توصیه مهم پیامبر اکرم به والدین درباره تربیت کودک
تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۷۴۴۲۹۷
مسأله تربیت فرزند و خو دادن او به آداب صحیح فردی و اجتماعی، دغدغه تمامی والدین و مربیان دلسوز است، اما روشن است که این مهم، به صورت ناگهانی به انجام نمیرسد و باید به مرور و در طی مراحل مختلف صورت پذیرد. گرچه ممکن است محققان امور تربیتی مراحلی را در تحقق این هدف ترسیم کنند، اما دست یافتن به نظر دین اسلام از لابلای متون دینی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از جمله زیباترین و جامعترین روایاتی که در این زمینه به دست ما رسیده روایت امام صادق علیهالسلام به نقل از لقمان حکیم است که خطاب به فرزند خود میگوید: «یَا بُنَیَّ إِنْ تَأَدَّبْتَ صَغِیراً انْتَفَعْتَ بِهِ کَبِیراً، وَ مَنْ عَنی بِالْأَدَبِ اهْتَمَّ بِهِ وَ مَنِ اهْتَمَّ بِهِ تَکَلَّفَ عِلْمَهُ- وَ مَنْ تَکَلَّفَ عِلْمَهُ اشْتَدَّ طَلَبُهُ- وَ مَنِ اشْتَدَّ طَلَبُهُ أَدْرَکَ مَنْفَعَتَهُ فَاتَّخِذْهُ عَادَة؛ [۱]ای پسرم! اگر در بچّگی ادب پیدا کنی در بزرگی به تو فایده میرساند و هرکس به ادب توجّه کند به آن اهمیّت میدهد و هرکس به آن اهمیّت بدهد به علم خود متعهّد میشود و هرکس به علم خود متعهّد شود بیشتر در طلب آن میکوشد و هرکس بیشتر در طلب آن بکوشد منفعت آن را درک میکند؛ پس آن را عادت خود قرار بده.»
در این روایت ارزشمند، ضمن اشاره به اهمیت ادبآموزی در کودکی، مراحل شکلگیری آداب صحیح به عنوان یک سبک ادبآموزی که باید به عادت و روش فرزند تبدیل شود بیان شده است که در اینجا به بررسی این مراحل میپردازیم.
اهمیت ادبآموزی در کودکی
همانگونه که در متون دینی از جمله روایت فوق نیز بیان شده، همه کارشناسان تربیتی بر این باورند که، تعلیم و تربیت انسان در سنین خردسالی و کودکی آثار و فواید بسیار بیشتر و ماندگارتری در مقایسه با سنین بالاتر دارد؛ چنانکه امیرالمؤمنین علیهالسلام تربیت فرزندان خود را خطاب به امام مجتبی علیهالسلام اینگونه به تصویر میکشند: «وَ اِنَّما قلبُ الْحَدَثِ کَالاَْرْضِ الْخالیةِ ما اُلْقِیَ فیها مِنْ شی ءٍ قَبِلَتْهُ، فَبادَرْتُکَ بِالادبِ قَبْلَ اَنْ یَقْسُوَ قَلْبُکَ وَ یَشْتَغِلَ لُبُّکَ [۲]دل نوجوان، همچون زمینِ ناکشته است؛ هر چه در آن افکنند بپذیرد، پس به ادب آموختنت پرداختم، پیش از آنکه دلت سخت شود و خِردت هوایی دیگر گیرد.»
از دست دادن فرصت تربیت فرزند در سنین کم، موجب پیچیده و سخت شدن کار تربیت در سنین بالاتر و البته تحمیل هزینههای مادی و معنوی فراوان میشود؛ مسألهای که بسیاری از خانوادهها را هم اکنون درگیر خود کرده است! این در حالی است که اگر روش صحیح ادبآموزی در سنین کم اجرا شود، آیندهای بسیار افتخارآمیز و پر شکوه در انتظار فرزندانمان خواهد بود.
پله اول؛ توجه به ادبآموزی
بیمبالاتیها در ادبآموزی، از همان ماهها و سالهای ابتدایی آغاز میشود؛ جایی که بسیاری از والدین گمان میکنند در مواجهه با نهال نورس نیازی به دقت در رفتار با او نیست؛ چراکه اساساً فعلاً درکی از پیرامون خود ندارد و میتوانند حتی با تمسخر و شوخی با او، تنوع و نشاط صوری در فضای خانه ایجاد کنند. این در حالی است که اولین قدم، توجه داشتن نسبت به مقوله آداب صحیح است. کسی که نسبت به «ادب» توجه دارد میتوانیم امیدوار باشیم که در کسب آن نیز همت کند. بیاعتنایی به آداب صحیح زندگی فردی و اجتماعی به معنای کج نهادن اولین خشت در بحث تأدیب است. عبارت «وَ مَنْ عَنی بِالْأَدَبِ اهْتَمَّ بِهِ؛ و هرکس به ادب توجّه کند نسبت به آن اهتمام میورزد.» نیز به همین معناست.
اگر میخواهیم توجه خود به مقوله ادب را تقویت کنیم کافی است در نتایج و آثار بسیار مهم آداب شایسته، تفکر و اندیشه کنیم و این، ترجمان کلام نورانی امام صادق علیهالسلام است که فرمودند: «تَفَکُّرُ ساعَةٍ خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَنَةٍ؛ [۳]یک ساعت اندیشیدن بهتر از یک سال عبادت است.» چه بسا یک لحظه اندیشیدن در مورد اهمیت ادبآموزی، به اهتمام و تصمیمی نسبت به این مسأله مهم بینجامد که افراد دیگر، پس از گذشتن یک سال یا بیشتر هم به این نکته پی نبرند و فرصت ناب ادبآموزی را از دست بدهند.
پله دوم؛ دانش ادبآموزی
پس از تصمیم برای ادب آموختن و آموزاندن، لازم است راه صحیح آن را دریابیم. انجام هر کار مهمی نیاز به فراگیری علم مربوط به آن را دارد و ادب آموختن به فرزند، آن هم در سنین کودکی، نیازمند علم تأدیب هم از نظر محتوا و هم از نظر روش است. به طور کلی، سن کم کودک ایجاب میکند از راههای توأم با محبت و مهربانی و در قالب بازی و آموزشهای کودکانه و با ارائه محتوای صحیح و متناسب، به تربیت او همت گماریم؛ چنانکه از رسول خدا صلّیاللهعلیهوآله نقل شده است که فرمودند: «مَنْ کَانَ عِنْدَهُ صَبِیٌ فَلْیَتَصَابَ لَه؛ [۴] هرکس کودکی دارد، باید با او کودکانه رفتار کند.»
پله سوم؛ تلاش و جدّیت
بیتردید برای رسیدن به هر هدفی باید تلاش کرد و نمیتوان بدون تلاش، منتظر دست یافتن به نتیجه مطلوب بود. قرآن کریم در این باره میفرماید: «وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلاَّ ما سَعى؛ [۵]و اینکه براى انسان جز حاصل تلاش او نیست.» «سعی» در لغت به معنای تند راه رفتن است که از دویدن آرامتر است و به طور استعاره در جدیّت و کوشش در کار، استفاده میشود» [۶]پس در این مرحله از ادبآموزی، باید با تلاش و جدّیت سعی کنیم خود را به آداب شایسته زینت دهیم.
پله چهارم؛ کسب سود آداب شایسته
این مرحله، زمان برداشت محصول تلاش در راه کسب آداب شایسته است. بالأخره اولین آثار برخورداری انسان از ادب مطلوب ظاهر شده و انسان از منافع عمل به آداب نیکو بهرهمند میشود؛ چنان که قرآن کریم میفرماید: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَیْها؛ [۷]هر که کار شایسته کند، به سود خود اوست؛ و هر که بدى کند، به زیان خود اوست.»
ادب شایسته نه تنها به خود فرزند سود میرساند بلکه والدین و اطرافیان را نیز از برکات آن بهرهمند میکند و خلاصه اینکه بهترین تحفه و یادگاری است که والدین و مربیان میتوانند از خود به یادگار بگذارند؛ همانگونه که امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرمایند: «لَا مِیرَاثَ کَالْأَدَب؛ [۸]هیچ میراثی مانند ادب نیست.»
پله پنجم؛ عادت به آداب شایسته
نکته اساسی در آموختن ادب این است که انسان باید بتواند برای همیشه نسبت به رفتارهای پسندیده، مؤدب باشد به گونهای که دیگر، رعایت آن آداب نه تنها برای او سخت نباشد بلکه رعایت نکردن آنها برای او گران آید. به عبارت دیگر، عادت به رفتارهای نیک، ضامن بقاء، دوام و استفاده حداکثری از فواید آنهاست چنانکه لقمان حکیم نیز در توصیه خود به فرزندش به این نکته اشاره کرده و میفرماید: «فَاتَّخِذْهُ عَادَة؛ [۹]پس آن را عادت خود قرار بده.»
منبع: پارسینه
کلیدواژه: والدین تربیت کودک پارسی خبر پیامبراکرم ص
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۷۴۴۲۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مدارا با مردم، یک اصل مهم اسلامی و اصلی برای شهرداریها است
امام جمعه اصفهان گفت: در شهرداری مدارا با مردم بسیار مهم است و روایتی از پیامبر اسلام است که میفرماید «بعثت علی المدارات کما بعثت علی الرساله» یعنی یکی از کارهای عظیم پیامبر (ص) که مساوی با رسالت بیان میفرماید مدارای با مردم است و این مدارا را باید با مردم داشته باشند تا آن معنویت اثر کند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، آیت الله سید یوسف طباطبایی نژاد در دیدار با مدیر و معاونین منطقه یک شهرداری اصفهان با اشاره به عملیات پیروزمندانه وعده صادق آن را جهشی برای ایران در دنیا مطرح کرد و اظهار داشت: قرآن کریم نیز میفرماید " لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الْیَهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا "یعنی خداوند خطاب به پیامبر (ص) میفرماید در آینده درمی یابید که شدیدترین دشمن نسبت به اسلام یهود است.
وی افزود: عملیات طوفان الاقصی به رژیم صهیونیستی ضربه زد و این در حالی بود که سالها تلقین میکردند که دارای سازمان اطلاعاتی قوی هستند، اما درعملیات طوفان الاقصی هزار نفر از نیروهای حماس بدون اطلاع سرویسهای جاسوسی مدت یک سال تمرین کرده و در این عملیات توانستند نظامیان صهیونیستی را اسیر کنند.
امام جمعه اصفهان در ادامه سخنان خود با اشاره به اهمیت مدارای با مردم عنوان کرد: در شهرداری مدارا با مردم بسیار مهم است و روایتی از پیامبر اسلام است که میفرماید "بعثت علی المدارات کما بعثت علی الرساله" یعنی یکی از کارهای عظیم پیامبر (ص) که مساوی با رسالت بیان میفرماید مدارای با مردم است و این مدارا را باید با مردم داشته باشند تا آن معنویت اثر کند.
وی با بیان برخی از مشکلات و معضلات منازل میراثی و بلاتکلیفی برای مدیریت شهری، صدور پروانه ساخت و ساز را مهم دانست و افزود: یکی از کارهایی که میتواند برای شهرداری ایجاد درآمد کرده و به شهر رونق دهد این است که به زمینهای موجود پروانه داده شود و ساخته شود و افراد را به ساخت و ساز تشویق کنیم، چرا که مشاغل فراوانی نیز بر اساس این ساخت و سازها ایجاد میشود و علاوه بر آن باید در اخذ هزینه پروانهها با مردم مدارا شود.
آیت الله طباطبایی نژاد هم چنین به ضرورت رعایت شرایط استخدام تا پایان دوره خدمت برای کارمندان دوائر دولتی اشاره کرد و گفت: فردی که در ابتدا شرایط استخدام را قبول نموده و استخدام شده است باید تا انتها این شرایط را حفظ کند، یعنی اگر کارمند زن در اداره حجاب دارد، اما بیرون از اداره حجاب خود را بر میدارد باید برکنار شود زیرا قرار بوده است ملتزم به اسلام عملی و قوانین باشد.
وی هم چنین یکی از کارهای خوب شهرداریها برای شهر و شهروندان را مسئله فضاسازی و زیباسازی شهر بیان کرد و ادامه داد: شهروندان به فضاسازی و زیباسازی نیاز دارند و کار مهم شهرداری اصفهان این بوده است.
برگزاری کنگره ۴۰۰ شهید منطقه یک شهردرای در ماه جاری
در ابتدای این دیدار مهندس علی رضی زاده، مدیریت منطقه یک شهرداری اصفهان به گزارشی از اقدامات انجام یافته در این شهرداری اشاره کرد و اظهار داشت: منطقه یک شهرداری اصفهان در حدود ۸۱۰ هکتار بوده و ۷۹ هزار نفر جمعیت دارد و جز محلههای قدیمی و در مرکز شهر و یک منطقه ترانزیتی است.
وی از اجرا و در دست بودن حدود ۷۶ پروژه در محدوده منطقه یک شهرداری اصفهان خبر داد و افزود: از جمله پروژههای شاخص پروژه مترو و پروژه اتوبان شهید خرازی بوده که اقدامات انجام شده در این اتوبان سبب کاهش حدود ۲۵ درصد ترافیک شده است.
وی اضافه کرد: پروژه بعدی پروژه بی آر تی از میدان جمهوری اسلامی به سمت پل فلزی بوده است و هم چنین حذف گلوگاههای داخل کوچهها که ۱۸۰ گلوگاه بر همین اساس شناسایی شده و اقدام به خرید برخی پلاکها شد.
وی به حضور هفتگی مدیر و معاونین شهرداری منطقه یک در محلات و مساجد برای رسیدگی به شرایط محلهها اشاره کرد و گفت: بازخورد این کار افزایش ۳ برابر صدور پروانهها نسبت به سال گذشته بوده است.
وی خاطر نشان کرد: در بحث فرهنگی یکی از اقداماتی که در دست انجام است تهیه تاریخ شفاهی محلات و ثبت خاطرات و عکسهای محلهها و تبدیل آن به کتاب بوده است.
وی افزود: یکی دیگر از موضوعاتی که شهرداری منطقه یک در مباحث فرهنگی در حال پیگیری است شهدای منطقه یک هستند با توجه به اینکه منطقه یک ۴۰۰ شهید دارد و همه آنها شهدای شاخص هستند کنگره این شهدا در اردیبهشت ماه برگزار میشود و هم چنین امسال پیرامون شهید بهشتی ۷ جلد کتاب آماده شده است.
کد خبر 748905