ارزیابی اثربخشی مالیات بر خانههای خالی
تاریخ انتشار: ۵ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۰۹۶۱۲۶
خبرگزاری آریا - طرح حاضر یک طرح کوتاهمدت و برای پاسخگویی به شرایط خاص حال حاضر کشور تدوین شده که در صورت همراهی با مالیات بر عایدی سرمایه و در نظر گرفتن برخی ملاحظات میتواند تا حدی راهگشا باشد.
افزایش قیمت مسکن در کنار افزایش قیمت اجاره بها در ماههای اخیر سبب شد تا بار دیگر مجلس در فکر راهی برای مقابله با این معضل بیفتد و اقدام به بازنگری و تصویب طرح جدید مالیات بر خانههای خالی نماید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در اینکه باید دست سوداگران و دلالان را از بازار مسکن کوتاه کرد شکی نیست اما اینکه تمام این افزایش قیمتها از بابت احتکار و وجود خانههای خالی باشد امری قابل بحث است چرا که تجربه سایر بازارها نشان داده که ورود کالای به اصطلاح احتکار شده به آن بازار تنها یک هفته تا یک ماه بازار را متعادل کرده و دوباره پس از مدتی قیمتها رو به افزایش نهاده است. وضعیت اخیر بازار خورو شاید گواه این ادعا باشد که ورود خودروهای دپو شده در پارکینگها و برخی ممنوعیتها نیز نتوانست وضعیت این بازار را به تعادل برگرداند.
در بحث خانههای خالی نخستین موضوعی که به ذهن میرسد اینست که هدف این طرح چیست؟ به تعادل رسیدن بازار اجاره، یا خریدوفروش مسکن یا هر دو. اینکه بازار هدف، مشخص شود موضوع بسیار مهمی است که بتوانیم در آینده اثرات طرح را بررسی کنیم. از سوی دیگر، این موضوع را باید مطرح کنیم که اگر شما مالک یک واحد خالی بودید با تصویب این طرح چه واکنشی نشان میدادید؟ آیا تصمیم به فروش خانه خالی خود میگیرید؟ آیا اقدام به عرضه آن به بازار اجاره میکنید؟ و یا منتظر گذر زمان و دیدن اثرات و یا راههای فرار این طرح میمانید؟ در حالت اول بازار خرید مسکن با افزایش عرضه مواجه میشود و در حالت دوم بازار اجاره و البته در حالت سوم در کوتاهمدت تغییری رخ نمیدهد. اینکه یک مالک خانه چه تصمیمی میگیرد به عوامل متعددی ارتباط دارد از جمله به وضعیت اقتصادی و وضعیت بازار مسکن و سایر بازارها، یعنی اثرگذاری طرح با وجود تورم فزاینده کشور متفاوت از زمانی است که بازارها در آرامش هستند.
در این زمینه اجازه دهید برای روشنتر شدن موضوع مثالی بزنیم. فرض کنید سال گذشته خانهای در تهران یک میلیارد تومان ارزش داشت، بر اساس آمار بانک مرکزی از تیرماه سال گذشته تا پایان تیر امسال متوسط قیمت مسکن 56 درصد در شهر تهران افزایش داشته است یعنی این خانه احتمالا در حال حاضر افزایش قیمتی 560 میلیون تومانی را به خود اختصاص داده است و قیمت فعلی آن یک میلیارد و 560 میلیون تومان است. مالیات یک خانه خالی یک میلیارد تومانی در سال نخست حدود 55 میلیون تومان است. آیا یک مالک خانه خالی در شرایط تورمی حال حاضر کشور و با نگاهی به افزایش مداوم قیمتها از اواسط سال 1396 تا به امروز و نیز سود سالانه ملک خود حتی به رغم کسر مالیات در یکسال که بیش از 500 میلیون تومان عایدی داشته اقدام به عرضه خانه خود به بازار میکند و یا وقتی که بازار در ثبات باشد و افزایش قیمتهای سالانه ناچیز باشد؟ مسلم است که در بازار غیرتورمی و رکودی افراد بیشتری ترغیب میشوند که ملک خود را به بازار عرضه کنند تا در یک بازار تورمی. پس ممکن است طرح مصوب مجلس در شرایط تورمی حال حاضر جوابگوی بازار نباشد مگر آنکه مالیات بر عایدی مسکن را نیز در کنار آن به همراه داشته باشد تا از جدابیت بازار مسکن بکاهد.
همچنین باید در نظر داشت افزایش فعلی قیمت مسکن همانطور که بارها پیش از این اشاره شد از بابت افزایش قیمت دلار و بالا رفتن هزینه ساخت بوده است. این افزایش هزینه ساخت امکان کاهش قیمت را حتی با ورود خانههای خالی دشوار میکند. از سوی دیگر بازار مسکن به مانند سایر بازارهای طلا، سکه، ارز، سهام و خودرو به واسطه افزایش قیمت دلار و هجوم مردم برای خرید کالاهایی که آنان را در برابر تورم محافظت کنند با افزایش تقاضا روبرو بوده است. سوال اینست که آیا بازار مسکن بیش از سایر بازارها با افزایش قیمت روبرو بوده است؟ احتمالا نیازی به پاسخ نیست که رشد بازار سهام، طلا، سکه، دلار و حتی خودرو بیش از بازار مسکن یا همپای آن بوده است. تشویق برای خروج از یک بازار سبب رونق و شاید آشفتگی سایر بازاها میشود.
نکته بعدی آنکه اثر این قوانین بر ساخت و ساز مسکن بسیار مهم است. بخش ساختمان یکی از بخشهای مهم اقتصاد هر کشوری است که رونق آن به دلیل پیوندهای آن با سایر بخشهای اقتصاد اثرات قابل توجهی به همراه دارد و در صورت رکود این بخش بسیاری از بخشها و صنایع دیگر کشور نیز دچار رکود میشوند. آیا موضوع مالیات بر خانههای خالی میتواند انگیزه فعالیت در عرصه ساخت و ساز را کاهش دهد؟ احتمالا اگر شما مالک یک واحد کلنگی بودید که قصد داشتید خود یا به واسطه مشارکت ملک خود را واگذار کرده و چند واحد نوساز تحویل بگیرید اکنون با این طرح جدید مجلس شاید کمی صبر کنید تا اثرات آن بر بازار مشخص شود. این موضوع ممکن است روند ساخت را در آینده تحت تاثیر قرار دهد. همچنین باید در نظر داشت اگر زمانی به دلایلی افزایش تقاضا در مسکن ایجاد شود، عدم وجود خانههای خالی شوک شدیدتری بر قیمتها پدید میآید. این موضوع از این جهت مهم است که بازار مسکن پیش از سال 1396 که به دلیل افزایش قیمت دلار دچار افزایش قیمت شد در سالهای قبل تابع قیمت پلکانی داشت. یعنی در این سالها با افزایش قیمت شدید و سپس چندین سال با رکود مواجه بود. در نتیجه زمانی که بازار در سال افزایش قیمت قرارگیرد به دلیل عدم وجود خانههای خالی با افزایش قیمت بیشتری مواجه خواهد بود. بر اساس آمارها در حال حاضر نیز این افزایش قیمتها موجب هجوم برای ساخت نشده است که در سالهای آتی با انبوهی از واحدهای نوساز روبرو باشیم.
نکته دیگری که مطرح است این است که آمار خانههای خالی از کجا و چگونه استخراج شده است. پاسخ این است که این خانهها بر اساس آمارگیری و سرشماری سال 1395 و بر اساس خانههایی که پس از سه بار حضور مامور سرشماری کسی در آن حاضر نبوده استخراج شده است. این موضوع نشان میدهد هنوز سامانه قابل اتکا برای استخراج این موضوع عملیاتی نشده است که یکی از اهداف طراحان طرح نیز فعال شدن سامانه املاک و اسکان کشور است. پس مشخص است ما هنوز نمیتوانیم به ارقام اعلام شده خانههای خالی فعلی که آن را تا دو میلیون و ششصد هزار واحد برآورد کردهاند به طور دقیق استناد کنیم. با این حال بر اساس همین سرشماری اشاره شده که بسیاری از خانههای خالی در شهر تهران در مناطق بالای شهر یعنی مناطق یک، دو و سه قرار دارد. آیا حتی با ورود این خانههای خالی به بازار مشکل اقشار متوسط یا رو پایین کشور حل میشود؟ آیا اگر قیمت یک خانه 10 میلیاردی به هفت میلیارد کاهش پیدا کند یا اجاره یک واحد از ده میلیون تومان به هفت میلیون تومان کاهش یابد اقشار متوسط یا کم بضاعت میتوانند این خانهها را بخرند یا اجاره کنند؟ اثر این اتفاق چه زمانی به مناطق پایینتر شهر تهران سرایت میکند و آیا همان تاثیری را که در مناطق بالا داشته است به همان میزان بر مناطق پایین تاثیر میگذارد یا خیر؟ اینها سوالات مهمی است؛ چرا که پاسخ به این سوالات میتواند به ما بگوید که وضعیت دهکهای کمتر برخوردار از بابت این طرحها بهبود محسوسی را مییابد یا خیر. هر چند اشخاصی که چندین ملک در مناطق بالای شهر تهران دارند مطمئنا راههای فرار از طرحها و مالیاتها را بهتر از افراد دیگر میدانند.
در مجموع باید گفت طرح حاضر یک طرح کوتاه مدت و برای پاسخگویی به شرایط خاص حال حاضر کشور تدوین شده است که اثرات آن بر بازار در کوتاهمدت نیز نامشخص است. وجود این طرح به تنهایی و در بلندمدت ممکن است اثر نامطلوبی بر بازار ساخت و ساز مسکن برجای گذارد که لزوم بررسی کاملتر این طرح را طلب میکند.
منبع: ایبِنا
محمد گلشاهی (کارشناس اقتصادی)
-->
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: وجود خانه های خالی سایر بازارها میلیون تومان افزایش قیمت خانه ها بازار مسکن شهر تهران کوتاه مدت قیمت ها بر اساس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۰۹۶۱۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وضعیت بازار ملک در تهران / دلالان از بازار مسکن راضی نیستند!
به گزارش صدای ایران از ایسنا، فروردین امسال توقع مدنظر دلالان از بازار مسکن شهر تهران برآورده نشد. آنطور که واسطههای ملکی میگویند گروهی از متقاضیان سرمایهگذاری در بازار ملک که به شکل سنتی از نیمه دوم فروردین فعالیت خود را به منظور ارزیابی وضعیت این بازار آغاز میکنند با این برآورد که بازار مسکن در سال جاری ظرفیت رشد چندانی در مقایسه با بازارهای رقیب ندارد از خرید ملک منصرف شدند.
در حال حاضر تقاضای سرمایهگذاری در بازار مسکن کاهش محسوسی در مقایسه با سالهای گذشته دارد. با این حال به گفته مشاوران املاک، عدهای از بخر و بفروشها فایلهای زیر قیمت را در مناطق شمالی تهران خریداری و با سود بیش از نرخ تورم، آپارتمان مدنظر را فایل میکنند.
تقاضای مصرفی خرید مسکن نیز پس از رشدهایی که از اواخر سال ۱۳۹۶ آغاز شد و ادامه یافت به نوعی از بازار حذف شده است. با این اوصاف به نظر میرسد بازار ملک در اردیبهشت کمرونقتر از مدت مشابه سال گذشته باشد.
دلالان از بازار مسکن راضی نیستند!
فروردین سال گذشته تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی در پایتخت ۱۷۵۷ فقره بود. اردیبهشت نیز ۴۳۵۹ فقره خرید و فروش آپارتمان در تهران انجام شد. اسفند ۱۴۰۲ این تعداد ۶۱۷۹ فقره بود.
درخصوص قیمت نیز طبق اعلام بانک مرکزی، میانگین قیمت هر متر مربع مسکن شهر تهران در فروردین و اردیبهشت پارسال به ترتیب ۶۶.۴ میلیون و ۷۵.۳ میلیون تومان بود. این رقم تا پایان سال به ۸۱.۴ میلیون تومان رسید که در مقایسه با اسفند سال قبل از آن ۲۴.۸ درصد رشد یافت.
با توجه به تورم عمومی حدود ۴۰ درصد و رشد حدود ۲۴ درصدی قیمت مسکن در پایتخت ارزیابی کارشناسان و فعالان بازار مسکن این است که این بازار از ظرفیت لازم برای رشد برخوردار نیست.
یکی از مشاوران املاک فعال در منطقه ۱ تهران درخصوص وضعیت بازار ملک در اردیبهشت گفت: بازار مسکن بیمشتری است. با وجود آنکه در مناطق شمالی تهران بعضا میزان افزایش قیمت آپارتمان با نرخ دلار سنجیده میشود امسال میزان رشد آن به اندازه بازار ارز نبوده است. قیمتهای پیشنهادی تقریبا ۱۰ تا ۱۵ درصد نسبت به اسفند بالا رفته، اما خریدار وجود ندارد.
وی افزود: در منطقه ۱ میزان خرید و فروش، قیمت را تعیین نمیکند بلکه دلالان به منطقه قیمت میدهند. یک سری سرمایهگذار، واحدها را خریداری میکنند و اجاره هم نمیدهند. برای آنکه مالیات خانه خالی مشمولشان نشود مثل ماشین، آپارتمان را با سند وکالتی واگذار میکنند. بخر و بفروشها بین خودشان معامله میکنند ولی سند نمیزنند.
یکی از واسطههای ملکی در جنوب شرق تهران نیز گفت: با آمدن سال جدید، قیمت ملک مقداری تغییر کرد ولی تعداد مشتری تغییر چندانی نکرد. البته رکود به شدت پارسال نیست. در دفتر ما تقریبا هفتهای یک مبایعهنامه (خرید و فروش) امضا میشود، اما اینطور نیست که بگوییم بازار رونق گرفته است. نرخهای اعلامی مالکان هم ۱۰ تا ۱۵ درصد تغییر کرده ولی هنوز تثبیت نشده است.