به نقل از «صراط نیوز»

اثرات کم خونی بر عملکرد‌های مختلف بدن

تاریخ انتشار: ۱۲ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۱۶۱۷۴۲

صراط: رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز با اشاره به علایم کم خونی، اظهار کرد: رنگ پریدگی دائمی زبان، مخاط داخل پلک چشم و لب‌ها، کمرنگ شدن خطوط کف دست، احساس ضعف و خستگی زودرس، سیاهی رفتن چشم، بی تفاوتی، سرگیجه، سردرد، بی‌اشتهایی، حالت تهوع و خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست‌ها و پا‌ها از جمله علایم کم خونی هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا، فتح‌الله پورعلی، پرخاشگری، قاشقی شدن ناخن‌ها، ریزش موی سر و کاهش تمرکز در هنگام درس خواندن را از دیگر علایم کم خونی عنوان کرد و افزود: کم خونی در مراحل پیشرفته‌تر منجر به تنگی نفس همراه با تپش قلب و ورم قوزک پا می‌شود.

وی با اشاره به عوارض کم خونی، اظهار کرد: کم خونی فقر آهن با تأخیر رشد خفیف همراه است و درمان کم خونی موجب افزایش سرعت رشد می‌شود. تأخیر رشد در کودکان کم خون ممکن است به علت نقش کلی آهن در واکنش‌های حیاتی بدن، رابطه آن با سیستم ایمنی و یا تأثیر آن بر اشتها باشد.

وی متذکر شد: کمبود آهن اثرات نامطلوبی بر روی کارکرد مغز داشته و در تکامل و هماهنگی سیستم اعصاب حرکتی اختلال ایجاد کرده و موجب کاهش قدرت ادراک و یادگیری در کودکان سنین مدرسه می‌شود.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز، خاطرنشان کرد: ضریب هوشی کودکانی با کمبود آهن پنج تا ۱۰ امتیاز کمتر از حد طبیعی برآورده شده است، همچنین میزان ابتلا به بیماری‌های عفونی در این کودکان بیشتر است، چرا که سیستم ایمنی آنان قادر به مبارزه با عوامل بیماری‌زا نیست. مطالعات نشان داده است که دادن آهن به کودکان کم خون موجب کاهش ابتلا به بیماری‌های عفونی می‌شود.

وی بیان کرد: کمبود آهن، قدرت کار و کارایی را کاهش می‌دهد. کودکان و دانش آموزانی که دچار کم خونی فقر آهن هستند، همیشه احساس خستگی و ضعف می‌کنند. این افراد اغلب از ورزش و فعالیت‌های بدنی دوری می‌کنند و یا در هنگام ورزش خیلی زود خسته می‌شوند.

وی افزود: تغییرات رفتاری در این افراد به صورت بی‌حوصلگی و بی‌تفاوتی و افزایش اختلالات رفتاری مشاهده می‌شود. کم خونی فقر آهن به علت تأثیر بر قدرت یادگیری و کاهش آن باعث افت تحصیلی دانش آموزان می‌شود.

پورعلی متذکر شد: کم خونی فقر آهن به دلیل کاهش ظرفیت کاری و قدرت تولید پیامد‌های نامطلوب بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی به دنبال دارد.

وی، مصرف ناکافی مواد غذایی آهن دار را از علل کم خونی عنوان کرد و گفت: مصرف کم انواع گوشت، به ویژه گوشت قرمز آهن قابل جذب دارد، مهم‌ترین و شایع‌ترین علل بروز کمبود آهن است. مصرف ناکافی مواد غذایی حاوی ویتامین C نیز احتمال بروز کمبود آهن را افزایش می‌دهد.

وی اضافه کرد: ویتامین C به طور طبیعی در میوه‌ها و سبزی‌های تازه و خام وجود دارد، کمبود دریافت این ویتامین، موجب کاهش جذب آهن غذا و در نتیجه کمبود آهن میشود.

پورعلی، عادات و رفتار‌های غذایی نادرست دوران مدرسه و بلوغ، خونریزی‌های شدید عادت ماهانه در دختران نوجوان، هیجان‌های عصبی و تغییرات خلق و خو در دوران بلوغ، مصرف چای همراه با غذا و یا بلافاصله پس از صرف غذا و مشکلات دندانی ناشی از مصرف بی رویه شکلات و شیرینی را از جمله علل کاهش دریافت مواد مغذی از جمله آهن و کم خونی ناشی از فقر آهن عنوان کرد.

رئیس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز، مکمل یاری یا آهن یاری، آموزش تغذیه، غنی سازی و کنترل بیماری‌های عفونی و انگلی را از راه‌های پیشگیری و کنترل کم خونی برای فائق آمدن بر مشکلات ناشی از آن برشمرد.

وی با اشاره به عوارض مصرف آهن خوراکی، گفت: این نوع آهن ممکن است در بعضی افراد اختلالات گوارشی مانند ناراحتی معده، تهوع، استفراغ، یبوست و یا اسهال ایجاد کند. شدت عوارض ارتباط مستقیمی با میزان آهن مصرفی داشته و هر چه مقدار مصرف بیشتر باشد، عوارض جانبی آن بیشتر می‌شود.

وی بیان کرد: در موارد عدم تحمل جهاز هاضمه، باید مصرف قرص آهن در مقدار کم شروع شده و سپس به تدریج افزایش یابد تا میزان آن به حد لازم برسد و بخوبی تحمل شود. مصرف قرص آهن با معده خالی ممکن است عوارض جانبی آن را افزایش دهد، بنابراین بهتر است ترکیبات آهن بعد از غذا مصرف شوند.

وی تاکید کرد: ادامه درمان و استفاده از آهن نباید به دلیل عوارض جانبی قطع شود، چرا که این عوارض موقتی بوده و معمولا پس از چند روز بهبود می‌یابند. برای کاهش عوارض، قرص آهن را بعد از غذا و یا شب قبل از خواب مصرف کنید.

پورعلی با اشاره به آموزش روش درست تغذیه و ایجاد تنوع غذایی، اظهار کرد: یکی از مهمترین اقدامات برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن آموزش تغذیه به منظور ایجاد تعادل و تنوع در برنامه غذایی، اصلاح رفتار‌های غذایی و افزایش دریافت ریز مغذی‌ها از رژیم غذایی روزانه است.

وی گفت: اساس آموزش تغذیه برای پیشگیری از کم خونی فقر آهن بر این اصل استوار است که در وعده‌های غذایی، افزایش دهنده‌های جذب آهن و همچنین آهن منابع حیوانی مصرف شود و یا اینکه از مصرف کاهش دهنده‌های جذب آهن مانند چای همراه با غذا و یا بلافاصله پس از غذا خودداری شود.

وی متذکر شد: در برنامه غذایی روزانه ما دو نوع آهن وجود دارد، نوع اول، آهن هِم است که در گوشت قرمز، مرغ، ماهی و جگر وجود دارد و از قابلیت جذب بالایی برخوردار بوده و به میزان ۲۰ الی ۳۰ درصد جذب می‌شود.

پور علی خاطرنشان کرد: نوع دوم نیز آهن غیر هِم است که در غذا‌های گیاهی مانند غلات، حبوبات، سبزیجات، مغز‌ها (پسته، بادام، گردو، فندق) و انواع خشکبار وجود داشته و از قابلیت جذب کمتری برخوردار است و به میزان سه الی هشت درصد جذب شده و جذب آن به وجود عوامل کاهش دهنده مانند فیتات‌ها و تانن‌ها و افزایش دهنده جذب آهن مانند ویتامین C که درسبزی‌ها و میوه‌های تازه و خام موجود است، بستگی دارد.

منبع: صراط نیوز

کلیدواژه: کم خونی علائم کم خونی حالت تهوع تنگی نفس صراط کم خونی فقر آهن کمبود آهن جذب آهن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.seratnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صراط نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۱۶۱۷۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عوارض مصرف بیش از اندازه برنج سفید

آفتاب‌‌نیوز :

برنج سفید از مواد غذایی محبوب مردم قاره آسیا است به طوری که مردم این قاره ۹۰ درصد برنج دنیا را مصرف می‌کنند. در ایران نیز استفاده از این برنج متداول بوده و جزو پر مصرف‌ترین مواد غذایی است.

برنج سفید منبع متراکم کربوهیدرات‌ها است و گلایسمی بالایی دارد بنابراین پس از خوردن آن قند خون افزایش می‌یابد. این ماده غذایی فاقد پروتئین و دارای چربی اندکی است. اگر علاقمند به خوردن برنج هستید و هر روز از این غذای خوشمزه استفاده می‌کنید، بهتر است با عوارضی که استفاده زیاد از برنج سفید برای شما ایجاد می‌کند، در این بخش آشنا شوید.

عوارض مصرف زیاد برنج سفید

چربی شکم

مطالعات بر روی افرادی که خیلی کم از کربوهیدرات تصفیه شده مثل برنج سفید استفاده می‌کنند، نشان داد این افراد چربی شکمشان کمتر از آن‌هایی است که بیشتر از کربوهیدرات‌های تصفیه شده استفاده می‌کنند بنابراین افرادی که بیش از حد از برنج استفاده می‌کنند، به چاقی شکمی مبتلا خواهند شد.

در صورتی که شما بدون تحرک باشید، پس از خوردن برنج گلوکز وارد سلول‌های عضله می‌شوند تا به صورت چربی ذخیره شوند. خوردن برنج بعد از تمرین و ورزشی سخت که بدن گلوکز کمی دارد، سبب افزایش ذخیره گلوکز در عضلات که به آن گلیکوژن می‌گویند، کمک می‌کند.

برای جلوگیری از چاقی شکمی به جای برنج سفید و کربوهیدرات‌های تصفیه شده، برنج قهوه‌ای و غلات سبوس‌دار استفاده نمایید.

افزایش قند خون

پس از خوردن برنج قند خون افزایش می‌یابد و انسولین از پانکراس ترشح می‌شود. انسولین، ذخیره گلوکز و همچنین اندوخته چربی را بیشتر می‌کند. خوردن مقدار زیاد برنج سفید منجر به افزایش ریسک دیابت نوع دوم می‌شود.

میزان قند خون پس از خوردن برنج قهوه‌ای، به اندازه برنج سفید، افزایش نمی‌یابد. بعد از خوردن برنج قهوه‌ای، انسولین کمتری برای ترشح شدن لازم است.

سندرم متابولیک

خوردن زیاد برنج سفید باعث افزایش ریسک سندرم متابولیک می‌شود. چاقی شکمی، میزان بالای تری گلیسیرید، کم بودن کلسترول خوب یا HDL، فشار خون بالا و بالا بودن قند خون ناشتا از دیگر عوامل ایجاد کننده سندرم متابولیک هستند.

ابتلا به چربی خون و فشار خون

افرادی که در برنامه غذایی خود برنج فراوانی جای داده‌اند و بیشتر از بقیه برنج سفید می‌خورند، فشار خون و تری گلیسیرید بالایی از دیگر افراد دارند.

اختلالات عصبی

خوردن زیاد برنج سفید اختلالات عصبی بوجود می‌آورد به خاطر همین بهتر است که مقداری شلتوک برنج را داخل یک پارچه ریخته در برنج قرار دهید که همراه آن پخته شود.

معایب خوردن برنج در دوران بارداری

مصرف بیش از حد برنج در دوران بارداری سبب بالا رفتن وزن خانم باردار می‌شود.

برنج سفید دارای شاخص گلیسمی بالایی است بنابراین سبب ابتلای خانم باردار به دیابت بارداری می‌شود.

برنج دارای مقدار قابل توجهی از آرسنیک است که مصرف بیش از حد برنج ممکن است منجر به مرگ زودرس یا تولد زود هنگام جنین شود.

طبع برنج

طبع برنج سرد و خشک است و مصلح آن زعفران، شوید، زیره سیاه و خیساندن در آب نمک می‌باشد.

مضرات خوردن برنج نپخته

برنج نپخته حاوی تخم باکتری‌هایی است که می‌توانند باعث مسمومیت غذایی شوند. این باکتری‌ها سمومی تولید خواهند کرد که موجب اسهال یا استفراغ می‌شوند.

مضرات برنج تاریخ مصرف گذشته

تاریخ بهترین زمان مصرف آن دو سال بعد از شالیکوبی است. از مهمترین علایم برنج‌های تاریخ مصرف گذشته تغییر رنگ مایل به قهوه‌ای، شکننده بودن برنج‌ها، کپک زدگی، کرم زدگی، رطوبت و تغییر طعم است.

اگر تاریخ مصرف بهینه برنج گذشت، آن را تست کنیم و اگر این برنج‌ها از نظر سلامت تائید نشدند باید خوراک دام شده و مورد مصرف صنعتی قرار گیرند یا اینکه به طور کل معدوم و به کود زیستی تبدیل شوند.

علت سالم ماندن مردم آسیای شرقی با وجود خوردن برنج فراوان

مردم آسیای شرقی با وجود مصرف برنج دچار چاقی و مضرات مصرف بیش از حد برنج نمی‌شوند، زیرا:.

زیرا به محض احساس سیری از خوردن دست می‌کشند.

تحرک زیادی دارند و اوقات خود را به استراحت تلف نمی‌کنند.

در یک رژیم آسیایی میوه جات، سبزی جات، چای سبز و... از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.

برای در امان ماندن از مضرات مصرف زیاد برنج، چقدر برنج بخوریم؟

یک ظرف کوچک برنج در کنار یک وعده غذایی سالم که حاوی مقدار متعادلی پروتئین و چربی است، بخورید.

اگر به خوردن برنج علاقمند هستید حتما از نوع دیگر آن یعنی برنج قهوه‌ای استفاده نمایید.

برنجی که می‌خورید باید از نوع سالم‌ترین منبع برنج باشد، زیرا بعضی از انواع برنج، بیشتر از حد مجاز آرسنیک دارند.

سبک زندگی فعال داشته باشید و ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید.

از خوردن بیش از حد برنج سفید بپرهیزید.

فقط به جای خوردن برنج سفید از انواع گوناگون و متنوع غلات سبوس‌دار استفاده کنید.

افرادی که نباید از برنج سفید استفاده کنند

افراد دچار چاقی بیش از حد بهتر است به جای برنج سفید از غلات سبوس دار استفاده نمایند.

افراد دچار دیابت از مقدار کمتری برنج استفاده کنند تا قند خونشان بالا نرود.

افرادی که یبوست دارند باید برنج کمتر بخورند.

برنج کته یا آبکش، کدام بهتر است؟

برای پاسخ به این سوال چندین واقعیت را از زبان متخصصان تغذیه برایتان عنوان می‌کنیم تا به جواب مورد نظر خود برسید:

هر قدر برنج بیشتر به صورت کته طبخ شود و کمتر آبکش شود، ارزش غذایی موجود در آن بیشتر خواهد بود.
‌
می‌دانید که حرارت باعث جذب املاح موجود در مواد غذایی شده و به دلیل انکه برنج آبکش در معرض حرارت بیشتری قرار می‌گیرد، پس جذب قند آن بیشتر بوده و انتخاب مناسبی برای افراد دیابتی به شمار نمی‌آید.

زمانیکه برنج به صورت کته طبخ می‌شود، ویتامین‌های موجود در آن طی مراحل پخت حفظ شده و به همین دلیل ارزش غذایی بیشتری دارد.

منبع: سایت نمناک