پمپئو پای اوباما را به میان‌کشید

حنیف غفاری: طی روزهای اخیر، دیالوگ‌های مختلفی در آمریکا بر سر استفاده آمریکا از مکانیسم ماشه صورت گرفته است. افرادی مانند جان بولتون مشاور امنیت ملی سابق آمریکا تأکید کرده‌اند که با توجه به عدم عضویت واشنگتن در برجام، کاخ سفید به لحاظ حقوقی قدرت فعال‌سازی مکانیسم ماشه را نخواهد داشت. با این حال مقامات آمریکایی معتقدند که آنها علی‌رغم خروج از برجام، می‌توانند با استناد به قطع‌نامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد، مکانیسم ماشه را فعال کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این ادعای مقامات آمریکایی، با واکنش دیگر اعضای باقی‌مانده در برجام رو به رو شده است. آنها معتقدند که واشنگتن به دلیل خروج از توافق هسته‌ای، قدرت فعال‌سازی مکانیسهم ماشه و بازگرداندن تحریم‌های چندجانبه قبلی وضع شده در شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران را نخواهد داشت. به راستی این مسئله چگونه قابل تحلیل است؟

وقتی پمپئو پای اوباما را به میان می‌کشد!

وزیر خارجه آمریکا در مواضع اخیر خود، احیای تحریم‌های چندجانبه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد را کاملاً ممکن دانسته است! او در این خصوص، به مواضع اوباما و جان کری استناد کرده است. پمپئو در پیامی توئیتری در این خصوص نوشته است: «این سخنان درباره اسنپ‌بک (مکانیسم ماشه) مال من نیست، رئیس‌جمهور اوباما آنها را گفته است. او به درستی به کنگره گفت ایالات متحده می‌تواند تحریم‌ها علیه ایران را در هر زمانی به سرعت بازگرداند و هیچ کشوری نمی‌تواند مانع آن شود. این هم‌چنان درست است.»

 

البته اوباما و جان کری در زمان امضای توافق هسته‌ای و در دفاع از این توافق در کنگره، چنین ادعایی را مطرح کرده بودند. متن برجام و قطع‌نامه 2231 شورای امنیت نیز این ادعا را تأیید می‌کند! با این حال تحقق این مسئله، منوط به «حضور رسمی آمریکا در کمیته مشترک برجام و بقا در توافق هسته‌ای» می‌باشد. مطابق متن قطع‌نامه 2231 شورای امنیت، هر یک از اعضای کمیته مشترک برجام می‌توانند پروسه «حل اختلاف» یا «مکانیسم ماشه» را در این کمیته کلید زده و با اصرار و پافشاری بر ادعای خود، در نهایت کار را به شورای امنیت سازمان ملل متحد بکشانند. فارغ از این ظرفیت بالقوه (که متأسفانه اصلی‌ترین نقطه ضعف و پاشنه آشیل توافق هسته‌ای محسوب می‌شود)، قطعاً «عضویت در برجام»، اصلی‌ترین پیش‌شرط برای این اقدام محسوب می‌شود. اظهارات اوباما رئیس‌جمهور آمریکا نیز ناظر به زمانی بوده است که آمریکا هنوز عضوی از توافق هسته‌ای با ایران بوده است. پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای، دیگر این عضویت و متعاقباً امتیازات و حقوق در نظر گرفته شده برای یک «عضو» معنایی ندارد.

کمیته مشترک برجام یا شورای امنیت؟

 

آمریکا سعی دارد میان «برجام» و قطع‌نامه 2231 شورای امنیت، تفکیک قائل شود. بر این اساس، مقامات آمریکایی مدعی هستند که آنها در عین خروج از برجام، می‌توانند در خصوص قطع‌نامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد، طرف مدعی باشند. این در حالی‌است که برجام، خمیرمایه و متغیر مستقل حقوقی ناظر بر قطع‌نامه 2231 محسوب می‌شود. مطابق آن‌چه در ذیل بندهای مربوط به «فعال‌سازی مکانیسم ماشه» پیش‌بینی شده است، حتی اگر به فرض محال، استمرار عضویت آمریکا در توافق هسته‌ای پذیرفته شود، این کشور باید از طریق «کمیته مشترک برجام» این درخواست را ارائه دهد. گردش کار حقوقی تعریف شده برای مکانیسم ماشه، این‌گونه نیست که یک عضو شورای امنیت یا عضو برجام، مستقیماً درخواست خود مبنی بر بازگرداندن تحریم‌های ایران را به این مجموعه ارائه دهد. بی‌دلیل نیست که جان بولتون مشاور امنیت ملی سابق آمریکا (که خود از دشمنان اصلی توافق هسته‌ای با ایران است)، در مقاله اخیر خود به پمپئو و دیگر مقامات آمریکایی در خصوص تحقق شکستی دیگر در کارنامه واشنگتن در شورای امنیت سازمان ملل متحد و محافل بین‌المللی هشدار داده است. فراتر از آن، کلیت اقدام آمریکا علاوه بر غیر قانونی بودن آن، مصداق عینی تضعیف ساختار سازمان ملل متحد و استفاده ابزاری از عضویت دائمی در شورای امنیت می باشد.

بازی پیچیده و دشوار!

متأسفانه به دلیل ساختار ناقص و غیر حقوقی حاکم بر شورای امنیت، مرجع خاصی وجود ندارد که بخواهد مانع از دریافت اعتراض آمریکا به این مجموعه شود. با این حال از آن‌جا که حدود و ثغور مکانیسم ماشه و علمیاتی شدن آن، در بستر «کمیته مشترک برجام» و در نهایت «شورای امنیت» تعریف و مشخص شده است، بدون طی شدن این مرحله اولیه، حقی برای آمریکا متصور نخواهد بود. نکته مهم تر این‌که آمریکا همین مرحله اولیه را نیز نمی‌تواند طی کند زیرا ارائه شکایت از ایران در کمیته مشترک برجام، مرهون باقی‌ماندن آمریکا در توافق هسته‌ای بوده و می‌باشد. با این حال دونالد ترامپ رسماً از برجام خارج شده و تحریم‌های ثانویه و غیر قانونی آمریکا را علیه کشورمان اعمال کرده است. واشنگتن از یک سو مخالفت اعضای شورای امنیت با از بین رفتن رسمی توافق هسته‌ای از یک سو و عدم آمادگی و علاقه کمیسیون مشترک برجام برای همکاری با خواسته آمریکا، وضعیت سختی را برای کاخ سفید رقم خواهد زد. ترامپ و پمپئو خود نیز به خوبی می‌دانند که به لحاظ قانونی، دست آنها در این مسیر بسته است. اساساً در کمیسیون مشترک برجام حضور ندارند که بخواهد خواستار ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد شوند. جالب توجه این‌که برایان هوک، مسئول کارگروه ویژه تحریم ایران نیز قبلاً اقرار کرده است که به دلیل خروج آمریکا از برجام، این کشور باید فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران را به صورت کامل فراموش کند!

منبع: فردا

کلیدواژه: شورای امنیت سازمان ملل متحد قطع نامه 2231 شورای امنیت کمیته مشترک برجام مقامات آمریکایی شورای امنیت توافق هسته ای مکانیسم ماشه فعال سازی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۴۱۳۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ادعای یک روزنامه درباره درخواست تـازه آمریکا و پاسخ ایـران

یک روزنامه کویتی مدعی شد:«آمریکا در یک جلسه غیرمستقیم از ایران خواسته است از فرمول مصر برای آتش بس در غزه و طرح آرام کردن اوضاع بین اسرائیل و حزب الله در جنوب لبنان حمایت کند.»

روزنامه الجریده کویت در ادامه آورده است: «طرف آمریکایی همچنین از ایران خواسته است به توافق سابق هسته ای بازگردد به گونه ای که براساس آن، تهران غنی سازی اورانیوم را در محدوده ۳.۶۷ درصد نگه دارد و آمریکا نیز تحریم های ایران را لغو کند.»

براساس ادعای این روزنامه، «طرف آمریکایی از تهران خواسته است بر متحدانش در منطقه به منظور توقف حملات در دریای سرخ فشار بیاورد، از فرمول مصر برای آتش بس در غزه و طرح آرام کردن اوضاع ین اسرائیل و حزب الله در جنوب لبنان حمایت کند.»

به نقل از شفقنا در ادامه مطلب این روزنامه آمده است: «طرف آمریکایی به صورت غیرمستقیم از ایران خواسته است قبل از هرگونه توافقی بین طرفین، به آژانس بین المللی انرژی اتمی برای بازرسی از تاسیسات هسته ای اش اجازه دهد.»

بنابر نوشته الجریده، «ایران نیز به طرف آمریکایی رسانده است که کاهش هرگونه تنش در منطقه مستلزم توقف حمایت های نامحدود آمریکا از اسرائیل و اتخاذ اقداماتی برای مهار تل آویو است.»

الجریده همچنین نوشت: «ایرانی ها از توافق برای توقف جنگ در غزه و هرگونه توافقی که مورد موافقت فلسطینی ها باشد، حمایت می کند و در مورد جنوب لبنان هم به همین شکل است. ایران به آمریکا هشدار داده است که اگر اسرائیل بخواهد به جنوب لبنان حمله کند، ایران بیکار نخواهد نشست و برای شکست حمله اسرائیل هرکاری خواهد کرد. در مورد بازرسی از تاسیسات هسته ای نیز ایران به طرف آمریکایی رسانده است که گزارش های دقیقی به آژانس در خصوص تاسیسات هسته ای ارائه کرده است.»