به نقل از «جنوب نیوز»

اولین بیمارستان ایران چگونه ساخته شد؟

تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۵۰۵۴۷۶

ایران از دوران باستان، مهد دانش پزشکی بود و نخستین بیمارستان دنیا در ایران بنیان‌گذاری شد؛ دانشگاه بزرگ «جندی شاپور» حدود 1700 سال پیش «بیمارستان» را ابداع کرد، اما...

به گزارش جنوب نیوز، بیمارستان به عنوان نهادی برای درمان و آموزش پزشکی در دانشگاه «جندی شاپور» ایران و در زمان ساسانیان ابداع شد. این بیمارستان بعدها شد مرکز طب اسلامی و یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و پزشکی جهان.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال طی قرن‌های بعد، طب در ایران، پزشک‌محور بود تا بیمارستان‌محور. طبیبانی بودند مشهور به «حکیم» که علم طب را به صورت تجربی و از طریق شاگردی نزد سایر طبیبان یاد می‌گرفتند و بعد خودشان می‌شدند معالج دردهای مردم یک شهر یا منطقه. بعدها ابوعلی‌سینا و رازی، فخر این حرفه شدند و کتاب‌هایشان شد منبع آموزش طب در غرب و سراسر جهان.

فعالیت حکیمان در عرصه طب در ایران، قرن‌ها ادامه داشت، اما در اواخر دوره قاجار وضعیت بحرانی شده بود؛ دلاک‌ها و سلمانی‌ها و عطاران و شکسته‌بندها و حجامت‌کنندگان هم کار طبابت می‌کردند! طبیب کاربلد، همیشه کمیاب بود و طب سنتی هم برای بعضی بیماری‌های نوظهور، دوایی نداشت؛ به ویژه بیماری‌های مسری که معمولا خارجی‌ها با خود می‌آوردند. 

عکسی از نخستین دانشجویان پزشکی دارالفنون

پزشکان وارداتی دربار!

ناصرالدین قاجار هربار به سفر فرنگ می‌رفت، برای خود یک طبیب خارجی می‌آورد. برخی از این طبیبان نیز نمک‌گیر لطف و مهمان‌نوازی ایرانی‌ها می‌شدند و سال‌ها در ایران می‌ماندند. پزشکان خارجی طب جدید می‌دانستند و حکیم‌های ایرانی طب سنتی و میان این علوم جدید و قدیم مرافعه و رقابت و تناقض‌های بسیار وجود داشت. تا اینکه به‌همت امیرکبیر، دارالفنون تاسیس شد و ۲ پزشک اروپایی به آموزش طب نوین به دانشجویان ایرانی پرداختند.

بعدها دکتر «ادوارد پولاک» اتریشی با کمک شاگردانش، کتب طب اروپایی را به فارسی ترجمه کردند و آموزش دانش پزشکی نوین در ایران جدی شد. «علی‌اکبر خان نفیسی» مشهور به «ناظم‌الاطباء کرمانی» پزشک، ادیب و دانشمند ایرانی نیز با تالیف رساله‌های پزشکی نقشی مهم در پیوند طب سنتی و مدرن در ایران داشت. تعدادی از دانشجویان با استعداد دارالفنون نیز برای تحصیل طب به فرانسه و کشورهای اروپایی رفتند و ایران، صاحب پزشک شد. 

پزشک چه لازم داشت؟ بیمارستان. ناصرالدین قاجار هم بیمارستان‌های مدرن را در سفر فرنگ دیده بود و به ناظم‌الاطباء که طبیب مخصوص خودش بود، دستور داد برای طهران، بیمارستان بسازد. به این ترتیب نخستین بیمارستان مدرن ایران شکل گرفت و نامش شد مریض‌خانه دولتی. 

عکسی از سردر مریض‌خانه دولتی

درمان سالانه ۲ هزار نفر

مریض‌خانه دولتی با پیگیری ناظم‌الاطباء حوالی میدان حسن‌آباد تهران ساخته و تجهیز شد و روز ۱۵ صفر ۱۲۹۰ قمری (۱۲۵۲ شمسی) آغاز به‌کار کرد تا نخستین بیمارستان ایران شود. اولین بیمارستان مدرن ایران مرکز درمان مردم و آموزش طب به دانشجویان پزشکی دارالفنون بود. این بیمارستان بعدها توسعه یافت و در سال ۱۳۱۹ شمسی از ابوعلی‌سینا، طبیب مشهور ایرانی نامی دیگر به خود گرفت و شد «بیمارستان سینا» فعلی.

مریض‌خانه دولتی به سبک فرنگی و با استانداردهای معماری اماکن درمانی در آن زمان ساخته شده بود و سالانه بیش از ۲ هزار نفر در آن بستری و درمان می‌شدند. این مریض‌خانه از زمان افتتاح، محل مراجعه طهرانی‌ها برای درمان بیماری‌هایی بود که حکیمان طب سنتی از درمانش عاجز بودند. جراحی‌ها نیز در این بیمارستان انجام می‌شد.

از خاطرات اعتمادالسلطنه نیز چنین برمی‌آید که در این مریض‌خانه، بیماران، رایگان درمان می‌شدند: «عمارت و محوطه بسیار عالی می‌باشد که همیشه بیست و پنج نفر مریض در این‌جا معالجه می‌شوند و دوا و غذا و لباس و تخت‌خواب و لحاف و سایر لوازم بیماران از جانب دولت داده می‌شود و سه نفر طبیب و جراح بسیار قابل که از مدرسه دارالفنون تعیین شده‌اند دائماً مواظب مریض‌ها هستند».

«ناظم‌الاطباء کرمانی» علاوه بر مریض‌خانه دولتی، بیمارستان‌های دیگری در تهران و مشهد برپا کرد

پس از آن چند بیمارستان دیگر نیز در تهران و شهرهای بزرگ ایران ساخته شد؛ در دوران قاجار ساخت مریض‌خانه از نظر شاهزادگان قاجاری و اعیان و اشراف ایران، نوعی کار خیر ماندگار شده بود. با این حال تعداد بیمارستان‌ها در شهرهای بزرگ تا پایان دوران قاجار همچنان انگشت‌شمار بود.

تصویری به‌یادگارمانده از نخستین بیمارستان‌های مدرن ایران 

منبع: فارس

منبع: جنوب نیوز

کلیدواژه: نخستین بیمارستان مریض خانه دولتی بیمارستان ها ناظم الاطباء طب سنتی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jonoubnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جنوب نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۰۵۴۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۴۲ هزار کودک سرطانی در «محک» در حال درمان هستند

مدیرعامل موسسه محک با بیان اینکه از سال ۷۰ که این موسسه ایجاد شد تاکنون ۴۲هزار بیمار کودک سرطانی تشکیل پرونده داده اند، گفت:تا امروز ۱۶ هزار کودک سرطانی بهبودی پیدا کرده و به زندگی بازگشته اند.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، نشست خبری کنگره دوسالانه بین المللی آنکولوژی کودکان یادبود «پروانه وثوق» در بیمارستان فوق تخصصی درمان سرطان «محک» برگزار شد.

هادی موسی خانی، فوق تخصص آنکلوژی در این نشست بیان داشت:۲۰درصد کودکان سرطانی کشور در بیمارستان محک تحت درمان قرار می‌گیرد و شایع‌ترین سرطان در کودکان سرطان خون و پس از آن تومور مغزی است.

وی ادامه داد:درمان آنکولوژی به یک کار تیمی نیاز دارد. در محک به این موضوع توجه خاصی دارد. استید این بیمارستان سابقه هیات علمی دانشگاه دارند و همه آنکولوژیست‌ها آرزوی کار کردن در محک را دارند.

آراسب احمدیان، مدیر عامل موسسه خیریه درمان کودکان سرطانی محک با بیان اینکه درمان کودکان سرطانی در محک رایگان است؛ ضمن اینکه حمایت‌های لازم در طول بیماری کودک نیز انجام می‌شود.

وی ادامه داد: در محک یک پلن درمانی یکپارچه در درمان بیماران سرطانی اجرا می‌شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۶ هزار کودکان سرطانی به زندگی طبیعی خود بازگشتند، خاطرنشان کرد:از ابتدای تأسیس محک از سال ۷۰ بالغ بر ۴۲ هزار بیمار کودک سرطانی تشکیل پرونده داده اند.

وی با بیان اینکه محک ۳۰سال پیش با هدف درمان کودکان سرطانی ایجاد شده، افزود: مجوز مرکز تحقیقات سرطان در محک گرفته شده تا پروتکل‌های درمانی کامل شود.

احمدیان تاکید کرد:خیرین هزینه‌های درمانی در محک را تامین می‌کنند؛ ضمن اینکه محک از نظر علمی و تخصصی با بیمارستان‌های خارج کشور ارتباط دارد؛ از جمله پزشکان ایرانی خارج از کشور.

دانشگری، معاون درمان بیمارستان محک تصریح کرد:این کنگره ۲۶لغایت ۲۸ اردیبهشت برگزار می‌شود و اساتید خارجی و داخلی در این کنگره شرکت می‌کنند و امتیاز باز آموزی دارد.

وی ادامه داد:یکی از نیاز‌های همیشگی رسیدن به درمان‌های روز دنیا در درمان سرطان است؛ باتوجه به اینکه محک بیشترین بیماران کودک سرطانی را در تومور‌های مغزی دارد.

وی متذکر شد:محیط، ژنتیک و وراثت از جمله علل بروز سرطان در کودکان است؛ در نتیجه اینکه بیماری صعب العلاج گفته می‌شود به دلیل نامشخص بودن علت بیماری است.

دانشگری خاطرنشان کرد:در بیمارستان محک کودکان تا ۱۸سال مبتلا را درمان می‌کنیم و سرطان خون و لنفوم شایع‌ترین سرطان در بین کودکان است.

وی گفت:در ایران و محک ۶۵تا ۷۰ درصد کودکان سرطانی درمان می‌شوند

میترا قالیبافان آنکولوژیست ابراز کرد:تومور‌های مغزی اولین علت مرگ در سرطان‌های کودکان است.

وی ادامه داد:تومور‌های کودکان با تومور‌های بزرگسالان متفاوت است؛ در نتیجه برخورد تیم درمان با کودک سرطانی باید متفاوت باشد.

قالیبافیان خاطرنشان کرد:هدف اول این کنگره این است که تومور‌های مغزی در کودکان و بزرگسالان متفاوت است؛ نحو برخورد با این کودکان نیز متفاوت است و سوم اینکه این کودکان نیازمند بازتوانی دارند و باید برای این بیماران فکری شود.

وی تصریح کرد:زمان بقای کودکان مبتلا به تومور سرطانی به زمان مراجعه به پزشک بستگی دارد. کودکان به عوارض درمان بیماری سرطان نسبت به بزرگتر‌ها حساس‌تر هستند. جراحی، شیمی درمانی و رادیو تراپی سه روش درمانی در کودکان سرطانی است.

این آنکولوژیست زمان بقای یک کودک سرطانی را به میزان توانایی بدن کودک در مقابله با روش‌های درمانی برشمرد و گفت:در برخی کودکان پس از ۵سال درمان کاملا بهبودی حاصل می‌شود.

وثوق جراح اطفال بیان داشت:پیگیری درمان کودکان در محک تا ۱۸ سالگی ادامه دارد.

وی با بیان اینکه در دنیا یک درصد سرطان‌ها کودکان را شامل می‌شود، گفت:سالانه هزار تا ۱۵۰۰ مورد جدید از کودک سرطانی در ایران شناسایی می‌شود.