احکام فقهی در حوزه رانت‌خواری به‌روزرسانی نشده است/پدیده رانت باعث گسترش بی‌عدالتی و اختلاف طبقاتی در جامعه می‌شود
تاریخ انتشار: ۳ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۷۲۳۴۷
حجت الاسلام رفیع پور با اشاره به اینکه متأسفانه احکام فقهی در مورد رانت خواری به روزرسانی نشده، گفت: یک نیازجدی است که مسئولین بورس و کسانی که در مسائل اقتصادی فعالیت می‌کنند، این قبیل مسائل را به صورت مصداقی و جزئی از آیات اعظام استفتا کنند.
قدس آنلاین: حجت الاسلام والمسلمین سید مهدی رفیع پور فقیه و استاد حوزه علمیه در گفت‌وگو با خبرنگار قدس آنلاین در ارتباط با استفتای اخیر از مقام معظم رهبری در مورد استفاده از رانت اطلاعاتی در بورس گفت: اول اینکه ما باید متن استفتاء را توضیح دهیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حجت الاسلام والمسلمین سید مهدی رفیع پور افزود: یکی از مواردی که فرموده اند استفاده از رانت حرام است اینکه غیرقانونی باشد؛ مثلاً اگر کسی اطلاعات طبقه بندی شده‌ای در اختیار دارد طبق قانون حق ندارد اطلاعات محرمانه را در اختیار بستگان و اطرافیان خود و نیز هم حزبی‌های خویش قرار دهد تا آنها به سودهای کلان دست یابند که این مورد خیلی واضح است و به موضوع مخالفت کردن با قانون باز می‌گردد. دومین موردی که فرموده اند اینکه موجب تضییع حقوق دیگران شود. این موضوع بسیاری گسترده‌ای است و موارد زیادی را شامل می‌شود.
استاد حوزه علمیه ادامه داد: اگر یک عرضه محدودی بناست صورت گیرد خوب آنهایی که رانت و اطلاعات دارند آماده هستند تا به سرعت آن عرضه را در اختیار بگیرند و به سود زیادی برسند بنابراین در بورس هم که روش کار مبتنی بر همین عرضه و تقاضاهاست اطلاعات باید به گونه‌ای باشد که در اختیارعده خاصی قرار نگیرد، اگر کسی براساس شم اقتصادی خود و مهارت و تجربه‌ای که دارد تحلیل‌ها و پیش بینی‌هایی را انجام دهد طبیعی است که نسبت به افراد کم تجربه سود بیشتری ببرد و اینجا بی‌عدالتی صورت نگرفته است اما اگر فردی فقط به خاطر اینکه وصل به برخی از کانون‌های قدرت و مسئولین ناصالح است و اطلاعاتی را زودتر در اختیار او قرار می دهند و از این طریق سود ناعادلانه‌ای را به دست می‌آورد این تضییع حقوق دیگران است و حقوق کسانی را که آنجا وقت گذاشته و تلاش کرده‌اند تا به سود متعارفی برسند، ضایع و این حق را تملک می‌کنند.
وی در پاسخ به این سوال که از نگاه فقهی رانت به چه مواردی اطلاق می‌شود گفت: متاسفانه بحث رانت در متون اصلی و منابع اولیه فقهی ما وجود ندارد و از مسائل مستحدثه فقه الاقتصاد محسوب می‌شود و علی رغم آنکه این مسئله در سال‌های اخیر در کشورما و در اقتصاد جهانی بسیار مطرح بوده، متاخرین و معاصرین هم جز یکسری نوشته‌های محدود آنطور که باید و شاید به آن نپرداخته‌اند و ادبیات فقهی در این زمینه ضعیف است. از همین روست که استفاده کردن از رانت و اطلاعات اقتصادی اگر برخلاف قوانین نباشد و باعث تضییع حقوق دیگران و اکل مال به باطل محسوب نشود فی نفسه نمی‌توان آن را طبق فقه سنتی حرام دانست لذا ما باید مصادیق آن را استنباط و از منابع استخراج کنیم تا بتوانیم در این زمینه فقه شیعه را جلو ببریم.
حجت الاسلام رفیع پور با تاکید براینکه متاسفانه در قوانین و احکام فقهی به روزرسانی در این زمینه صورت نگرفته است اضافه کرد: این یک نیازجدی است که مسئولین بورس و کسانی که در مسائل اقتصادی فعالیت می کنند این قبیل مسائل را به صورت مصداقی و جزئی از آیات اعظام استفتاء و آن را به صورت یک اساسنامه منتشر کنند تا کم کم این بحث ها در حوزه، دانشگاه و جامعه راه خود را باز کند.
استاد حوزه علمیه در مورد عواقب و پیامدهای استفاده از رانت در اقتصاد یک کشور گفت: روشن است که باعث بی‌عدالتی و رشد قارچ گونه ثروت در میان بستگان مسئولین و افراد وابسته به کانون های قدرت می‌شود و اختلافات طبقاتی را تشدید می کند؛ از این رو آنهایی که دستی در قدرت دارند می‌توانند رشد فزاینده‌ای داشته باشند و عموم جامعه که وقت می‌گذارند، تلاش می‌کنند و هزینه می‌دهند تا بتوانند درآمدی داشته باشند از این در آمد محروم می شوند و این موجب افزایش نارضایتی ها در جامعه می شود. لذا به نظر من در این زمینه هم باید در فقه و هم در قانون و حقوق شفاف سازی شود و حد و مرزها کاملا مشخص باشد تا برای سوء استفاده از اطلاعات اقتصادی قوانین خوبی را تدوین و تنظیم کنیم.
وی به وظیفه مسئولین و نهادها در ارتباط با جلوگیری از رانت خواری اشاره کرد و گفت: اول آنکه ما باید از لحاظ فقهی و از لحاظ قانونی یک شفاف سازی روشنی داشته باشیم تا مسئولین وظیفه خود را بدانند؛ خیلی از اتفاقاتی که افتاده و می افتد براثر خلأ قانونی صورت می گیرد؛ یعنی ممکن است یک مسئول بگوید چون قانونی نداریم که این مسئله را جرم دانسته باشد من این اطلاعات را در اختیار برادرم، خواهرم، وابستگانم و نزدیکانم قرار می دهم و کار خلافی انجام نداده ام. بنابراین در درجه اول باید این بعد مسئله را تقویت کنیم و در درجه دوم خود مسئولین باید به صورت جدی و قاطع با رانت خواری مبارزه کنند؛ چون یکی از مهمترین علل فساد و بی عدالتی و تشدید اختلاف طبقاتی استفاده کردن از همین رانت‌هاست که متاسفانه در کشور ما از این حیث براساس آمار شرایط خوبی نداریم.
حجت الاسلام رفیع پور در پایان تصریح کرد: مسؤولی که خود رانت خواری می‌کند و سرمنشأ فساد است باید به شدت با او برخورد شود و امیدواریم که این استفتاء و این گفت‌وگو و امثال آن سبب شود تا در این زمینه یک توجه جدی صورت گیرد و فضا را بر افرادی که فاسد هستند تنگ کنیم. مهمترین دغدغه حکومتی اسلامی و کسانی که علاقه‌مند به مسائل شرعی هستند، باید پیاده کردن عدالت باشد. تردیدی نیست که گسترش پدیده رانت خواری آسیبی بسیار جدی به توسعه عدالت اجتماعی وارد می کند و با مقاصد و اهداف عالیه اسلامی در منافات کامل است. خدای متعال در قرآن کریم هدف از بعثت پیامبران و نازل کردن کتابهای آسمانی را برپایی عدالت توسط جامعه می داند و در آیه ۲۵ سوره مبارکه حدید می فرماید: «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط» (همانا ما پیمبران خود را با ادلّه و معجزات فرستادیم و با ایشان کتاب و میزان عدل نازل کردیم تا مردم به راستی و عدالت گرایند). بنابراین ما اگر بخواهیم در مسیر عدالت حرکت کنیم باید با رانت و رانت خواران بر اساس ضوابط و مقررات برخورد کنیم.
انتهای پیام/
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: رانت خواري احکام فقهی بی عدالتی اختلاف طبقاتی تضییع حقوق دیگران حجت الاسلام رانت خواری بی عدالتی رفیع پور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۷۲۳۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیت‌الله فاضل لنکرانی: «امید» در میان اساتید حوزه در حال از بین رفتن است/ تعداد شاگردان استادی که سالیانی 100 شاگرد داشت به 10 نفر رسیده! حدود 150 استاد در سال گذشته تدریس داشتند، اما در سال جاری تا 2 ماه از تدریس محروم بودند
آیت الله فاضل لنکرانی وضعیت اساتید در بدنه حوزه را نامطلوب توصیف و بیان کرد: حدود ۱۵۰ استاد در سال گذشته تدریس داشتند اما در سال جاری بعضا تا دو ماه از تدریس محروم بودند؛ استادی که سالیانی حدود ۱۰۰ شاگرد در درس خود داشته است، در سال جاری به ۱۰ نفر رسیده است در حالی که علمیت این استاد ثابت شده است. مراجع، رهبر انقلاب و مسئولین حوزه باید به این مسائل توجه کنند.
مراسم تجلیل از اساتید منتخب مرکز فقهی ائمه اطهار در سالن فقاهت این مرکز برگزار شد. آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در این مراسم اظهار داشت: لازم است از اساتید برجسته ای که با مجتمع آموزشی ائمه اطهار ارتباط داشته و برای تعلیم و تعلم طلاب زحمت می کشند تشکر کنم. هر چه زحمت بیشتری برای رشد علمی طلاب کشیده شود، نتیجه بیشتری خواهد داشت.
وی با بیان اینکه طلاب زحمتکشی در حوزه علمیه قم و مرکز فقهی ائمه اطهار مشغول به علم آموزی هستند، بیان داشت: همه دست به دست هم می دهند که مجموعه ائمه اطهار در ساحت های تهذیبی، علمی، پژوهشی و سیاسی در میدان حاضر باشد. مرکز آموزشی ائمه اطهار در میدان تفسیر، کلام و فقه حضور دارد و در این مسیر از اساتید صاحب فن استفاده می کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه مسائل مهم سیاسی مرتبط با نظام در مرکز فقهی ائمه اطهار به طور جدی دنبال می شود، بیان داشت: دانش آموختگان این مرکز در قوه قضائیه مشغول به کار شده و تأثیرگذار بودند و حتی در انتخابات خبرگان شرکت کردند؛ همچنین موضوعات مورد نیاز نظام در هیچ مؤسسه ای به اندازه مرکز ائمه اطهار مورد توجه قرار نگرفته است و این امور سبب افتخار ما است.
آیت الله فاضل لنکرانی هدف هر استاد را تربیت طلبه برای نشستن در همان کرسی و ارائه مباحث به آیندگان دانست و تصریح کرد: به دنبال این هستیم که طلاب سطح و خارج بتوانند به توانایی و مهارت تدریس برسند و بتوانند آموخته های خود را منتقل کنند؛ به برکت وجود اساتید برجسته، نسل هایی از اساتید در شرف تکوین در مجموعه آموزشی ائمه اطهار هستند که برای ما توفیق بزرگی است. هدف مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی تربیت افرادی بود که برای اسلام عَلَم بشوند.
وی در ادامه با بیان اینکه مرکز فقهی ائمه اطهار هیچ ارتباط مالی و تشکیلاتی با نهادهای دولتی نداشته، بیان داشت: بسیاری از کشورهای دنیا تشنه حضور یک روحانی قوی و صاحب معلومات هستند، تا محوری باشد که مردم دور آن جمع شوند و به آن پناه بیاورند. در اهداف این مرکز چنین مسأله ای وجود دارد زیرا همانطور که مشتاق خدمت به نظام اسلامی و مردم هستیم، حاضر به خدمت به حوزه علمیه نیز هستیم.
وی با تأکید بر اینکه امید در اساتید حوزه در حال از بین رفتن است، ادامه داد: در گذشته استاد در حوزه برای تدریس خود میدان داشت و تلاش می کرد که خودش و دیگران را از نظر علمی ارتقاء دهد اما امروز این مهم کمرنگ و نگران کننده شده است؛ بارها این مبحث تذکر داده شده است اما این صدا به جایی نمی رسد. اگر زمینه تقویت استاد در حوزه را از بین ببریم، حوزه دیگر ارزش ندارد. بقاء حوزه به این است که حداقل ۲۰درصد از دروس خارج تولید مبنا کنند.
وی وضعیت اساتید در بدنه حوزه را نامطلوب توصیف کرد و بیان داشت: حدود ۱۵۰ استاد در سال گذشته تدریس داشتند اما در سال جاری بعضا تا دو ماه از تدریس محروم بودند؛ استادی که سالیانی حدود ۱۰۰ شاگرد در درس خود داشته است، در سال جاری به ۱۰ نفر رسیده است در حالی که علمیت این استاد ثابت شده است. مراجع، رهبری و مسؤولین حوزه باید به این مسائل توجه کنند. اساتید باید از جهت معیشت تأمین شوند.
آیت الله فاضل لنکرانی با بیان اینکه برخی از تلاش های آیت الله اعرافی در تأمین معیشت اساتید به ثمر رسیده است، تأکید کرد: کار اصلی، رشد علمی استاد است اما در مواردی مشاهده شد که درس استاد تعطیل شده است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار با بیان اینکه لازم است برای آینده حوزه علمیه، بزرگانی در فقه و تفسیر تربیت کنیم، تأکید کرد: تلاش های زیادی در حال انجام است اما تداوم این نابسامانی چشم انداز امیدوارکننده ای برای آینده حوزه ایجاد نمی کند. نمی خواهیم زحمات را انکار کنیم اما لازم است از باب دلسوزی برخی مسائل مطرح شود.
آیت الله فاضل لنکرانی با قرائت آیه شریفه «وَفَوْقَ کُلِّ ذِی عِلْمٍ عَلِیمٌ» بیان داشت: بالاتر از هر صاحب علمی یک علیم وجود دارد و این انسان را ترغیب می کند که هر چه بیشتر سراغ علم و دانایی برود؛ شرافت علم به این است که حد معینی ندارد و اگر انسان تمام عمر خود را صرف علم آموزی کند، باز هم وقت کم می آورد.
گفتنی است در پایان این مراسم، از حضرات آیات و حجج اسلام آقایان نجفی یزدی به عنوان استاد منتخب خارج تخصصی، قائنی استاد منتخب خارج عمومی، نظری منفرد استاد منتخب تفسیر، شورگشتی و میری اساتید منتخب سطوح عالی، حسینی بادکوبه ای استاد منتخب تمهید خارج، محمد دشتی استاد منتخب تاریخ و سیدلطف الله جلالی استاد منتخب کلام تجلیل به عمل آمد.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند