به نقل از «خبرآنلاین»

چهل پرسش درباره جنگ/ کدام کشور آغاز کننده جنگ بود؛ ایران یا عراق؟

تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۴۲۲۴۱۸

سالها از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ تحمیلی گذشته است اما همچنان پرسش هایی درباره علت و چرایی جنگ، تعویق پذیرش قطعنامه های بین المللی و... باقی مانده است که در این مجال به مناسبت فرا رسیدن چهلمین سال دفاع مقدس برآنیم تا به برخی از این پرسش ها، پاسخی درخور دهیم. پرسش دیگری که در این میان مطرح است این است که کدام کشور جنگ میان عراق و ایران را شروع کرد و آیا ایران در راه اندازی آن نقشی داشت؟ پاسخ به این پرسش را از کتاب پرسشها و پاسخها ( جنگ ایران و عراق) داده ایم:

دلایل زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد عراق شروع کننده جنگ ایران و عراق بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از جمله سخنان مسئولان سیاسی عراق و اقدامات عملی ارتش این کشور در مراحل اولیه جنگ، اشغال تعدادی از شهرهای ایران در مراحل اولیه جنگ و از همه مهم‌تر اسناد رسمی سازمان ملل متحد و اعلام رسمی دبیرکل سازمان ملل متحد مبنی بر اینکه عراق آغازگر جنگ هشت ساله علیه ایران است. در ادامه به برخی از موارد مذکور اشاره می‌شود:

ارتش عراق درگیری‌های مرزی را که از  سال 1358 آغاز کرده بود، در سال 1359 با شدت بیشتری ادامه ‌داد. ارتش عراق از ابتدای شهریور 1359، به طور متناوب بیشتر شهرهای مرزی ایران از جمله‌: قصرشیرین، سومار، مهران، آبادان و خرمشهر را زیر آتش سلاح‌های سبک و سنگین قرار داد.

 در پانزده شهریور 1359 عراق ادعا کرد منطقه زین‌القوس، که به موجب قرارداد 1975 الجزایر می‌بایست به عراق واگذار می‌شد و تاکنون واگذار نشده است، به عراق تعلق دارد. به همین دلیل ارتش عراق به فاصله دو روز پس از این ادعا در 17/6/1359 ارتفاعات زین‌القوس در غرب ایران را اشغال کرد.

 در 19/6/1359 نیروهای عراق منطقه سیف سعد در غرب ایران را نیز اشغال کردند.

صدام حسین در جلسه هیئت دولت اعلام کرد که تصمیم به بازپس‌گیری سرزمین‌هایی را که ایران غصب کرده است، دارد. 

وزارت دفاع عراق در تاریخ 21/6/1359 اعلام کرد که نیروهای عراق، سرزمین‌های عراقی را که به موجب قرارداد سال 1975 میلادی قرار بود ایران از آن عقب‌نشینی کند و این کار را نکرد، بازپس گرفتند. 

روزنامه الثوره، ارگان حزب بعث عراق در تاریخ 23/6/1359 نوشت، در پی سه روز نبرد، نیروهای عراقی موفق شدند، 21 کیلومترمربع از مناطق واقع در مرز ایران و عراق را تصرف کنند. به‌دنبال آن در تاریخ 24/6/1359، عزت ابراهیم الدوری، معاون ریاست شورای انقلاب عراق، در نشست مطبوعاتی در رم اعلام کرد: عملیات جنگی این کشور در مرزهای ایران برای بازپس‌گیری 1300 کیلومترمربع خاک متعلق به عراق تا پایان هفته جاری خاتمه می‌یابد. 

چند روز قبل از حمله سراسری ارتش عراق، صدام حسین در مجلس ملی عراق حاضر شد و اعلام کرد که موافقت‌نامه 6 مارس 1975 الجزیره ملغی است و مجلس عراق نیز در یک جلسه فرمایشی در همان شب، موافقت‌نامه مزبور را باطل اعلام کرد. 

دولت عراق در 26 شهریور 1359، کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد را به وزارت خارجه احضار کرد و با ابلاغ یادداشتی رسمی به طور یک‌جانبه موافقت‌نامه الجزایر را لغو کرد.

در نهایت رژیم عراق پس از بیست ماه مقدمه‌چینی، در 31 شهریور 1359 حمله گسترده خود را به جمهوری اسلامی ایران آغاز کرد. 

بنابراین اعترافات مسئولان سیاسی عراق و یادداشت‌های رسمی مبنی بر توسل به زور در بازپس‌گیری برخی مناطق، نشان‌دهنده متجاوز بودن عراق است. ضمن آنکه عراقی‌ها در 31/6/1359 هجوم سراسری به مرزهای ایران را آغاز کردند.

علاوه بر این، بر اساس بند 6 قطعنامه 598 شورای امنیت، دبیرکل سازمان ملل آغازگر جنگ ایران و عراق را معرفی کرد. در گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد به شورای امنیت طی سند شماره S/23273 مورخ 9 دسامبر 1991 (18 آذر 1370)، در صفحه 2 پاراگراف‌های 6 و 7 آن آمده است:

«این یک واقعیت است که توضیحات عراق برای جامعه بین‌المللی قابل قبول و کافی نیست. بنابراین رویداد برجسته‌ای که تحت عنوان موارد نقض در بند پنجم این گزارش بدان اشاره کردم، همانا حمله 22 سپتامبر 1980 علیه ایران است که بر اساس منشور ملل متحد، اصول و قوانین شناخته شده بین‌المللی، یا اصول اخلاقی بین‌المللی قابل توجیه نیست و موجب مسئولیت مخاصمه است، حتی اگر قبل از شروع مخاصمه، برخی تعرضات از جانب ایران به خاک عراق صورت گرفته باشد، چنین تعرضاتی نمی‌تواند توجیه کننده تجاوز عراق به ایران (که اشغال مستمر خاک ایران را در طول مخاصمه در پی داشت) باشد، تجاوزی که ناقض مسئولیت کاربرد زور که یکی از اصول آمره حقوق بین‌المللی است، می‌باشد.» بنابراین گویاترین سندی که تجاوز عراق به ایران را نشان می‌دهد، گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد است که در آن عراق را شروع کننده جنگ تحمیلی اعلام کرد.

برشی از کتاب پرسشها و پاسخها (جنگ ایران و عراق)؛ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ؛ فرهاد درویشی؛  ص ۳۷-۳۹

2323

کد خبر 1436136

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: دفاع مقدس جنگ تحمیلی ۴۰ سالگی دفاع مقدس جنگ ایران و عراق سازمان ملل متحد بین المللی ارتش عراق شهریور 1359

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۴۲۲۴۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ترانزیت خارجی ۷ میلیون تن کالا میان ایران و عراق در سال گذشته

 رضوانی‌فر در این دیدار از مرزهای طولانی و همجواری ۵ استان مهم هم مرز ایران با کشور عراق یاد کرد که اهمیت تجارت ایران با عراق را دوچندان کرده است و توسعه روابط و هماهنگی و همکاری عمیق‌تر و همه جانبه دو کشور را ضروری‌تر می‌نماید. 

وی افزود: ملاقات‌های منظم مرزی بین مدیران گمرکات مرزی دو کشور می‌تواند به اثربخشی این همکاری کمک کند. 

معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران اظهار داشت: گمرک ایران با هدف تسهیل و توسعه تجارت برای تبادل اطلاعات گمرکی با گمرک عراق آمادگی کامل دارد.

وی ضمن اشاره به موقعیت ممتاز ایران در ترانزیت و عبور خارجی حدود ۱۷ میلیون تن کالا از مسیر ایران در سال گذشته در زمینه کامیونی و ریلی، رتبه اول ایران در کارنه تیر در دنیا را یادآور شد و در خصوص‌ مبادله اطلاعات در راستای توسعه کارنه تیر و همچنین اجرای تیر الکترونیک در طرف عراقی اعلام آمادگی کرد. 

رضوانی‌فر در ادامه اشتراک‌گذاری و هماهنگی در رویه‌ها و سیاست‌ها و اعمال شیوه‌های مشابه در مبادی مرزی مختلف و همچنین انطباق روزها و ساعات کاری گمرکات دو کشور را مفید و موجب تقویت تجارت و کاهش سردرگمی تجار و بازرگانان دو کشور دانست.

معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران در ادامه تسریع در اطلاع رسانی از تغییرات در رویه‌ها و مقررات گمرکی دو کشور را خواستار شد.

رضوانی فر با بیان اینکه سنگ بنای سیاست‌های گمرکی برای تسهیل و توسعه تجارت در سازمان جهانی گمرک نهاده می شود، اهمیت این سازمان را خاطرنشان کرد و همفکری‌ و رایزنی کشورهای مسلمان را در پیشبرد اهداف و منافع مشترک خواستار شد.

وی همچنین از همکاری گمرک عراق در برگزاری مراسم اربعین حسینی قدردانی کرد و خواستار تشکیل یک کارگروه مشترک بین دو کشور جهت روان‌سازی بیشتر امور گمرکی زائران شد. 

در این دیدار حمود حسانی رئیس کل گمرک عراق، جمهوری اسلامی ایران را از جمله مهمترین شرکای تجاری عراق معرفی کرد و توسعه روابط تجاری دو کشور را از اولویت‌های کشورش برشمرد. 

 وی با اظهار خرسندی از پیشبرد همکاری‌های گمرکی بین دو کشور، اظهار امیدواری کرد موضوعات مشترک با استمرار در همفکری و تبادل نظر پیگیری شود.

رئیس کل گمرک عراق وعده داد هماهنگی بیشتر دولت متبوعش با دولت اقلیم کردستان عراق را به منظور اعمال وحدت رویه گمرکی در این دو منطقه پیگیری کند.

وی همچنین از پدیده قاچاق سوخت در مبادی مرزی مشترک دو کشور اظهار تاسف کرد و افزود: گمرک عراق در رفع این معضل با طرف ایرانی همکاری خواهد کرد.

حمود حسانی ضمن اشاره به اهمیتی که کشورش در برگزاری باشکوه مراسم اربعین حسینی قائل است، بر تصمیم کشورش در تسهیل انجام امور گمرکی زائران و تجهیزات و مواکب تاکید کرد. 

بر اساس این گزارش مذاکره برای امضای موافقت‌نامه همکاری و کمک متقابل اداری در امور گمرکی بین دولت‌های دو کشور به منظور تسهیل در تبادل الکترونیکی اطلاعات گمرکی و ارائه تسهیلات در انجام رویه های گمرکی در مرزهای مشترک دو کشور، توافق بر امضای توافق‌نامه تسهیل ورود موقت وسایل نقلیه موتوری بین جمهوری اسلامی ایران و عراق، ایجاد تیر پارک اختصاصی در خارج از مرزهای گمرکی دو کشور به منظور پیشگیری از خطرات ناشی از توقف کامیون‌های حامل مواد سوختی در محدوده مرزی، همچنین استقرار نمایندگان سازمان‌های صدور مجوزهای ورود کالا از جمله استاندارد، واحدهای بهداشت و قرنطینه و سازمان‌های مرتبط در گمرکات مرزی عراق، از دیگر محورهای این دیدار عنوان شده است.

در این دیدار اثیر ثامن منعم؛ مدیر حقوقی و امور گمرکی‌ و احمد عباس موسی؛ مدیر بخش فنی هیات گذرگاههای مرزی عراق و سامی جابر معاون سفیر عراق در ایران نیز حضور داشتند.

این گزارش می افزاید، در این دیدار ابراهیم نقدی؛ معاون حقوقی و نظارت گمرک ایران، مهدی معینیان؛ مشاور رئیس کل گمرک ایران و مدیر کل حراست و امور انتظامی، مرتضی خودسیانی؛ سرپرست دفتر همکاری‌های بین الملل گمرک، بهروز قره‌بیگی؛ ناظر گمرکات استان خوزستان و مدیر کل گمرک اهواز و محمود حسینی؛ معاون مدیرکل دفتر همکاری‌های بین الملل گمرک ایران نیز از طرف هیات ایرانی حضور داشتند.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی