به نقل از «تسنیم»

یادداشت| غفلت از بسیج و نقش سرنوشت ساز آن در دفاع مقدس

تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۴۲۱۷۶۷

مرور تاریخ دفاع مقدس نشان می‌دهد که برتری ایران اسلامی در برابر نیروهای تا دندان مسلح رژیم بعثی عراق، در کنار رشادت های نیرو های ارتش و سپاه، به واسطه حضور داوطلبان بسیجی بود. - اخبار فرهنگی -

خبرگزاری تسنیم- داود عامری

نگاهی به ساختار بسیج نشان می‌دهد که اعضای این نیرو براساس اعتقادات دینی، باورهای فرهنگی، انقلابی و علایق شخصی در این سازمان گرد آمده اند و نه تنها بابت حضور و فعالیت خود حقوق و مزایایی دریافت نمی‌کنند، بلکه در مواقعی علاوه بر هزینه کرد وقت خود، متحمل هزینه های اقتصادی نیز می شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنابراین مبنای حضور در بسیج، یک باور دینی و فرهنگی است. این باور خود را در اشکال مختلف، مثل فعالیت های فرهنگی و اجتماعی، حضور در گروه های جهادی، اقدامات امدادی و بشر دوستانه، حضور در میدان دفاع از آرمان های اسلامی و انقلابی و دفاع از کشور نشان می دهد. به عبارت دیگر آنچه بسیج را آماده حضور در برابر هر پیشامدی می کند و در پرتو اطاعت از ولی امر مسلمین در مقابل هر تهاجمی مقاومت می کند، فرهنگ دفاعی و باور اعتقادی است و برای اینکه بتوانیم نیروهای بسیج را از لحاظ کمی و کیفی در تراز بسیجی انقلاب اسلامی نگه داشته و در دهه‌های آینده بازتولید کرد، لازم است فرهنگ دفاعی را به صورت جزیی تبیین و روش های تعالی آن را متناسب با ضرورت‌ها و نیازها، روزآمد کنیم.

ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاهد تبلور و تکامل فرهنگ دفاعی کشور با باورهای جدید در کشور بودیم. این فرهنگ نمود عینی خود را با حضور بهترین فرزندان این مملکت به صورت داوطلبانه در دفاع مقدس و سایر میدان های نیاز انقلاب اسلامی نشان داده است و امروز باید به‌ عنوان یک تکیه‌ گاه و ذخیره انقلاب اسلامی همچون دردانه ای مورد مراقبت قرار گیرد.

مرور تاریخ دفاع مقدس نشان می‌دهد که برتری ایران اسلامی در برابر نیروهای تا دندان مسلح رژیم بعثی عراق، در کنار رشادت های نیرو های ارتش و سپاه، به واسطه حضور داوطلبان بسیجی بود.

بسیجیان از یک سو، به علت روحیات خاص خود، فضای سخت جنگ را تلطیف و نزدیک به فضای جامعه کردند، ازطرف دیگر تمام اقشار جامعه را تمام قد به پشتیبانی ازفرزندان رزمنده خود کشاندند که باعث افزایش روحیه رزمندگان حاضر در جبهه ها گردید. بنابراین اگر بخواهیم به نقش بسیج در کنار کارآمدی نظامی و راهبردی آن، نگاهی گذرا داشته باشیم که متاسفانه در سال های بعد از دفاع مقدس کمتر به آن توجه شد و مورد دقت و مطالعه جدی قرار نگرفته و یا این بحث آغازی باشد برای کار دقیق و عمیق اندیشمندان، محققین و مراکز پژوهشی. با توجه به حوصله این بحث می توان به مواردی چند اشاره کرد:

1- تقویت فرهنگ دفاعی در میان نیروهای نظامی؛در ابتدای جنگ، ارتش جمهوری اسلامی ایران، به علت شرایط انقلاب، ساختار خود را به طور کامل بازیابی نکرده بود و با تمام توان در جبهه حاضر نبود و سپاه هم که یک نیروی تازه متولد شده بود، از نظر تعداد نیرو و قدرت دفاعی به مطلوبیت های لازم دست نیافته بود، لذا از لحاظ برآورد قدرت دفاعی و نتیجه جنگ،نیرو های مسلح حاضر در میدان نبرد تصویر روشنی از پیروزی در برابر دشمن تا دندان مسلح و مورد حمایت قدرت‌های بزرگ نداشتند. در چنین شرایطی حضور نیروهای مردمی در جبهه‌ها، علاوه بر تقویت قدرت دفاعی، پیام مهم دیگری داشت که نشان از فرهنگ قوی دفاعی در بین عموم مردم بود.

نیروهای مسلح ما در جبهه با حضور نیروهای بسیج، خود را پشت گرم به حمایت یک ملت یافتند و همین امر قدرت دفاعی و روحیه مبارزه و مقاومت را چندین برابر کرد.

2- کاهش هزینه های جنگ؛ اگرچه این روزها و طی سال‌های اخیر، بحث تحریم ها و به خصوص تحریم اقتصادی به موضوع مهم و پررنگ تبدیل شده است، اما واقعیت این است که ملت ایران از اولین روزهای پس از پیروزی انقلاب، به علت استقلال طلبی و دوری از وابستگی‌به قدرت های حاکم بر عرصه بین الملل، مورد تحریم قرار گرفت.

طبیعتاً آثار تحریم در کنار نیاز های مالی  جنگ، هزینه‌های بسیاری بر کشور تحمیل می‌کرد. این شرایط  وضعیت کشور را  به لحاظ اقتصادی سخت کرده و مدیریت اقتصاد کشور را در تنگنا قرار می‌داد.

ورود بسیج به عرصه جنگ، از یک سو به جهت اینکه رزمندگان مردمی بدون کوچکترین چشم داشتی در جبهه حاضر می شدند و از طرف دیگر خانواده های ایرانی با تعلق خاطر بیشتری نسبت به برآورده ساختن نیازهای رزمندگان اهتمام پیدا می‌کردند، بنابراین ورود بسیج به دفاع، باعث شد قسمت عمده‌ای از هزینه های جنگ را مردم تقبل کرده و بار مالی سنگین دولت را در آن شرایط کاهش دهند.

3- تزریق اعتماد به نفس مضاعف به رزمندگان اسلام؛ مرور تاریخ ملت ها نشان می دهد که بین قدرت نبرد رزمندگان و روحیه سلحشوری آنها و حمایت مردم و نوع نگاه جامعه به سربازان و رزمندگان ارتباط مستقیمی وجود دارد. وقتی که در دفاع مقدس، مردم ما پا را از تشویق و حمایت مالی و معنوی فراتر گذاشتند و دوشادوش مدافعین خود، به میدان نبرد ورود پیدا کردند. طبیعتاً این اتفاق اعتماد نیروهای مسلح به مردم و متقابلاً اعتماد مردم به نیروهای مسلح را به یک باور واقعی تبدیل کرد و این اعتماد متقابل نقش اساسی در ساخت اراده نبرد و پیروزی در دفاع مقدس را رقم زد.

4- کشف استعداد های جدید؛ حضور بسیج در جنگ، باعث شد از تمامی طیف های جامعه در صحنه های دفاع مقدس حاضر شوند. طبیعتا افراد جامعه هرکدام استعدادهای خاص خود را دارند که دفاع مقدس فرصت بروز این استعدادها را فراهم کرد. لذا از بین همین نیروهای بسیجی و مردمی که سابقه نظامی‌گری و حضور در سپاه و ارتش را نداشتند، فرماندهان بزرگی چون شهید باقری ها ظهور کرد که با کسوت خبرنگاری به جبهه‌های نبرد اعزام شد و در طول جنگ تبدیل به یکی از نابغه های عملیات رزمی گردید و همچنین بسیاری از تنگناهای علمی و فناوری در جنگ را همین نیروهای مردمی گره گشایی کردند. شاید بتوان گفت یکی از دلایل پیشرفت های چشم گیر صنایع دفاعی ما ریشه در همین دوران و فرهنگ آن دارد. از این منظر اگر به حضور بسیج نگاه کنیم، باید گفت که بسیاری از فرماندهان ارشد سپاه که در دفاع مقدس نقش بسیار تعیین کننده ای داشتند و فرماندهان و مسئولین ارتشی انقلابی در بستر فرهنگی دفاع مقدس و همین نیروهای با اراده سر برآوردند، رشد کردند و بی شک می تواند گفت که نسلی از نیروهای خدوم، متعهد و کارآمد کشور نیز در این بستر زمانی تربیت شدند و آینده کشور را تضمین کردند، هر چند در طول زمان خیلی از آنها به دلیل تغییرات اجتماعی میدان جدی برای خدمت پیدا نکردند ترد شدند، اما هنوز هم آن نسل راهگشای آینده و امید بخش است.

5- ظهور و تثبیت فرهنگ ایثار و شهادت؛ اگرچه فرهنگ ایثار و شهادت در طی مبارزات انقلابی امام خمینی(ره) علیه نظام استبدادی، به عنوان یک فرهنگ اصیل و موجد حرکت انقلاب نضج یافته بود، اما دفاع مقدس، امکان ظهور و تعالی آن در کلیت جامعه را به صورت بسیار شفاف و آشکار فراهم کرد. این اتفاق با حضور داوطلبان بسیجی در میدان دفاع، از مصادیق فردی و جسته گریخته به یک فرهنگ متداول تبدیل شد، به طوری که از آبشخور فرهنگ دفاع مقدس، انقلاب اسلامی بسیاری از توطئه های فرهنگی دشمنان را در طی سال های بعد با اتکا به فرهنگ متعالی برجای مانده از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس، پشت سر گذاشت و یکی از دلایل مهم ناکامی دشمنان نظام در تهاجم فرهنگی سازمان یافته علیه ایران اسلامی، پایداری فرهنگ به جای مانده از آن سال ها است، هر چند برای تعالی آن در این سالها کار درخوری انجام نداده ایم و هنوز هم به قول معروف از جیب می خوریم.

6- تسهیل مشارکت و همراه کردن مردم با شرایط و فرماندهی جنگ؛حضور مردم در جبهه‌ها،شرایط جنگ را به نفع ایران اسلامی تغییر داد، اما اداره شهرها و روستاهای فراوان در آن شرایط کار بسیار دشواری بود که نحوه حضور و مشارکت بسیج و مردم در مناطق مختلف و تسهیل در اقدامات مختلف و ایجاد روحیه همراهی و هماهنگی با نظام، بسیج را به یک وزنه سرنوشت ساز در دفاع مقدس، خارج از جبهه ها تبدیل کرد. تردیدی نیست که جنگ و دفاع، محکوم به پیروی از یک انضباط و نظام هماهنگ و نظم درونی است. در این ارتباط باید نقش سازمان بسیج را بسیار حایز اهمیت دانست که با فراهم کردن شرایط مشارکت و تسهیل حضور هماهنگ  و نظامند نیروهای بسیجی با نظام مدیریتی و فرماندهی جنگ در جبهه و خارج از جبهه، آنها را با قدرت تمام در خدمت دفاع از کشور قرار داد در کوران جنگ و توطه های دشمن در کشور و جبهه ها کوچکترین آشفتگی دیده نمی شد.

***

آنچه گفته شد مشتی بود از بی شمار نقش اساسی و تاثیرگذار بسیج در دفاع مقدس که این نقش در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی،دفاعی، امنیتی، اقتصادی و ... قابل بررسی، ثبت و تبدیل کردن آن به یک دانش ملی است.

در این خصوص مطالب زیادی گفته شده و می توان گفت. در این یادداشت تلاش کردیم با پرداختن به بعضی از زوایا، اهل پژوهش را برای پرداختن جدی تر بهاین موضوع مهم یادآوری کرده باشیم تا باشد که این غفلت و آسیب را به فرصتی برای ساخت آینده ای بهتر تبدیل کنیم.

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: دفاع مقدس دفاع مقدس انقلاب اسلامی نشان می دهد نیروهای بسیج ایران اسلامی دفاع مقدس فرهنگ دفاعی قدرت دفاعی فرهنگ دفاع جبهه ها سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۴۲۱۷۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برای شناخت شهدا باید سرگذشت پژوهی کنیم

به گزارش خبرنگار مهر، سردار عبدالرضا آزادی ظهر امروز در آئین افتتاحیه ستاد برگزاری دومین کنگره سرداران، امیران، فرماندهان و ۲۵۰۰ شهید چهارمحال و بختیاری با اشاره به سخنرانی‌های مقام معظم رهبری اظهار کرد: بیشترین بیانات مقام معظم رهبری بر موضوع توصیف، الگو پردازی و سرگذشت پژوهی از شهدا است.

وی با اشاره به اینکه کنگره شهدا باید حتماً شهید محور باشد تصریح کرد: محور کنگره شهید است.

رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس سپاه و بسیج با اشاره به سخنرانی مقام معظم رهبری در ۲۹ شهریور خاطرنشان کرد: حضرت آقا فرمودند: دفاع مقدس و شهدا را بشناسیم و بشناسانیم؛ برای شناخت شهدا باید سرگذشت پژوهی کنیم.

در حوزه سرگذشت پژوهی عقب ماندگی داریم

وی با اشاره به آثار شهدا در چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: آثار شهدا تا حدودی جمع آوری شده، در حوزه سرگذشت پژوهی عقب ماندگی داریم.

سردار آزادی درباره محصول سرگذشت پژوهی بیان داشت: محصول سرگذشت پژوهی، سوژه است که بیانگر انتقال پیام شهید است.

وی با اشاره به سخنرانی مقام معظم رهبری که فرمودند: دفاع مقدس گنج است؛ گفت: بسیاری از بخش‌های آثار شهدا واکاوی نشده است.

رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس سپاه و بسیج درباره کنگره شهدا با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری یادآور شد: کنگره شهدا دو رویکرد اصلی دارد؛ که رویکرد اول زنده نگه داشتن یاد شهید است.

وی درباره رویکرد دوم کنگره شهدا گفت: انتقال پیام شهید است که پیام شهید را جز با زبان هنر نمی‌توان انتقال داد، رهبر معظم انقلاب سال گذشته ۵ بار بر موضوع هنر تاکید داشتند؛ باید پیام شهید را به جوان‌ها، نوجوان‌ها انتقال دهید.

سردار آزادی یادآور شد: مقصود از بزرگ داشت‌ها، جریان سازی است؛ رسالت کنگره باید جریان سازی فکری و عملی باشد.

وی خاطر نشان کرد: کنگره شهدا باید امید آفرین باشد و تولید امید کند؛ معنا را به جامعه منتقل کند که آن ایمان و امید است.

رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با اشاره به کنگره ملی تصریح کرد: عنوان کنگره، کنگره ملی شهدا استان است و همه شهدا را در برمی‌گیرد؛ سطحش فراتر از استان باشد و بتواند حماسه رزمندگان دلاور را به کشور و حتی جهان معرفی کند.

وی افزود: برای کنگره به یک کار هنری و جریان ساز، فکر کنید تا ذهن تمام جوانان و نوجوانان را درگیر شهدا بکند.

کنگره شهدا حداقل باید ۵۰ جلد کتاب فاخر داشته باشد

سردار آزادی یادآور شد: این کنگره حداقل باید ۵۰ جلد کتاب فاخر داشته باشد باید حداقل ۵۰ تا ۱۰۰ مستند خوب تولید شود.

وی با اشاره به سخن رهبر انقلاب بیان داشت: کارهای شما شناسنامه انقلابی و دفاعی، دوران مقدس است که باید هنرمندانه به دیگران معرفی کنید؛ خاصیت هنر، آشنایی با شهدا است.

رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس با اشاره به جنگ نرم دشمن خاطرنشان کرد: تلاش دشمن تزریق بی هویتی است و کنگره باید امید آفرین باشد.

وی اظهار کرد: روایت جذاب خلق کنید فیلم نامه و سوژه خوب مهم است و از دل سرگذشت پژوهی بیرون می‌آید؛ بهترین کار را برای شهدا رقم بزنید.

کد خبر 6087232