سیاستمداری که باعث اختلاف ارتش و سپاه شد /علت شکست پیاپی در عملیات ها در دوران بنی صدر

سالها از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ تحمیلی گذشته است اما همچنان پرسش هایی درباره علت و چرایی جنگ، تعویق پذیرش قطعنامه های بین المللی و... باقی مانده است که در این مجال به مناسبت فرا رسیدن چهلمین سال دفاع مقدس برآنیم تا به برخی از این پرسش ها، پاسخی درخور دهیم. از پرسش های مهم دیگری که ذهن بسیاری از مخاطبان را به خود مشغول می دارد و باید پاسخ داده شود، درباره ارزیابی عملکرد بنی صدر به هنگام عهده داری فرماندهی کل قواست و نیز علت شکست های پی در پی عملیاتها در آن ایام و اشغال مناطق وسیعی از خاک کشورمان که پاسخ به آن را از کتاب پرسشها و پاسخها (جنگ ایران و عراق) داده ایم:

>>>> بیشتر بخوانید؛

>>>> آیت الله هاشمی: بنی‌صدر مناقشه می‌کرد، ما مدارا /نامه گله آمیز شهید بهشتی به امام درباره بنی صدر

بنی‌صدر اولین رئیس‌جمهور ایران، با توجه به ویژگی‌های شخصیتی و فکری خود، سعی داشت بر تمامی امور کشور مسلط شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی پس از دریافت حکم "فرماندهی کل قوا" به جای اینکه از این موقعیت برای پیشبرد منافع ملی و امور جنگ بهره جوید، از آن برای تشدید اختلاف بین ارتش و سپاه و تحکیم موقعیت خود علیه نیروهای خط امام استفاده می‌کرد و همین مسئله باعث ناتوانی کشور در دفع تجاوز عراق در ماه‌های اول جنگ شد. وی در پاسخ به اینکه چرا از اشغال سرزمین‌های ایران توسط ارتش عراق جلوگیری نمی‌شود، می‌گفت باید فعلاً زمین داد تا زمان را به دست آورد.

در دوره فرماندهی بنی‌صدر، در شش ماهه اول جنگ تا 26 اسفند 1359، چهار عملیات بزرگ طرح‌ریزی و اجرا شد که به دلیل اتخاذ استراتژی غلط جنگ کلاسیک، تمامی آنها با شکست مواجه شد:

عملیات اول: در 23 مهر 1359 در غرب کرخه اجرا شد که قرار بود با دو لشکر، تمام منطقه عملیات فتح‌المبین را آزاد کنند. در طرح این گونه پیش‌بینی شده بود که وقتی به فکه رسیدند به سمت العماره و چزابه بروند که موفقیتی نداشت.

عملیات دوم: در سوم آبان 1359 در جاده ماهشهر ـ آبادان اجرا شد که قرار بود با یک لشکر حصر آبادان را بشکنند که در این عملیات هم شکست خوردند.

عملیات سوم: عملیات نصر یا هویزه در 15 دی 1359 اجرا شد که قرار بود با دو لشکر زرهی، کل منطقه عملیاتی بیت‌المقدس را آزاد کنند، خرمشهر و تنومه را هم بگیرند و در شرق بصره پدافند کنند. این عملیات هم شکست خورد.

عملیات چهارم: به نام توکل در جاده ماهشهر ـ آبادان برای شکستن حصر آبادان طرح‌ریزی شده بود و در 20 دی 1359 به اجرا درآمد که آن هم شکست خورد.

بنی‌صدر بعد از این تلاش‌های ناکام، سه راه‌حل پیشِ روی خود داشت:

1ـ این سلسله عملیات‌ها را ادامه بدهد، که توان و روحیه لازم برای ادامه چنین سیاستی در وی وجود نداشت.

2ـ تغییر رویه و بینش بدهد و حضور سپاه و بسیج را به طور قطعی و در صحنه جنگ بپذیرد که این راه‌حل با توجه به تفکر بنی‌صدر و بافت حاکم بر ارتش امکان‌پذیر نبود.

3ـ با تشدید بحران‌های داخلی به موفقیت‌های سیاسی اتکا کند و از این طریق هم شکست در جبهه‌ های جنگ را پوشش دهد و هم قدرت خود را در داخل تثبیت کند.

بنی‌صدر در مواجهه با سه راه‌ حل فوق به دلایل گوناگون راه سوم را انتخاب کرد و در مقابل امام خمینی و یاران امام صف‌آرایی کرد. با آغاز مرحله سیاسی تلاش‌های بنی‌ صدر، ارتش در صحنه جنگ،استراتژی آفندی را رها کرد و به پدافند پرداخت. به این ترتیب بنی‌صدر با دامن زدن به اختلاف بین ارتش و سپاه و بسیج و همچنین اختلاف با سایر مسئولان سیاسی نتوانست اقدامی در جهت بازپس‌گیری مناطق اشغالی به عمل آورد و نهایتاً با تن دادن به همکاری با سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، یک بحران داخلی سیاسی ـ نظامی را در خرداد 1360 در کشور به وجود آورد که برای ارتش عراق امر مطلوبی محسوب می‌ شد.

برشی از کتاب پرسشها و پاسخها (جنگ ایران و عراق)؛ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ؛ فرهاد درویشی؛ ص ۱۰۸-۱۱۰

1727215

کد خبر 1439616

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: ارتش جمهوری اسلامی ایران سپاه پاسداران امام خمینی ابوالحسن بنی صدر اجرا شد هم شکست بنی صدر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۲۷۹۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جانشین فرمانده سپاه: عملیات وعده صادق پاسخی به جبهه باطل است

جانشین فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: عملیات وعده صادق پاسخی به دشمنان و جبهه باطل بود.

به گزارش مشرق، سردار علی فدوی عصر سه‌شنبه در همایش طلایه‌داران اقتصادی مقاومتی در سمنان افزود: طی ۴۵ سال گذشته بارها بر دشمن خبیث خود پیروز شدیم و دشمنان همچنان دشمنی خود را ادامه می‌دهند.

وی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی تا پای جان ایستادند و دشمن را شکست دادند و بدون شک در جنگ اقتصادی نیز با کار جهادی و انقلابی پیروز خواهیم شد.

به گفته وی قرارگاه امام حسن‌مجتبی(ع) برای به سرانجام رسانی نهضت آبرسانی به روستاها عزم جزم دارد.‌

سردار فدوی بیان کرد: مسوولان همراه و مردم‌ متحد استان سمنان در موضوع سازندگی پیشگام کشور هستند.‌

وی اظهار کرد: به اعتراف مقامات آمریکایی طی ۴۵ سال اخیر امریکا هیچ‌پیروزی مقابل ملت ایران نداشته و هر روز بر عظمت و سربلندی ایران اضافه می شود.‌

جانشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با بیان اینکه اقتصاد و معیشت موضوع تمام وقت مردم است، گفت: باید به گونه‌ای اقدام کنیم که همه بدانند ما در این جبهه پیروز هستیم.

عملیات وعده صادق سیلی محکم بود

استاندار سمنان در همایش طلایه داران اقتصاد مقاومتی بسیج سازندگی سمنان اظهار کرد: انجام عملیات پیروز وعده صادق سیلی محکمی به چهره منحوس و کودک کش اسرائیل بود.

سیدمحمدرضا هاشمی افزود: سمنان در حوزه‌های مختلف تولید دارای جایگاه‌های ارزشمند است که این مهم با همکاری و همدلی مردم و مسوولان به دست آمده است.

وی اضافه کرد: اقدام‌های خوبی در حوزه آبرسانی به روستاهای سمنان توسط بسیج سازندگی شکل گرفته است.‌

استاندار سمنان گفت: یکی از دغدغه‌های واحدهای تولیدی و صنعتی این استان کمبود نیروی کارگری است.

یکهزار و ۶۰۰ خانه محرومان در دست ساخت و مرمت است

فرمانده سپاه قائم (عج)‌ سمنان گفت: یکهزار و ۶۰۰ خانه برای محرومان این استان در دست مرمت و ساخت است.‌

سردار سرتیپ دوم منصور شوقانی در این همایش افزود: ۲ هزار و ۹۶ خانه در راستای طرح نهضت ملی مسکن توسط بسیج سازندگی در دست ساخت است.

وی ادامه داد: بسیج سازندگی با اتکا به جوانان مومن انقلابی در عرصه‌های مختلف از جمله سازندگی و محرومیت زدایی در خدمت مردم است.‌

به وی تا کنون ۶۸۰ تفاهم‌نامه همکاری مشترک بین بسیج سازندگی سمنان با دستگاه‌های مختلف اجرایی منعقد شد.

سردار شوقانی افزود: اشتغالزایی برای سه‌هزار و ۱۰۰ نفر با پرداخت تسهیلات تبصره ۱۶ و ۱۸ محقق شد.‌

فرمانده سپاه قائم (عج)‌ سمنان گفت: فعال‌سازی یکهزار و ۱۵۰ صندوق قرض‌الحسنه از برنامه‌های اقتصاد مقاومتی بسیج سازندگی در این استان است.

سردار فدوی به منظور شرکت در برنامه‌های گرامیداشت هفته بسیج سازندگی در سمنان از جمله افتتاح ۲۱۳ نیروگاه خورشیدی کوچک‌مقیاس در روستاهای سمنان به این استان سفر کرد.