شجریان چراغ امید را در دل مردم بم روشن کرد

استاد شجریان از نخستین خوانندگانی بود که برای برگزاری کنسرت و یاری رساندن به زلزله‌زدگان بم پیشقدم شد. این هنرمند ارجمند کشورمان پس از اجرای ارکستر ملی سال ۱۳۷۷ به دلیل برخی مشکلات تا آن زمان یعنی تا وقوع زلزله بم اجرای عمومی در ایران نداشت. اما با وقوع این حادثه، خسرو آواز ایران یک گروه از نخبگان و سرآمدان موسیقی ایران برای برگزاری این کنسرت تشکیل داد؛گروهی که حسین علیزاده، کیهان کلهر و همایون شجریان در کنار استاد حضور داشتند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بعدها این کنسرت به‌صورت یک آلبوم با همان عنوان اجرایش یعنی «هم‌نوا» انتشار یافت.

استاد شجریان علاوه بر اینکه تمامی درآمد اجرای این کنسرت‌ها را برای کمک به مردم زلزله زده بم هزینه کرد تصمیم گرفت برای شکوفایی هنر نزد مردم بم که هنرمندانی چون ایرج بسطامی را در جریان زلزله فاجعه‌بار بم از دست داده بودند با همت دوستداران هنر، ساخت باغ هنر بم را رقم بزند. بر این اساس بود که شورای شهر وقت بم، طبق توافقنامه‌ای زمینی به وسعت ۱۴ هکتار (بخشی از پارک ۲۲ بهمن) را برای تأسیس باغ هنر بم در اختیار استاد شجریان قرار داد. هر چند کارهای سازه‌ای باغ هنر بم به پایان رسیده اما هنوز آمفی‌تئاتر، استودیو ضبط صدا و کتابخانه آن تکمیل نشده ولی دوستداران استاد شجریان امیدوارند با تکمیل این پروژه آرزوی استاد برای ایجاد مکانی درخور برای پرورش هنرمندان در بم زلزله‌زده به تحقق بپیوندد.     
 باغ هنر بم امید را نزد جوانان بمی زنده کرد
«اعظم جوشایی»، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بم به «ایران» گفت:  باغ هنر بم هدیه استاد شجریان به مردم بم بویژه جوانان این شهر در اوج رنج و سختی مردم بعد از زلزله بم بود. این هدیه در شرایط خاص بعد از زلزله که روح و روان مردم مستعد افسردگی بود و بیشتر اهالی این شهر داغدار عزیزان‌شان بودند، توانست مردم را امیدوار نگه دارد.«من خودم در آن زمان یک کارمند ساده بودم و در یک کانکس در کنار زمینی که برای این پروژه در نظر گرفته بودند، کار می‌کردم. هراز گاهی که استاد به این پروژه سر می‌زد، افتخار دیدار ایشان را داشتم، راستش را بخواهید من هم آن زمان بسیار ناامید بودم ولی یادم می‌آید در یک جلسه استاد هنرمندان جوان را دور هم جمع کرده بود و امیدوارانه صحبت می‌کرد و به گونه‌ای بر فعل باید این باغ هنر ساخته شود، تأکید می‌کرد که من و خیلی‌های دیگر امیدوار شدیم.»

وی خاطرنشان کرد: در یک کلام باید گفت باغ هنر بم پایگاه امید خیلی از هنرمندان بمی است. وی با اشاره به اینکه فاز اول این پروژه با حضور خانواده استاد افتتاح شده بود، افزود: با وجود اینکه امیدوار بودیم چراغی که با این افتتاح روشن شده بود خاموش نشود اما همچنان کلاسی در این باغ به دلیل عدم تجهیز آن برگزار نمی‌شود. وی تصریح کرد: کرونا و عدم تجهیز آن موجب شده هنرمندان هنوز نتوانند از این فضا استفاده کنند. وی تصریح کرد: هر چند ما درصدد برگزاری یابودی در این باغ برای استاد هستیم ولی پیشنهاد شخصی خودم این است که دوستداران استاد یا هر نهادی که می‌خواهد در این زمینه گام بردارد، در بحث تجهیز و تکمیل این باغ کمک کند  تا شاید این آرزوی استاد دست یافتنی‌تر شود.
 ساخت دانشکده هنر در باغ هنر بم
در همین حال «‌هادی شهسوارپور» فرماندار بم نیز به «ایران» گفت: باغ هنر بم یادگار استاد شجریان برای زنده نگه داشتن یاد هنرمندانی چون ایرج بسطامی و دیگر هنرمندان بمی و مهدی برای پرورش هنر در این خطه است که متأسفانه تکمیل این باغ به دلیل پاره‌ای از مشکلات نیمه تمام مانده است. وی خاطرنشان کرد: با هماهنگی فرمانداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در مرحله صدور مجوز برای ساخت دانشکده هنر در این باغ هستیم که امیدواریم هرچه زودتر این دانشکده راه‌اندازی شود تا محلی برای پرورش استعداد هنرمندان منطقه و کشور شود.
نامگذاری خیابانی به نام استاد شجریان در بم
«محمد بنی اسد» شهردار بم هم به «ایران» گفت: در صورت تأیید نهایی شورای شهر، خیابانی در بم به نام استاد شجریان نامگذاری خواهد شد. وی با اشاره به اینکه به دلیل کمبود اعتبارات هنوز هم برخی آثار زلزله از شهر زدوده نشده است، افزود: متأسفانه در حال حاضر ۹۰ درصد کوچه‌های بم هنوز آسفالت ندارند و این مسأله یادآور زلزله برای مردم است. به گفته وی، تکمیل باغ هنر که خواسته قلبی استاد شجریان بود، بسیار می‌تواند به مسائل فرهنگی و روحی و روانی جوانان کمک کند و شهرداری نیز در کنار دیگر نهادها تمام توان خود را خواهد گذاشت. وی اماکن فرهنگی را از جمله نیازهای اولیه جوانان بم خواند و گفت: در بم، سینمایی برای مردم نداریم و گودبرداری یک سینما در مراحل ابتدایی است. وی افزود: یک فرهنگسرا هم به کمک خیرین در حال ساخت است و به نظر می‌رسد خلأ نبود فرهنگسرا با تکمیل باغ هنر تا حدی مرتفع شود.  
 استاد شجریان همیشه زنده است
«علی جهاندار شمامی» مجری سازه باغ هنر بم نیز که خود از سال ۶۲ از شاگردان استاد بوده، به «ایران» گفت: استاد شجریان نزد ایرانیان و هنردوستان همواره زنده است. وی با اشاره به اینکه باغ هنر ۸ هزار مترمربع زیربنا دارد، افزود:  کار ساخت بنا تقریباً به اتمام رسیده است. وی تصریح کرد: استاد شجریان با برگزاری چندین کنسرت داخلی درصدد تکمیل این باغ بود که اوضاع و احوال اقتصادی اجازه تکمیل این پروژه را نداد.

*خبرنگار روزنامه ایران 

برچسب‌ها خبرگزاری جمهوری اسلامی بم محمدرضا شجریان ایران پروندهٔ خبری استاد شجریان، نماد ادبیات و موسیقی ایران

منبع: ایرنا

کلیدواژه: خبرگزاری جمهوری اسلامی بم محمدرضا شجریان ایران خبرگزاری جمهوری اسلامی بم محمدرضا شجریان ایران اخبار کنکور استاد شجریان باغ هنر بم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۸۳۶۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جای خالی «عیسی قلی‌پور» همیشه احساس می‌شود/ تشییع «بخشی» در زیر باران و درسی که مردم به مدیران فرهنگی دادند

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، عیسی قلی‌پور از بخشی‌های نامدار موسیقی مقامی شمال خراسان، روز جمعه چهاردهم اردیبهشت ماه در ۸۲ سالگی در بجنورد درگذشت.

زنده‌یاد قلی‌پور که نزد علاقه‌مندان موسیقی شمال خراسان به «عیسی بخشی» معروف بود، نوازندگی را از پدر و پدربزرگش که آنها نیز «بخشی» بودند آموخت. این هنرمند فقید، در بسیاری از جشنواره‌های داخلی و خارجی شرکت کرده بود و علاوه بر نوازندگی دوتار، صدای پرطنین و دلنشینی نیز داشت و نشان درجه یک هنری را نیز از وزارت فرهنگ و اراشد اسلامی دریافت کرده بود.

در همین ارتباط، سید حسن قدرتی هنرمند نوازنده دوتار در گفت‌وگو با خبرنگار آنا عنوان کرد: فوت زنده‌یاد «عیسی بخشی» اتفاقی تلخ و خلاء بزرگی برای اهالی موسیقی بود. در این دو دهه تعداد زیادی از بخشی‌های شمال خراسان را ازدست دادیم که شاید شاخص‌ترین آنها زنده‌یادان حاج قربان سلیمانی، رمضان بردری، علی غلامرضایی آلماجوقی و سهراب محمدی بودند. حالا با رفتن عیسی بخشی جای خالی این بزرگان هم بیش از پیش احساس می‌شود.

تفاوت «بخشی» و نوازنده

وی اظهار کرد: در فرهنگ خراسان جایگاه «بخشی» با نوازنده دوتار متفاوت است. نوازنده دوتار آن کسی است که صرفاً دوتار می‌نوازد، اما «بخشی» جایگاهی فراتر از یک نوازنده یا آهنگساز دارد و یک استاد یا مرشد محسوب می‌شود. در قدیم مردم معتقد بودند که خداوند به بخشی‌ها عنایت ویژه‌ای داشته و مقامی خاص اهدا کرده؛ یعنی نوعی معنویت در شخصیت آنها وجود داشت و مورد احترام مردم منطقه خود بودند.

این فرهنگی بازنشسته که از سال ۱۳۶۸ دوتارنوازی را به شکل حرفه‌ای آغاز کرده افزود: در قدیم، آموختن دوتار کار هرکسی نبود و یادگیری آن یک رابطه استاد ـ شاگردی سال‌ها طول می‌کشید. این شکل از موسیقی برپایه نت‌خوانی و نت‌نویسی نبود، بلکه با دیدن و شنیدن رقم می‌خورد. یعنی فردی که استعداد داشت باید به دست بخشی‌ها نگاه می‌کرد و خوب گوش می‌کرد تا بتواند ردراین مسیر قدم بردارد. طبیعی است که سختی‌های فراوانی را هم تحمل می‌کرد. عنوان «بخشی» اغلب اوقات مثل یک میراث به فرزندان منتقل می‌شد.

قدرتی عنوان کرد: بخشی‌ها علاوه بر تبحر در نوازندگی دوتار، خودشان شعر می‌سرودند و می‌خواندند؛ در ساختن و تعمیر دوتار مهارت داشتند؛ از نظر اخلاقی هم مورد قبول اهالی منطقه بودند و به صفات نیکو شناخته می‌شدند. برای همین در کنار حماسه‌سرایی و در کنار نقل داستان‌ها، پند و اندرز هم به مخاطبان خودشان عرضه می‌کردند. حافظه قوی و لحن گرم وگیرایی داشتند و به قول امروزی‌ها در فن بیان هم توانا بودند.

دانلود فیلم اصلی کد ویدیو

این نوازنده دوتار گفت: معمولاً به آن دسته از بخشی‌هایی که این هنر‌ها و مهارت‌ها را در حد اعلای خود داشتند «بخشی خودبند» می‌گفتند. مجموعه این مهارت‌ها بود که یک «بخشی» را از دوتار نواز جدا می‌‍‌کرد. بیشتر بخشی‌ها داستان‌ها و نقل‌ها و اشعار مختص به خودشان را داشتند که اغلب در جزوه‌های قدیمی و دستنویس نگهداری می‌کردند و برایشان بسیار ارزشمند بود. اگر یک «بخشی» نَقل، اشعار و حکایت‌های منحصر به فردی داشت برایش مزیت و افتخار بود.

وی افزود: در خراسان سه دسته نوازنده وجود داشت. یک گروه همین بخشی‌ها بودند که در کنار دوتارنوازی و روایت‌گری و داستان‌سرایی هم می‌کردند. گروه دیگرعاشیق‌ها بودند که صرفاً در مجالس شادی وعروسی نوازندگی می‌کردند. دسته سوم هم نوازندگان دوره‌گرد یا لوطی‌ها بودند که در یک زندگی کولی‌وار، منطقه به منطقه سفر می‌کردند و در کنار نوازندگی، وقایع هرمنطقه را هم به گوش اهالی منطقه دیگر می‌رساندند.

قدرتی عنوان کرد: البته این دسته سوم یعنی لوطی‌ها، دیگر منقرض شده‌اند. از بخشی‌های شمال خراسان چه ترک زبان و چه کرمانج و چه ترکمن هم کمتر از انگشتان یک دست باقی مانده‌اند.

مردی از تبار بخشی‌های خراسان قدیم 

وی افزود: مرحوم عیسی بخشی در نواختن دو تار تبحر فراوانی داشت و در روایتگری و داستان‌سرایی به سه زبان ترکی، کرمانجی و فارسی هم بسیار مسلط بود. با صدای گرمی هم که داشت این روایت‌ها را شیرین و جذاب ارائه می‌کرد. در جشنواره‌های متعددی شرکت کرده بود و توانست در کنار سایر بخشی‌ها، موسیقی شمال خراسان را پرآوازه کند. در این مسیر زحمات زیادی کشید تا بتواند فرهنگی را که از پدرانش گرفته بود به دیگران منتقل کند.

این دوتارنواز اهل شهرستان قوچان عنوان کرد: همه آثار مرحوم قلی‌پور شنیدنی بودند، اما خودِ من از شنیدن مقام‌های «نوایی» و «شاختایی» با زخمه دوتار و نوای او لذت بیشتری می‌بردم. باید بگویم جای خالی این استاد فقید به راحتی پرنخواهد شد.

قدرتی گفت: مردم قدر هنر و هنرمند را می‌دانند و به آنها احترام می‌گذارند. مراسم تشییع پیکر مرحوم عیسی بخشی در بجنورد زیر بارش شدید باران برگزار شد و نماز هم زیر باران خوانده شد. با این حال خیل عظیم همشهریان و طرفداران ایشان از چند ساعت پیش در این مراسم حاضر بودند.

وی افزود: امیدوارم مدیران فرهنگی ما از این قدرشناسی درس بگیرند و اقدامات بیشتر و موثرتری برای پیشکسوتان موسیقی مقامی انجام دهند.

قدرتی عنوان کرد: الان استاد محمد یگانه که از همان تعداد انگشت شمار بخشی‌های باقیمانده در خراسان است و به گردن من هم حق استادی دارد، با هفتاد و سه سال سن هنوز بیمه نیست و منبع درآمد ثابتی هم ندارد. این بخشی موسیقی شمال خراسان فرزند خلف استاد محمدحسین یگانه است که ایشان هم از بزرگان موسیقی خراسان بود و در سال ۷۱ درگذشت. با این حال و با همه این مشکلات، هنوز هم به فکر ساختن ساز و آموزش هنر به هنرجویان موسیقی مقامی است که جای تقدیر فراوان دارد.

انتهای پیام/