اراده‌ای برای ترویج فرزندآوری در رسانه ملی وجود ندارد/ بجای نشان دادن واقعیت جامعه زندگی‌های تجملاتی را به تصویر می‌کشند
تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۱۸۴۷۰۲
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز؛ تلویزیون همچنان یک رقیب قدرتمند در عرصه رسانه است که نمی‌توان و نباید اثرگذاری آن را نادیده گرفت اما چند سالی است که در کشور شاهد عقب ماندن رسانه ملی از کشورهای دیگر هستیم که این موضوع موجب تغییرات فرهنگی جدی به خصوص در سبک زندگی مردم شده است.
یکی از این تغییرات مسئله فرزندآوری است که این روزها کاهش شدید نرخ رشد جمعیت کشور را با بحرانی روبه‌رو کرده که گذر از آن هماهنگی تمام دستگاه‌های اجرایی، نظارتی و تبلیغاتی کشور را می‌طلبد و صدا و سیما یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را داراست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در این زمینه در گفت‌وگویی با نیره قوی استاد دانشگاه تهران و معاون امور بانوان بسیج اساتید در دانشگاه های کشور پرداخته‌ایم. نیره قوی در این گفت‌وگو ضمن آسیب‌شناسی برنامه‌های صدا و سیما در حوزه خانواده و فرزندآوری به ارائه راهکار در این زمینه پرداخت. متن کامل گفت‌وگو به شرح زیر است:
چرا نقش رسانه‌ملی در موضوع فرزندآوری مهم است؟
رسانه ملی برخلاف تمام رسانه‌های نوشتاری از جمله نشریات، کتب و مقالات علمی و پژوهشی که با وجود تأثیرگذاری، مخاطب عام نداشته و قشر خاصی را به عنوان مخاطب دربرمی‌گیرند، دارای مخاطب عام بوده و کمیت مخاطب این رسانه همانندی ندارد. این تفاوت در مقایسه با سینما و تئاتر نیز مشهود است.
از طرف دیگر به نسبت بالا بودن تعداد مخاطب میزان تأثیرگذاری بیشتری دارد و می‌توان دامنه وسیعی از تأثیرگذاری را برایش به تصویر کشید.
همچنین رسانه ملی می‌تواند جهت فکری مخاطب را از مثبت و به منفی و از منفی به مثبت تغییر داده و حتی در موضوعات مختلف بینش‌ها، گرایش‌ها، کنش‌ها، سلیقه‌ها و علایق را عوض کند.
به همین دلیل نقش رسانه ملی در افزایش یا کاهش نرخ فرزندآوری بی‌بدیل است و وظیفه اصلی او علاوه بر تهیه و تدوین برنامه‌های مختلف و اطلاع‌رسانی، به صدا در آوردن زنگ خطر کاهش نرخ رشد جمعیت است.
کاهش نرخ رشد جمعیت چه مشکلاتی را در پی خواهد داشت؟
در سال‌های 90 تا 91 مسئولان باتوجه به وضعیت پیش‌روی کشور و خطراتی که کشور را تهدید می‌کرد سیاست‌های کاهش جمعیت که از سال‌ها قبل با شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» آغاز شده بود را کنار گذاشتند.
کاهش نرخ رشد جمعیت آسیب‌ها و تبعات جبران‌ناپذیری برای کشور به دنبال داشته است و در دهه‌های گذشته نرخ باروری از نرخ متعادل نیز کمتر شده و این روند نزولی همچنان ادامه دارد. یکی از تبعات کاهش نرخ رشد جمعیت سالخوردگی و پیری جمعیت است و پیش‌بینی می‌شود با روند فعلی، در سه تا چهار دهه آینده نیمی از جمعیت کشور پیر باشد.
همچنین یکی از مؤلفه‌های مهم تثبیت هویت و امنیت یک کشور، جمعیت آن است. در صورتی‌که نرخ باروری یک کشور پایین‌تر از حد متعادل بوده و پیری جمعیت را در پیش رو خود داشته باشد آسیب‌های جبران ناپذیری به آن وارد خواهد شد.
صدا وسیما می‌تواند چه نقشی در عبور از بحران جمعیت ایفا کند؟
این موضوع باید در تمام برنامه‌های صدا و سیما از جمله فیلم، مستند، مصاحبههای علمی و نشست‌های علمی انعکاس پیدا کرده و افزایش نرخ رشد جمعیت را به دغدغه‌ای برای تمام جامعه به ویژه دانشگاهیان تبدیل کند تا بتوان برای حل معضل جمعیت راهکاری پیدا کرد.
در دهه‌های گذشته تبلیغات بسیار وسیعی برای داشتن فرزند کمتر صورت گرفته بود؛ از جمله اختصاص دادن دو واحد درسی برای جوانان تحت عنوان تنظیم خانواده که در آن بر نداشتن فرزند یا داشتن فرزند کمتر تأکید می‌شد. این اقدامات شاید برای مقطع کوتاهی مناسب بوده اما در حال حاضر باید این رویکرد به طور جدی و همه‌جانبه تغییر کند و صدا و سیما می‌تواند نقشی کلیدی در چالش‌زدایی و مقابله با این بحران ایفا کند.
در حال حاضر در حوزه‌های مختلف مانند تک‌فرزندی، زیست مجردی، بالا رفتن سن ازدواج و فرزندآوری داریم که تمامشان خلاف آموزه‌های دینیمان است. برای مثال در قرآن کریم در سوره نور آمده است «و انکح الایاما». این آیه تنها جوانان را مورد خطاب قرار نمی‌دهد که «ازدواج کنید»، بلکه فرموده است «به ازدواج درآورید». این وظیفه صدا و سیماست تا به مسئولان یادآوری کند با ایجاد قوانین، ضوابط، راهکارهای تشویقی و راهکارهایی که در جوانان برای ازدواج و فرزندآوری ایجاد نشاط و شوق کند، جوانان را به ازدواج ترغیب کنند.
بیان آسیب‌های تک‌فرزندی از جمله مسائلی است که صدا و سیما می‌تواند به راحتی آن را به تصویر کشیده و برنامه‌های متنوعی در قالب‌های مختلف برای عبور از این بحران و صعودی شدن نرخ باروری تولید کند.
باید براساس مفاد اسناد بالادستی و مصوباتی که شورای عالی انقلاب فرهنگی دارد مانند نقشه مهندسی فرهنگی کشور و سیاست‌های جمعیتی، طرحی جامع برای صدا و سیما تولید و اجرا شود تا برنامه‌های آموزشی و پژوهشی، برنامه‌های مستند، اطلاع‌رسانی، نمایشی و تبلیغی در شبکه‌های ملی و استانی براساس آن ساخته شوند.
در حال حاضر برخی استان‌های کشور مستعد افزایش جمعیت هستند که این مسئله متناسب با شرایط و امکانات هر استاد متفاوت است و صدا و سیما می‌تواند به راحتی افزایش جمعیت را در این استان‌ها تبلیغ کند.
در حال حاضر می‌بینیم که برخی برنامه‌های صدا وسیما مانند عصر جدید، خندوانه و دورهمی به خوبی توانسته مخاطب عام و خاص را در کنار هم جمع کند. این نشان می‌دهد اگر رسانه ملی اراده داشته باشد می‌تواند در حوزه رشد جمعیت اقدامات قابل توجهی انجام دهد.
چگونه می‌توان تمام ارکان رسانه ملی را برای مقابله با کاهش نرخ باروری بسیج کرد؟
البته برای تحقق این امر لازم است مسئولان رده بالا و مدیریتی رسانه ملی، ذهن کارگردانان، برنامه‌سازها و هنرمندان را متوجه خطر کاهش جمعیت و لزوم افزایش نرخ باروری کرده و این موضوع برایشان اهمیت پیدا کند.
پس از آنکه ذهن‌ها به سمت این موضوع متمایل شد می‌توان با ایجاد شناخت و اقناع ذهنی، شرایط ساخت برنامه‌های مناسب برای اثرگذاری عمومی را فراهم کرد.
برنامه‌ها باید چگونه باشد؟
مسئله بعدی این است که به نظر من نباید در برنامه‌ها شخصیت‌ها را آورده تا درباره نرخ رشد جمعیت و لزوم بالارفتن آن صحبت کنند زیرا روش‌های مستقیم خیلی کارآمد نیست.
برای بالا بردن اثرگذاری باید از روش‌های غیرمستقیم، جذاب و نوآورانه در قالب‌های تصویری مختلف از جمله مستند، تبلیغ و سریال استفاد شود و بارها دیده شده برنامه‌هایی که از روش‌های غیرمستقیم بهره گرفته‌ند تا حد زیادی موفق هستند. همچنین استفاده از تجارب کشورهای دیگر و بیان کردن آسیب‌ها و چالش‌ها به صورت غیرمستقیم می‌تواند یکی از محتواهای مفید باشد.
در برنامه‌ها باید به چه موضوعاتی پرداخته شود؟
این برنامه‌ها نباید تنها به موضوع فرزندآوری محدود شود بلکه باید به مسائل مختلفی از جمله ارزش و اهمیت ازدواج، تشکیل و حفظ خانواده، تحکیم و تعالی خانواده و پس از آن فرزندآوری بپردازند زیرا یک خانواده متعادل و متعالی شایسته است که فرزندانی تحویل جامعه دهد که برای آینده کشور مفید واقع شوند.
برنامه‌های فعلی صدا و سیما چه اشکالاتی دارد؟
یکی از راهکارهای بسیار خوب تعریف کردن الگو است. برای مثال در فیلم‌ها نشاط یک خانواده دارای فرزند زیاد و دلمردگی یک خانواده بدون فرزند یا کم‌فرزند نشان داده شود. اگر کارگردانان و هنرمندان اراده انجام این کار را داشته باشند می‌توانند به زیبایی این خانواده‌ها را به تصویر بکشند.
در حال حاضر بیشتر خانواده‌های هسته‌ای به تصویر کشیده می‌شوند. در گذشته بیشتر خانواده‌ها توده‌ای بودند و عموی، دایی، خاله، خواهرها و برادرها در کنار هم زندگی می‌کردند و علاوه بر شیرینی با هم بودن کودکان در همان محیط جامعه‌پذیر شده و مقابله با مشکلات را یاد می‌گرفتند.
اما الآن در اکثر فیلم‌ها اگر مادربزرگ یا پدربزرگی هست یا خیلی زود از فیلم حذف شده و می‌میرند یا مشکلات بسیار زیادی دارند و نوه‌ها تنها باید به حل مسائل و بدبختی‌های آنها برسند. دیگر آن زیبایی‌های رفت و آمدها و آموختن از بزرگترها به تصویر کشده نمی‌شود.
یک نکته بسیار مهم این است که در حال حاضر زندگی تجملاتی در صدا و سیما تبلیغ می‌شود و در برخی فیلم‌ها زمانی که عروس و داماد ازدواج می‌کنند بلافاصله پدر و مادر کلید آپارتمان را به آنها می‌دهند و زوج بدون هیچ دردسری وارد زندگی می‌شوند. این الگوی مناسبی برای جوان‌های ما که باید با واقعیت‌های امروز جامعه زندگی کنند نیست.
صدا و سیما باید وضعیت اشتغال، وضعیت اقتصادی، وضعیت تحصیل و همچنین وضعیت ازدواج جوانان را مدنظر قرار داده و از به تصویر کشدن زندگی‌های تجملاتی که از جوانان از همان روز نخست همه چیز در اختیار داشته و در رفاه کامل قرار دارند یا زندگی‌های اشرافی که همه در سنین بالا ازدواج کرده و حتی پس از تصمیم گرفتن و گذاشتن قرار ازدواج خانواده را در جریان قرار می‌دهند پرهیز کند.
همه این مسائل پیامدهای منفی دارد و به نظر من باید در قالب نشست‌های تخصصی که به بررسی آن و ارائه راهکار پرداخت و با کمک روانشناسان، جامعه شناسان و اساتید آشنا به ارزش‌ها و معارف دینی و اسناد بالادستی نظام به برنامه‌سازی پرداخت تا صدا و سیما بتواند اثرگذاری لازم بر جامعه برای عبور از این بحران را داشته باشد.
ساختن برنامه‌های خشک و دادن آمار و اعلام کردن معایب نداشتن فرزند به تنهایی نه تنها مفید نخواهد بود بلکه ممکن است نتیجه عکس بدهد اما با برنامه‌ریزی صحیح و ارائه راهکارهای عملی می‌توان از این بحران عبور کرد.
انتهای پیام/
368 / 320 نیره قوی صدا و سیما فرزندآوری رسانه ملیمنبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: صدا و سیما فرزندآوری رسانه ملی کاهش نرخ رشد جمعیت حال حاضر نرخ باروری صدا و سیما رسانه ملی برنامه ها آسیب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۱۸۴۷۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقش ماماها در جوانی جمعیت و فرزندآوری کلیدی است
ایسنا/کرمان رئیس دانشگاه علوم پزشکی جیرفت بر نقش تاثیرگذار ماماها در جوانی جمعیت و فرزندآوری تاکید کرد و کارشناسان علوم آزمایشگاهی را دیده‌بانان حوزه سلامت دانست.
دکترعلی اصغر خیرخواه امروز، ۱۰ اردیبهشت ماه در آیین گرامیداشت روز ماما و علوم آزمایشگاهی گفت: ارائه خدمات سلامت با همکاری واحدهای مختلف محقق می‌شود و در این جهت تلاش مجموعه بهداشت و درمان بر کسی پوشیده نیست و گرامیداشت این روز بهانه‌ای برای تجلیل و ستایش از زحمات ماماها و کادر علوم آزمایشگاهی است.
وی افزود: این نخستین جلسه رسمی تقدیر و تشکر از کادر حوزه علوم آزمایشگاهی بعد از کرونا است و شاید خدمات این حوزه کمتر دیده شود ولی نقش بسیار موثر و اساسی در حوزه سلامت و درمان بیماران دارند که می‌توان گفت دیده‌بانان حوزه سلامت هستند.
خیرخواه در ادامه با اشاره به اهمیت نقش ماماها در حوزه سلامت اظهار کرد: ماماها نقش کلیدی در حوزه جوانی جمعیت و فرزندآوری دارند و با کمک‌هایی که به مادران و زنان باردار کردند، سلامت جامعه را ارتقا بخشیدند و دغدغه‌های آنها در این زمینه داشتند، جای تقدیر دارد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی جیرفت با اشاره به اقدامات انجام شده در بحث جوانی جمعیت جنوب کرمان افزود: در این راستا افزایش تخت‌های NICU مراکز درمانی را داریم و شاهد راه‌اندازی یکی از بزرگترین پروژه‌های جنوب کرمان خواهیم بود.
وی با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته در راستای تحقق مطالبات در روزهای آینده گفت: مجموعه دانشگاه در تمام معاونت‌ها تلاش صادقانه‌ای در ارتقا و توسعه خدمات سلامت دارند که جای خرسندی است.
به گزارش ایسنا، در این آیین از ماماهای نمونه کشوری و دانشگاه علوم پزشکی جیرفت و کارشناسان نمونه علوم آزمایشگاهی دانشگاه تقدیر شد.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است