به نقل از «جماران»

خسارتی که فیلترینگ به جامعه وارد می کند از زبان یک استاد علوم ارتباطات

تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۶۸۲۲۰۷

به گزارش جماران؛ روزنامه شرق نوشت: «جامعه از فیلترینگ به ‌اندازه نبود آزادی اندیشه ضرر می‌بیند، زیرا فضای مجازی موجب می‌شود مردم در چارچوب ارتباطی حکومت‌ها را نقد کنند که فضای بسته این امکان را از بین می‌برد و مانع گفت‌وگوی متقابل می‌شود»؛ این عقیده استاد دانشگاهی است که سال‌ها در حوزه ارتباطات درس‌ خوانده، مو سفید کرده و شاگردان زیادی را تحویل جامعه داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گاهی در کشور از گوشه‌ای علم مخالفت با فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها بلند می‌شود.

راهکار منادیان این مخالفت هم چیزی نیست جز فیلترینگ. درحالی‌که بسیاری از موافقان فیلترینگ و محدودسازی شبکه‌های اجتماعی خودشان از کاربران فعال این شبکه‌ هستند و از آنها آزادانه استفاده می‌کنند تا از این طریق صدای خود را به گوش مخاطبانشان برسانند. در همین زمینه با «حسن نمکدوست»، استاد علوم ارتباطات، به گفت‌وگو نشستیم؛ کسی که خود از مخالفان جدی فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی است.

‌ آیا طرح حذف یا فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام و اینستاگرام و محدودیت در دسترسی به این شبکه‌ها را برای پاک‌شدن فضای اینترنت و ایجاد مصونیت برای خانواده‌ها مفید می‌دانید؟

ازنظر بنده، طرح فیلتر‌کردن فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی جز طرح‌های معلوم‌الحال است و انطباقی با موضوعات امروزی ندارد. حذف این شبکه‌ها مبنای علمی و عملیاتی ندارد. طرح‌هایی از این دست که در مجلس هم در دست بررسی است یا تصویب نمی‌شود، اگر هم تصویب شود قابل‌اجرا نیست. قبلا هم تجربه چنین برخوردهایی را داشته‌ایم، برای مثال بعد از جنگ تحمیلی دستگاه «فکس» وارد کشور شد که همان زمان ممنوعیت‌هایی اعمال‌شده بود. استفاده ‌نکردن از تجهیزات ماهواره‌ای در دهه 70 یکی دیگر از تجارب محدودیت‌هاست. باید توجه داشت افرادی که اصرار به اعمال فیلترینگ دارند، خودشان می‌دانند که این ‌یک بازی است اما می‌خواهند بگویند ما متفاوت هستیم. خوب است بدانید که اغلب طراحان فیلتر‌کردن شبکه‌های اجتماعی کاربر فضای مجازی هستند و حتی هزینه‌هایی پرداخت می‌کنند تا افرادی اکانت‌های آنها را مدیریت کنند. همین افراد با مطرح‌کردن چنین موضوعات بی‌اهمیتی وقت متخصصان را می‌گیرند و موجب می‌شوند تا سازمان‌های مسئول درگیر مباحث بی‌نتیجه ‌شوند. در‌حال‌حاضر که بیماری کرونا جولان می‌دهد، باید به‌جای طرح این موضوعات بی‌نتیجه همه امکانات فنی و اختصاصی حوزه فضای مجازی بسیج شوند تا مردم بتوانند از ارتباطات بهتر در حوزه مجازی برخوردار شوند. از سوی دیگر با توجه به پیش‌بینی‌هایی که سازمان بهداشت جهانی درباره بیماری کرونا دارد، باید آموزش از راه دور برای دانشگاه‌ها و مدارس تقویت شود؛ چون این شرایط به‌زودی تمام نمی‌شود. فیلتر‌کردن فضای مجازی مانع توسعه است و جز زیان عوایدی برای جامعه ندارد. دستوردهندگان فیلترینگ سوراخ دعا را گم ‌کرده‌اند. به‌جای ایجاد محدودیت، به فکر ایجاد عدالت آموزشی به‌خصوص برای مناطق دورافتاده باشیم که از داشتن اینترنت محروم هستند.

‌ به نظر شما رواج راه‌های دور‌زدن فیلترینگ یا فراوانی فیلترشکن‌ها از کجا ناشی می‌شود و چه تبعاتی دارد؟

تاریخ رسانه‌ها با قدمت 500‌ساله نشان می‌دهد هر جامعه‌ای که دولتمردانش سراغ سانسور می‌روند، این پیام را به مردم می‌دهند که موضوعاتی وجود دارد که نمی‌خواهیم شما در جریان باشید. باید توجه داشت که جامعه از فیلترینگ به‌اندازه نبود آزادی اندیشه ضرر می‌بیند، زیرا فضای مجازی موجب می‌شود مردم در چارچوب ارتباطی حکومت‌ها را نقد کنند که فضای بسته این امکان را از بین می‌برد و مانع گفت‌وگوی متقابل می‌شود. با فیلتر‌کردن فضای مجازی مردم مجبور می‌شوند از فیلترشکن استفاده کنند؛ بنابراین این امکان ایجاد می‌شود تا اطلاعات مردم در دسترس جریان‌های پشت‌صحنه‌ای قرار گیرد که در ظاهر با اعمال محدودیت دسترسی مردم را به امکانات آنها محدود کرده‌ایم. البته یک‌سری فیلترشکن داخلی وجود دارد و در ازای دریافت پول فیلترشکن فعال می‌شود. از طرفی می‌توانیم مطمئن باشیم که اطلاعات سرقت نمی‌شود اما این چه منطقی است که اطلاعات به روی مردم مسدود شود و از سوی دیگر با پرداخت وجه بازگشایی می‌شود؛ مردم عقل دارند و برای دسترسی به اطلاعات بیشتر، گوشی بهتر می‌خرند.

‌ به نظر شما چگونه می‌توانیم نهضت تولید محتوا را در ایران به جریان بیندازیم تا کفه ترازوی محتوای داخلی به محتوای خارجی بچربد؟

نیازی به تولید محتوا در فضای مجازی نیست. در فضای بیرونی ‌مثلا برای چاپ روزنامه با تیراژ هزار عدد یا کتاب با تیراژ 300 عدد باید مجوز گرفت که گاهی چندین مجوز برای انتشار دریافت می‌شود؛ بنابراین با وجود این محدودیت‌ها فضای وب فضای مناسبی برای انتشار محتواست. از آنجایی که تولیدکنندگان حرفه‌ای محتوا مانند روزنامه‌نگاران و نویسندگان در تنگنای انتشار هستند، بنابراین رشد فیک‌نیوزها با سرعت بیشتری صورت می‌گیرد؛ زیرا امکان تولید محتوا را از حرفه‌ای‌ها گرفته‌ایم. مهم‌ترین محدودیت در این زمینه انحصار رادیو و تلویزیون در ایران است و انسداد در فضای ارتباطی جمعی بخش مهم چالش است. متأسفانه در کشور ما فراگیرترین رسانه جمعی انحصاری است که نگاه محدود‌گرا، جانبدارانه و سیاسی دارد. همین موضوع سبب می‌شود تا تولید محتواها حتی اگر درست هم نباشد، در فضای مجازی گسترش ‌یابد و افراد بدون دانستن منبع انتشار آن را باور می‌کنند.

‌ نهادهایی مثل صداوسیما، وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی چه نقشی در تولید محتوای مناسب برای فضای مجازی دارند؟

نهادهای این‌چنینی باید نقش رگولاتوری و نظارتی و درعین‌حال آزادی‌گرا داشته باشند؛ اما در‌حال‌حاضر محدودیت‌های زیادی از سوی آنها اعمال می‌شود. این نهادها باید با تحول تکنولوژی و نیازهای جامعه قانون‌گذاری‌ و قانون‌زدایی کنند و نقش دولت نیز تسهیلگر باشد. هر چیزی که توسط حکومت اداره شود و به‌طورکلی دولتی باشد، فسادزاست؛ برای مثال صنعت خودرو که دولتی است، فساد به دنبال داشته و پیشرفتی هم ندارد. درباره موضوعات فرهنگی نیز این‌چنین است؛ وقتی حکومت خودش انحصار فرهنگی دارد، مانع از هر مشارکت فرهنگی در حیات اجتماعی می‌شود.

‌ آیا بخش غیردولتی می‌تواند با صداوسیما در این حوزه رقابت داشته باشد؟

باید بخش غیردولتی بیشتر فعال شود. اگر جامعه و حکومت هم‌راستا و همسو باشد، هم‌افزایی صورت می‌گیرد و مردم، حکومت و بخش خصوصی اگر با هم مشارکت داشته باشند، حتی اگر انتقادی صورت گیرد، به‌صورت زنده و پویا است. بخش خصوصی همیشه در ایران محدود‌ شده و نمایندگان اصناف هم از سوی حکومت تعیین می‌شوند؛ بنابراین زمینه اعتراض بسته است.

‌ به نظر شما چرا با وجود آنکه وظیفه وزارت ارتباطات ایجاد زیرساخت‌های فنی است و در این مسیر موفق بوده، بااین‌حال منتقدان تولید و پخش محتوا را هم از این وزارتخانه انتظار دارند و کمتر به نهادهای فرهنگی که در این زمینه کوتاهی کرده‌اند نقد وارد می‌کنند؟

پیش از برنامه ششم توسعه نگاه‌ها به وزارت ارتباطات سخت‌افزاری بود که محدود به توسعه ارتباطات، افزایش کانال‎ها و... می‌شد؛ اما در برنامه ششم توسعه مفهوم ارتباطات تغییر کرد. ارتباطات یکی از موتورهای محرک توسعه است. ارتباطات بدون توسعه و توسعه بدون ارتباطات بی‌معنی است. مسئولیت اصلی وزارت ارتباطات این است که درکی را معادل توسعه به لحاظ سخت‌افزار و نرم‌افزار و محتوا ایجاد کند. وزارت ارتباطات نقش مهمی در تولید محتوا دارد و باید به آن نظم ببخشد. در این میان نقش بخش خصوصی، نهادهای مدنی و اندیشه دانشگاه‌ها و انجمن‌های علمی بسیار مهم است. وزارت ارتباطات باید به‌روشنی بیان کند که در جهان امروز توسعه بدون ارتباطات وجود خارجی ندارد و یک نظام ارتباطی بسامان بدون نظام توسعه‌یافته وجود خارجی ندارد. جامعه توسعه‌یافته جامعه‌ای است که ارتباطات در آن به بهترین کیفیت در حال رواج است و رسانه‌ها در روان‌ترین شکل ممکن تولید محتوا می‌کنند و مردم با بخش خصوصی باید روابط بسامان داشته باشند. کسانی که دستور فیلترینگ می‌دهند، توسعه در همه بخش‌های دیگر مانند پزشکی، خدمات و... را معیوب و ناقص می‌کنند.

اخبار مرتبط مدیرمسئول روزنامه شرق: کسانی فکر می‌کنند با فیلترینگ می‌توانند فضای مجازی را مدیریت کنند فیلترینگ چه بلایی بر سر خانواده ها آورد؟/ روایت سید بشیر حسینی از فیلترینگ بلایی که فیلترینگ بر سر کاربران اینترنت می‌آورد عقب نشینی مجلس از فیلترینگ پیام رسان های خارجی؟/ گفت و گو با دو تن از طراحان طرح جنجالی هدف فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی، محدود کردن ارتباط جریان رقیب با مردم است یک نماینده: طرح فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی در دستور کار مجلس نیست آزمایش فیلترینگ انجام شد؟ آذری جهرمی: فیلترینگ در اختیار وزارت ارتباطات نیست

منبع: جماران

کلیدواژه: سهام عدالت نقل و انتقالات لیگ برتر ویروس کرونا اینترنت فضای مجازی فیلترینگ صداوسیما وزارت ارتباطات آزادی بیان فیلترشکن ها فیلترشکن حسن نمکدوست سهام عدالت نقل و انتقالات لیگ برتر ویروس کرونا امام خمینی س سید مصطفی خمینی سید احمد خمینی سید حسن خمینی انقلاب اسلامی فیلترینگ شبکه های اجتماعی وزارت ارتباطات تولید محتوا فیلتر کردن فضای مجازی بخش خصوصی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۶۸۲۲۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رها کردن فضای عفاف و حجاب به ضرر همه جامعه است

امام جمعه همدان با بیان اینکه رها کردن فضای عفاف و حجاب به ضرر همه جامعه است گفت: بالغ بر ۲۷ دستگاه در حوزه عفاف و حجاب مسئولیت دارند و پلیس آخرین مرحله است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از همدان، آیت‌الله حبیب‌الله شعبانی ظهر امروز در خطبه‌های عبادی سیاسی نماز جمعه این هفته با بیان اینکه عمل به تقوا در مسئولان، انجام دادن وظایف آنهاست اظهار داشت: روند عفاف و حجاب در طول یک سال و نیم گذشته، سبب نگرانی شدید خانواده‌ها شده است.

طرح نور، تأثیرات خوبی در جامعه داشت

وی بیان کرد: اتفاقات نشان داد رها کردن این فضا به ضرر تمام مردم، خانواده‌ها و جوانان است،حتی عده‌ای ممکن است بگویند که حجاب را قبول ندارند اما فارغ از این مسائل، واقعیت این است که این فضا رو به سمتی است که آسیب همگانی ایجاد کرده است.

نماینده ولی فقیه در همدان با بیان اینکه در مدت انجام طرح نور، تأثیرات خوبی را در سطح جامعه شاهد هستیم عنوان کرد: باید از کسانی که از پلیس تذکر گرفتند، به آن تمکین کردند و فرهیختگی از خود نشان دادند، تشکر کنم.

وی با تاکید بر اینکه در عرصه حجاب و عفاف نیازمند اقناع سازی هستیم افزود: بالغ بر 27 دستگاه در حوزه عفاف و حجاب مسئولیت دارند و پلیس آخرین مرحله است.

آیت‌الله شعبانی با اشاره به اینکه نظارت بر بازار پوشاک یکی از ضرورت‌هاست بیان کرد: در بازار لباس‌های تولید و عرضه می‌شود و و بعد ما به افرادی که از این لباس‌ها استفاده می‌کنند، انتقاد می‌کنیم.

وی اظهار داشت: کار فرهنگی لازم است ضمن اینکه همه به این مسئله قائل هستند و باید در این زمینه ورود کنند. دولت، قرارگاه عفاف و حجاب و نهادهای فرهنگی گزارشی از فعالیت‌های فرهنگی در عرصه حجاب و عفاف را ارائه دهند.

امام جمعه همدان گفت: آموزش و پرورش، صدا و سیما، مدیریت شهری و اغلب دستگاه‌های دولتی وظیفه دارند کار فرهنگی در حوزه حجاب و عفاف انجام دهند و اقدامات پلیس آخرین مرحله این فرایند است.

مردم باید اثرات سفرها و قراردادها با خارج از کشور را در زندگی خود ببینند

آیت‌الله شعبانی در بخش دیگری از سخنان خود به سفر رئیس جمهور به پاکستان و سریلانکا اشاره و تصریح کرد: در حوزه روابط بین‌الملل شرق و غرب فرقی ندارد، مهم این است که توافقنامه‌ها به نفع مردم و کشور باشد چرا که توافقنامه ها به شرط پیگیری دولت چالش جدی برای تحریم‌ها به حساب می‌آیند و مردم باید اثرات این سفرها و قراردادها را در زندگی روزمره خود ببینند.

نماینده ولی فقیه در همدان به روز کارگر اشاره کرد و گفت: امروز وظیفه مسئولان و متولیان، حمایت از کارگران و جامعه کارگری است و حمایت از جامعه کارگری تنها افزایش چند درصدی حقوق نیست، چرا که با وجود تورم کارگر از تورم عقب می‌ماند و مهم طراحی ساز و کار اقتصادی مناسب است ضمن اینکه باید از تولید به معنای واقعی حمایت کرد تا کارفرما نیز بتواند از جامعه کارگری خود حمایت کند.

مدعیان دروغین حقوق بشر، آبروی شعار آزادی بیان را برده‌اند

وی با اشاره به به تجمع دانشجویان در کشورهای آمریکایی با هدف حمایت از فلسطین و ضرب و شتم آنها اظهار داشت: تجمعات دانشجویان بر علیه نسل کشی کودکان در غزه در کشورهای مدعی حقوق بشر، با هجوم پلیس به آن‌ها همراه شده است در حالی که وقتی عده‌ای به صورت مسلح قصد براندازی کشوری را دارند، این کشورها دم از حقوق بشر می‌زنند، اما در برابر دانشجویان کشور خودشان چنین رفتارهایی انجام می‌دهند.

وی به سریال مشاور در صدا و سیما نیز گریزی زد و افزود: اقدامات یک روحانی در سریال مشاور، می‌تواند به الگویی برای مساجد سراسر کشور و معرفی مسجد به عنوان محور حل مشکلات مردم تبدیل شود.

انتهای پیام/