به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

همسایه زمین میزبان موجودات زنده است؟

تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۵۶۶۹۱۲

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ زهره، ناهید یا ونوس که نام الهه زیبایی رومی نیز هست یکی از جذاب‌ترین و پرنورترین اجرام آسمانی است.

این سیاره یکی از گرمترین سیارات منظومه شمسی و جو آن پر از خطرات اسید سولفوریک است که هرچیزی را می‌تواند تجزیه کند.

گرمای شدید و حجم بالای اسید سولفوریک موجود در جو زهره باعث می‌شود که فکر وجود حیات روی این سیاره خیلی عجیب به نظر برسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نشانه‌ای از حیات با گاز فسفین

دانشمندان برای مدت‌های طولانی برای پیدا کردن حیات روی مریخ یا قمر‌های غول‌پیکر مشتری و زحل متمرکز بودند و حالا پیدا شدنِ نشانه‌های حیات روی زهره کمی گیج‌کننده به نظر می‌رسد.

دانشمندان با کمک تلسکوپ‌های پیشرفته و با استفاده از الگو‌های تجزیه و تحلیل امواج حاصل از مواد مختلف به این نتیجه رسیده‌اند که در جو سیاره زهره مقدار قابل توجهی گاز فسفین وجود دارد.

این گاز ماده‌ای است که در نتیجۀ فعل و انفعالات حیاتی تولید می‌شود و تاکنون هیچ منبع دیگری برای تولید این گاز شناسایی نشده است.

همین باعث شده است که دانشمندان به این نتیجه برسند که نوعی فرایند حیاتی باید در زهره وجود داشته باشد که توانسته است گاز فسفین را آن هم در این حجم تولید کرده باشد.

اما برخی دیگر معتقدند که شاید فرایند‌های دیگری نیز برای تولید این گاز وجود دارند که ما هنوز آن‌ها را کشف نکرده‌ایم. این دسته از منتقدان قضاوت دربارۀ وجود حیات در زهره به خاطر وجود گاز فسفین را عجولانه می‌دانند، اما این یافته، همچنان یافته‌ای ارزشمند است چراکه وجود سیاره‌ای شبیه به زمین که بتواند میزبان حیات باشد را بیش از پیش تایید می‌کند.

نکته جالب توجه این است که سیاره زهره جزء سیاراتی است که توجه ستاره‌شناسان به آن خیلی کمتر از سیارات دیگری همچون مریخ، مشتری و یا زحل بوده است چراکه احتمال وجود حیات در آن بسیار پایین قلمداد می‌شده است.

بیشتر بخوانید

زمان دقیق قابل سکونت بودن زهره مشخص شد

زهره یا ناهید را می‌توان سیاره دو قلوی زمین دانست، برخی از دانشمندان معتقدند که این سیاره زمانی پوشیده از آب بوده است و فضایی داشته است که حیات می‌توانسته است در آن شکوفا شود.

جایی سخت برای زندگی

زمین هم وقتی شکل گرفت جای مناسبی برای زندگی نبود؛ تا مدت‌های طولانی سطح زمین پر از آتشفشان‌های فعال و گاز‌های سمی بود و امکان حیات بر آن وجود نداشت. به مرور زمان و با تحولات عمیق زمین‌شناسی و ستاره‌شناسی بود که زمین به جایی برای حیات تبدیل شد.

شاید زهره هم در همین مرحله باشد. امروز دمای سطح این سیاره ۸۰۰ درجه فارنهایت معادل ۴۲۶ درجه سانتیگراد است و اتمسفر آن فشاری شدید بر چیز‌های روی سطح زهره وارد می‌کند (۱۳۰۰ پوند بر اینچ مربع) و این یعنی چیزی حدود ۹۰ برابر فشاری که زمین بر چیز‌ها در سطح دریا وارد می‌کند. همه این‌ها به ما می‌گوید که بررسی سطح زهره بسیار کار دشواری است البته به این معنا نیست که تلاش برای فرستادن فضاپیما به زهره صورت نگرفته است.

سال‌ها پیش شوروی سابق سعی کرد به این سیاره روبات‌هایی را بفرستد، این ربات‌ها نتوانستند چند دقیقه بیشتر دوام بیاورند و در دمای بالا و فشار جو زهره ذوب و خرد شدند، اما در مدت کوتاهی که در جو زهره بودند توانستند چند عکس بگیرند و به زمین مخابره کنند.

اما این همه ماجرا نیست. هرچقدر که سطح زهره داغ و جهنمی است در حدود ۵۰ کیلومتر بالاتر از سطح زهره یک لایه ابر وجود دارد که هوایی بهاری دارد.

در این فضا دما حدوداً ۲۹ درجه است و فشار جو خیلی شبیه به زمین است. ۵۳ سال قبل برخی دانشمندان فرض وجود حیات در این فضا را طرح کرده بودند. حالا منجمان دقیقاً در همین فضای ابری وجود گاز فسفین را کشف کرده‌اند که فرض وجود فعل و انفعالات حیاتی در سطح میکروسکوپی را جدی‌تر می‌کند.

احتمال می‌رود که در این فضا فعل و انفعالات حیاتیِ بی‌هوازی (یعنی میکروب‌ها و باکتری‌هایی که برای حیات خود نیاز به اکسیژن ندارند) در جریان باشد که مسئول وجود گاز فسفین در جو زهره است، اما این بحث همچنان برجای است که آیا برای تولید گاز فسفین همواره باید فعالیت‌های حیاتی وجود داشته باشد یا این گاز در نتیجۀ فعل و انفعالاتی دیگر (که هنوز کشفشان نکرده‌ایم) هم امکان بروز دارد.

منبع: جام جم آنلاین

انتهای پیام/

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: سیاره شناسی سیارات منظومه شمسی وجود حیات گاز فسفین سطح زهره جو زهره

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۶۶۹۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقشه‌ تلسکوپ فضایی «جیمز وب» از آب‌وهوای یک سیاره فراخورشیدی

«تلسکوپ فضایی جیمز وب» به پژوهشگران در نقشه‌برداری از آب‌وهوای یک سیاره فراخورشیدی کمک کرد.

به گزارش ایسنا، یک گروه بین‌المللی از پژوهشگران با موفقیت از «تلسکوپ فضایی جیمز وب» برای ترسیم نقشه آب‌وهوایی یک سیاره فراخورشیدی غول‌پیکر گازی داغ استفاده کردند.

به نقل از ناسا، بررسی‌های دقیق در طیف گسترده‌ای از نور فروسرخ میانی، همراه با مدل‌های سه‌بعدی آب‌وهوا و مشاهدات پیشین تلسکوپ‌های دیگر، وجود ابرهای متراکم و مرتفع را نشان می‌دهند که آسمان را هنگام روز و شب می‌پوشانند و همچنین، بادهای استوایی را به نمایش می‌گذارند که گازهای جوی را با سرعت ۵۰۰۰ مایل در ساعت در اطراف سیاره فراخورشیدی «WASP-43 b» ادغام می‌کنند.

این جدیدترین نمایش علم سیارات فراخورشیدی به شمار می‌رود که اکنون با توانایی خارق‌العاده جیمز وب برای بررسی تغییرات دما و تشخیص گازهای اتمسفر در تریلیون‌ها مایل دورتر امکان‌پذیر شده است.

سیاره فراخورشیدی WASP-43 b یک نوع «مشتری داغ»(Hot Jupiter) است. این سیاره هم‌اندازه مشتری عمدتا از هیدروژن و هلیوم ساخته شده و بسیار داغ‌تر از سایر سیارات غول‌پیکر منظومه شمسی است. اگرچه ستاره آن کوچک‌تر و سردتر از خورشید است اما WASP-43 b در فاصله ۱.۳ میلیون مایلی می‌چرخد که کمتر از یک بیست و پنجم فاصله بین عطارد و خورشید است.

با چنین مداری، سیاره از نظر جزر و مدی قفل می‌شود؛ به این معنی که یک طرف آن به طور مداوم روشن است و طرف دیگر در تاریکی دائمی قرار دارد. اگرچه طرف شب هرگز هیچ تابش مستقیمی را از ستاره دریافت نمی‌کند اما بادهای شدید در حال وزش به سمت شرق، گرما را از طرف روز به اطراف انتقال می‌دهند.

از زمان کشف سیاره WASP-43 b در سال ۲۰۱۱، تلسکوپ‌های متعددی از جمله «تلسکوپ فضایی هابل» و «تلسکوپ فضایی اسپیتزر» آن را رصد کرده‌اند. «تیلور بل»(Taylor Bell) پژوهشگر «مؤسسه تحقیقات محیطی منطقه خلیج»(BAERI) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: با تلسکوپ فضایی هابل، به وضوح می‌توانیم ببینیم که بخار آب در طرف روز سیاره وجود دارد. هابل و اسپیتزر هر دو نشان دادند که ممکن است ابرهایی در سمت شب وجود داشته باشند اما ما به بررسی‌های دقیق‌تر با تلسکوپ فضایی جیمز وب نیاز داشتیم تا نقشه‌برداری را از دما، پوشش ابر، بادها و ترکیب دقیق‌تر اتمسفر در سراسر سیاره آغاز کنیم.

اگرچه WASP-43 b آن قدر کوچک، کم‌نور و نزدیک به ستاره خود است که تلسکوپ نمی‌تواند مستقیما آن را ببیند اما دوره مداری کوتاه سیاره که تنها ۱۹.۵ ساعت است، آن را برای «طیف‌سنجی منحنی فاز» ایده‌آل می‌کند. روش طیف‌سنجی منحنی فاز شامل بررسی تغییرات کوچک در روشنایی منظومه ستاره-سیاره در حالی است که سیاره به دور ستاره می‌چرخد.

از آنجا که مقدار نور فروسرخ میانی منتشرشده از یک جرم تا حد زیادی به گرمای آن بستگی دارد، داده‌های روشنایی جیمز وب را می‌توان برای محاسبه دمای سیاره مورد استفاده قرار داد.

این گروه پژوهشی به مدت بیش از ۲۴ ساعت از «دستگاه فروسرخ میانی»(MIRI) جیمز وب برای اندازه‌گیری نور منظومه WASP-43 در هر ۱۰ ثانیه استفاده کردند. بل توضیح داد: ما با مشاهده کل یک مدار توانستیم دمای طرف‌های متفاوت سیاره را هنگام چرخش در دید محاسبه کنیم. براساس این محاسبات، ما توانستیم نقشه‌ای را از دمای سراسر سیاره بسازیم.

اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهند که دمای هوای طرف روز سیاره به طور میانگین ​​نزدیک به ۱۲۵۰ درجه سلسیوس است؛ در حالی که دمای طرف شب به ۶۰۰ درجه سلسیوس می‌رسد و به طور قابل توجهی خنک‌تر است. این داده‌ها به یافتن داغ‌ترین نقطه روی سیاره کمک می‌کنند که از نقطه‌ دریافت‌کننده بیشترین تشعشعات ستاره‌ای، کمی به سمت شرق جابه‌جا می‌شود. این تغییر به دلیل وزش بادهایی رخ می‌دهد که هوای گرم را به سمت شرق حرکت می‌دهند.

«مایکل رومن»(Michael Roman) پژوهشگر «دانشگاه لستر»(University of Leicester) و از پژوهشگران این پروژه گفت: این واقعیت که ما می‌توانیم دما را به این روش ترسیم کنیم، گواه واقعی بر حساسیت و ثبات جیمز وب است.

پژوهشگران برای تفسیر نقشه، از مدل‌های جوی سه‌بعدی پیچیده مانند مدل‌هایی استفاده کردند که برای درک آب‌وهوا و اقلیم روی زمین به کار می‌روند. تحلیل‌ها نشان می‌دهند که طرف شب سیاره احتمالا در یک لایه متراکم و مرتفع از ابرها پوشیده شده است و این لایه، مانع راه یافتن بخشی از نور فروسرخ به فضا می‌شود. در نتیجه، اگرچه طرف شب بسیار گرم است اما نسبت به زمانی که ابری در آن وجود نداشته، کم‌نورتر و خنک‌تر به نظر می‌رسد.

طیف گسترده نور فروسرخ میانی که توسط جیمز وب گرفته شده است، اندازه‌گیری میزان بخار آب و متان اطراف سیاره را ممکن می‌سازد. «جوآنا بارستو»(Joanna Barstow) پژوهشگر «دانشگاه آزاد انگلستان»(The Open University of UK) و از پژوهشگران این پروژه گفت: جیمز وب به ما فرصت داده است تا دقیقا متوجه شویم کدام مولکول‌ها را می‌بینیم و محدودیت‌هایی را برای فراوانی آنها قائل شویم.

طیف‌های بررسی‌شده نور، نشانه‌های آشکاری را از بخار آب در طرف شب و طرف روز سیاره نشان می‌دهند که اطلاعات بیشتری را درباره تراکم ابرها و ارتفاع آنها در جو ارائه می‌کنند.

همچنین، پژوهشگران با کمال تعجب دریافتند که داده‌ها کمبود متان را در همه نقاط جو نشان می‌دهند. از آنجا که روز برای وجود متان خیلی گرم است، متان باید هنگام شب خنک‌تر، پایدار و قابل تشخیص باشد.

بارستو توضیح داد: این واقعیت که ما متان نمی‌بینیم، به ما می‌گوید که سرعت باد در سیاره WASP-43 b باید به حدود ۵۰۰۰ مایل در ساعت برسد. اگر بادها گاز را از طرف روز به طرف شب سیاره حرکت دهند و دوباره به سرعت بازگردند، زمان کافی برای بروز واکنش‌های شیمیایی تولیدکننده مقادیر قابل تشخیص متان در سمت شب وجود نخواهد داشت.

پژوهشگران معتقدند که به دلیل این اختلاط ناشی از باد، شیمی اتمسفر در سراسر سیاره یکسان است. این نتیجه در پژوهش‌های پیشین که با تلسکوپ‌های هابل و اسپیتزر انجام شدند، مشخص نبود.

این پژوهش در مجله «Nature Astronomy» به چاپ رسید.

در انیمیشن زیر می‌توانید نقشه دمای سیاره WASP-43 b را ببینید.

انتهای پیام