به نقل از «اقتصاد آنلاین»

صادرات به افغانستان و ناخوشی دو محصول

تاریخ انتشار: ۱ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۵۰۹۴۲

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، این روابط از لحاظ تاریخی جنبه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، قومی و زبانی را دربر می‌گیرد و در سال‌های اخیر دو کشور اهداف بزرگ‌تری را برای توسعه مبادلات تجاری و روابط اقتصادی‌شان تعریف کرده‌اند. از این‌رو در سنوات اخیر ایران حتی به‌سمت برقراری تجارت ترجیحی با افغانستان هم گام برداشت تا اهمیت بازار این همسایه شرقی بیش از گذشته آشکار شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مطابق آمارهای تجارت خارجی کشور در سه ماهه نخست امسال، افغانستان چهارمین مقصد صادراتی ایران بوده است. در این بازه زمانی ایران ۴۹۹ میلیون دلار کالا به همسایه شرقی صادر کرده است که ارزش وزنی آن معادل یک میلیون و ۴۷۷ هزار تن بوده است. البته این رقم نسبت به سه ماهه سال ۹۸ که صادرات ایران به افغانستان رقم ۵۳۶ میلیون دلار را ثبت کرده بود با افت ۷ درصدی مواجه شده است. البته وضعیت در چهار ماهه امسال کمی متفاوت رقم خورده است. براساس گزارش ارائه شده از سوی فعالان بخش خصوصی، تنها صادرات استان خراسان‌جنوبی در چهار ماهه امسال به افغانستان برابر با ۱۵۰ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۳۷درصد رشد داشته است. در چهار ماهه نخست سال ۹۸ حجم صادرات این استان به افغانستان حدود ۶۴ میلیون دلار ثبت شده بود. کل صادراتی که سال گذشته از طریق گمرکات این استان به کشور افغانستان انجام شده برابر با ۴۸۶ میلیون دلار بوده که معادل وزنی آن ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن می‌شود. این روند افزایشی در تجارت میان ایران و افغانستان از طریق مرز ماهیرود بین استان خراسان‌جنوبی و استان فراه افغانستان اتفاق افتاده است، مرزی که به گفته فعالان بازار افغانستان در سال‌های اخیر شرایط بهتری را از لحاظ امکانات رفاهی و زیرساخت‌ها پیدا کرده و از این‌رو شرایط برای صادرات به افغانستان تسریع و تسهیل شده است. از یک نگاه کلی، بازار افغانستان یک بازار صادراتی ماندگار برای ایران محسوب می‌شود. در واقع از نگاه فعالان یک تنیدگی میان اقتصاد دو کشور وجود دارد که می‌تواند به افزایش سهم ایران در بازار این کشور کمک کند. البته طی شش ماه اخیر سایه شیوع ویروس کرونا بر تجارت ایران و افغانستان افکنده شده و محدودیت‌ها و فرصت‌هایی را پیش‌روی تجارت دو کشور قرار داده است. البته در این مدت مرز ایران و افغانستان مانند سایر مرزهای کشور با همسایگان بسته نبوده و تقریبا در بیشتر ایام تجارت میان دو کشور در جریان بوده است. همین موضوع سبب شد که ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای تجار ایرانی فراهم شود که نیازمندی‌های مردم افغانستان را در حوزه محصولات بهداشتی مرتبط با کرونا تامین کنند.

ارزیابی کارشناسی

در این‌خصوص محسن احتشام، رئیس اتاق بازرگانی بیرجند اظهار کرد: افغانستان یک بازار بزرگ برای ایران است و بسیاری از محصولاتی که در کشورمان تولید می‌شود در افغانستان تولید نمی‌شود. بخش قابل‌توجهی از محصولاتی که به افغانستان صادر می‌شود شامل مواد اولیه، محصولات ساختمانی نظیر سیمان و کاشی، شوینده‌ها و همین‌طور محصولات پتروشیمی می‌شود. یکسری اقلام هم از استان‌های دیگر به این کشور صادر می‌شود که می‌توان به مشتقات نفتی، شیشه و فرش اشاره کرد. به‌طور کلی افغانستانی‌ها بیشتر نیازمند مواد اولیه برای تولیدات‌شان هستند که ایران در این زمینه فعال است.

او افزود: با توجه به وضعیتی که اتفاق افتاده و نرخ ارز افزایش پیدا کرده است، برای کسانی که مواداولیه از ایران خریداری می‌کنند، قیمت آنها ارزان تمام می‌شود و به همین دلیل برای‌شان انگیزه ایجاد شده است. در واقع محصولات ما نسبت به محصولات کشورهای دیگر مانند پاکستان، هند، ترکیه و چین که افغانستانی‌ها از آنها خرید می‌کردند، ارزان‌تر تمام می‌شود.

 احتشام در خصوص وضعیت مرزهای تجاری با افغانستان توضیح داد: وضعیت مرزهای‌مان از لحاظ زیرساختی نسبت به گذشته خیلی بهتر شده است و امروز شرایط مناسبی را در مرز ماهیرود شاهد هستیم. درست است که گمرکات‌مان هنوز در زمینه ساختاری ضعف دارد، یعنی با توجه به حجم کاری که در ماهیرود وجود دارد، گمرک نیروی انسانی کافی را در اختیار ندارد که در واقع این یک مشکل ساختاری است ولی بازارچه و گمرک در آنجا فعال است و همین‌طور پایانه مسافری مناسبی ساخته شده است. در مجموع امکانات زیرساختی و رفاهی‌ ماهیرود نسبت به گذشته خیلی بهتر شده است. از طرفی هم محصولات ایران از قدیم محبوب افغانستانی‌ها بوده است و با توجه به وضعیت نرخ ارز قیمت‌ها برای آنها ارزان تمام می‌شود.

احتشام ادامه داد:‌ در خراسان‌جنوبی هم همکاری‌ خیلی خوبی شکل گرفته و فرآیند مبادلات تجاری به افغانستان تسهیل و تسریع شده است. ما طبق برنامه ششم توسعه از استان‌های پیشران توسعه صادرات هستیم. استان‌های پیشران نباید تنها این اسم را با خود یدک بکشند، بلکه در فرآیند اجرا باید به معنای واقعی در مبادلات تجاری تسهیلگری داشته باشند. از سوی دیگر مدیریت خوبی که در استان خراسان‌جنوبی وجود دارد، باعث شده است که زمینه مناسب برای تجار استان فراهم شود. البته واحد‌های تولیدی و تجار ما مشکلاتی بر سر بازگشت ارز حاصل از صادرات دارند، انتقال ارز از افغانستان کار مشکلی است، چراکه بانک و صرافی در آنجا وجود ندارد، از این‌رو تنگناهایی وجود دارد که تولیدکنندگان و صادرکنندگان ما با آنها مواجه هستند، تنگناهایی که باید بر طرف شود، چون اگر این موانع بر طرف نشود، شاید دیگر رشدی که امروز ایجاد شده است را شاهد نباشیم.  رئیس اتاق بازرگانی بیرجند گفت: در گذشته ناهماهنگی و بی‌نظمی‌هایی در مرزمان با افغانستان وجود داشت، ولی امروز شرایط مرزی خیلی بهتر شده است. عدم هماهنگی و تعامل و همکاری بین دستگاه‌ها یکی از مشکلات است، اما در حال‌حاضر وضعیت بهتر شده و مشکلات رفع شده است.

به گفته او طی شش ماه گذشته مرز ایران با افغانستان به دلیل کرونا بسته نشده و تجارت در جریان بوده است. در واقع مرز تجاری بسته نبوده است.  این فعال بازار زعفران همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره وضعیت تولید و صادرات زعفران در کشور توضیح داد: زعفران یک محصول انحصاری است و با وجود اینکه بیش از ۹۰ درصد آن در خراسان‌جنوبی و خراسان‌رضوی تولید می‌شود، اما حال و روز خوشی ندارد. کرونا روی دو محصول استراتژیک ما یعنی زعفران و زرشک تاثیر منفی گذاشته است. به‌ویژه زرشک‌کاران ما با ضررهای هنگفتی مواجه شده‌اند، چراکه بازار صادراتی چندانی از گذشته برای آن وجود نداشته و عمده آن در بازار داخلی مصرف می‌شده است. در داخل هم بازار سوغات، تالارهای پذیرایی و رستوران‌ها و هتل‌ها تعطیل شده و زرشک روی دست کشاورزان مانده است. در بحث زعفران هم کاهش قیمت اتفاق افتاده است. درست است که محصول صادر می‌شود، ولی مشکلاتی پیش‌روی آن وجود دارد.

وی افزود: در واقع همزمان با افزایش نرخ ارز ما با کاهش قیمت زعفران مواجه هستیم که این نکته‌ای‌ تامل‌برانگیز است. متاسفانه با افزایش نرخ ارز کشاورزان ما منتفع نمی‌شوند و واسطه‌های زعفران در خارج از این موضوع منتفع شده‌اند. مساله مهم این است که باید روی مدیریت در بخش صادرات برنامه‌ریزی کنیم. بارها در شورای ملی زعفران هم صحبت کرده‌ایم، اینکه فرآیند صادرات زعفران باید مدیریت شود، به‌نحوی که زعفران با قیمتی فروخته شود که منصفانه باشد، اگر وضعیتی که در قیمت زعفران وجود دارد ادامه پیدا کند، شاید کشاورزان زیادی در سال آینده، دیگر انگیزه کشت زعفران نداشته باشند و پیازهای زعفران‌شان را بکنند، چراکه هزینه‌شان بسیار بیشتر از قیمتی است که امروز وجود دارد. با وجود اینکه همه کالاها افزایش قیمت پیدا کرده است، اما زعفران قیمت غیرمنصفانه‌ای دارد و تا زمانی که فرآیند صادرات این محصول را مدیریت نکنیم، بازهم شاهد این ناهماهنگی‌ها خواهیم بود.

پربیننده ترین پیش‌بینی کاهش قیمت دلار در آینده نزدیک/ بازگشت ارز‌های صادراتی سرعت گرفت ترخیص برنج‌های وارداتی به یک شرط مجاز شد هر کیلو مرغ چند؟ تحولات اخیر بازار سرمایه ایران در راستای اصلاح بوده است دخل خالی خیاط‌خانه‌ها

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: افغانستان گمرک نرخ ارز صادرات تراز تجاری تجارت خارجی تولیدکنندگان قیمت طلا قیمت لوازم خانگی سهام عدالت خراسان جنوبی میلیون دلار بهتر شده دو کشور نرخ ارز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۵۰۹۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تن ماهی و رب گوجه چند درصد گران می‌شود؟

زهرا اکرمی، دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران با بیان اینکه قیمت‌گذاری دستوری برای تن ماهی و رب گوجه حذف شده، گفت: در سال جاری کنسروها، از جمله تن ماهی هنوز گران نشدند، اما بر اساس اطلاعاتی که از واحد‌ها به دست انجمن رسیده، واحد‌های تولیدی بین ۲۰ تا ۲۵ درخواست افزایش قیمت دارند که هنوز کاملاً تایید شده نیست و برای تعیین قیمت‌ها باید منتظر رفع شدن برخی ابهامات از جمله تثبیت دستمزد‌ها ماند.

به گزارش اکونگار، جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار در رابطه با متوسط قیمت کالا‌های خوراکی در مناطق شهری در اسفندماه سال قبل، نشان می‌دهد که کنسرو تن ماهی با افزایش ۱۱۱.۶ درصدی قیمت نسبت به اسفند سال ۱۴۰۱، صدرنشین افزایش قیمت بوده است.

افت شدید تولید تن ماهی

به طور کلی صنایع کنسرو از سال ۱۴۰۰ به بعد که تن ماهی و رب گوجه فرنگی مشمول قیمت‌گذاری دستوری شدند، با مشکلات متعدد مواجه بودند؛ چراکه با وجود افزایش قیمت ماهی تن و در مواردی سایر هزینه‌های تولید، دولت به آن‌ها مجوز افزایش قیمت نمی‌داد. این مشکل تاجایی پیش رفت که منجر به کاهش تولید تن ماهی شد. در مجموع در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۵۰ میلیون تا ۳۰۰ میلیون قوطی کنسرو ماهی تولید شد، اما انجمن سال گذشته پیش‌بینی کرده بود که این رقم در سال ۱۴۰۲ به کمتر از ٢٠٠ میلیون قوطی کاهش یابد. این در حالی است که تولید این محصول در سال ۱۳۹۷ حدود۶۵۰ میلیون عدد در سال بود.

در نهایت سال قبل تولیدکنندگان خواستار این شدند که به جای قیمت‌گذاری پیشینی، یعنی لزوم دریافت مجوز برای تغییر قیمت محصولات، مشمول قیمت‌گذاری پسینی باشند. یعنی دستگاه‌های ناظر بر قیمت محصولات جدید آن‌ها نظارت کنند و در صورت تخلف و گران‌فروشی با آن‌ها برخورد کنند، اما مجبور به اخذ مجوز افزایش قیمت نباشند.

از طرف دیگر در سال‌های اخیر با توجه به مشکلات تامین مواد اولیه و همچنین مشکلات معیشتی، تولیدکنندگان صنعت کنسرو با افت تقاضا هم در بازار‌های صادراتی و هم در بازار‌های داخلی نیز مواجه شدند.

کاهش ۵۹ درصدی صادرات

برای مثال از سال ۱۴۰۱ قیمت ماهی تن صید داخل در کشور افزایش پیدا کرد، تا جایی که قیمت هر کیلوگرم ماهی تن صید داخل از قیمت انواع وارداتی این کالا بیشتر شد و این امر قیمت تمام‌شده محصول را به قدری بالا برده که امکان صادرات این کالا را از صادرکنندگان ایرانی گرفته است. صادرات تن ماهی در سال ۱۴۰۱ به حدود ۱.۶ میلیون دلار رسیده بود، اما در زمستان سال قبل گزارش‌هایی از کاهش ۵۹ درصدی صادرات این محصول منتشر شد.

در بازار داخلی هم با کاهش قدرت خرید مردم، تقاضا برای کنسرو ماهی تن کاهش یافته و در نتیجه این شرایط در سال گذشته شاهد رکود بازار و تولید با حداقل ظرفیت این محصول بودیم. در سال‌های اخیر هم فعالان این صنعت بار‌ها تاکید کرده‌اند که در پی حذف ارز دولتی تن ماهی، این محصول از سفره اقشار متوسط و ضعیف حذف شده است.

هنوز قیمت جدید مشخص نیست

سید محمد میررضوی، دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران، در گفتگو با اکونگار، در رابطه با وضعیت تولید و قیمت تن ماهی در سال جاری، اظهار کرد: هنوزسازمان حمایت و سازمان‌های مرتبط دیگر قیمت جدیدی تعیین نکرده‌اند. در سال جاری هنوز دستمزد‌های جدید تثبیت نشده است. دستمزد هم بر قیمت تمام شده بیشتر کالا‌های ساخته شده مثل بسته‌بندی، کارتون، چاپ و ... اثرگذار خواهد بود؛ بنابراین با توجه به اینکه دستمزد دقیق مشخص نیست، قیمت جدید محصولات هم مشخص نشده است.

وی با اشاره به تنوع محصولات صنایع کنسرو، تصریح کرد: واحد‌های تولیدی مسئولیت دارند قیمت‌ها را بر اساس آخرین آنالیز قیمت تعیین کنند. بر اساس اطلاعاتی که از واحد‌ها به دست انجمن رسیده، واحد‌های تولیدی بین ۲۰ تا ۲۵ درخواست افزایش قیمت دارند، اما هنوز کاملاً تایید شده نیست و کماکان قیمت‌های قبلی را بر محصولات خود درج می‌کنند.

برای افزایش قیمت نیازی به تایید سازمان حمایت نداریم

میررضوی درباره قیمت تن ماهی نیز گفت: تا سال گذشته دو محصول رب گوجه و تن ماهی مشمول قیمت گذاری تعزیراتی بود، اما بعد از برگزاری جلسات متعدد با ستاد تنظیم بازار در نهایت این دو کالا از قیمت گذاری دستوری خارج شد. از طرف دیگر با توجه به اینکه این دو کالا شاه‌بیت محصولات کنسرو هستند، تاکنون قیمت آن‌ها تغییر نکرده و همچنان با قیمت سال گذشته به فروش می‌رسند و این فرآیند تا تصمیم گیری نهایی در رابطه با قیمت‌ها ادامه دارد.

بر این اساس به گفته وی با توجه به تصمیمات سال گذشته، در حال حاضر افزایش قیمت تن ماهی و رب گوجه نیازی به مجوز سازمان حمایت ندارد، اما به هر حال نظارت بر قیمت‌ها در بازار ادامه دارد. همچنین تولید کنندگان بر اساس آنالیزی که ارائه می‌کنند می‌توانند قیمت جدید بر کالا‌های خود درج کنند. البته تاکنون افزایش قیمتی صورت نگرفته است.

میررضوی در ادامه با اشاره به افزایش نرخ ارز در بازار آزاد، تصریح کرد: البته هنوز دولت تصمیم نهایی در رابطه با نرخ واردات کالا‌های اساسی نگرفته و این موضوع هم بر قیمت‌ها اثر خواهد داشت. البته فعلا همان قیمت‌های سال گذشته مدنظر دولت است.

به طور کلی به گفته دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران با توجه به افزایش نرخ ارز در ابتدای سال، در ادامه شاهد افزایش قیمت در حوزه‌های مختلف خواهیم بود. اما باید دید تصمیم ستاد تنظیم بازار چه خواهد بود. معمولاً بخشنامه‌ها این است که قیمت‌ها نباید افزایش پیدا کند، اما همانطور که مشاهدات میدانی نشان می‌دهد همه چیز متاثر از افزایش نرخ ارز است.

وی افزود:، اما اگر دولت به اندازه نیاز صنعت، ارز در اختیار آن‌ها بگذارد تا حدودی وضعیت کنترل خواهد شد. در مجموع به نظر می‌رسد همه ابهامات تا پایان اردیبهشت رفع خواهد شد.