بیان کرد: بخشی از محصول تولیدی برای تهیه عرقیات و برای مصارف صنعتی توسط کارخانه های استحصال عرقیات به مصرف رسیده و بخشی دیگر نیز به صورت سنتی و در کارگاه های کوچک عرق گیری یا در منازل مورد استفاده قرار میگیرد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی آذربایجانغربی گفت: همزمان با فرا رسیدن مرداد ماه استحصال گیاه بادرشبو در آذربایجانغربی آغاز میشود و تا اواخر شهریور ماه ادامه مییابد.
وی اضافه کرد: کار خشک کردن سرشاخه های گلدار این محصول برای ایجاد تنوع و افزایش زمان عرضه محصول برای تهیه دمنوش در دستور کار مدیریت باغبانی و مجری طرح گیاهان دارویی استان قرار گرفته است.
به گزارش ایرنا ارزش اقتصادی این محصول سالانه بیش از ۱۰ میلیارد ریال تخمین زده میشود اما با تولید صنعتی، بسته بندی مناسب و بازاریابی می توان این میزان را افزایش داد.
پنج واحد تولید عرقیات گیاهی با ظرفیت سالانه ۱۰ هزار و ۴۰۰ تن جهت عرقگیری از محصول بادرشبو کشت شده در استان فعالیت دارند.
۴۰ نوع عرقیات گیاهی و ۷۰ نوع عرقیات گیاهی ترکیبی در آذربایجانغربی تولید میشود.
با وجود تنوع گونههای گیاهی معطر از جمله گلسرخ، نعناع، مرزه، مریمگلی، شاهاسپـرم، ترخون، بیدمشک و دهها گونه دیگر در آذربایجان غربی، راهاندازی واحدهای بزرگ اسانسگیری در آذربایجان غربی یک ضرورت به نظر می رسد.
برچسبها آذربایجان غربی ارومیه اراضی کشاورزیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: آذربایجان غربی ارومیه اراضی کشاورزی آذربایجان غربی ارومیه اراضی کشاورزی آذربایجان غربی گیاه بادرشبو عرقیات گیاهی عرق بادرشبو عرق گیری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۹۴۹۹۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تپش دانش بومی در قلب خودروی ایرانی
از همین رو هم کشور ایران در بحث خودروهای توان بالا مانند خودروهای شاسیبلند هنوز وابستگی صددرصدی دارد. این وابستگی موجب میشود هرساله مقادیر زیادی ارز از کشور خارج تا محصول مورد نیاز تامین شود. هرچند که این همه ماجرا نیست و پس از وارد شدن محصول، خدمات پس از فروش آن و همچنین خرید قطعات اضافی آن نیز خود به طور جداگانه موجب ارزبری از کشور است. از همین رو داشتن دانش فنی و موفق شدن در تجاریسازی چنین محصولی، میتواند کمک شایانی به اقتصاد کشور کند، همچنین کیفیت قوای محرکه خودروها را تا حد مطلوب توسعه دهد و بهینهسازی کند. بعدازظهر چهارشنبه هفته گذشته(پنجم اردیبهشت ۱۴۰۳) پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف میزبان معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور در مراسم رونمایی از محصولی مهم و راهبردی در کشور بود. موتور شش سیلندر بنزینی خورجینی، محصولی که برای اولین بار در یک شرکت فناور ایرانی تولید شده و اکنون دانش فنی ساخت آن بومیسازی شده است. در گفتوگو با دکتر میثم فرجالهی، رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری، اهمیت این دستاورد را بررسی کردهایم.موتور شش سیلندر بنزینی که روز چهارشنبه از آن رونمایی شد در یک شرکت فناور تولید شده است. متخصصان این شرکت پس از بررسی حدود ۱۳۰ نمونه از مدلهای مختلف موتور در دنیا و طی کردن مراحل مهندسی معکوس موفق به کسب دانش فنی لازم جهت تولید این موتور شدهاند.حجم این موتور۴۰۰۰سیسی است که مناسب برای استفاده در خودروهای باری (پیکاپ)، بیراههنورد (آفرود)، خودروهای شاسیبلند (اسیووی) و خودرهای خدماترسان است. دکتر میثم فرجالهی، در رابطه با اهمیت تولید چنین محصولی توضیح میدهد: «ما در بحث خودروهای توان بالای شاسیبلند و باری وابستگی صددرصد داریم. همچنین بخش تحقیقوتوسعه در این حوزه تقریبا فعالیت چشمگیری ندارد و چون قوای محرکهای نداریم، پس امکان توسعه آن هم وجود ندارد.» وی در ادامه تشریح میکند: «اگر این فناوری را داشته باشیم هم میتوانیم مانع ارزبری از کشور شویم و هم خودمان خودروهایمان را توسعه دهیم. الان مشاهده میکنید که خودروهای باری در کشور یا صددرصد خارجی است یا سال ساختشان به ۲۰ تا ۳۰ سال پیش برمیگردد؛ چون قوای محرکه نداریم و وابسته هستیم.» در صورت داشتن دانش تولید قوای محرکه، در کنار خود محصول، بازار بسیار خوبی هم برای قطعهسازان و دیگر شرکتهای دانشبنیان فراهم میشود که خودشان بتوانند قطعات مورد نیاز را بسازند.
۴ سال تلاش متخصصان ایرانی برای دستیابی به دانش فنی
موتورهای حجم بالا یعنی موتورهایی که حجمشان بالای ۲۰۰۰ سیسی است تا قبل از این در کشور تولید نشده بودند و همگی با واردات تأمین میشدند. این موضوع هم برای خودروهای تجاری و هم برای خودروهای نظامی صادق است. هدف پروژهای که این شرکت فناور با حمایت و پشتیبانی مجموعه جهاد سازندگی غدیر و پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف آغاز کرده دسترسی به دانش فنی تولید چنین موتورهایی بوده است. حالا برای نخستین بار در کشور یک موتور شش سیلندر ۴۰۰۰سیسی بنزینی خورجینی تولید و روشن شده است. اصطلاح خورجینی برای موتورها به این معنی است که بلوک این موتور به صورت ویشکل (V) است. دکتر فرجالهی در ادامه با اشاره به مشخصات فنی این محصول، بیان میکند: «این پروژه دو بخش دارد؛ بخش اول بخش مکانیکی کار است که شامل قطعات اصلی مثل بلوک و میللنگ و شاتون میشود. بخش بعدی قسمت کنترل است که به آن ئیسییو میگویند. نمونه اولیه این بخش هم آماده شده است، یعنی میتواند موتور را روشن کند و گاز بدهد اما هنوز تا بهینهسازی و اینکه بتواند استانداردها را هم بگیرد گامهای دیگری مانده است.» رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری در رابطه با کاربردهای این موتور توضیح میدهد: «این موتور کاربردهای مختلفی دارد؛ ازجمله خودروهای تاکتیکی سبک نظامی و خودروهای شاسیبلند. همچنین در خودروهای باری و حتی در خودروهای سواری بزرگ هم میتواند مورد استفاده قرار گیرد.»
متخصصان کشور در طراحی موتور از فناوریهای متعددی در ساخت و انتخاب مواد و تلورانسگذاری استفاده کردهاند. فرجالهی درخصوص روند تولید این محصول میافزاید: «تحلیلهای متعدد استاتیکی، دینامیکی، حرارتی، ارتعاشاتی و عملکردی روی آن انجام شده و همچنین بخش نرمافزار و سختافزار در حلقه کاملا اجرا شده است. اکنون دانش فنی خیلی خوبی در زمینه طراحی و ساخت موتورهای حجم بالای بنزینی در کشور ایجاد شده که ایجاب میکند کشور همت خوبی را برای تجاریسازی و تولید انبوه این محصول انجام دهد.» البته که این محصول هنوز استانداردهای لازم را کسب نکرده و فقط مرحله حصول دانش فنی و نمونهسازی تکمیل شده است. حالا برای اینکه این موتور بتواند استانداردهای مورد نظر را هم بگیرد باید به خط تولید برود و روی خودرویی سوار شود تا در عمل مورد بررسی قرار گیرد. معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری نیز قرار است در ادامه این مسیر سهم بهسزایی در حمایت و همکاری با این شرکت فناور داشته باشد.
صرفه اقتصادی تولید؛ مهمترین چالش پیشرو
بهدلیل کاربردهایی که این موتور میتواند در خودروهای نظامی سبک داشته باشد، وزارت دفاع از مشتریان بالقوه این محصول راهبردی است و البته به گفته فرجالهی شرکتهای خودروسازی دولتی هنوز محصولاتی با مشخصات فنی مطابق با این موتور تولید نکردهاند، وارد تولید آن نشدهاند.وی همچنین درخصوص شرکتهای خودروسازی خصوصی میگوید: «ما با بخش خصوصی هم صحبت کردهایم اما آنها نیز میگویند اول باید نهادهای حاکمیتی مشارکت خود را جدی کنند تا حجم این بازار به اندازه کافی بزرگ باشد و اقتصادی شود.»
داشتن صرفه اقتصادی تولید انبوه این موتور ازجمله چالشهای پیشروی این محصول است؛ زیرا تیراژ مورد نیاز کشور پایین است و این یعنی قیمت تمامشده محصول بهصرفه نخواهد بود. بهنظر میرسد که همچنان صرفه اقتصادی واردات بیشتر است. وی در رابطه با علت این موضوع میگوید: «ما نمیدانیم که میزان دقیق مورد نیاز کشور چقدر است؛ زیرا بخش خصوصی و هم بخش حاکمیتی پراکنده خرید میکنند.» فرجالهی همچنین پیشنهادی برای حل این موضوع ارائه میکند و میافزاید: «اگر بتوانیم وزارت دفاع و حتی ستاد کل نیروهای مسلح را پای کار بیاوریم که نیازمندیهایشان را تجمیع کنند و از طرفی هم بخش خصوصی نیازمندیهای خود را تجمیع کند، آنموقع دیگر تیراژ به اندازه کافی است که بتوانیم این موتور شش سیلندر را اقتصادی تولید کنیم.»
اکنون معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری در تلاش است تا نهادهای مختلف کشور را در قبال تولید انبوه و ورود این قوای محرکه به بازار هماهنگ کند؛ بهخصوص رایزنیهایی که با وزرات دفاع و حتی بخش خصوصی برای سرمایهگذاری روی این محصول انجام شده است. ازجمله حمایتهای دیگر معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری از شرکتهای دانشبنیان و محصولات اینچنینی میتوان به تخصیص معافیتهای مالیاتی و دیگر امتیازهای دانشبنیانی مانند معافیتهای گمرکی و بیمهای و قابلیت استقرار در پارکهای علم و فناوری و همچنین رایزنی با واردکنندهها برای تامین قطعات این شرکتها نام برد. دکتر فرجالهی درخصوص حمایت معاونت از شرکت دانشبنیان تولیدکننده این موتور ششسیلندر به جامجم میگوید: «تا این مرحله جهاد خودکفایی غدیر از تولید این محصول حمایت کرده است و از اینجا به بعد قرار شده که معاونت با تمام ابزارهایش وارد شود و این کار را به ثمر برساند.»
اما چرا تا قبل از این به چنین مسأله مهمی پرداخته نشده بود و برنامه مشخصی برای تولید اقتصادی این موتور در دستورکار نبود. به عقیده دکتر میثم فرجالهی، به این موضوع از همان ابتدا فکر شده بود. وی تصریح میکند: «ابعاد اقتصادی این موضوع هم بررسی شده است، فقط مسائلی بهوجود میآیند که گاهی قابل پیشبینی نیستند. واقعیت موضوع این است که وقتی میخواهیم به سمت تولید برویم، چون حجم سرمایهگذاری مورد نیاز زیاد است برخی نهادها در تصمیمگیری دچار مشکل میشوند. مشکل کنونی درخصوص این طرح آن است که نهادهای حاکمیتی به مشکلاتی برخوردهاند و نتوانستند مشارکت لازم را داشته باشند. برای حل چنین مشکلاتی نیاز به ورود و حمایت معاونت علمی است.» میثم فرجالهی میافزاید: «اگر معاونت علمی بتواند کمک کند و آن نهادها هم بتوانند در خودشان رایزنی و بودجههایشان را تامین کنند این محصول بهراحتی میتواند تولیدی شود.»
اهمیت نقش دانشگاه در برنامههای فناورانه
از وجههای مهم تولید موتور ششسیلندر بنزینی که هفته گذشته از آن رونمایی شد نقش دانشگاهها و اعضای هیات علمی در این پروژه است. دکتر میثم فرجالهی در این رابطه اذعان میکند: «این شرکت از شش عضو هیات علمی تشکیل شده است که از اعضای دانشگاههای برتر کشور مثل دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه آزاد و سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی هستند. دیگر نیروهای این شرکت نیز همگی از فارغالتحصیلان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای برتر کشورند و خیلی از کارهای تحقیقاتی اینها با همکاری همین دانشگاهها انجام شده است.» نوشتن پایاننامه براساس پژوهشهای انجامشده در این شرکت یا حتی آزمون محصول تولیدی در داخل آزمایشگاههای دانشگاهها ازجمله اثرگذاریهای دانشگاه در پیشبرد تولید این محصول است. دکتر فرجالهی تصریح میکند: «کمتر شرکتی را میتوان نام برد که اعضای آن همزمان اینقدر وجه علمی و صنعتی فعال داشته باشند.» رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان فناوری از نگاه این مرکز به تعامل صنعت با دانشگاهها و مراکز علمی میگوید: «از کارهایی که در حال انجام آن هستیم این است که در طرحهای کلانی که تعریف میکنیم علاوه بر اینکه یک بخش بزرگ صنعت را میآوریم و در کنارش شرکتهای دانشبنیان را مستقر میکنیم، عموم قراردادهای ما به این صورت است که بر مجری تکلیف میشود تا بخشی از کارهای علمی را در قرارداد با دانشگاه منعقد کند یا از شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری یا مراکز رشد استفاده کند.» دکتر فرجالهی همچنین معتقد است که فضای رسانهای کشور باید در دستیابی به چنین فناوریهایی از حاکمیت کشور مطالبهگری کند. اومعتقد است که حتما قبلتر هم میتوانستیم این موتورهای بنزینی حجم بالا را بومیسازی کنیم و باید دلایل انجامنشدن این کار و وابستگی صددرصدی به شرکتهای خارجی پرسیده شود. او میگوید: «این مطالبه باید در جامعه رسانهای و نخبگانی کشور اتفاق بیفتد که حکمران ما خودش را در مسیر فشار نخبگانی ببیند و به سمت فراهمکردن زیرساختهای اقتصادیکردن این محصولات فناورانه پیش برود.»