به نقل از «تسنیم»

حجاریان؛ بوالهوسی تئوریک و دکترین محافظه‌کاری

تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۴۹۳۰۱

دکترین محافظه‌کاری و تاکیدی که بر درنگ‌ آمیز کردن تفکر و خویشتن‌داری در شکل دادن به تحولات می‌کند خیلی به کار روشنفکران ما می‌آید که فکر می‌کنند در یک سخنرانی یک ساعته می‌توانند طومار بهم بریزند و جامعه‌ای نابسامان را به جامعه‌ای بسامان تبدیل کنند. - اخبار سیاسی -

گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- پرویز امینی تحلیلگر مسائل سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد در یادداشتی که در روزنامه فرهیختگان در نقد آخرین مطلب سعید حجاریان منتشر شد، نوشت: جناب حجاریان در آخرین مطلب خود، اصلاح‌طلبان را به دو گروه تقریرگران حقیقت یا اصلاح‌طلبان حداکثری و تقلیل‌گران مرارت یا اصلاح‌طلبان حداقلی تقسیم کرده است و تلاش کرده بین این دو گروه تلفیقی نیز ایجاد کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

این تقسیم‌بندی بیش از آنکه ناظر به مفاهیم جاافتاده جامعه‌شناسی سیاسی درباره گروه‌ها و مجموعه‌های سیاسی و بدنه هوادار آنها باشد و نیز  قابل‌تطبیق بر تجربه تاریخی جریان اصلاحات در دو دهه گذشته باشد، ناظر به تقسیم قدیسان و مصلحان اجتماعی بشر است بنابراین این حرف زیادی غیرواقعی و غیرقابل‌هضم است که گروهی از اصلاح‌طلبان مقصد و مقصود خود را در امر سیاسی، کاهش رنج مردم قرار داده‌اند.

نگاهی به وضعیت تراژیک و تلخ اقتصادی و اجتماعی کنونی ملت ایران در دوره دولت روحانی به‌عنوان شریک سیاسی آنها نشان می‌دهد که نه‌تنها این ادعا از بیخ و بن محلی از اعراب ندارد بلکه آنچه واقعیت دارد، تکثیر مرارت و فلاکت و تحمیل آن به مردم از سوی اصلاح‌طلبان است. سطح فلاکتی که امروز از سوی دولت متحد اصلاح‌طلبان بر مردم تحمیل شده است، بسیار فراتر از بدترین پیش‌بینی‌هاست.

ادعای تقریر حقیقت اصلاح‌طلبان در امر سیاسی نیز خیلی بی‌اعتبارتر از آن است که چندان به چون و چرا نیاز داشته باشد. حوادث سال 88 و تحمیل آن همه هزینه بر جامعه و قرار دادن مردم در برابر هم، به چالش کشاندن اساس مردم‌سالاری و روندهای دموکراتیک، تضعیف منافع ملی و کاهش اقتدار کشور در برابر تهدید و تحمیل خارجی، به اسم تقلب، در حالی که قوی‌ترین دلیل‌ها برای تقلب در انتخابات، تئوری داماد لرستان و فرزند آذربایجان بود و هم جناب حجاریان علنی و جناب خاتمی غیرعلنی و بسیاری دیگر از این جریان از آخوندی در همان آغاز و امثال عطریانفر در همین اخیر تا بقیه منکر تقلب در انتخابات بودند و هستند، واقعیت این ادعا را آشکار می‌کند.

البته نمی‌توان منکر وجود برخی افراد در این جریان شد که دغدغه حقیقت یا کاهش رنج مردم دارند اما این عده، استثنا بر قاعده‌اند و بنابر قاعده و ادبیات رایج علمی در این حوزه و نیز تجربه اصلاح‌طلبی در ایران، این جریان به دو دسته «قدرت‌طلبان حداکثری» و «قدرت‌طلبان حداقلی» قابل‌تقسیم هستند که بر ادوار ظهور تاریخی این جریان نیز قابل تطبیق است‌.

در دوره دوم خرداد 76 این جریان پس از تصاحب دولت در خرداد 76، شوراها و شهرداری‌ها در 77 و مجلس ششم در 78، ملهم از گرامشی و با شعار فتح سنگر به سنگر قدرت دنبال توسعه و افزایش قدرت بیشتر خود و تابع کردن سایر بخش‌ها به خود بود که مصداق همین قدرت‌طلبی حداکثری است.

در دوران بعد از احمدی‌نژاد در سال‌های 84 با هاشمی و از سال 88 با موسوی و 92 و 96 با روحانی پیوند خوردند که در حکم مصداق قدرت‌طلبی حداقلی آنهاست. دوره‌ای که این جریان را از برج بلند خروج از حاکمیت در قدرت‌طلبی حداکثری به تعبیر حجاریان در حکم دندانه‌های کلید روحانی تقلیل داد و تحقیر کرد.  

اما اصلاح‌طلبان از نظر چگونگی تعقیب این قدرت و یا به تعبیری نسبتی که اصلاح‌طلبان با حاکمیت داشته‌اند به سه شاخه تقسیم  می‌شوند.

دسته نخست «اصلاح‌طلبان» اصلاحات که ‌به‌رغم برخی تفاوت‌ها با حاکمیت، مقاصد سیاسی خود را در چارچوب ساختار جمهوری اسلامی پیگیری می‌کنند.

دسته دوم «رادیکال»‌های اصلاحات که خواهان دگرگونی در حاکمیت جمهوری اسلامی‌اند و مشی سیاسی در چارچوب قواعد و مناسبات جمهوری اسلامی را قبول ندارند.

دسته سوم «بلاتکلیفان یا منفعت‌گرایان‌های سیاسی» اصلاحاتند که از یک طرف مثل دسته دوم معتقد به دگرگونی در ساختار جمهوری اسلامی‌اند (حجاریان در همین نوشته جمهوری اسلامی را یک گام مانده به فاشیسم می‌داند) و همزمان می‌خواهند مثل دسته اول از مواهب حضور در مناصب و موقعیت‌های قدرت بهره‌مند شوند. بنابراین با تناقض نظر و عمل روبه‌رو هستند و دائما بین اپوزیسیون و پوزیسیون بودن در نوسانند که یکی از مصادیق آن همین جناب حجاریان است که حتی در همین چند ماه اخیر گاهی موضع اپوزیسیون و گاهی موضع پوزیسیون داشته است. گاهی سیاست‌ورزی را در قواره جمهوری اسلامی مثل دسته دوم ناممکن و گاهی مثل دسته اول اصلاح‌طلبان را برای حضور در انتخابات بسیج می‌کند‌ گاهی با نفی و نقد خاتمی، اصلاحات گنجی‌پسند را پیشنهاد می‌کند اما گاهی دیگر تا هاشمی‌رفسنجانی و حتی تا دندانه‌های کلید روحانی اصلاحات را تنزل می‌دهد.

این نوع پراکتیس سیاسی متزلزل و متلون و غیراصولی، ریشه در ضایعه‌ای در حوزه روشنفکری دارد که من به آن «بوالهوسی تئوریک» می‌گویم که به‌جای یک تأمل عمیق و منسجم در یک حوزه خاص و محدود و مشخص و نیز استمرار مطالعاتی در آن حوزه و نیز جرح و تعدیل آرای خود در معرض نقد دیگران و تجربه اجتماعی، به شکل سطحی و دم‌دستی با مسائل مواجه می‌شوند و در حوزه تفکر و امر سیاسی مد زده هستند.

روزگاری که مارکسیسم، به‌قول معروف تو بورس بود، اینجا روشنفکری چپ می‌کرد، شوروی فروپاشید، روشنفکری راست یا دست‌کم فرانکفورتی و هابرماسی شد. پست‌مدرن به تب اندیشه تبدیل شد، اینجا نیز حقیقت و علم و اخلاق و سوبژکتیویته و... انکار شد. جهانی شدن مد شد، ترم و اصطلاح جهانی‌شدن و جهانی‌سازی و... مثل تنقلات به مصرف روزانه تبدیل شد. خلاصه درباره موضوعات مختلف براساس شرایط و اقتضائات اظهارنظر‌های متفاوت و متناقض می‌کنند و دائما بین قطب‌های مختلف یک موضوع در هروله هستند که دود آسیب‌های این «صورت تفکر» در ایران به چشم مردم رفته است.

با اینکه با دکترین محافظه‌کاری همدلی نظری و شخصیتی ندارم اما معتقدم محافظه‌کاران در معنای درست خود (نه برداشت ننگ‌آلودی که در ایران از آن است) تجویزی دارند که خیلی به درد امثال حجاریان و کلیت روشنفکری در ایران می‌خورد. محافظه‌کاران به‌جای نظریه‌پردازی‌های خلق‌الساعه و بنیان‌کن در اصلاح و حل مسائل اجتماعی، بر «خرد و عقل عملی» تأکید دارند‌. خرد عملی از نهادها، هنجارها و ایده‌آل‌های اجتماعی‌ای دفاع می‌کند که در تجربه تاریخی جوامع و در دل چالش‌ها و بحران‌ها مثل نهاد خانواده، نهاد دین، نهاد مالکیت خصوصی و هنجار ازدواج سنتی، فرزندآوری و... کارایی و کارآمدی خود را اثبات کرده‌اند و با تحولات دفعی نهادها و هنجارهای جاافتاده براساس تئوری‌های انتزاعی و خلق‌الساعه مخالفند. در واقع روح آموزه محافظه‌کاری می‌تواند همچون سدی در برابر نسخه‌پیچی‌های خلق‌الساعه و ساز ناکوک تغییرات بی‌تامل و کم‌مایه روشنفکری ایران مقاومت کند.

دکترین محافظه‌کاری و تاکیدی که بر درنگ‌ آمیز کردن تفکر و خویشتن‌داری در شکل دادن به تحولات می‌کند، خیلی به کار روشنفکران ما می‌آید که فکر می‌کنند در یک سخنرانی یک ساعته می‌توانند طومار وضع موجود را به‌نفع وضع مطلوبی به‌هم بریزند و جامعه‌ای نابسامان را به جامعه‌ای بسامان تبدیل کنند.در هر لحظه که به آنها رجوع کنید و هر پرسشی که داشته باشید، علی‌الحساب چند پاسخ آماده در اختیار دارند‌. آنچنان به‌سادگی و سرراست مسائل غامض اجتماعی را حلاجی و تحلیل و راه‌حل‌های درنهایت وضوح و آسان در اختیارت می‌گذارند که مثل معجزه می‌ماند. برای مسائلی که بشر در طول تاریخ از حل و فصل آنها بازمانده است، راه‌حل‌های یک‌شبه دارند و تأکید می‌کنند با عمل به توصیه‌های آنها به طرفه‌العینی می‌توان موانع و مشکلات را پشت سر گذاشت. یا با فهرست‌های سی‌تایی از مسائل و راه‌حل‌ها در حوزه‌های مختلف به مشکلات دیرپا، پایان داد.

دکترین محافظه‌کاری در تاریخ معاصر ایران هیچ‌گاه نتوانست به یک جریان باثبات و دارای پایگاه اجتماعی و موقعیت سیاسی تبدیل شود تا نوعی بالانسر عمل سیاسی و درنگ‌ آمیز کردن تفکر در ایران شود و صحنه سیاسی و اجتماعی ایران را از تاخت و تاز رادیکالیسم چپ و رادیکالیسم راست محافظت و مصون نگه دارد. (جناب حجاریان خود مصداقی از تجربه هر دو رادیکالیسم است). آرای سرهم بندی شده و نسخه‌های عملی ساده‌سازی شده روشنفکرها و سیاسیون رادیکال در عرصه عمومی و اداره جامعه، یکایک مصرف می‌شدند و بعد از نافرجام شدن باز روز از نو و روزی از نو آغاز می‌شد و این چرخه فشل فکر و عمل سیاسی از سر گرفته می‌شد.

نتیجه اینکه امروز بعد این همه سال، چه آنهایی که ادعای نمایندگی آزادی و چه آنهایی که ادعای نمایندگی عدالت و چه آنهایی که توسعه و رفاه را غایت اداره جامعه می‌دانند، فاقد حتی یک تئوری منسجم حکمرانی بر این اساس و قابل کاربست در ایرانند و حتی در برابر مسائل مبتلابه جامعه، در فقر ایده‌های حکمرانی راهگشا و موثر‌ند؛ با اینکه بیش از صد سال است در این باره حرف می‌زنند و قلم‌فرسایی می‌کنند.

تحلیلی بر یادداشت اخیر حجاریان/ تغییر راهبرد اصلاح‌طلبان برای 1400 و اقرار به انسداد رادیکالیسم؟

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: احزاب اصلاح طلب پرویز امینی احزاب اصلاح طلب پرویز امینی جمهوری اسلامی جناب حجاریان اصلاح طلبان جامعه ای مثل دسته

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۴۹۳۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مسجد کبود تبریز؛ معماری زیبا و تاریخی ایران

در بافت تاریخی تبریز، یکی از جذاب­ترین جاذبه های تاریخی کشور، با نام مسجد کبود قرار گرفته است. مسجدی با نمای خیره کننده که با هزاران کاشی فیروزه‌ای درخشان تزیین شده است. معماری بی­نظیر این بنا که تلفیقی چشم‌نواز از سبک‌های معماری ایرانی، آناتولی و دوره تیموری است، جلوه ای ویژه­ به این مسجد بخشیده است. در ادامه بیش­تر با دیدنی های مسجد کبود تبریز آشنا خواهید شد.

آشنایی با تاریخچه مسجد کبود تبریز

مسجد کبود تبریز، با معماری بی‌نظیر و قدمت حدودا ششصد ساله‌اش، همچون نگینی فیروزه‌ای در قلب تاریخ ایران زمین می‌درخشد. این مسجد، یادگاری از سلسله آق قویونلو است و ساخت آن در سال 1465 میلادی به دستور جهانشاه، حاکم این سلسله، آغاز شد. اگر برای مسافرت با قطار از تهران به تبریز می روید، بازدید از مسجد کبود به هیچ وجه نباید از برنامه شما حذف شود. هنگام گشت و گذار در حیاط و تحسین کاشی‌کاری‌های ظریف آن، اجازه دهید تخیلتان شما را به دوران عظمت و شکوه هنری گذشته ببرد. مسجد کبود صرفاً یک مکان مذهبی نیست، بلکه گواهی بر قدرت ماندگار خلاقیت انسانی و زیبایی هنر است. مسجد کبود تبریز که در وقف‌نامه و شناسنامه‌ی بنا از آن با نام «عمارت مظفریه» یاد شده است، در زلزله ویرانگر سال 1778 میلادی آسیب جدی دید که فروریختن گنبدش انجامید. با وجود این آسیب ها، مسجد کبود همچنان نمادی از پویایی و میراث فرهنگی تبریز به شمار می رود. تلاش‌ها برای مرمت، به طور دقیق هویت معماری آن را حفظ کرده و اطمینان حاصل شده است که شکوه و جلال آن همچنان نسل‌های آینده را مسحور خود کند.

معماری مسجد کبود تبریز: شاهکاری از تناسب و ظرافت

مسجد کبود تبریز، با معماری منحصر به فرد و ویژگی‌های خاص خود، در میان دیگر مساجد هم‌دوره خود برجسته است. این مسجد، در سه جنبه، تمایز خود را به نمایش می‌گذارد:

کاشی‌کاری و ترکیب رنگ بی‌نظیر: استفاده از کاشی‌های فیروزه‌ای و آبی کبود در کنار آجرها، زیبایی خیره‌کننده‌ای به مسجد کبود بخشیده است. این مسجد، یکی از چهار مسجد آبی دنیا است که رنگ آن، نمادی از آسمان و معنویت است. ترکیب هنرمندانه آجر و کاشی در قوس‌ها، ستون‌ها، کتیبه‌ها و دیواره‌ها، ظرافت و دقت معماران ایرانی را به نمایش می‌گذارد. تناسب با اقلیم و آب‌وهوای تبریز: معمار مسجد کبود، با ظرافت تمام، بنا را با شرایط آب‌وهوایی تبریز سازگار کرده است. طراحی خاص پنجره‌ها، نور و گرما را به داخل مسجد هدایت می‌کند. وجود گنجه‌هایی برای قرار دادن کفش‌ها، نشان از توجه معمار به نیازهای نمازگزاران دارد. نقشه و پلان منحصر به فرد: مسجد کبود، برخلاف بسیاری از مساجد، ایوان فرعی ندارد. پس از گذر از سردر و رواق‌ها، وارد صحن اصلی مسجد می‌شوید که توسط چهار ستون بزرگ و گنبد مسجد محافظت می‌شود. ستون‌های موازی و صحن‌های مربعی، از ویژگی‌های تکرارشونده در معماری این مجموعه هستند. ساخت گنبد بزرگ مسجد بر روی چهار ستون، نشان از مهارت و خلاقیت معمار دارد.

آسیب‌های مسجد کبود:

متاسفانه، بخش‌های زیادی از مسجد کبود، به‌ویژه سردر آن، در اثر زلزله و شرایط اقلیمی تبریز آسیب دیده است. بی‌توجهی به حفظ و نگهداری این بنای تاریخی، از دیگر عوامل آسیب به مسجد کبود است. دزدیده شدن طلاهای کتیبه داخل مسجد، نمونه‌ای از این بی‌توجهی‌ها است.

مسجد کبود تبریز، با وجود آسیب‌های فراوان، هنوز هم شاهکاری از معماری ایرانی است. حفظ و مرمت این بنای تاریخی، وظیفه‌ای همگانی است تا این نماد ارزشمند فرهنگ و تمدن ایران، برای نسل‌های آینده به یادگار بماند.

مسجد کبود تبریز کجاست؟

مسجد کبود که به مسجد جهانشاه نیز معروف است، در مرکز شهر تبریز، در خیابان امام خمینی، روبروی بازار بزرگ تبریز واقع شده است. این مسجد در محله‌ای به نام گوی مسجد قرار دارد.

مسجد کبود از طریق وسایل حمل و نقل عمومی به راحتی قابل دسترسی است.

مترو: نزدیکترین ایستگاه مترو به مسجد کبود، ایستگاه میدان ساعت است که حدود 10 دقیقه پیاده‌روی دارد. اتوبوس: خطوط اتوبوس 1، 2، 3، 4، 7، 10 و 11 در نزدیکی مسجد کبود قرار دارند. تاکسی: تاکسی‌ها به راحتی در دسترس هستند و می‌توانند شما را به مسجد کبود ببرند.

ساعت بازدید مسجد کبود تبریز همه روزه از ساعت 8 صبح تا 5:30 بعد از ظهر است؛ البته ممکن است این زمان در روزهای خاص و فصل­های مختلف قدری متفاوت باشد.

جاهای دیدنی مسجد کبود تبریز

در جای جای مسجد کبود تبریز، جاذبه­های دیدنی و منحصر به فرد به چشم می­خورد.

برخی از دیدنی های این مسجد عبارتند از:

سردر مسجد: سردر مسجد کبود یکی از زیباترین بخش های مسجد است که با کاشی کاری های معرق و خطوط اسلیمی جلوه­ای ویژه را از همان ابتدای ورود به گردشگران ارائه می­دهد. گنبد مسجد: گنبد مسجد کبود به رنگ فیروزه‌ای است و با کاشی کاری های معرق تزئین شده است. محراب مسجد: محراب مسجد کبود از سنگ مرمر ساخته شده است و با نمایی زیبا چشم­ها را مزین می­کند. مناره های مسجد: مسجد کبود چهار مناره دارد که با کاشی کاری های تماشایی تزئین شده است. حیاط مسجد: در بخش­های مختلف حیاط مسجد کبود درختان و گل­کاری­های زیبایی به چشم می­خورد که زیبایی این مسجد را دوچندان کرده است.

علاوه بر این، مسجد کبود دارای چندین بخش دیگر نیز هست که عبارتند از:

کتابخانه: کتابخانه مسجد کبود در زمان خود یکی از بزرگترین کتابخانه های ایران بود. مدرسه: مدرسه مسجد کبود در زمان خود یکی از مهمترین مراکز آموزشی ایران بود. خانقاه: خانقاه مسجد کبود محل سکونت درویشان بود.

سخن پایانی

مسجد کبود به عنوان یکی از زیباترین جاذبه­های تاریخی و گردشگری کشور، تنها یکی از مقاصدی است که می­توانید در سفر به تبریز از آن بازدید کنید. تجربه جاهای دیدنی تبریز و حضور در کنار مردمان خون­گرم این شهر تا مدت­ها در خاطر شما باقی خواهد ماند. اگر شما نیز به دنبال این تجربه منحصر به فرد هستید، تنها کافی است همین حالا به سایت یوتراوز مراجعه کرده و بلیط سفر خود را با بهترین قیمت تهیه کنید.

کانال عصر ایران در تلگرام