جای جیپ شعبان بیمخ هنوز بر در خانه مصدق باقی است+عکس
تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۰۱۴۹۰
ایسنا/البرز امروز کودتای ۲۵ تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، ۶۷ ساله شد، کودتایی که در تهران به وقوع پیوست اما برخی آثار آن پس از سالها هنوز در البرز باقیست، مثل درب خانه ویران شده مصدق که بر اثر برخورد جیپ شعبان بی مخ خم شده یا خانهای که مصدق دوران حصر بعد از کودتا تا پایان عمر را در آن سپری کرد و البته مهمتر از همه جنازه مصدق که در همان خانه به امانت سپرده شده چون شاه گفته بود «زنده و مردهاش احمدآباد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مصادف با این تاریخ، دکتر حسین عسکری نویسنده و البرزپژوه در یادداشتی برای ایسنا، نوشت:
۶۷ سال از کودتای آمریکایی، انگلیسی و پهلوی در روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ گذشت. کودتایی پیچیده که منجر به سقوط دولت قانونی ایران شد. محمدرضا شاه که از کشور گریخته بود بار دیگر برگشت و نیروهای ملی و مذهبی با مشت آهنین حکومت پهلوی سرکوب، زندانی و یا منزوی شدند. دکتر محمد مصدق هم در یک دادگاه نظامی فرمایشی به سه سال زندان انفرادی در لشکر ۲ زرهی محکوم شد.
اخیراً بخش هایی از اسناد مربوط به کودتا از حالت طبقهبندی خارج شده و تعدادی از آنها در «وب سایت آرشیو امنیت ملی آمریکا» قابل مشاهده است. این اسناد به صراحت دخالت مثلث استعمار و استبداد در براندازی دولت مردمی ایران را تأیید میکند. پس از کودتا، ۲۵ سال دیگر حکومت پهلوی ادامه پیدا کرد البته با کمک سازمان اطلاعات و امنیت (ساواک) و غلبه رویکردهای امنیتی و اطلاعاتی.
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب در تحلیل کودتای ۲۸ مرداد فرموده اند: «غربیها به او (محمدرضا شاه) کمک کردند تا بتواند یک حکومت ملی را سرنگون کند، غربیها خودشان مستقیماً در ۲۸ مرداد حکومت مصدق را - که یک حکومت ملی بود، کاری به اعتقادات مصدق ندارم، بالاخره حکومت ملی بود - سرنگون کردند.»
با جست و جو در منابع مکتوب و اسناد برجای مانده، می توان ردپاهایی از این کودتا را در استان البرز پی گرفت:
۱. دکتر مصدق پس از گذراندن حبس انفرادی سه ساله، به جای این که آزاد شود از ۱۳ مرداد ۱۳۳۵ تا ۱۴ اسفند ۱۳۴۵ به روستای احمدآباد از توابع شهرستان نظرآباد در استان البرز تبعید شد. تبعیدی رنجآور که مشمول آزارها و نظارتهای سخت گیرانه ساواک بود. این تبعید بر اساس اسناد محرمانه وزارت خارجه آمریکا به تدبیر و توصیه سازمان جاسوسی آن کشور موسوم به «سیا» انجام شده بود.
تبعید دکتر مصدق به احمدآباد در ۱۳ مرداد ۱۳۳۵ تنهایی مصدق در تبعیدگاه احمدآباد۲. نوچههای شعبان جعفری مشهور به بی مخ که پس از کودتا، عنوان «تاجبخش» را از شاه دریافت کرده بود، گاه و بیگاه با طراحی و هدایت ساواک در پوسته مردم به احمدآباد می آمدند و با شعارها و دشنام هایشان مصدق را آزار میدادند. پس از این فشارهای روانی بود که ساواک حلقه حصر را تنگ تر کرد به طوری که در اواخر تبعید منتهی به مرگ، مصدق برای دیدار با خانوادهاش نیز تحت فشار و تدابیر پیچیده امنیتی بود. او وصیت کرده بود در کنار مزار شهدای ۳۰ تیر ۱۳۳۱ به خاک سپرده شود اما شاه اجازه نداد و پیکرش امانی در احمدآباد به خاک سپرده شد. از سال ۱۳۴۵ تا آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، این بار قبر مصدق در حلقه امنیتی ساواک قرار گرفته بود. اسناد برجای مانده نشان میدهد که چگونه نیروهای مخالف حکومت پهلوی در احمدآباد مورد آزار مأموران ساواک قرار گرفتهاند.
آرامگاه و تبعیدگاه مصدق در احمدآباد۳. بازرگان سیاسی «عبدالله مقدم» بنیانگذار کارخانجات نساجی در شهر نظرآباد، مخالف دکتر مصدق بود و از نزدیکان به محافل قدرت ثروت حکومت پهلوی به شمار می رفت. این تقابل مقدم با مصدق از اتاق بازرگانی ایران آغاز شده بود. همین مخالفتها، باعث شد که مقدم در سال های پس از کودتا، آشکارا و رسماً از شعبان جعفری (بیمخ) که از عوامل اجرایی کودتا به شمار می رفت دعوت کرده و از او در شهر نظرآباد بسان مقامات دولتی استقبال و پذیرایی کند. البته این دیدار، بازدیدهای مقدم و همکارانش از زورخانه شعبان را در پی داشت. بخشی از عکسهای یادگاری مقدم و شعبان در آرشیو آقای کریم توسلیان (دایرکننده نخستین عکاسی نظرآباد) قابل مشاهده است.
عبدالله مقدم بنیانگذار کارخانجات نساجی مقدم در شهر نظرآباد قدردانی عبدالله مقدم از شعبان جعفری در کارخانجات نساجی مقدم شهر نظرآباد۴. پس از کودتا، خانه مصدق در تهران تخریب شد و بخشی از آجرها و درب آن خانه به تبعیدگاه صاحب خانه منتقل شد. فرورفتگیهای این درب، حاصل برخورد شدید جیپ شعبان بی مخ با آن است. این درب آهنی، اثری مهم از کودتای ۲۸ مرداد در استان البرز به شمار میرود. استیفن کینزر خبرنگار ارشد روزنامه نیویورک تایمز و نویسنده کتاب «همه مردان شاه» این درب را در احمدآباد دیده و درباره آن مطالبی نوشته است.
ابوالفتح تکروستا آشپز قلعه احمدآباد در حال اشاره به درب خانه تاراج شده دکتر مصدق در تهران که در روستای احمدآباد نگهداری میشود۵. آیت الله محمد محمدی اشتهاردی (نویسنده و پژوهشگر البرزی) در سالهای پس از کودتا از سوی پاسگاه ژاندارمری اشتهارد بازداشت شد. اتهام او توزیع اعلامیه اعتراضی آیت الله شیخ علی پناه اشتهاردی دیگر عالم البرزی در محکومیت برگزاری جشن سالگرد کودتای ۲۸ مرداد در اشتهارد بود.
آیت الله محمد محمدی اشتهاردی در کنار آیت الله شیخ علی پناه اشتهاردیدر پایان پیشنهاد میشود قلعه تاریخی احمدآباد که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده با تدبیر هوشمندانه مسئولان کشوری و استانی به «موزه ملی مبارزه ایرانیان با استعمار و استبداد» تبدیل شود. موزه ای که در راستای اهداف انقلاب اسلامی است.
منابع: استیفن کینزر، همه مردان شاه، ترجمه شهریار خوّاجیان، ص ۳۲۵؛ محمد مصدق، خاطرات و تألمات مصدق، ص ۱۷۱؛ غلامحسین مصدق، در کنار پدرم مصدق، ص ۱۴۸؛ حسین عسکری، بیداری دشت کهن، ص ۳۴۹؛ همان نویسنده، علمای مجاهد استان البرز، ص ۱۴۸؛ پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتالله العظمی سید علی خامنهای، ۱۲/۴/۱۳۹۵.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی سیاسی ساواک کودتای 28 مرداد روزنامه نیویورک تایمز محمد مصدق شهرستان نظرآباد محمدرضا شاه دكتر مصدق خانه مصدق استان البرز شهر نظرآباد حکومت پهلوی پس از کودتا دکتر مصدق آیت الله ۲۸ مرداد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۰۱۴۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کودتا در کاخ سفید/ تلاشهای نافرجام برای برکناری سخنگوی دولت بایدن
روزنامه نیویورک پست به نقل از منابع آگاه نوشت: برخی دستیاران جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در پاییز ۲۰۲۳ در حال تدارک یک «کودتا در کاخ سفید «بودند. آنها قصد داشتند کارین ژان پیر، سخنگوی مطبوعاتی دولت او را برکنار کنند.
این نشریه تاکید میکند که ژان پیر اولین سخنگوی مطبوعاتی سیاه پوست کاخ سفید با گرایش جنسی غیر سنتی است.
به گفته یک منبع، آنیتا دان، همسر باب بائر، وکیل شخصی بایدن، که روزنامه او را «سرکرده کودتا»ی بخش ارتباطات کاخ سفید مینامد، با نمایندگان برجسته حزب دموکرات تماس گرفت تا ژان پیر را متقاعد کند که «زمان آن فرا رسیده است که برود.»
با این حال به نوشته نیویورک پست کاخ سفید در تلاش است تا "راهی زیبا" برای کارین بیابد تا از احتمال اخراج بر خلاف میل او جلوگیری کند.
به گفته وی، افشای اطلاعات مربوط به تدارک «کودتای نافرجام» احتمالاً وضعیت ناخوشایندی را ایجاد میکند، اما بعید است که منجر به خروج ژان پیر شود که میخواهد «در هر صورت» بماند.
کارین ژان پیر نه تنها اولین مقام بلندپایه دولتی با تبار هائیتی، بلکه اولین دبیر مطبوعاتی سیاه پوست کاخ سفید و در عین حال اولین مقام کاخ سفید با گرایش جنسی غیر سنتی در چنین مقام بالایی شد.
ژان پیر، ۴۵ ساله، بیش از دو دهه است که با دموکراتها همکاری میکند. او پیش از این در دولت اوباما پست پایینی داشت و بایدن ژان پیر را از دفتر کامالا هریس، معاون فعلی رئیس جمهور ایالات متحده دریافت کرد.
قبل از آن، جن ساکی در سمت خود بود. بسیاری امیدوار بودند که کارین ژان پیر، که جایگزین جنیفر ساکی به عنوان سخنگوی کاخ سفید شد، به نحوی وضعیت را اصلاح کند. اما او انتظارات کسی را برآورده نکرد؛ و او توانست به عنوان "متخصصی که پاسخ سوالات را روی یک تکه کاغذ میخواند" شهرت پیدا کند. ژان پیر همچنین دوست دارد به سؤالاتی که به طور خاص توسط روزنامه نگاران مطرح میشود پاسخ دهد، چیزی مانند: "من چیزی در این مورد نشنیده ام. "
باشگاه خبرنگاران جوان بینالملل اروپا و آمریکا