به نقل از «ایرنا»

 سبک‌شناسی نگاره‌های «ورقه» و «گلشاه»

تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۲۶۵۳۲۹

به گزارش روز شنبه گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه و مجری این طرح گفت: سنت مصورسازی نسخ و شرافت بخشیدن به صفحات حامل نفحات اندیشه که از ذهن وقّاد ادبا و حکما برخاسته و توسط خامه توانای کاتب و قلم اعجاز نگارگر، ساحت قرطاس را ملک طلق خود ساخته، همواره منادی فرهنگ و هنری است که عینیت یافتگی فاخر خود را به رخ هنر دیگر بلاد کره خاکی کشیده و آنان را در بحر اعجاب غوطه­‌ور ساخته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سید عبدالمجید شریف زاده افزود: به همین نحو، سرایش اشعار و پردازش منظومه­‌هایی غرا که عذوبتشان ماء معین را یادآور است، پیوندی وثیق با هنر کتاب­ آرایی و نگارگری یافته و این دو چون دو بال، هنر را رهسپار اعتلا ساخته‌­اند.

وی در ادامه یکی از نفیس ­ترین نسخه­‌های مصور ایرانی را منظومۀ دلکش ورقه و گلشاه دانست که از طبع شعر عیّوقی تراویده و همانند داستان، زنده­‌کننده است و خاطرنشان کرد: اگر در آن داستان عشاق از حرمان جَستند، در این داستان، مکتبی مغفول در نگارگری به واسطۀ کشف نسخۀ مورد بحث، از نسیان رست؛ نسخه­‌ای مصور که وجود مکتب نگارگری سلجوقی را به ثبوت رسانده و امکان پژوهش در نگاره­‌های آن را ممکن و میسر ساخته است.

رییس گروه پژوهشی هنر های سنتی پژوهشگاه اظهار داشت: حال که چنین امکان ذی­قیمتی مهیا گشته، بر جمیع محققان است که با بستن کمر همت گام در وادی کسب معرفت در این خصوص نهاده و از آن مهمتر، با آراستن و نظم و نسق بخشیدن به یافته‌­ها و کشفیات، آن­ها را معرفی کنند. بر همین اساس پژوهش حاضر شکل گرفته و امید دارد بر گسترۀ دایره دانش هنر نگارگری ایرانی، هرچقدر نیز اندک، بیفزاید.

 وی با بیان اینکه نسخه پژوهی بر اساس ویژگی‎های زبانی همواره یکی از راه‏‌های مهم جهت پیشبرد مباحث این عرصه بوده تأکید کرد : لیکن کمتر دیده شده چنین عنایتی به ویژگی‎های تصویری نگاره‎های مندرج در نسخ مبذول شود، بنابراین مبنای اصلی تئوری در این پژوهش، بررسی و واکاوی نسخه مورد نظر بر اساس ساختار نگاره‎های آن بوده که توجه به مکاتب هم‎عصر و آثار آن‎ها را همواره مطمح نظر داشته است.

شریف زاده موارد اصلی مد نظر در سبک شناسی این نسخه را  ترکیب بندی، فضاسازی،  ساخت و سازو چهره گشایی (چهره‎سازی) عنوان کرد و افزود: سبک‌‏شناسی عبارتست از روش خاص ادراک و بیان افکار به وسیلۀ ایده پردازی، طراحی، نوع ترکیب‎بندی، رنگ‎آمیزی و طرز تعبیرـ سبک از یک اثر هنری که وجهۀ خاص خود را از لحاظ صورت و معنی القا می‎کند. سبک نیز به نوبۀ خویش وابسته به طرز تفکر نگارنده و نوع برداشت او از روایت و شامل دو موضوع فکر یا معنی، صورت یا شکل است .

شریف زاده تصریح کرد :توجه بـه جهـان زیسته به شکل‎گیری اثر هنری ارتباط مستقیم دارد؛ هر موضوع و فکری، شکل و قالبی برای تعبیر لازم دارد. بینندگان یک اثر هنری، از روی مشاهده و آشنایی با شکل اثـر، معنایی را که منظور نگارنده است در می‎یابند. فکر جداگانه بیان نمی‎شود بلکه در خود اثر مستتر است.

رییس گروه پژوهشی هنرهای سنتی پژوهشگاه خاطرنشان ساخت: از سوی دیگر فکر اصلی یک اثر هنری شکل آن را تعیین می‎کند و همین یگانگی فکر و شکل یا معنی و صورت است که بنیاد سبک را تشکیل می‎دهد. سبک شناسی اثر هنری را در سه زمینه باید بررسی کرد؛ نخست، فن، دو تخیل و سه ایده که جمع این سه منجرب به خلق اثر هنری می‎شود. سبک‌شناسی باعث درک عمیق‌تر آثار هنری و جوانب آن و پی بردن به روحیه و شخصیت صاحب اثر و جامعه زیسته نویسنده و نگارنده می‌گردد.

شریف زاده اظهار داشت: با بررسی نسخۀ ورقه و گلشاه با نگاه توصیفی و ساختاری که یکی از شیوه‎های سبک شناسی است، می‌‏توان گفت با توجه به دگرگونی‏‌هایی که در فن کتاب سازی و کتاب‎آرایی پدید آمد در این نسخه ترسیم نگاره‎ها به سادگی صورت گرفته و متناسب با آن آرایه‏‌ها و تزئینات نسخ نیز تغییر کرد و خط نسخ که در مقایسه با خط کوفی ساده و غیرترسیمی است رواج یافت و آغاز به کارگیری آرایه‎هایی چون اسلیمی و ختایی و همچنین تأثیر مضامین شعری در چهره نگاری این دوره دیده شد.

برچسب‌ها ریاست پژوهشکده هنرهای سنتی هنرهای تجسمی نقاشی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: هنرهای تجسمی نقاشی هنرهای تجسمی نقاشی اخبار کنکور شریف زاده سبک شناسی نگاره ها اثر هنری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۲۶۵۳۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

استقلال، خودشکوفایی و تعالی در گرو اوقات فراغت

دکترای روان‌شناسی و عضو سازمان روان‌شناسی کشور گفت: اوقات فراغت بستر مناسبی برای شکل‌گیری و ظهور رضایت و انتخاب‌گری هر فرد است و لازمه احساس استقلال، خودشکوفایی و تعالی انسان به شمار می‌رود.

حسین روزبهانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اهمیت اوقات فراغت و تأثیر آن در زندگی افراد اظهار کرد: اوقات فراغت در زندگی افراد حساسیت فوق العاده‌ای دارد و اندکی بی‌تفاوتی و بی‌توجهی نسبت به آن، می‌تواند آسیب‌ها و انحرافات فراوانی به بار آورد.

وی با بیان اینکه اوقات فراغت بستر مناسبی برای شکل‌گیری و ظهور رضایت و انتخاب‌گری هر فرد است و لازمه احساس استقلال، خودشکوفایی و تعالی انسان به شمار می‌رود، افزود: در واقع اوقات فراغت به نوبه خود در پیشرفت و کارکرد هرچه بیشتر اجتماع نیز مؤثر است.

دکترای روان‌شناسی و عضو سازمان روان‌شناسی کشور تصریح کرد: در صورتی که برنامه‌های اوقات فراغت با جهت‌گیری صحیح و سالم انتخاب شود، بسیاری از نابسامانی‌های روحی و جسمی و اجتماعی درمان می‌شود و خلاقیت‌های فردی و اجتماعی بروز می‌کند.

روزبهانی ادامه داد: از جمله کارکردهای مثبت اوقات فراغت می‌توان به فهم مسئولیت‌پذیری و نقش فرد در سازندگی، شناخت نقاط ضعف و محدودیت‌های خود، بهبود سلامت روانی و شکل‌دهی شخصیت سالم اشاره کرد.

وی گفت: افراد خلاق علاوه بر اینکه از هوش سرشار، صداقت، صراحت و انعطاف پذیری برخوردار هستند، از اوقات فراغت خود حداکثر استفاده را می‌کنند و با آزاداندیشی و تفکر، مسائل مختلف را ارزیابی خواهند کرد.

دکترای روان‌شناسی و عضو سازمان روان‌شناسی کشور اضافه کرد: فشارها و خستگی‌های جسمی و روحی ناشی از اشتغال مستمر و بدون وقفه به فعالیت‌های الزامی و اجباری، به تدریج زمینه نشاط، شادابی، سرزندگی و تعادل حیاتی فرد را سلب می‌کند و چه بسا منجر به بروز اختلالات روانی همچون اضطراب، افسردگی و بیماری‌های روان‌تنی خواهد شد.

روزبهانی با بیان اینکه در این میان تفریحات سالم عامل مهم مقابله با اختلالات مذکور به شمار می‌رود، افزود: ساعات فراغت، فرصتی است که انسان می‌تواند به ارزیابی عملکرد گذشته خود بپردازد، عادات ناپسند و زشت گذشته خود را با رضایت و انگیزه باطنی ترک کند و فارغ از فشارهای روانی و خستگی‌های روحی و جسمی که در غیر اوقات فراغت همیشه با آن مواجه بوده است، به کسب عادات خوب و شخصیت سالم بپردازد.

کد خبر 747710