به نقل از «فرارو»

توسعه گازرسانی بخشی از توسعه اقتصادی

تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۷۹۱۶۱

دکتر امین عربی*؛ برنامه‌های وزرات نفت برای توسعه گازرسانی شهر‌ها و روستا‌های کشور، اثرات مهمی بر افزایش رفاه خانواده‌ها، کاهش نابرابری توزیع درآمد، تامین مطمئن سوخت خانواده‌ها و واحد‌های تولیدی، افزایش سودهی بنگاه‌های اقتصادی و افزایش اثرات مطلوب زیست محیطی داشته است.

گاز در برخی از صنایع و واحد‌های تولید نهاده تولید می‌باشد و صادرات آن نیز منبع مهمی در تجارت و ارزآوری محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تامین مطمئن انرژی و سهولت استفاده و دسترسی خانوار‌ها به این منابع، علاوه بر کاهش هزینه، رفاه اقتصادی را نیز به همراه دارد.

رفاه اقتصادی مجموع مازادی است که تولیدکنندگان و مصرفکنندگان از عرضه و تقاضای یک محصول بدست میآورند. مازادی که خانوار‌ها از گاز طبیعی بدست می‌آورند از روش‌های متفاوتی قابل اندازه‌گیری است و در اندازه‌گیری رفاه ناشی از گاز طبیعی برتری مازاد مصرف‌کننده بر مازاد تولیدکننده فرض قابل اثباتی است.

این فرض با تحلیلی از کشش‌های قیمتی گاز طبیعی قابل بررسی است. توسعه گازرسانی به روستا‌ها به معنی فراهم نمودن زمینه استفاده روستائیان از رفاه موجود در این کالاست. وقتی خانواده‌ها مجبور به استفاده از سایر حامل‌های انرژی باشند، هزینه‌های بیشتری صرف میشود و توسعه گازرسانی به روستا‌ها کمک بزرگی به افزایش رفاه و کاهش نابرابر در توزیع درآمد است.

در بحث توزیع نابرابر درآمد روستا‌ها نسبت به شهر‌ها گفته میشود شهر‌ها در برنامه‌های توسعه بودجه بیشتری را به خود اختصاص میدهند و لذا توسعه گاز روستا‌ها و تامین گاز مورد نیز آنان کمک بزرگی به توزیع برابر درآمد محسوب می‌شود.

آنچه از جدول شماره ۱ مشخص است این‌که در سال ۱۳۹۷ تعداد روستا‌های گازرسانی شده ۲۸۸۱۹ می‌باشد و در این سال ۴۱۷۴ روستا در حال گازرسانی است اگر در سال ۱۳۹۸ نصف این تعداد یعنی ۲۰۸۷ روستا گازرسانی شده باشد، در پایان سال ۱۳۹۸ تعداد ۳۰۹۰۶ روستا گازرسانی شده است. در این صورت توسعه گازرسانی به روستا‌ها در فاصله زمانی سال‌های ۸۰ تا ۹۸ با رشد ۷۳۰۰ درصدی همراه بوده و گام مهمی در تامین انرژی مورد نیاز روستا‌ها و در نتیجه افزایش رفاه آنان و تامین انرژی مورد نیاز کسب و کار آنان برداشته شده است.

توسعه شبکه‌های گازرسانی و امکان استفاده از گاز طبیعی بعنوان سوخت جایگزین بنزین در CNG‌ها نیز از دو منظر بسیار مهم است. با توجه به توسعه گاز در کشور، امکان استفاده از گاز طبیعی برای سوخت خودرو‌ها به سهولت فراهم است. از طرف دیگر جایگزین نمودن گاز طبیعی بجای بنزین علاوه بر اثرات زیست محیطی، نگرانی‌های مربوط به واردات بنزین و تصمیم بر تحریم بنزین را نیز به کلی مرتفع ساخت.

جدول شماره (۱) - شهر‌ها و روستا‌های گازرسانی شده، خانوار‌های تحت پوشش و میزان مصرف گاز

ماخذ: سالنامه آماری ۱۳۹۷

جدول شماره ۱ نشان میدهد که مصرف گاز در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۷ رشد ۲۲۰ درصد داشته است. این رشد از دو جهت اهمیت دارد. اول اینکه وزارت نفت توانسته گاز را بعنوان یک سوخت پاک جایگزین سایر سوخت‌ها نماید. توسعه شهر‌ها و روستا‌های گازرسانی شده موید این نظر است. این اقدام باعث شده است، گاز طبیعی که سوخت پاکتری است، جایگزین سایر حامل‌های انرژی شود و اقتصاد و محیط زیست از منافع آن بهرهمند شود.

نگاه دوم در افزایش شدت انرژی است. چنانچه مصرف کنندگان گاز در خانواده‌ها و در صنایع از فنآوری بهتری استفاده نکنند در این صورت افزایش شدت انرژی اثرات نامطلوبی بر محیط زیست و تلف شدن منابع ارزشمند هیدروکربوری کشور دارد. آنچه از داده‌های آماری قابل استنتاج است اینکه افزایش ۲۲۰ درصدی رشد مصرف انرژی در مسیر بهینه جاگزینی گاز طبیعی بجای دیگر حامل‌ها صورت گرفته است.

به نظر می‌رسد توسعه گازرسانی به شهر‌ها و روستا‌ها در مراحل پایانی است و تمام شهر‌ها و روستا‌های کشور در برنامه فراگیر این وزارت‌خانه از نعمت گاز طبیعی بهرهمند شدهاند و برنامه آتی وزرات نفت میتواند تلاش در جهت کاهش شدت انرژی باشد. البته در این زمینه اقداماتی توسط سازمان بهینه سازی مصرف سوخت صورت گرفته که نتایج آن قابل بررسی است.

کاهش شدت انرژی به این معنی است که از بکارگیری میزان کمتری گاز بتوان همان میزان تولید یا رفاه بدست آورد. کاهش شدت انرژی بعنوان یک راهبرد اساسی در وزارت نفت دو نتیجه مطلوب به همراه دارد. در مرحله اول کاهش شدت انرژی پشتیبان مطمئنی برای افزایش طول عمر ذخایر گازی کشور است. افزایش طول عمر ذخایر و منابع کشور نیز پشتوانه مطمئنی برای برنامهریزی‌های بلندمدت کشور است و محافظت از این منابع ارزشمند از طریق برنامه‌هایی که ارزش افزوده بهتر و بیشتری، در اختیار اقتصاد قرار میدهد، میسر است.

کاهش شدت انرژی باعث کاهش تولید گاز‌های گلخان‌های می‌شود. کاهش گاز‌های گلخانه‌ای نیز در برنامه‌های کلان کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. در مرحله دوم اینکه کاهش شدت انرژی هم در صنایع و هم در مصرف خانوادهها، سهم بیشتری از گاز تولیدی کشور را در اختیار صادرات قرار می‌دهد. به هر حال کشور‌ها در تجارت بین الملل، علاقمند هستند که سهم بیشتری از بازار‌های جهانی را به خود اختصاص دهند.

تصاحب سهم بازار‌های جهانی به کیفیت و قیمت محصولات تولیدی بستگی دارد و مزیت کشور‌های صاحب ذخایر نفت و گاز در تولید و مصرف بهینه این منابع است. مصرف بهینه در داخل به کاهش شدت انرژی می انجامد و کاهش شدت انرژی به معنی بهینه شدن مصرف گاز است و لذا تخصص و بهره وری بالا در تولید و بهینه مصرف کردن انرژی، منافع ارزشمندی به همراه دارد و این صنعت به کمک این مزیت‌ها و سایر سیاست‌هایی که منجر به تصاحب سهم بالای بخشی از بازار‌های جهانی می‌شود، می تواند نقش مهمی در اقتصاد و تجارت بین الملل ایفا نماید.

*دکترای اقتصاد بین الملل

منبع: فرارو

کلیدواژه: کرونا قیمت دلار پرسپولیس توسعه اقتصادی توسعه گازرسانی امین عربی شهر ها و روستا توسعه گازرسانی شهر ها و روستا ها کاهش شدت انرژی گازرسانی شده گاز طبیعی خانواده ها توسعه گاز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۷۹۱۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شرکت‌های تامین سرمایه بهبود شبکه برق تعریف شود

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا، سال هاست موضوع صادارت برق ایران به اروپا مطرح و به نظر می‌رسد دولت برای توسعه تبادلات برقی خود مصمم است و مذاکرات برای رسیدن برق ایران به اروپا به‌طور جدی انجام می‌شود. اواسط فروردین‌ماه، وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران با وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه دیداری داشتند و در این دیدار اعلام شد که تبادل برق ایران و ترکیه وارد فاز عملیاتی شده است. با عملیاتی شدن تبادل برق ایران و ترکیه، برق ایران در مسیر اروپا هم قرار گرفته است.

در همین رابطه آرش نجفی در گفت‌وگو با خبرنگار آنا اظهار کرد: زیرساخت‌های شبکه توزیع و انتقال به منظور صادرات برق مناسب نیست و فرسوده است، اما با توجه به اینکه ذائقه دنیا به مرور از مصرف گاز به سمت برق خواهد رفت و سیستم‌های گرمایشی منازل نیز برقی خواهد شد به طور قطع باید فرآیندی تعریف و جلب و جذب سرمایه‌گذاری خارجی صورت گیرد تا بتوان شبکه موجود را برای تولید و انتقال بهتر برق بهبود داد.

ترکیه مسیری برای انتقال و سوآپ برق ایران به اروپا

وی افزود: ترکیه این امکان را دارد که بخشی از برق صادراتی ایران را تجارت کرده و سوآپ کند. اکنون تجاری در کشور ترکیه وجود دارند که ۶۰۰ هزار کنتور برق در کشور‌های اروپای شرقی و مجاور خود دارند و برقی را که تولید کرده یا از ایران و کشور‌های دیگر خریداری می‌کنند به سایر کشور‌ها عرضه می‌کنند.

تجارت معقول برق با کاهش افت شبکه

رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران عنوان کرد: تجارت برق تجارت معقول و مطلوبی است به شرط آنکه میزان افت آن را کاهش دهیم و لات شبکه را کاهش دهیم.

وی بیان کرد: در حال حاضر راندمان تولید بدون شبکه توزیع در نیروگاه‌ها ۳۹ درصد است. این میزان پس از ورود به شبکه توزیع به ۳۵ درصد کاهش می‌یابد و معنای آن این است که به ازای هر مترمکعب گاز ورودی به نیروگاه‌ها اگر ۳ کیلووات برق تولید می‌شود عملا ۲.۴ کیلووات به مصرف‌کننده تحویل می‌شود و مابقی هدر می‌رود که به معنای زیان برای تولید است.

تشریح راهکار‌های افزایش راندمان در صنعت برق

نجفی خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما این است که با ارتقای تکنولوژی و تقویت پست‌های تقویت فشار و تعویض کابل‌ها و بازنگری در مدارها، لاین خوبی را برای صادرات برق به عراق، پاکستان و ترکیه تعریف کنیم. ضمن آنکه در ارتباط با برخی از کشور‌ها مانند ارمنستان که مازاد تولید برق دارند می‌توان کار سوآپ برق را انجام داد.

شرکت‌های تامین سرمایه در داخل کشور تعریف شود

وی با بیان اینکه برآورد دقیقی از میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز به منظور بهبود وضعیت موجود در شبکه برق کشور ندارد، عنوان کرد: با توجه به حجم نیروگاه‌های نصب شده در کشور کاملا مقرون به صرفه است که شرکت‌های تامین سرمایه در داخل کشور تعریف شود به شرط آنکه دولت وجه این مقدار افزایش راندمان را به سرمایه‌گذار ارایه دهد، اما دولت‌ها معمولا در این زمینه‌ها کم‌لطف هستند به این معنا که سرمایه‌گذاران هزینه‌هایی انجام می‌دهند که بازدهی لازم را ندارد و موجب بی‌اطمینانی سرمایه‌گذاران می‌شود.

رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: باید تغییر ساختار ایجاد شود تا بتوان تولید برق را افزایش داده و هدررفت شبکه انتقال و توزیع را کاهش داد.

نجفی با اشاره به دیدار وزرای انرژی ایران و ترکیه در فروردین سال جاری بیان کرد: می‌توان در ایام غیرپیک صادرات مناسبی از برق را از طریق ترکیه به انجام رساند. ترکیه در نقطه صفر مرزی برق ایران را خریداری می‌کند و ملاکش برقی است که از کنتور مرزی رد می‌شود بنابراین برقی که در شبکه جمع‌آوری و از طریق شبکه توزیع می‌شود باید بیشترین افزایش راندمان را داشته باشد.

رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: باید هدررفت در شبکه تولید و توزیع برق را کاهش داد تا صادرات برای کشور صرفه اقتصادی داشته و سود مناسبی را نصیب کشور کند.

انتهای پیام/