به نقل از «ایسنا»

آخرین تصمیمها درباره آیین‌های خاص محرم

تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۹۵۸۱۹۱

نخل‌گردانی در یزد، یوم‌العباس در زنجان، طشت‌گذاری اردبیل، شیرخوارگان و قالیشویان اصفهان از جمله آیین‌های محرم هستند که ستاد کرونا خواسته است برای رعایت پدوتکل های بهداشتی برگزار نشوند. استان لرستان به دنبال این دستور خبر داد که مراسم «گِل مالی» امسال اجرا نمی‌شود. سمنان هم از ممنوعیت نخل‌گردانی در این استان خبر داده است و در بوشهر هم سنج‌زنی و دمام‌زنی منع شد؛ چرا که حفظ جان عزاداران وفادار حسین (ع).

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حال حاثر اوجب واجبات است.

به گزارش ایسنا، این تصیم ستاد کرونا برای جلوگیری از تجمع، تراکم و جابه جایی مردم و همچنین ضرورت پیشگیری از شیوع بیشتر و سرایت بیماری کووید ۱۹ گرفته شده است. برخی از این آیین‌ها که با عنوان میراث محرم شناخته می‌شود و ثبت ملی هم شده‌اند، از جمله نخل‌گردانی و گل‌مالی، قدمتی چند هزار ساله دارند که بعدها موضوع آن‌ها با محرم گره خورد. در سال‌های اخیر این مراسم‌ سنتی به جاذبه‌ای معنوی و مذهبی تبدیل شده‌اند که گردشگران داخلی و خارجی بیشماری را جذب کرده‌اند و انگیزه قوی برای سفرهای محرمی به شمار می‌آمدند.

علاوه بر این آیین‌ها که ستاد کرونا در دستورالعمل برگزاری مراسم‌های عزاداری پرتجمع محرم و صفر منع کرده است، آیین‌های سنتی پرطرفداری دیگری هم هستند که هنوز رسما درباره چگونگی برگزاری آن‌ها اظهارنظری نشده است. مثلا در خطه آذربایجان دسته‌های بزرگ «شاخسی، واخسی» از ۱۰ روز مانده به ماه محرم به حرکت در می‌آیند. شرک‌کنندگان چوب دستی‌هایی را به نماد شمشیر به دست راست می‌گیرند و با دست چپ کمر یا شانه نفر دیگری می‌گیرند تا صف دایره‌ای شکل گیرد و نوحه‌ای را زمزمه می‌کنند و یکصدا شاخسی واخسی می‌گویند. قدمت این آیین مشخص نیست. ریشه لغوی شاخسی واخسی هم معلوم نیست اما مراسمی پرطرفدار در این منطقه است و تا روز دهم ماه محرم هر شب اجرا می‌شود.

شاخسی واخسی در تبریز

کاشانی‌ها هم مراسمی با عنوان «چاووش عزا» دارند که در تیمچه امین الدوله واقع در بازار تاریخی شهر برگزار می‌شود. انگیزه برگزاری آن در گذشته، مطلع کردن مردم از فرا رسیدن ماه محرم بوده است که در جریان آن سنج‌زنی، نقالی و پرده‌خوانی اتفاق می‌افتد. نمونه دیگری از این چاووش عزا در اطراف اردهال از توابع استان مرکزی برگزار می‌شود.

در ایلام رسمی ویژه عزاداری زنان وجود دارد با نام «چایینه» که در روزهای هفتم، هشتم و دهم ماه محرم و اربعین اجرا می‌شود. این مراسم ریشه در باورهای مذهبی مردم دارد و موضوع آن به باور عروسی حضرت قاسم پسر امام حسن (ع) در روز عاشورا برمی‌گردد.  

«حمل شیدونه» رسمی است که دزفولی‌ها در روز تاسوعا اجرا می‌کنند، طاقی با چهار گلدسته را به حرکت در می‌آورند که روی آن صحنه‌هایی از نبردهای عاشورا و تاسوعا به سبک قوه‌خانه‌ای کشیده شده است. این طاق را شیدونه می‌گویند. در دیگر شهرهای خوزستان مثل بهبهان، شوشتر و شوش هر سال  مراسم ‌های مشعل‌گردانی، تعزیه و سنگ‌زنی برگزار می‌شد. مدیرکل تبلیغات اسلامی خوزستان اعلام کرده که تعزیه شوش با ریشه تاریخی ۳۰۰ ساله را امسال برگزار نمی‌کنند و مراسم‌ دیگر در مکانی سر بسته با ۲۵ درصد ظرفیت اجرا می‌شود. این درحالی است که فرمانده انتظامی خوزستان گفته ۸۵ درصد تجمع‌های پرخطر در این استان مربوط به مراسم عزاداری است و هشدار داده که مراسم‌هایی که عامل تجمع است، برگزار نشود.

آیین دمام و سنج زنی در بوشهر

اما در بوشهر که به خاطر شیوه خاص نوحه‌خوانی‌ها، نوازندگی‌ها و سینه‌زنی مقصد ویژه مسافران در محرم است، مدیرکل تبلیغات اسلامی استان، استفاده از سنج، دمام، طبل و حرکت دستجات عزاداری در سطح خیابان‌ها و معابر را در محرم امسال ممنوع کرده است.

تنوع آیین‌های محرم در ایران زیاد است، این موضوع را ستاد کرونا هم مورد اشاره قرار داده است و اگرچه به ممنوعیت برخی از این آیین‌های سنتی پرجمعیت اشاره کرده اما خطوط قرمز مراسم عزاداری محرم امسال را نیز تعیین کرده است. ایرج حریرچی ـ معاون وزارت بهداشت ـ درباره تنوع شیوه عزاداری در نقاط مختلف ایران گفته است: ضمن لحاظ کردن تمام موارد، برخی مراسم‌ها ممنوع شده است؛ قالی‌شویان، نخل‌گردانی و دسته‌جات طبل‌زنی و سنج‌زنی که در بوشهر خوزستان می‌دیدیم، مراسم طشت‌گذاری در اردبیل و زنجان و ... را امسال محرم نخواهیم داشت.

همه این تاکیدها البته با این واقعیت همراه است آیین محرم امسال قطعا با شکوه شایانی برگزار خواهد شد؛ منتها با تمهیدهای خاص و تغییرهایی در شیوه اجراء.

نخل گردانی در شهرستان تفت آیین گل مالی در خرم آباد که ریشه در سوگ سیاوش دارد چاووش عزا در خاوه اردهال

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: گردشگري ثبت میراث ملی میراث معنوی محرم آئین های محرم گردشگری مذهبی تعزيه محرم 99 کروناویروس ستاد کرونا نخل گردانی ماه محرم سنج زنی آیین ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۹۵۸۱۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیین «زنگ سپاس معلم» در مشهد برگزار شد

به گزارش قدس خراسان به نقل از اداره روابط عمومی استانداری خراسان رضوی، یعقوبعلی نظری سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت طی آیین زنگ سپاس معلم که در هنرستان کار و دانش جمال نصیرزاده مشهد برگزار شد، اظهار کرد: این موجب افتخار است که در این مدرسه حضور پیدا کنم و یادی کنیم از همه کسانی که در گذشته هم مشغول تعلیم بودند، هم معلمانی که مشغول تلاش بودند و تمام کسانی که در اینجا علم آموختند.

استاندار خراسان رضوی افزود: هفته گرامیداشت معلم را محضر معلمان عزیز تبریک می‌گویم و از تلاش‌ها و زحمات آنان در نقاط مختلف استان، صمیمانه قدردانی می‌کنم. 

وی با اشاره به خاطرات دوران تحصیل خود تصریح کرد: از سال ۵۴ تا سال ۵۸ در همین مدرسه و در رشته علوم تجربی تحصیل می‌کردم. بر این اساس سال ۵۶ در همین مدرسه با انقلاب آشنا شدم. 

نظری ادامه داد: تعداد شهدایی که این مدرسه تقدیم انقلاب کرده است را نمی‌توان دقیق گفت اما یکی از شهدای انقلاب در این مدرسه شهید جهانگیر نارنجی است که ما در یک میز با یکدیگر مشغول تحصیل بودیم و ایشان با توجه به فعالیت‌هایی که داشت و رفاقت صورت گرفته، موجب آشنایی بیشتر من با انقلاب شد.

استاندار خراسان رضوی تاکید کرد: بعد از انقلاب شهید نارنجی وارد جهاد شد و در دفاع مقدس هم نهایتا به شهادت رسید. باید گفت انشاء‌هایی که این شهید بزرگوار در این مدرسه می‌خواند فوق العاده موثر در شکل‌گیری فکر و نگاه دانش‌آموزان بود.

وی با بیان اینکه اوایل مهر سال ۵۷ در محوطه این مدرسه شعارهای انقلابی آغاز شد، یادآور شد: پس از تعطیلی کلاس‌ها و مدرسه، راهپیمایی‌های انقلابی آغاز گردید که نهایتا منجر به پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی شد.

نظری خطاب به دانش‌آموزان اظهار کرد: شما دانش آموزان با توجه به خون‌های با برکت شهدای انقلاب اسلامی، این مسیر را ادامه خواهید داد و برخلاف سخنان معاندین و دشمنان این ملت؛ مسیر انقلاب اسلامی در حال طی شدن است و قله‌های افتخار را در همه ابعاد ان‌شاءالله طی خواهیم کرد.‌ همچنین مشکلات و مسائل اقتصادی با استحکام پایه‌های علمی و مباحث زیرساختی حل خواهد شد و شاهد خواهیم بود که گذشته افتخار آمیز این ملت، مردم و این معلمان عزیز به آینده منور ختم خواهد شد. لذا این امر موجب افتخار ایران اسلامی خواهد بود.