به نقل از «مهر»

دلایل بنیادین سقوط شاخص بورس/سه رویکرداصلاحی که دولت بایداتخاذکند

تاریخ انتشار: ۱۸ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۲۱۷۸۹۱

به گزارش خبرنگار مهر، چهار اقتصاددان در گزارشی با اشاره به دلایل بنیادین سقوط شاخص بورس، ضمن پرهیز دادن دولت از انجام سه مدل مداخله اشتباه در بازار سهام، خواستار اتخاذ سه رویکرد اصلاحی از سوی دولت شدند.

متن کامل گزارش که به امضای علی مدنی‌زاده، امیر کرمانی، علی مروی و سید محمد صادق الحسینی رسیده است به این شرح است:

شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تا ۱۲ شهریور ۲۱۸ درصد رشد داشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در بازه ۱۰ ساله هم رشد شاخص کل ۸۷۰۰ درصد بوده است که نشان از یک بازدهی بالا در این بازار دارد. حتی رشد دلاری این بازار در ۱۰ سال اخیر ۲۱۵ درصد بوده در حالی که در همین دوره (تا ۱۲ شهریور ۹۹) رشد دلاری بازارهای جایگزین مثل مسکن منفی ۱۱ درصد و بازار طلای جهانی با همه فراز و نشیب آن تنها مثبت ۵۵ درصد بوده است! (نمودار شماره ۱)

نمودار شماره ۱

چه عواملی موجب رشد بالای بازار سهام شد؟

عوامل متعددی در این رشد سریع مطرح هستند اما به اختصار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رشد حجم نقدینگی که در این مقطع عمدتاً از ناحیه کسری بودجه ایجاد شده بود همیشه موتور بازارهای دارایی در اقتصاد ایران بوده و هست. این رشد در کنار نرخ بهره حقیقی بسیار منفی (نرخ سود منهای تورم) در سالهای ۹۷ و ۹۸ و ۹۹ که در نمودار شماره ۲ می‌بینید و در اقتصاد ایران کم نظیر بوده یکی از مهمترین دلایل ایجاد حباب در بازار دارایی‌ها محسوب می‌شود.

نمودار شماره دو

از دیگر سو اقدامات درست برای محدود کردن تراکنش‌های بانکی (در قالب برنامه‌های مبارزه با پولشویی و فراتر از آن) هم جلوی بسیاری از اقدامات سفته بازانه در سایر بازارها خصوصاً بازار ارز را گرفت و بخش عمده‌ای از تقاضای سفته بازانه ناشی از دو عامل بالا را به بازار بورس منتقل کرد.

اما ایرادات ساختاری این بازار نظیر درصد شناوری پایین و به اصطلاح کمبود دارایی (asset shortage) در بازار بورس سبب شد این حجم تقاضا با عرضه‌ای محدود روبرو شود. در کنار این، وجود مقررات بیش از حد در بورس (over regulated) نظیر دامنه نوسان ۵ درصد و حجم مبنا و … و نیز عدم واکنش به موقع ارکان تنظیم‌گر بازار سبب شد تا با تشدید ۳ عامل بالا بزرگترین دور خودفزاینده مثبت در دهه‌های اخیر اقتصاد ایران برای بیش از ۸ ماه در سالهای ۹۸ و ۹۹ در بورس تهران شکل بگیرد.

از طرف دیگر، ارزش‌گذاری پایین تاریخی بورس در دهه‌های گذشته در ایران نیز می‌تواند یکی از عوامل رشد اخیر باشد. اما نکته اصلی آن است که تنها زمانی می‌توان به میزان اهمیت این عامل پی برد که نرخ بهره حقیقی بیش از حد منفی نباشد و مشکل محدودیت شدید عرضه دارایی‌ها نیز از بین برود. اتفاقاً این فرآیند اصلاح بازار است که می‌تواند به سرمایه‌گذاران بنیادی فرصت تفکیک سهام شرکت‌های ارزنده از سهام‌های غیر ارزنده و در نتیجه اصلاح قیمت‌های نسبی را بدهد. این امر قطعاً بیشترین کمک را نیز به رشد پایدار و بلندمدت بازار سهام می‌کند و هر گونه اخلال در این فرآیند اصلاح قیمت‌های نسبی شرکت‌های بورسی، تنها به رشد بلند مدت بازار سهام آسیب وارد می‌کند.

در این دوره هشدارهای متعدد نسبت به افزایش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بازار سهام و احتمال کاهش جدی شاخص داده شد. از جمله این هشدارها نامه ۲۵ پژوهشگر مالی و اقتصادی بود.(متن کامل نامه)

حالا چه نباید کرد؟

۱- ابعاد بورس ما در حال حاضر بسیار بزرگ‌تر از آن است که در صورتی که قیمت تعادلی سهام شرکت‌ها از قیمت فعلی آن‌ها کمتر باشد بتوان با حمایت‌های دستوری و مقطعی برخی بازیگران حقوقی از افت بیشتر آن جلوگیری کرد. مثلاً اگر در شرایطی که بازار حدس می‌زند قیمت تعادلی کمتر از قیمت‌های موجود است با اجبار شرکت‌های حقوقی و یا با اعطای تسهیلات برای خرید سهام سعی در حفظ بازار داشته باشیم، این سیاست تنها مسیر خروج سفته‌بازان از بازار را هموار کرده و ناترازی‌های بورس به سرعت به سایر بازارها علی‌الخصوص بازار ارز منتقل می‌شود. این اقدام ریسک بالای بازار بورس را به کل اقتصاد گسترش داده و می‌تواند ماشه تورم‌های بالا در اقتصاد ایران را فعال بکند. دقت به این نکته ضروری است که نظارت بر عملکرد تعداد بسیار زیادی بازیگر حقیقی و جلوگیری از سفته‌بازی آنان در بازار ارز بسیار سخت‌تر از نظارت بر تعداد محدودی بازیگر حقوقی است. از طرف دیگر در صورتی که قیمت تعادلی بازار بیش از قیمت‌های فعلی باشد نیازی به حمایت دولت نیست و این افت شاخص توسط خود بازار و سرمایه‌گذاران با افق برنامه‌ریزی بلندمدت اصلاح می‌شود.

۲- حمایت‌های دستوری از سهام‌های خاص –علی‌الخصوص سهام‌های شاخص ساز- تنها منجر به تعویق فرآیند اصلاح قیمت‌های نسبی سهام‌ها می‌شود و به زیان کل بازار خواهد بود. این خلاف سیاستگذاری در جهت منافع عمومی است و قطعاً منجر به فساد شدید شده و در راستای کمک به خروج سریع‌تر سرمایه‌گذاران کلان از سهام‌های غیر ارزنده و در نهایت سقوط شدیدتر آن سهام‌ها و کل بازار می‌شود.

۳- نباید با ایجاد محدودیت‌های بیشتر جلوی اصلاح قیمت‌ها را گرفت. هر افزایش محدودیتی مثل افزایش حجم مبنا یا کاهش دامنه نوسان سبب کاهش نقدشوندگی بازار شده، فرآیند فزاینده کاهشی و سقوط را تقویت می‌کند.

چه باید کرد؟

۱- تنها راهکار واقعی حمایت از بورس، کم کردن و کنار گذاشتن مداخلات در قیمت محصول نهایی و در نتیجه افزایش سوددهی شرکت‌ها است. اگر تعزیرات و قیمت‌گذاری‌های تصنعی، فساد آمیز و خلاف مسلمات علم اقتصاد کنار گذاشته شود سود بسیاری از شرکت‌های بورسی افزایش یافته و در قیمت‌های فعلی ارزنده خواهند شد.

۲- کاهش محدودیت‌ها بر رشد صندوق‌های سبدگردان (و نه درآمد ثابت) و در مقابل منوط شدن هر گونه رشد صندوقهای درآمد ثابت به خرید اوراق قرضه‌ی دولتی. این امر منجر به ایجاد پرتفوی متنوع برای سرمایه‌گذاران می‌شود و در نتیجه از رفتارهای هیجانی در بازار می‌کاهد.

۳- جلوگیری از رانتهای فنی ایجاد شده نظیر سر خطی زدن که سبب می‌شود عده‌ای با دسترسی‌های خاص بتوانند زودتر از بقیه از بازار منفی خارج شده و فرصتهای برابر بازار را از بین ببرند.

کد خبر 5018226

منبع: مهر

کلیدواژه: شاخص کل بورس علی مروی امیر کرمانی کسری بودجه ویروس کرونا قیمت دلار قیمت نفت تولید نفت بازار سهام بانک مرکزی ایران بورس ایالات متحده امریکا بانک صادرات صادرات نفت دلار وزارت صنعت معدن و تجارت وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی تعاونی سرمایه گذاران اصلاح قیمت ها اقتصاد ایران بازار سهام شرکت ها سهام ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۲۱۷۸۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیش‌بینی بورس فردا ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در جریان معاملات انجام شده در بازار روز جاری نهایتا با رشد 650 واحدی کار را تمام کار البته که بازار در نیمه اول در مسیر نسبتا صعودی قرار داشت اما این روند ضعیف دوامی نداشت و در نیمه دوم مسیر نزولی را انتخاب کرد تا بازار عملا تغییر خاصی را به چشم نبیند.

بازار توان و قدرت رشد را ندارد از طرفی هم کاسه منفی شدن و افت خود را لبریز کرده است.

شاید اگر زیرساخت لازم برای دو طرف کردن بازار سرمایه هرچه زودتر فراهم می‌شد شاهد بهبود روند و ارزش معاملات در بازار سرمایه بودیم و بازار سرمایه همچنان جذابیت خود را برای سرمایه گذاری داشت.

این در حالی است که بازارهای موازی با بازار سرمایه از قابلیت دو طرف بودن استفاده می‌کنند و علاقمندان و معامله‌گران بیشتری را به خود جذب می‌کنند.

قادر معصومی مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس اظهار داشته است که تا زمانی که شرایط بازار سرمایه مساعد نشود عرضه‌ای صورت نخواهد گرفت. این در حالی است که کمی قبل تر از پایان سال 1402 عرضه‌های اولیه در بازار سرمایه متوقف شده است. البته بازهم فعالان بازار انتظار داشتند که این عرضه ها از ابتدای سال 1402 متوقف شود اما با اصرار رییس سازمان بورس هفته یک عرضه در سال گذشته به بازار وارد شد و این موضوع مورد انتقاد خیلی از فعالان این حوزه بوده است.

قادر معصومی در این خصوص این مطلب را  اضافه کرده است که باید بازار کشش کافی برای عرضه‌ها اولیه را داشته باشد و نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه شود تا IPO‌ها از سر گرفته شوند.

اما پای وزارت خارجه به تعطیلی پایان هفته‌ای باز شد و وزارت امور خارجه در راستای حمایت از فعالان اقتصادی بخش‌ خصوصی با تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه موافقت کرد. این وزارتخانه در راستای بهبود شرایط اقتصادی کشور هم تعطیلی شنبه را به دولت پیشنهاد داده‌ است!

وزیر صنعت ، معدن و تجارت هم اعلام کرده است که امسال تلاش خواهیم کرد که ظرفیت تولید را افزایش دهیم. او گفته ما به ظرفیت تولید 5 هزار خودرو در روز رسیدیم و تلاش داریم که این را حدود 20 درصد افزایش دهیم که خیلی جهش بسیار بزرگی است. در بحث واردات خودرو ، قصد داریم تعادل بهتری در تامین تقاضای بازار و بحث ناترازی به وجود بیاوریم و اخبار خیلی خوبی در این زمینه داریم. تاکسی‌های برقی را واردات کرده‌ایم و مردم می‌توانند ثبت‌نام کرده و بخرند.

این در حالی است که به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد ارقام خودروهای دپو شده در گمرکات کشور از زبان مسئولان امر کاملا در تضاد با هم است.

دنیای اقتصاد این طور نوشته که طی یک ماه گذشته ارقام متفاوتی از خودروهای وارداتی دپو شده در گمرکات کشور و مناطق آزاد منتشر شده است. بطوریکه وزیر صمت خودروهای متوقف مانده در گمرکات را 50 هزار دستگاه اعلام کرده این در شرایطی است که معاون وی و رییس سازمان توسعه تجارت مدعی است، 13 هزار خودروی وارداتی دپو شده است. با این حال احسان خاندوزی وزیر اقتصاد ماه گذشته اعلام کرد ۲۰هزار دستگاه خودرو در آستانه ورود به گمرکات کشور قرار دارند.

بررسی تکنیکالی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران 

با توجه به رشد مس در بازارهای جهانی این انتظار برای افزایش قیمت فملی در بازار روز جای وجود داشت تا این نماد بتواند تاثیر خوبی را روی شاخص کل نیز قرار دهد . فملی امروز به تنهایی بیش از 2900 واحدی شاخص کل را مثبت کرد اما نمادهای دیگر اجازه رشد شاخص کل را نداند و مسیر شاخص کل صعودی نشد.

از منظر تکنیکالی همچنان سایه سنگین سقف کانال صعودی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران بر سر شاخص کل سنگینی می‌کند و اجازه رشد به شاخص کل داده نمی شود اما اهالی بازار همچنان معتقد هستند که بازار می تواند به اعداد بالاتری برسد چرا که قیمت دلار در بازار آزاد کمی عقب نشسته است و این موضوع را نشانه ای برای کاهش تنش های منطقه ای می بینند.

معافیت مالیات عایدی بر سرمایه در بازار بورس هم به همراه افزایش قیمت دلار نیما می تواند از دیگر عواملی باشد که بازار برای صعود شاخص کل روی آنها حساب باز می‌کند و یا حداقل به این موارد در تحلیل های خود وزن بیشتری خواهد داد.

منبع:‌ اکو ایران

tags # بورس سایر اخبار اسرار تکامل آلت‌ جنسی؛ رابطه جنسی انسان‌های اولیه مثل گوریل‌ها بود؟ (تصاویر) «زو»؛ گاو عقیم و غول‌پیکری که توسط انسان‌ها به وجود آمد! اتفاق عجیب که همزمان با انقراض دایناسورها در زمین رخ داد! (تصاویر) کشف پرنده‌ عجیبی که سمت راست بدنش نر است و سمت چپش ماده!