به نقل از «قدس آنلاین»

تحریم ناپذیری بازار انرژی با توسعه دیپلماسی منطقه‌ای

تاریخ انتشار: ۱۷ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۸۹۱۹۹۹

انرژی در کنار خدمات بانکی و نظام مبادلات ارزی مهم‌ترین محورهای تحریم‌های آمریکا است؛ تحریم‌هایی که هم طرف آمریکایی بر آن تاکید دارد و هم رفع آن برای ایران آنقدر مهم بوده است که در مذاکرات برای حفظ برجام، به عنوان هسته اصلی گفتگوها مطرح شده است.

قدس آنلاین: رفتار تحریمی آمریکا در موضوع انرژی بر فروش نفت متمرکز شده است و بدیهی است با نقش اساسی نفت در تامین بودجه جاری کشور این تمرکز دقیق و هدفمند بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از سوی دیگر تحریم انرژی ایران از سوی آمریکا منطبق بر بازاری است که با رفتار خود ما در طول سالیان متمادی ساخته شده است. تاکید بر خام فروشی و فروش آن به مقاصدی که به واسطه وسعت مبادلات تجاری با آمریکا از تحریم‌های آمریکا بیشترین تاثیرپذیری را دارند، جزء جدا نشدنی از رفتار اقتصادی ما در بازار سازی انرژی بوده است.

به عنوان مثال کره جنوبی به عنوان یکی از جدی‌ترین مشتری‌های نفت ایران کشوری است که اساسا هویت سیاسی خود را در تقابل آمریکا با کره شمالی شکل داده و تامین امنیت آن در دراز مدت بدون نقش آفرینی مستقیم آمریکا ممکن نیست. رفتار ما در هفت سال گذشته نیز نشان داده است در مقابل افزایش تقاضای خرید نفت از سوی کره جنوبی و در نتیجه وابستگی بیشتر فروش نفت کشور به کره کاملا منفعلانه عمل کرده و سطح آسیب پذیری بازار نفت از رفتارهای مخرب کره در این زمینه را افزایش دادیم.

حتی تحلیلگرانی معتقد هستند افزایش تقاضای کره برای نفت ایران تقاضای واقعی نبوده و کره تنها نقش واسطه برای آمریکا را بازی کرده تا بتواند با افزایش سهم خود از بازار نفت ایران، آسیب پذیری ایران از کنار کشیدن یکباره کره از خرید نفت را افزایش دهد.

در طی سال‌های اجرای برجام سهم اروپا نیز در بازار نفتی ایران به یکباره افزایش جدی یافت و در کنار چین، کره و هند جز مقاصد اصلی فروش نفت قرار گرفت. وضعیت سیاسی حوزه بین‌الملل نشان می‌دهد جز چین و تا حدی هند بقیه مقاصد فروش نفت به شدت از رفتار تهاجمی آمریکا تاثیر پذیر بوده‌اند.

این واقعیت نشان می‌دهد که استراتژی نفتی ایران باید به سمت ایجاد بازارهایی برود که تاثیر پذیری کمتری از تحریم‌ها دارد. این که این بازارها دارای چه ویژگی‌هایی هستند و چگونه ساخته می‌شوند محور کلی نوشتار حاضر است.

اولین ویژگی برای تحریم ناپذیری بازار انرژی ایران خرد شدن این بازار و کوچک مقیاس شدن معاملات آن است. به عبارت دیگر از آنجا که چه در بعد جابجایی انرژی و چه در بعد معاملات ارزی آن دچار محدودیت هستیم باید بتوانیم بازارهای غیر رسمی و کوچک مقیاس که تامین ارزی آن به صورت کاغذی یا تهاتری ممکن است را گسترش بدهیم.

به طور مثال فعال شدن دیپلماسی به منظور ایجاد منافع مشترک و بازارهای تهاتری در خصوص بازارهای صادراتی گاز با توجه به عدم امکان پنهان سازی مبادلات آن باید در دستور کار قرار گیرد. شاید در این میان نیاز باشد کشور با فعال‌تر کردن دیپلماسی انرژی خود و با تامین بخشی از نیازهی کشور به شکل تهاتری با همسایگان ، بتواند برای گاز خود بازارهای جدیدی ایجاد کند.

توجه ویژه به بازار گاز مایع یا LPG که امکان صادرات آن به مقاصد دورتر نیز فراهم است نیز از دیگر استراتژی‌های گازی می‌تواند باشد که با دیپلماسی فعال فرا منطقه‌ای امکان بازار سازی دارد. در این میان انعقاد قراردادهای استخراج مشترک با کشوری مانند قطر که در یک سال اخیر در سیاست‌های منطقه‌ای دارای همگرایی بالایی با ایران است و بازارهای خوبی نیز در حوزه گاز مایع در اختیار دارد می‌تواند در دستور کار دیپلماسی انرژی کشور قرار بگیرد.

عقب ماندگی عراق از برنامه توسعه نیروگاهی و پالایشگاهی خود علاوه بر فرصت مغتنم در صادرات خدمات مهندسی، بازاری کوتاه مدت برای انرژی تولیدی کشور در حوزه بنزین و برق است.

افغانستان و پاکستان و کشورهای آسیای میانه با توجه به عدم برخورداری از منابع زیر زمینی بازاری دراز مدت برای صادرات انرژی به خصوص برق و بنزین محسوب می‌شوند که توجه کمتری به آنها شده است.

اما باید در نظر داشت که برق کالایی نیست که بتوان با دور زدن تحریم‌ها به آسانی آن را صادر کرد مگر این که با یک رویکرد ایجاد بازار متقابل یا استفاده از محدودیت‌های طبیعی و ذاتی از فرصت اجبار برای بازار سازی استفاده کرد که به نظر می‌رسد برای بخشی از همسایگان شرایط شبه انحصاری ایران برای تأمین برق مورد نیاز، بازاری غیر تحریم شونده ایجاد کرده، به شرطی که ایران بتواند با افزایش بهره‌وری در تولید، کاهش فرسودگی شبکه توزیع و اتلاف برق و مدیریت مصرف، توانایی خود برای تامین پایدار برق این بازارها را تضمین کند.

اما بنزین علاوه بر داشتن مزیت رقابتی وسیع در بازارهای شرقی کشور به دلیل امکان گسترده برای کاهش مقیاس و خرده فروشی عملا برگ برنده ایران برای بی‌اثر کردن تحریم‌های حوزه انرژی است. ایجاد بازارچه‌های مرزی و توسعه صادرات غیر رسمی به کشور های همسایه از جمله افغانستان، پاکستان و ترکیه در کنار دیپلماسی موثر انرژی برای انعقاد قراردادهای دراز مدت، جدی‌ترین برنامه عملیاتی کشور برای مبارزه با خام فروشی و بازار سازی در منطقه است. برنامه‌هایی که با توجه به مدیریت نسبی مصرف سوخت و افزایش ظرفیت تولیدی در کشور می‌تواند استراتژی بلند مدت و پایدار ایران برای صادرات انرژی باشد.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: اقتصاد مقاومتی تحریم های امریکا تحریم انرژی تحریم نفتی آمریکا همسایگان ایران صادرات گاز تهاتر نفت و کالا قدس آنلاین بازار سازی فروش نفت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۸۹۱۹۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وزیر صمت: با وجود تحریم ۱۵۳ میلیارد دلار تجارت خارجی داریم

وزیر صمت گفت: ایران با وجود تحریم‌ها، یکی از قطب‌های اقتصاد و صنعت منطقه است؛ بالغ بر ۱۵۳ میلیارد دلار حجم تجارت خارجی کشور است که نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار از این رقم مربوط به صادرات غیرنفتی می‌شود. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، عباس علی‌آبادی وزیر صمت امروز در آئین گشایش نمایشگاه ایران اکسپو اظهار کرد: مهم‌ترین هدف این نمایشگاه توسعه همکاری‌های بین‌المللی کشورهای شرکت کننده است؛ برگزاری نمایشگاهی با حضور مهمانانی از 100 کشور باعث شناخت ما از یکدیگر و تسهیل زمینه تجارت می‌شود.

وی افزود: ایران در زمینه تجارت مزایای نسبی بسیاری دارد که می‌تواند تسهیلگر بسیاری از تعاملات در سطوح مختلف راهبردی باشد. توجه به جایگاه ژئوپلتیکی ایران در کنار ظرفیت‌های صنعتی، ‏معدنی و کشاورزی فرصت‌های زیادی را فراهم می‌کند. چهره واقعی توانمندی‌های ایران در این نمایشگاه‌ها زمینه برای افزایش تعاملات فراهم می‌شود.

علی آبادی به برنامه‌های وزارت صمت در حوزه تجارت اشاره کرد و گفت: وزارت صمت 3 برنامه اصلی دارد؛ جهت دهی توسعه اقتصادی بر پایه رشد اقتصادی پایدار با تعاملات بین‌المللی و تمرکز بر محصولات و خدمات دارای فناوری متوسط و پیشرفته و ارزش افزوده بالا، توسعه زیرساخت‌های تجاری و افزایش سهم کشور از تجارت بین‌المللی با کمک بهره‌گیری حداکثری از دیپلماسی تجاری اقتصادی و حمایت‌های عملی از تحقیق و توسعه در شرکت‌ها در جهت افزایش رقابت پذیری بین‌المللی و صادرات در دستور کار ما قرار دارد.

وزیر صمت با بیان اینکه در مورد توسعه زیرساخت‌های تجاری چند برنامه داریم، تصریح کرد: اولویت دادن به دیپلماسی اقتصادی با هدف توسعه سرمایه گذاری خارجی، ورود به بازارهای خارجی و دستیابی به فناوری، تعامل جدی، مثبت و سازنده با کشورهای منطقه در حوزه‌های انتقال فناوری و همکاری‌های صنعتی، فعال سازی میزهای کالایی کشور و استانی با هدف شناسایی صادرات کالاهای ایرانی به بازارهای هدف با همکاری وزارت امور خارجه، بهره‌مندی حداکثری از روابط سیاسی در ایجاد بازارهای جدید و توسعه شبکه تأمین، افزایش رایزنان بازرگانی جهت رصد رقبای ایران در بازارهای جهانی و ارائه اطلاعات لازم به صادرکنندگان به کمک وزارت امور خارجه، تنوع بخشی به روش‌های تجاری مانند تجارت به کمک ارزهای محلی و توسعه بازارهای مرزی جهت افزایش صادرات و بهبود دسترسی به منابع خارج از کشور، بهره‌گیری از ظرفیت‌های اتاق‌های مشترک با سایر تشکل‌ها و انجمن‌های بخش خصوصی در توسعه روابط خارجی و گسترش بازارهای صادراتی از چند نقطه محدود به سایر نقاط جهان از جمله برنامه‌های ما است.

وی اضافه کرد: اکنون ایران  با وجود تحریم‌ها، یکی از قطب‌های اقتصاد و صنعت منطقه است؛ بالغ بر 153 میلیارد دلار حجم تجارت خارجی کشور است که نزدیک به 50 میلیارد دلار از این رقم مربوط به صادرات غیرنفتی می‌شود؛ کشورهای همسایه، آفریقایی و اسلامی و سایر کشورهای دوست در اولویت توسعه روابط هستند. ما اکنون عضو ناظر سازمان تجارت جهانی هستیم و با حضور در پیمان‌های منطقه ای و بین المللی تعاملات سازنده ای با کشورها داریم.

علی آبادی ادامه داد: در سازمان اکو با 9 کشور همسایه و منطقه همکاری داریم؛ موافقت نامه‌های تجاری در دست پیگیری است. با 8 کشور اسلامی در حال توسعه موافقت نامه تجارت ترجیحی امضا کردیم و در حال اجرا هستیم. در سازمان‌های همکاری اسلامی با کشورهای عضو موافقت نامه تجارت ترجیحی داشته و همکاری‌های تجاری را اجر می‌کنیم. با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا موافقت نامه تجارت آزاد امضا شده و با تعدادی دیگر از کشورها موافقت نامه تجارت ترجیحی امضا شده و با برخی دیگر در دست امضا قرار دارد.

وزیر صمت گفت: ما آماده تعامل هستیم. ما دست همکاری اقتصادی با کشورهای جهان را می‌فشاریم و برای تسهیل تجارت ایران با جهان تلاش می‌کنیم. امید می‌رود این نمایشگاه بتواند با ارائه شفاف توانمندی‌های صادراتی ایران و شناخت نیازمندی‌های طرف‌های دیگر گامی جدی در جهت توسعه روابط تجاری بردارد.

انتهای پیام/