رشته «ایمنی صنعتی و محیط کار» چه ویژگی‌هایی دارد؟/ ثبت نام دانشجو از مهر 99
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۲۳۳۰۷
عضو هیئت علمی گروه مهندسی صنایع دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم با اشاره به پذیرش دانشجو برای نخستین‌بار در رشته ایمنی صنعتی و محیط کار برای مهر 99 در مقطع کارشناسی ناپیوسته، ویژگی‌های این رشته تحصیلی را تشریح کرد.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ رشته ایمنی صنعتی و محیط کار، تلفیقی از سه رشته بهداشت حرفه‌ای، مدیریت صنعتی و مهندسی صنایع است و فارغ‌التحصیلان این رشته در دو زمینه ایمنی فنی و بهداشت صنعتی توانمند می‌شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
فارغ‌التحصیلان این رشته در زمینه ایمنی فنی می‌توانند به اندازه‌گیری مقاومت زمینی و ارائه طرح و محاسبه سیستم اتصال زمین، طراحی و محاسبه سیستم‌های اعلام و اطفای حریق، طراحی و محاسبه مدارهای حفاظتی الکتریکی، طراحی و محاسبه حفاظ‌های مکانیکی همه دستگاه‌ها بپردازند.
ایمنی صنعتی، علمی است که با پیشگیری از بروز حوادث در محیط کار به یاری انسان می‌شتابد و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی کار و سرمایه گام برمی‌دارد.
ارائه طرح ایمنی‌سازی مراحل مختلف تولید، ارائه دستورالعمل‌های ایمنی برای همه مشاغل، ارائه جدول لوازم استحفاظ فردی برای همه مشاغل، ارائه طرح تابلوهای ایمنی و هشداردهنده، بررسی علل حوادث ناشی از کار و اثرات زیست‌محیطی آن بخشی از وظایف فارغ‌التحصیلان این رشته است.
در زمینه بهداشت صنعتی، بررسی و اندازه‌گیری سر و صدا و تجزیه‌وتحلیل و کنترل آن در محیط کارهای مختلف، بررسی و اندازه‌گیری ارتعاشات وارد بر انسان و دستگاه‌ها و تجزیه‌وتحلیل و کنترل آن، بررسی و اندازه‌گیری روشنایی و تجزیه و طراحی آن در محیط کار، بررسی و اندازه‌گیری نقش‌های گرمایی وارد بر انسان و تجزیه‌وتحلیل و کنترل آنها در محیط کار در حیطه فعالیت آنهاست.
مهسا پزشکی عضو هیئت علمی گروه مهندسی صنایع دانشگاه آزاد اسلامی قم، مقطع کارشناسی را در رشته مهندسی صنایع در دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد شمال، مقطع ارشد را در دانشگاه علم و فرهنگ تهران و مقطع دکتری را در دانشگاه آزاد اسلامی قزوین گذرانده و از سال ۱۳۸۹ تاکنون در دانشگاه‌های مختلف قم تدریس داشته است.
خبرنگار آنا در قم درباره رشته ایمنی صنعتی و محیط کار با مهسا پزشکی گفتگو کرده است که در ادامه خواهیم خواند.
آنا: دانشگاه آزاد اسلامی قم برای نخستین بار برای مهر 99 در رشته ایمنی صنعتی و محیط کار مقطع کارشناسی ناپیوسته دانشجو می‌پذیرد برای آشنایی متقاضیان ادامه تحصیل در این رشته تحصیلی مختصری درباره ماهیت رشته ایمنی صنعتی سخن بگویید؟
پزشکی: آمار کشته‌شدگان و مجروحان مراکز صنعتی در سراسر دنیا کم نیست و هرساله در اقصی نقاط جهان شاهد حوادث غیرمترقبه زیادی هستیم که برخی از این حوادث باعث مرگ و برخی دیگر موجب ازکارافتادگی موقت می‌شوند که ممکن است ماه‌ها ادامه داشته باشد. حوادث ناشی از کار، سبب ناراحتی افراد بشر، زیان‌های اقتصادی و تخریب محیط‌زیست می‌شوند.
در کشور ما نیز هرساله حوادث صنعتی بسیاری رخ میدهد که با خسارت‌های مالی و جانی قابل توجهی روبه‌روست. در واقع می‌توان گفت که حوادث صنعتی در ماهیت جوامع صنعتی است و با پیشرفت فناوری و افزایش کاربرد ماشین‌آلات در تولید، مخاطرات و احتمال بروز حوادث در این‌گونه محیط‌ها فزونی می‌گیرد و غالباً کارگران در معرض خطرات گوناگون قرار دارند.
در این میان، ایمنی صنعتی، علمی است که با پیشگیری از بروز حوادث در محیط کار به یاری انسان می‌شتابد و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی کار و سرمایه گام برمی‌دارد. اصولاً ایمنی صنعتی، رشته گسترده‌ای بوده و به مجموعه تدابیر، اصول و مقرراتی گفته می‌شود که با به‌کار گرفتن آنها می‌توان نیروی انسانی و سرمایه را در برابر خطرات گوناگون در محیط‌های صنعتی به‌گونه‌ای مؤثر و کارا نگهداری کرد و به این وسیله، محیط کار بی‌خطر و سالم برای افزایش کارایی کارکنان به وجود آورد.
این رشته، تلفیقی از سه رشته بهداشت حرفه‌ای، مدیریت صنعتی و مهندسی صنایع است و فارغ‌التحصیلان این رشته، در دو زمینه ایمنی فنی و بهداشت صنعتی توانمند می‌شوند. بین گرایش‌های مهندسی صنایع، گرایش ایمنی صنعتی از جدیدترین‌ها بوده که نخستین‌بار سال ۱۳۷۴ این رشته ارائه شد.
آنا: آیا بسترهای مناسب برای راه‌اندازی این رشته تحصیلی در دانشگاه آزاد اسلامی قم وجود دارد؟
پزشکی: با توجه به این نکته که کار مهندسان ایمنی صنعتی به کار مهندسان صنایع شباهت دارد؛ آنان نیز با فعالیت تولیدی سروکار دارند و با به کار بردن دانش فرآیندهای صنعتی به‌علاوه اصول مکانیک، شیمیایی و روانی به بهبود ایمنی محصول و سلامت محیط کار می‌پردازند و نظر به قدمت رشته مهندسی صنایع در دانشگاه آزاد اسلامی قم، این واحد دانشگاهی بستر مناسبی برای راه‌اندازی این رشته در اختیار دارد.
آنا: رشته ایمنی صنعتی و محیط کار تا چه اندازه توانسته است برای دانش‌آموختگان این رشته تحصیلی فرصت‌های شغلی ایجاد کند؟
پزشکی: با وجود رشد در صنعت و پیچیده‌تر شدن فعالیت‌های تجاری به علت خودکارسازی روزافزون فعالیت‌ها در کارخانه‌ها و به دلیل افزایش اهمیت سلامت و ایمنی محیط کار، دانشجویان گرایش ایمنی صنعتی از بازار کار و فرصت‌های شغلی بیشتری برخوردار خواهند شد.
آنا: مزیت ادامه تحصیل و ویژگی‌های این رشته تحصیلی کدام است و آیا متقاضیان ادامه تحصیل در این رشته باید زمینه‌های استعدادی خاصی داشته باشند؟
پزشکی: دانشجوی ایمنی صنعتی باید در دروس ریاضی و فیزیک، قدرت تحلیل و درک بالایی داشته باشد؛ به‌ویژه در آمار و احتمالات توانمند باشد. لازم است که دانشجوی این رشته، از خلاقیت و نوآوری برخوردار باشد و قدرت تجزیه‌وتحلیل خوبی داشته باشد. بعضی از دروس مهم تخصصی گرایش ایمنی صنعتی عبارتند از حفاظت صنعتی، عوامل فیزیکی محیط کار، ارگونومی، عوامل شیمیایی محیط کار و ایمنی در برق.
با گسترش رو به رشد صنایع در کشور و ارتباط تنگاتنگ ارتقای کیفیت تولید با ایمنی صنعتی و اهمیت جلوگیری از عملکردهای غیرقانونی واحدهای کاری، می‌توان به اهمیت و ضرورت حضور فارغ‌التحصیلان این رشته در بازار کار پی برد.
در کل، اکثر مراکز صنعتی مانند ذوب‌آهن، آلومینیوم‌سازی، پتروشیمی، صنایع خودروسازی، هواپیمایی، راه‌آهن، مترو و هر مرکز فعالیت اقتصادی(خصوصی یا دولتی) می‌تواند به‌نوعی بازار کار این رشته محسوب شود.
شاهد این ادعا هم دانشجویان موفقی هستند که در مقاطع تحصیلات تکمیلی به تحصیل ادامه داده و هم فارغ‌التحصیلانی که جذب بازار کار شده‌اند.
ضریب ایمنی در کشورهای در حال توسعه در مقایسه با کشورهای پیشرفته از استانداردهای جهانی پایین‌تر است. علت این امر فقط فقر اقتصادی نیست، ایمنی کار یا بازرسی فنی و مسائل جانبی آن زمانی برای ما مسئله‌ساز می‌شود که دچار مشکلی بشویم؛ بنابراین بنای اولیه کارها بر پیشگیری نیست؛ بلکه عموماً به دنبال حل مشکل هستیم؛ بنابراین توجه به چنین رشته‌هایی، مسیر تولید در کشور را هموار می‌کند.
یکی از ویژگی‌های اصلی این رشته، مانند رشته مهندسی صنایع بازار کار وسیع و دادن قدرت انتخاب به فرد با توجه به علایق و توانمندی‌های شخصی اوست.
انتهای پیام/4121/4062/
منبع: آنا
کلیدواژه: گروه مهندسی صنایع دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم ایمنی صنعتی و محیط کار فارغ التحصیلان این رشته دانشگاه آزاد اسلامی قم دانشگاه آزاد اسلامی بررسی و اندازه گیری رشته تحصیلی مهندسی صنایع تجزیه وتحلیل محیط کار بازار کار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۲۳۳۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بهداشت حرفه ای عمر مفید کارگران را افزایش میدهد
حسن اصیلیان مهابادی با اشاره به فرارسیدن اول ماه می و روز جهانی کارگر درباره حوادث شغلی کارگران اظهار کرد: براساس آخرین گزارش سازمان جهانی کار، سالانه نزدیک به 3 میلیون نفر در جهان بر اثر حوادث و بیماری‌های حرفه‌ای (ناشی از کار) جان خود را از دست می‌دهند.
مرگ 3 میلیون کارگر در جهان به علت حوادث و بیماری‌ها
وی ادامه داد: بیشتر این مرگ و میرهای ناشی از کار که مجموعاً 2.6 میلیون مرگ را شامل می‌شود، به علت بیماری‌های ناشی از کار است و 400 هزار مورد نیز مربوط به حوادث شغلی است که به واسطه عدم رعایت اصول ایمنی ایجاد می‌شود.
مثال‌هایی از سختی کار و حوادث شغلی کارگران
اصیلیان با ارائه مثالی افزود: در جامعه مشاغل زیادی داریم که شامل اصناف کارگری و مشاغل خانگی و کارگاه‌های کوچک تا بزرگ مانند صنایع فولاد، پتروشیمی و پالایشگاه‌ها و معادن زیرزمینی می‌شود. این مشاغل وابسته به نوع کار، عوامل زیان‌آوری تولید می‌کنند. برای مثال کارگرانی که در کارگاه‌های جوشکاری کار می‌کنند خواسته یا ناخواسته در معرض آلاینده‌های تولیدشده و دودهای ناشی از جوشکاری قرار می‌گیرند که حاوی فلزاتی مانند کروم است که ممکن است سمی و سرطان‌زا باشند. در برخی محیط‌های کاری پر صدا نیز آلودگی صوتی ایجاد می‌شود و کارگران در معرض این اصوات ممکن است به ناراحتی‌های عصبی و کری شغلی و ... دچار شوند.
وی تصریح کرد: بسته به نوع آلاینده‌ای که در صنایع تولید می‌شود کارگران ممکن است دچار بیماری‌های مختلفی شوند. بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان و بیماری‌های تنفسی(ریوی) سه علت اصلی مرگ و میر ناشی از کار در کارگران به شمار می‌روند.
اهمیت بهداشت حرفه‌ای در کاهش حوادث و بیماری‌های ناشی از کار
رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفه‌ای ایران با بیان اینکه تمرکز بر بهداشت حرفه‌ای می‌تواند از عوامل زیان‌آور شغلی جلوگیری کند، بیان کرد: بهداشت حرفه‌ای به معنای به‌کارگیری روش‌هایی است که این عوامل خطرزا را در حرفه‌ها و مشاغل اندازه‌گیری و روش‌های کنترلی ارائه می‌کند برای مثال متخصصان بهداشت حرفه‌ای قبل از اینکه سموم به لایه‌های تنفسی یک کارگر وارد شود با استفاده از روش‌های ایمنی و مهندسی (مثلاً پیشنهاد تهویه مناسب) این آلاینده‌ها را کنترل و از ورود آنها به بدن کارگران جلوگیری و سلامت کارگران را تضمین می‌کند.
بهداشت حرفه ای عمر مفید کارگران را افزایش میدهد
وی با اشاره به اینکه برنامه‌هایی که متخصصان بهداشت حرفه‌ای برای پیشگیری دارند می‌تواند عمر مفید کارگران را افزایش دهد، تصریح کرد: در کشورهای توسعه یافته به بهداشت حرفه‌ای توجه زیادی شده و محیط کار افراد بر اساس استاندارد است و کارگران در آنها امنیت و احساس آرامش دارند و تولید آنها نیز باکیفیت و ایمن است اما در کشورهای در حال توسعه هنوز مشکلات زیادی در این زمینه و رعایت بهداشت حرفه‌ای و ایمنی وجود دارد و برخی کشورها اصلا به این موارد توجه نمی‌کنند.
وضعیت بهتر ایران از نظر بهداشت حرفه‌ای نسبت به منطقه
استاد گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای و ایمنی کار دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه در کشور ما نیز نسبت به قبل از انقلاب پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در بهداشت حرفه‌ای حاصل شده است، بیان کرد: ایران از نظر رعایت بهداشت حرفه‌ای وضعیت بهتری نسبت به کشورهای منطقه دارد اما نیاز است که نقش متخصصان بهداشت حرفه‌ای پررنگ‌تر شود. در این راستا نیز قانون کار در ایران پشتوانه خوبی برای رعایت بهداشت حرفه‌ای است. برای مثال در قوانین تأکید شده کارفرمایانی که بالای 25 نفر کارگر دارند باید از متخصصان بهداشت حرفه‌ای در محیط کار بهره ببرند.
بهانه کارفرمایان برای عدم رعایت ایمنی و بهداشت محیط کار
وی اضافه کرد: در عین حال متاسفانه در بسیاری از موارد شاهد این هستیم که کارفرمایان به بهانه هزینه‌زا بودن اقدامات کنترلی، توصیه‌های متخصصان بهداشت حرفه‌ای را در محیط کار پیاده‌سازی نمی‌کنند، در حالی که رعایت اصول ایمنی و بهداشتی ساده اگرچه در وهله اول ممکن است هزینه‌زا به نظر برسد اما به دلیل ارتقای سلامت کارگران، نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده به شمار می‌رود.
نبود تعامل بین دو وزارتخانه کار و بهداشت
اصیلیان به ضعف‌های قانونی موجود در زمینه رعایت اصول ایمنی و بهداشتی در محیط کار اشاره و خاطرنشان کرد: کارشناسان و بازرسان وزارت بهداشت عمدتاً نظارت بر اصول بهداشت محیط کار و بهداشت حرفه‌ای و کارشناسان و بازرسان وزارت کار بررسی رعایت نکات ایمنی در محل کار کارگران را برعهده دارند اما از سویی در زمینه تعداد نیروهای موجود کمبود وجود دارد و به اندازه کافی بازرس در این حوزه نداریم و از سوی دیگر وزارت بهداشت و وزارت کار نتوانسته‌اند با همکاری و هم‌افزایی، بر رعایت اصول ایمنی و بهداشتی در محیط‌های کاری نظارت مناسبی داشته باشند.
وجود بیش از 5000 نیروی بهداشت حرفه‌ای در کشور
وی درباره تعداد نیروهای بهداشت حرفه‌ای در کشور نیز بیان کرد: الان تعداد فارغ‌التحصیلان حدود 5000 نفر است اما نیاز است که این تعداد ارتقا یابد.
آمار دقیقی از بیماری های شغلی نداریم!
رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفه‌ای ایران یادآور شد: متاسفانه در رابطه با بیماری‌های ناشی از کار هیچ آمار متقنی در کشور نداریم در حالی که احصای آمار دقیق می‌تواند به پیشگیری بهتر از این بیماری‌ها کمک کند.
وقوع حوادث ناشی از کار در مردان بیش از زنان
به گفته وی، طبق گزارش سازمان جهانی کار مردان در حوادث ناشی از کار، بیشتر از زنان جان خود را از دست می‌دهند و منطقه آسیا و اقیانوسیه بالاترین مرگ و میر ناشی از کار را به دلیل وسعت نیروی کار این منطقه دارد.
5 شغل پرخطر کارگری
وی با اشاره به اینکه کشاورزی، ساخت‌وساز، جنگل‌داری و ماهیگیری و تولید، پرخطرترین بخش‌ها از نظر حوادث شغلی هستند، گفت: از هر سه صدمه شغلی کشنده در سراسر جهان، یک مورد در میان کارگران کشاورزی رخ میدهد.
تغییرات اقلیمی عامل اثرگذار بر محیط کار
استاد دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه تغییرات اقلیمی و تحولات الگوهای آب و هوایی تأثیرات قابل توجهی بر دنیای کار به ویژه حوزه ایمنی و بهداشت حرفه ای کارگران دارد، تصریح کرد: در مشاغلی که در محیط‌های روباز فهالند، نمونه‌هایی از خطرات شغلی که با تغییرات اقلیمی تشدید می‌شوند عبارت است از تنش‌های حرارتی، پرتو ماوراء بنفش، آلودگی هوا، رویدادهای غیر عادی اقلیمی مثل طوفان، بارندگی، گرما و سرما و... به همین دلیل سازمان بین المللی کار، شعار امسال را "زمان رو به اتمام است؛ در شرایط تغییر اقلیم، هم اکنون از ایمنی و بهداشت حرفه‌ای محیط کار اطمینان حاصل کنیم" اعلام کرده است.
منبع: خبرگزاری تسنیم
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند