به نقل از «تسنیم»

نابودی روستاها و کشاورزی ایران با کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

تاریخ انتشار: ۳۱ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۳۶۵۳۴

ابراهیم رزاقی معتقد است تخریب منابع آبی، نابودی روستاها و رواج فرهنگ سرمایه داری از تبعات سنگین کودتای ۲۸ مرداد و اصلاحات ارضی در ایران بوده است. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، کودتای 28 مرداد 1332 علاوه بر آثار ناگوار سیاسی و اجتماعی آن بر جامعه ایران، تبعات اقتصادی بسیار سنگین و جبران ناپذیری بر اقتصاد ایران به خصوص بخش آبخیزداری، کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست بر جای گذاشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به بهانه سالروز  کودتای 28 مرداد و در راستای ریشه شناسی نقش آمریکایی ها در نابودی دانش آبخیزداری ایران (مدیریت یکپارچه منابع طبیعی شامل آب، خاک، کشاورزی، زمین، تنوع زیستی و) که میراث درخشان و مترقی گذشتگان بوده است، نظر مخاطبان را به یادداشتی از دکتر ابراهیم رزاقی «استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی رشته اقتصاد دانشگاه تهران» در این باره جلب می نماییم:

شاید مهمترین تغییر در اقتصاد ایران با اصلاحات ارضی آمریکایی شاه که پس از کودتای 28 مرداد 1332 در سالهای 1341-1348 انجام شد، صورت گرفته باشد. اصلاحات ارضی با هدفهای اعلام شده یعنی: بالابردن سطح تولید کشاورزی، افزایش قدرت خرید دهقانان، افزایش درآمد ملی، تأمین عدالت اجتماعی از طریق توزیع عادلانه درآمد و نابودی بزرگ مالکی به عنوان طبقه پرنفوذ و حاکم بر دیگر طبقات اجتماعی و مانع پیشرفت اقتصادی، در سه مرحله به گونه­ ای اجرا شد که به حذف نظام بهره­ برداری ارباب رعیتی در ایران انجامید و نظام سرمایه داری بی اخلاق را با تقدس مالکیت خصوصی پدید آورد.

هدف اصلی اصلاحات ارضی نابودی بزرگ مالکی بود که حکومت آن را مانع پیشرفت اقتصادی قلمداد می­ کرد، در حالی که مهمترین مانع توسعه اقتصادی کشور، وجود دولت کودتا و برنامه­ های آن برای وابسته کردن بیشتر اقتصاد ایران به واردات کالاهای مصرفی و صدور نفت خام بود. ارزیابی اصلاحات ارضی، همانند هر مقوله دیگر اقتصادی و اجتماعی، بر اساس هدف آن که بر پایه جهان بینی­ ها و باورها و اعتقادات تعیین می­ شود صورت می­ گیرد. تجربه سرمایه داری بر پایه جهان بینی آن، هر نیروی اجتماعی در خور توجهی را که مانع از تسلط سرمایه داری بر جامعه شود نابود می­ کند.

نابودی روحانیت و دین زدایی در اروپا و نابودی نظام ارباب رعیتی و رواج فرهنگ فردگرای سودپرست سرمایه سالاری، از جمله این اصلاحات برای تسلط این نظام بر مردم اروپا بوده است (که دقیقا این مساله در ایران نیز توسط عمال امریکایی انجام شد). در این که نظام ارباب رعیتی دچار نارسایی هایی بوده و می بایست اصلاح می شده، بحثی نیست ولی چگونگی اصلاحات و نتایج آن مهم است نه صرفا نابودی آن.

در مناسبات ارباب رعیتی، در صورت وجود فرهنگ و اخلاق دینی در اربابان و در شرایط نیرومندی اعتقادات دینی و نفوذ روحانی­ون و شبکه روحانیت، بهره کشی از رعیتها عموما محدودیتهایی دارد. افزون بر این با وجود مالکیت خصوصی ارباب بر روستا، کار از طریق سازماندهی جمعی صورت می گرفت (بنه و صحرا و دیگر سازمانهای جمعی کار کشاورزی از چند هزار سال پیش تا اصلاحات ارضی امریکایی محمدرضاشاه در روستاهای ایران وجود داشته است.) ارباب مدافع استقلال نسبی روستا در برابر شهرها و دولتها بود؛ تولید در درجه نخست برای رفع نیازهای جمعیت روستایی صورت می گرفت و بهای فروش محصولات کشاورزی و صنایع دستی روستاییان (به دلیل دخالت ارباب برای کسب منافع خود) نمی توانسته بسیار پایین شود و زندگی روستاییان به خطر اندازد.

پس از اصلاحات ارضی میلیونها نفر از روستاییان، به ویژه خوش نشینهای که بی زمین شده بودند و بر اثر اصلاحات ارضی زمینی به آنان تعلق نگرفت و به دلیل تغییر روابط تولید، دیگر نمی توانستند در روستاها باقی بمانند، از شدت فقر و بیکاری به شهرها کوچ کردند و در سالهای بعد میلیونها نفر دیگر از روستاییان به دلیل کوچک بودن زمینهایشان و نبود تعاونی ها و تسلط واسطه ها که پس از اصلاحات ارضی بر روستاها مسلط شدند، ناچار از مهاجرت از زادگاهشان شدند.

در پی اصلاحات ارضی آمریکایی محمدرضاشاه تا پیش از انقلاب اسلامی حدود 25 هزار ده از جمعیت خالی شد و پس از انقلاب تاکنون  نیز بیش از 15 هزار روستای دیگربه این روستاها افزوده شد. در حالی که 22 هزار روستای ایران زیر 20 خانوار جمعیت دارند و محکوم به خالی شدن از جمعیت هستند. یکی از دلایل این امر دادن یارانه به دلار از سوی دولتها برای وارادت محصولات کشاورزی است، آن هم در شرایط نیرومندی واسطه­ ها.

از همین پرونده بیشتر بخوانید:

گردن زدن داعش وار تمدن کاریزی ایران با اصلاحات آمریکاییزانوی اصلاحات آمریکایی بر گردن دانش بومی آبخیزداری ایرانجوابیه سازمان اداری و استخدامی دربارۀ «انحلال پژوهشکدۀ آبخیزداری» + 35 صفحه "پاسخ فنّی" تسنیم

با اصلاحات ارضی و رواج فردگرایی سودپرستانه، دو سوم کاریزها ویران شدند و جای آنها را چاههای عمیق خصوصی در هر ملک شخصی گرفت که به دلیل استفاده خودخواهانه، هر سال به دلیل کاهش سطح آبهای زیرزمینی بر عمق چاهها اضافه می­ شود و وابستگی به موتورپمپهای آب عموما واردات را شدت می بخشند.  با خدشه­ دار شدن فرهنگ جمع گرایی و تعاونی های سنتی روستایی که از هزاران سال پیش بخشی تعیین کننده از زندگی روستایی بودند انواع واسطه ها عموما زرپرستان بی اخلاق با استفاده از سیاستهای دولتها در واردات محصوات کشاورزی با دلار ارزان، به تهاجمی بنیان کن در روستاها و علیه روستاییان دست زدند که هیچ تهاجمی در تاریخ ایران چنین موفقیتی را به دست نیاورده است.

در واقع می توان گفت اصلاحات ارضی شاهانه اصلاح نبود، بلکه موجب نابودی کشاورزی ایران و رواج فرهنگ سرمایه داری وخودخواه سودپرست و فرهنگ زدایی ملی بود. اگر در درازای هزاران ساله با همه تلخی­ های هجومهای نظامی به ایران زمین روستاهای کشاورزی و صنعتی استوار باقی ماندند، بر اثر اصلاحات ارضی که با تهاجم نرم ده سال پیش از تهاجم امریکایی سخت و کودتای نظام محمدرضاشاه صورت گرفته بود، همه چیز به نابودی کشیده شد. حال این سوال مطرح می­شود که اصلاحات ارضی شاهانه امریکایی که هدف اصلی اش نابودی قدرت اجتماعی و سیاسی اربابان بود، نمی توانست به گونه­ ای دیگر انجام شود و چنین فاجعه انسانی و زیست محیطی را برای ایران به بار نیاورد؟

انتهای پیام/

R7556/P/S7,83/CT4 واژه های کاربردی مرتبط معجزۀ آبخیزداری بیشتر بخوانید... پیگیری تسنیم نتیجه داد: لغو انحلال پژوهشکده آبخیزداری در دستورکار مجلس/ساداتی‌نژاد: معجزه آبخیزداری را دیدیم یادداشت اقتصادی| ضرورت توسعه روستایی با محوریت آبخیزداری «معجزه آبخیزداری»|چگونه مشکل کمبود آب شرب را حل کنیم؟ امکان احداث ۳۰۰ سد زیرزمینی با ظرفیت ۲۵میلیارد مترمکعب قیمت ارز و طلا لیگ ایران و جهان بیشتر بخوانید... پیگیری تسنیم نتیجه داد: لغو انحلال پژوهشکده آبخیزداری در دستورکار مجلس/ساداتی‌نژاد: معجزه آبخیزداری را دیدیم یادداشت اقتصادی| ضرورت توسعه روستایی با محوریت آبخیزداری «معجزه آبخیزداری»|چگونه مشکل کمبود آب شرب را حل کنیم؟ امکان احداث ۳۰۰ سد زیرزمینی با ظرفیت ۲۵میلیارد مترمکعب واژه های کاربردی مرتبط معجزۀ آبخیزداری پربیننده‌ترین اخبار اقتصادی ۱ زنگنه: باید برای پس از تحریم آماده باشیم/ ایران بزرگترین صادرکننده بنزین در منطقه است ۲ پیام خاندوزی به وزیر اقتصاد: سوءمدیریت در بورس مشهود است؛ پیشنهاد «فرود آرام» به‌جای «سقوط آزاد» ۳ عضو شورای عالی بورس: نگران بازار سرمایه نیستم، لطفا صبور باشید ۴ اولتیماتوم سازمان مالیاتی به خریداران سکه/ فردا آخرین مهلت پرداخت مالیات است ۵ قیمت طلا، قیمت دلار، قیمت سکه و قیمت ارز امروز ۹۹/۰۵/۳۰|افزایش قیمت طلا و ارز در بازار/ سکه ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان شد ۶ خبر خوش وزیر راه برای مستأجران/ متقاضیان طرح ملی مسکن سال آینده خانه‌دار می شوند ۷ هواشناسی ایران ۹۹/۵/۳۰|پیش‌بینی آخر هفته بارانی در برخی استان‌ها/هوای شمال سرد می‌شود ۸ ۵ محور تحقیق‌وتفحص از سازمان برنامه و بودجه/ ابهام در تخصیص‌ بودجه دستگاه‌ها با اهرم فشار و مذاکره مهمترین اخبار اقتصادی پیام خاندوزی به وزیر اقتصاد: سوءمدیریت در بورس مشهود است؛ پیشنهاد «فرود آرام» به‌جای «سقوط آزاد» اولتیماتوم سازمان مالیاتی به خریداران سکه/ فردا آخرین مهلت پرداخت مالیات است برداشته شدن قفل کالاهای گروه ۴/ امکان اظهار خودرو وارداتی در سال جاری میسر نیست عضو شورای عالی بورس: نگران بازار سرمایه نیستم، لطفا صبور باشید مهمترین اخبار تسنیم پیام خاندوزی به وزیر اقتصاد: سوءمدیریت در بورس مشهود است؛ پیشنهاد «فرود آرام» به‌جای «سقوط آزاد» اولتیماتوم سازمان مالیاتی به خریداران سکه/ فردا آخرین مهلت پرداخت مالیات است سوریه|رنگ عزای حسینی در حرم حضرت زینب(س) همزمان با آغاز ماه محرم + تصاویر عضو شورای عالی بورس: نگران بازار سرمایه نیستم، لطفا صبور باشید آیین تعویض پرچم گنبد حرم حضرت معصومه(س) درباره ما ارتباط با ما آرشیو اخبار پیوندها بازار پربیننده‌ترین اخبار قیمت ارز و طلا لیگ ایران و جهان ما را دنبال کنید: RSS اینستاگرام توییتر فیسبوک   آپارات   بیسفون   سروش   ویسپی   آی‌گپ
All Content by Tasnim News Agency is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

منبع: تسنیم

کلیدواژه: معجزه آبخیزداری اصلاحات ارضی ارباب رعیتی سرمایه داری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۳۶۵۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دستاوردهای جهاد افغانستان را حفظ می کنیم

طالبان در بیانیه‌ای به مناسبت 8 ثور/اردیبهشت، سالروز پیروزی مجاهدین بر حکومت کمونیستی در افغانستان نوشت «سی و دومین سال پیش در چنین روزی، پس از 14 سال مبارزه پدیده شوم کمونیسم و در کنار آن شوروی در کشور ما شکست خورد و ملت مجاهد افغان توانست آخرین اداره کمونیستی را سرنگون و کشور را به گونه کامل آزاد سازد».

این بیانیه افزود: «هشتم ثور 1371 هـ ش روز کامیابی و آزادی مردم افغانستان است که قربانی‌های ملت مجاهد نتیجه داد و مردم و کشور ما از شر هیولای کمونیسم نجات یافتند». 

طالبان همچنین در این بیانیه کودتای کمونیستی 7 ثور در سال 1357 را نیز روز سیاه افغانستان نامید و تأکید کرد: «کشور ما پس از 20 سال جهاد از یک اشغال دیگر نیز آزاد شد و نظام اسلامی برقرار گردید، بنابراین طالبان با تمام توان تلاش می‌کند تا ثمره قربانی‌ها و مبارزات چندین ساله ملت ما یکبار دیگر ضایع نگردد و نظام اسلامی را که آرمان شهدا است، به گونه کامل نافذ می‌کند».

کودتای هفتم اردیبهشت توسط حزب دموکراتیک خلق افغانستان منجر به روی کار آمدن حکومت کمونیستی در این کشور شد. حکومت کمونیستی که برای تحمیل عقاید الحادی و مارکسیستی بر مردم افغانستان تلاش می‌کرد، اما با واکنش جدی مردم روبه‌رو شد و رفته‌رفته قیام‌های مردمی در این کشور شکل گرفت.

وقتی نظام «داوود خان» براثر کودتای کمونیستی سقوط کرد و چپی‌ها به قدرت رسیدند، با شکل‌گیری آهسته‌آهسته مقاومت در برابر آن‌ها، سربازان روس برای حمایت از نظام دست‌نشانده‌شان وارد افغانستان شدند.

در نهایت مردم متدین افغانستان پس از 14 سال جنگ و مقاومت، حکومت کمونیستی و ابرقدرت تا دندان مسلح را شکست دادند و هشتم ثور سال 1371 نیروهای مجاهدین آخرین سنگر حکومت کمونیستی در کابل را تصرف کردند.

باشگاه خبرنگاران جوان افغانستان افغانستان