کتابخانه ملی؛ گنجینهای ارزشمند از آثار علمی و ادبی
تاریخ انتشار: ۳ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۶۹۲۰۱
کتاب و کتابخوانی در کشور ما پیشینهای دیرینه دارد. با اینکه در بسیاری منابع سابقه تشکیل نخستین کتابخانه و قرائتخانه به مفهوم امروزی در ایران را به ۱۳۰۰ خورشیدی و به وسیله محمدعلی خان تربیت در تبریز دانستهاند؛ اما وقعیت این است که تـاریخچـه تشکیـل مجمـوعـه کتابخانه بـه آغـاز دهـه ۱۲۴۰ خورشیدی بازمیگردد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تعداد منابع کتابخانه ملی
برپایه آمار اعلام شده به وسیله معاونت کتابخانه ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی در سال ۱۳۹۸، ۲ میلیون و ۸۴۱ هزار و ۶۶۵ جلد منبع کتابی و ۹۱۰ هزار و ۸۳۵ منبع غیرکتابی شامل ۳۰۱ هزار و ۷۸۲ پایان نامه و مابقی سایر منابع از جمله عکس و لوح فشرده در کتابخانه ملی وجود دارد. همچنین ۴ میلیون شماره نشریه در ۱۴۰ هزار و ۶۱۹ مجلد در این کتابخانه یافت میشود که از این تعداد، ۲۴ هزار و ۹۹۷ جلد انواع نشریات لاتین و عربی هستند. در حوزه کتاب کودک و نوجوان ۲۸۹ هزار و ۱۵۰ جلد کتاب کودک و در بخش نابینایان ۲۳ هزار و ۳۲۳ نسخه کتاب گویا برای نابینایان که شامل نوار کاست و لوح فشرده و حدود هزار عنوان کتاب بریل و ۷۷۵ جلد نشریه برای استفاده نابینایان و کمبینایان است در نظر گرفته شده است. این در حالی است که ۵۵ هزار جلد کتاب قدیمی در کتابخانه ملی وجود دارد که از این تعداد ۲۸ هزار و ۱۵۸ جلد نسخه خطی و بیش از ۲۶ هزار نسخه چاپ سنگی و چاپ سربی قدیمی است. بخش ایرانشناسی و اسلامشناسی هم قسمت عمدهای از این کتابخانه را به خود اختصاص داده که شامل ۸۰ هزار و ۴۱۰ جلد کتاب، ۲ هزار و ۳۰۰ عنوان پایاننامه و 6 هزار جلد نشریه است.(۲)
ساختمان کتابخانه ملی
"ساختمان کتابخانه ملی با زیربنایی در حدود ۹ هزار و ۷۰۰ مترمربع در ۱۳۸۳ به دست برخی مهندسان ایرانی همچون مهندس میرحیدر و یوسف شریعتزاده گشایش یافت. معماری ساختمان ترکیبی از معماری سنتی و جدید است. حیاط کتابخانه تداعیکننده باغ فین کاشان و ضلع شرقی ساختمان تداعیکننده قلعه زیگورات است. این ساختمان بـهگونهای طراحی و ساخته شده کـه عـلاوه بـر مدیریت، واحدهای پشتیبانی و پارکینگ، هشت مـرکـز مهم و تخصصـی کتابداری و مجمـوعـه کتابهای مرجع و غیـرمرجع چاپی، نسخـههـای خطـی و کتابهای نادر و منابع غیرکتابی را در خود جا بدهد. این کتابخانه از لحاظ معماری در خاورمیانه رتبه دوم و از نظر شبانهروزی بودن رتبه سوم را در جهان دارد. ۱۱ تالار مطالعه در کتابخانه وجود دارد که بر اساس موضوع و نوع کاربری تفکیک شدهاند. مخازن کتابخانه نیز در طبقه منفی سه شرایط مناسبی برای نگهداری از کتابها در برابر نور، رطوبت و ... دارند. بیشتر کتابها و اسناد خطی کتابخانه ملی، نوشتههای بزرگان ایرانی در حوزههای ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان، فقه و اصول، طب و نجوم و مجموعهای از نخستین ترجمههای فارسی کتابهای فرنگی و قطعههای خوشنویسی استادان بزرگ است. قدیمیترین کتاب خطی کتابخانه ملی کتاب "الخلاص"؛ فرهنگ لغت عربی به فارسی اثر ادیب نطنزی است که نزدیک به هزار سال پیش تحریر شده است".(۳)
شرایط عضویت در کتابخانه ملی
برای عضویت در کتابخانه ملی باید اداره عضویت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران شرایط فرد را بررسی و نسبت به تعیین سطح عضویت متقاضی تصمیمگیری کند. تنها متقاضیانی موفق میشوند در کتابخانه ملی عضو شوند که ابتدا به صورت اینترنتی درخواست عضویت را پر کنند و در زمانی که برایشان مشخص میشود به صورت حضوری مراجعه کنند. حداقل شرایط لازم تحصیلی برای عضویت در کتابخانه ملی، اشتغال به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته، سطح سه حوزه و نیز دکتری حرفهای و کارشناسی ارشد پیوسته از ترم ۹ به بالا است. این در حالی است که افرادی که دارای دیپلم قدیم یا مدرک پیش دانشگاهی هستند هم با شرایطی میتوانند از خدمات کتابخانه ملی استفاده کنند. از جمله نخبگان، پدیدآورندگان کتب و مقالات علمی و تخصصی که کتاب علمی ـ تخصصی تألیف کرده باشند یا مقاله آنها در یکی از مجلات علمی با درجه ISI ٬ علمی ـ پژوهشی یا علمی ـ ترویجی چاپ شده باشد یا در یکی از کنفرانسهای بینالمللی ارایه شده باشد. مخترعان، حافظان کل قرآن کریم، اهداکنندگان مجموعههای نفیس به سازمان اسناد و کتابخانه ملی و اعضاء درجه یک خانواده آنها، دارندگان مدرک درجه یک، دو و سه هنری با تأیید از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جانبازان و ایثارگران، معلولان جسمی ـ حرکتی، نابینایان، کم ـ بینایان و ناشنوایان، قهرمانان ورزشی ملی و جهانی، بازنشستگان دولت و اعضای درجه یک خانواده شهدا، جانبازان و ایثارگران میتوانند با حداقل مدرک لیسانس قادر خواهند بود از خدمات سازمان بهرهمند شوند. در نهایت اینکه با توجه به همه این شرایط، ارایه اصل کارت عضویت برای استفاده از خدمات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران الزامی است.
پینوشت:
۱- سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تـاریخچـه تشکیـل مجمـوعـه کتابخانه
۲- همان
۳- خبرگزاری کتاب ایران، ۲۸ فروردین ۱۳۹۱
برچسبها سازمان اسناد و کتابخانه ملی مدرسه دارالفنون کتابمنبع: ایرنا
کلیدواژه: سازمان اسناد و کتابخانه ملی مدرسه دارالفنون کتاب سازمان اسناد و کتابخانه ملی مدرسه دارالفنون کتاب سازمان اسناد و کتابخانه ملی کتابخانه ملی کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۶۹۲۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قرنطینهشدن کتابهای مشکوک به آرسنیک در کتابخانه ملی فرانسه
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گاردین، احتمال میرود مواد شیمیایی که برای ایجاد رنگ در جلدهای سبز زمردی کتابهای قرن نوزدهمی استفاده شدهاند، حاوی مواد سمی باشد و کتابخانه ملی فرانسه با شناسایی این کتابها، آنها را قرنطینه کرده است.
به این منظور کتابخانه ملی فرانسه ۴ عنوان کتاب قرن نوزدهمی را که تصور میشود روی جلد سبز زمردی آنها با آرسنیک پوشانده شده باشد، از قفسههای خود حذف کرد.
این کتابخانه روز پنجشنبه خبر داد دست زدن به این کتابها که چاپ بریتانیا هستند، احتمالاً فقط آسیب جزیی ایجاد میکند؛ اما برای بررسی بیشتر از رده کتابهای در دسترس خارج میشوند. متصدیان کتابخانه گفتهاند این آثار را در قرنطینه قرار دادهاند تا در یک آزمایشگاه خارجی تجزیه و تحلیل شوند و میزان آرسنیک موجود در هر جلد تعیین شود.
مؤسسه پاریس پس از اینکه محققان آمریکایی دریافتند ناشران در دوره ویکتوریا از آرسنیک برای رنگآمیزی صحافیهای کتاب استفاده میکردند، نسخههای دربردارنده آنها را شناسایی کرد. رنگدانههای سبز حاوی آرسنیک به نام یک شیمیدان آلمانیالاصل با عنوان سبز پاریسی، سبز زمردی یا سبز شِل نامیده میشدند.
محققان دانشگاه دلاوِر از سال ۲۰۱۹ با آزمایش صدها جلد کتاب برای تعیین میزان فلزات سنگین به کار رفته در آنها، فهرستی از کتابهای بالقوه خطرناک را تهیه کردهاند.
کتابخانه ملی فرانسوی در بیش از ۱۶ میلیون عنوان خود، ۴ نسخه از کتابهای موجود در این فهرست را یافت که شامل ۲ جلد از «تصنیفهای ایرلند» اثر ادوارد هیز که در سال ۱۸۵۵ منتشر شد، یک گلچین دو زبانه از شعر رومانیایی توسط هنری استنلی در سال ۱۸۵۶ و کتاب «انجمن سلطنتی باغبانی ۶۳-۱۸۶۲» است.
کتابخانه ملی فرانسه اعلام کرد که دیگر کتابهای دارای جلد سبز را که در فهرست پروژه کتاب سمی جای ندارند نیز بررسی خواهد کرد.
سازمان بهداشت جهانی هشدار داده که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آرسنیک و بیشتر استفاده از آب آشامیدنی و غذای آلوده، میتواند منجر به ایجاد زخمهای پوستی و سرطان پوست شود. درباره کاربرد اشیای حاوی آرسنیک چیزی گفته نشده است.
برمبنای نتایج به دست آمده از «پروژه کتاب سمی» صحافیهای سبزی که با آرسنیک پوشیده شده برای کتابداران، کتابفروشان، گردآورندگان و محققان خطرات سلامتی ایجاد میکنند و باید در استفاده از آنها جانب احتیاط را رعایت کرد.
کد خبر 6089030