به نقل از «خبرگزاری میزان»

وقتی کرونا منجی می‌شود!

تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۹۲۳۳۷۹

شیوع بیماری کرونا سبب شده است بسیاری از افراد به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مراجعه کنند و از وضع سلامت و لااقل از میزان فشار خون خود اطلاع پیدا کنند. کرونا به وسیله‌ای برای غربالگری بیماری‌های زمینه‌ای تبدیل شده است. خبرگزاری میزان _ روزنامه ایران نوشت: داستان کرونا، داستانی سراسر شر و بدبختی نیست؛ چنانچه همین بیماری جان خیلی‌ها را هم نجات داده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مثل همسر مریم که با علایم کرونا به پزشک مراجعه کرد و متوجه شد به سرطان ریه مبتلاست. او حالا بستری است و دکتر‌ها گفته‌اند، چون بیماری در مراحل اولیه، تشخیص داده شده، بزودی سلامتی خود را به‌دست خواهد آورد. مریم می‌گوید: «ما هر دو در همان موج اول کرونا مبتلا شدیم. همسرم اتفاقاً به سلامتی‌اش خیلی اهمیت می‌دهد، مدام پیاده‌روی و ورزش می‌کند و حتی لااقل سالی یک بار آزمایش هم می‌دهد. به‌هرحال خدا خواست و به بهانه ابتلا به کرونا خیلی زود متوجه مشکلش شدیم.»   دکتر روزبه بیاتی متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران نیز با تأیید فراوانی مواردی از این دست می‌گوید: «من شخصاً با بیماری که بواسطه کرونا متوجه سرطان او شده باشم، برخورد نکرده‌ام، اما تا دل‌تان بخواهد با بیمارانی مواجه بوده‌ام که بیماری مزمن ریوی داشته‌اند و تا پیش از آزمایش کرونا متوجه این موضوع نبوده‌اند. این موارد واقعاً زیاد است.»   اگرچه تحقیقات مختلف نشان می‌دهد احتمال مرگ ناشی از ویروس کرونا در بیمارانی که فشارخون دارند، ۲ برابر بیشتر از بیمارانی است که به این عارضه مبتلا نیستند، با این همه هنوز هم آمار مرگ و میر بر اثر بیماری غیرواگیردار فشارخون بالاتر از کروناست. به گفته وزیر بهداشت، فشار خون تنها در سال ۱۳۹۶ باعث مرگ ۹۷ هزار ایرانی بوده است. وی چندی پیش در این زمینه اعلام کرد: «در سال ۹۶ حدود ۳۸۰ هزار مرگ در کشور گزارش شد که ۳۱۳ هزار مورد آن به‌دلیل بیماری‌های غیرواگیر بود. از این ۳۱۳ هزار مورد، ۱۶۱ هزار مورد به‌دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی بود که حدود ۹۷ هزار مورد از این مرگ و میر‌ها مستقیماً به‌دلیل فشار خون بوده است.»   جالب است بدانید طبق آمار حداقل ۴۰ درصد و در برخی مناطق کشور حدود ۶۰ درصد مردم از فشار خون خود بی‌اطلاع هستند، اما این روز‌ها کرونا باعث شده خیلی‌ها از وضع سلامت و لااقل از میزان فشار خون خود اطلاع پیدا کنند. دکتر منوچهر اکبری کارشناس مسائل بهداشتی می‌گوید: «متأسفانه هم در فرهنگ عمومی کشور و هم در ساختار مدیریت سلامت، همواره بحث درمان مقدم بر بهداشت و پیشگیری بوده است. حتماً همه ما افراد زیادی دور و بر خود می‌شناسیم که تا وقتی بیمار نشده‌اند، به پزشک مراجعه نمی‌کنند و از وضع سلامت خود بی‌اطلاع هستند. این موضوع علاوه بر هزینه زیادی که به تک تک افراد و درنهایت به کل کشور وارد می‌کند، جامعه را هم در مقابل بیماری شکننده و آسیب پذیر می‌کند. عوارض پایین آمدن راندمان کاری و در محاسبه‌ای بزرگتر پایین آمدن شتاب توسعه یا حتی بالاتر از این پایین آمدن کیفیت روابط خانوادگی که جای خود دارد و بحث دیگری است. به‌عنوان مثال کمبود ویتامین دی یا ب ۶ می‌تواند اساساً طرف را در وضعیتی قرار دهد که تمام روابط او را با اطرافیان مختل کند. خب چرا باید کار به جایی برسد که یک فرد با علایم کرونا به مرکز درمانی مراجعه کند و تازه متوجه شود فشار خونش بالاست و ممکن است بعد از خلاصی از کرونا، به یکی از بیماری‌های قلبی و عروقی دچار شود؟ ما حتی گاهی با نوعی لجبازی با سلامت خود هم طرف هستیم؛ یعنی شخص فکر می‌کند تحت هیچ شرایطی نباید به پزشک مراجعه کند و چکاپ و آزمایش و رعایت کردن مسائل بهداشتی کار او نیست.»   محمد با علایم کرونا به بیمارستان رفته تازه متوجه شده فشار خون دارد: «من ۴۵ ساله هستم و می‌دانم بعد از ۴۰ سالگی باید مدام فشار خون را چک کرد، ولی همیشه نسبت به این موضوع بی‌توجه بوده‌ام. چند سال پیش به خاطر سرماخوردگی شدید دکتر رفته بودم که گفتند فشارم بالاست و دو سه بار دیگر باید مراجعه کنم و پیگیر باشم، اما ظاهراً مشکلی نداشتم جز سرگیجه گاه و بی‌گاه و کسالت مدام و... تا اینکه این بار باز هم گفتند فشارم بالاست و باید دارو بخورم.»   از فشارخون به‌عنوان یک بیماری پنهان موذی و شایع، اما غیرواگیردار که بگذریم کرونا گاهی مثل همسر مریم از اساس معجزه می‌کند و زندگی فرد را به او برمی‌گرداند یا به وی هشداری جدی می‌دهد که ممکن است پس از این در موقعیت‌های خطرناکی قرار گیرد. مثل مهدی خاکی فیروز از همکاران روزنامه‌نگار ما که پس از مراجعه به بیمارستان با علایم کرونا متوجه شد به تالاسمی مینور مبتلاست: «من ۴۳ ساله هستم و در تمام این سال‌ها هیچ وقت متوجه بیماری‌ام نشده بودم، چون نه روایتی از نسل قبلی خود شنیده بودم و در میان بقیه بستگانم بروز و ظهوری داشت.   وقتی پرسیدم چند درصد مبتلایان ممکن است مثل من از این بیماری خود بی‌اطلاع باشند، گفتند در حالت عادی تنها ۱۰ درصد متوجه می‌شوند مگر اینکه کسی به وضع سلامتی‌اش حساس باشد و آزمایش ادواری خون را جدی بگیرد. به هرحال خوشبختانه بیمارستانی که من بستری شده بودم، بیمارستان مجهزی است و البته شانس هم آوردم که اوج همه‌گیری کرونا نبود و پرسنل و کادر درمان با دقت بیشتری کار می‌کردند. می‌خواهم بگویم ممکن است خیلی‌ها همچنان بیماری زمینه‌ای پنهانی داشته باشند و متوجه‌اش نشوند و بی احتیاطی کنند. مردم باید همواره فرض را بر این بگیرند که مبتلا به یک بیماری زمینه‌ای پنهان هستند.»   مهدی می‌گوید اگرچه نوع تالاسمی‌اش خطرناک نیست، اما لااقل متوجه شده است که سطح ایمنی بدن او نسبت به شهروندان دیگر آسیب‌پذیرتر است که همین موضوع گام بزرگی برای سلامتی است. دکتر مهدیار سعیدیان مدیر روابط عمومی انجمن پزشکان خراسان رضوی با تأیید حرف‌های دکتر اکبری می‌گوید، کرونا به وسیله‌ای برای غربالگری بیماری‌های زمینه‌ای تبدیل شده است: «من چند هفته پیش موقع سوار شدن به اتومبیلم، لیز خوردم و دستم از دو جا شکست و در پروسه درمان متوجه شدم پوکی استخوان دارم، با وجود اینکه هم لبنیات مصرف می‌کنم و هم به وضعیت سلامتی‌ام حساس هستم. کرونا هم درحال حاضر به همین شکل عمل می‌کند هرچند عکس قضیه هم هست مثلاً موارد زیادی از تصادف داریم که درجریان درمان متوجه می‌شویم به کرونای پیشرفته هم مبتلا هستند.   به هرحال این موضوع را باید در قالب اولویت بهداشت و پیشگیری بر درمان دید که هم فرهنگ عمومی متأسفانه در این زمینه ضعیف است، هم اساساً فرهنگ‌سازی نشده، هم درمان‌های جانبی و حاشیه‌ای اختلال ایجاد می‌کند و درنهایت اینکه برنامه‌های کلان مدیریتی هم در این زمینه اولویت را بر درمان می‌دهد درحالی که سلامت جامعه، امنیت جامعه است و ما نتوانسته‌ایم در این زمینه درست کار کنیم طوری که الان خانه‌های بهداشت ما که زمانی افتخار کشور بود، وضعیت خوبی ندارند.»   وی در مورد درمان‌های حاشیه‌ای می‌گوید: «متأسفانه مشاهده شده بیمار دیابتی که با انسولین زنده است، داروی خود را قطع کرده و به داروی گیاهی روی آورده و فوت کرده است. خب چنین فردی معلوم است که نسبت به سلامت خود و شناخت از وضعیت خود چقدر بی‌توجه است. ما در این زمینه‌ها کار نکرده‌ایم.»   سعیدیان نیز بر مرگ‌های ناگهانی، شیوع افسردگی و تأثیر آن بر روابط خانوادگی و اجتماعی و نیز پایین آمدن راندمان اقتصادی و توسعه کشور تأکید می‌کند و معتقد است ریشه بسیاری از این‌ها در بیماری‌های زمینه‌ای یا موارد ساده‌تری مثل کمبود ویتامین و به تبع آن، ایمنی پایین است که با غربالگری و توسعه بهداشت و فرهنگ‌سازی و اقبال فرهنگ عمومی در این زمینه قابل کنترل و مدیریت است: «همین حالا در مورد کرونا، تحقیقات پزشکی ثابت کرده است افرادی که سطح ویتامین دی خون آن‌ها وضعیت نرمالی دارد، در مقابل این بیماری مقاوم‌تر هستند و درگیری کمتری دارند.»   نگذاریم کرونا متوجه شود چه بیماری زمینه‌ای یا چه بیماری خطرناک پنهانی داریم مثل پدر ایوب که بالاخره کرونا وادارش کرد به بیمارستان برود و تازه آنجا متوجه بشود دل درد چند ماهه‌اش به خاطر رشد غده‌ای سرطانی است. ایوب می‌گوید: «پدرم چند ماهی بود که دل درد داشت و خودش می‌گفت سردی کرده‌ام و حالت تهوع دارم و چیزی نیست تا اینکه در یکی از بیمارستان‌های سنندج با بیماری کرونا بستری شد و آنجا تازه متوجه شدیم چه خبر است. خوشبختانه بنیه خوبی دارد و خیلی زود از دست کرونا خلاص شد و الان هم زیر نظر پزشک دارد درمان می‌شود. دکتر‌ها می‌گویند خیلی امیدوارند.»   بیشتر بخوانید: ۴ داروی گیاهی برای بهبود علایم کرونا   انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود. برچسب ها: کرونا بیماری فشار خون

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: کرونا بیماری فشار خون علایم کرونا کرونا متوجه پایین آمدن وضع سلامت هزار مورد فشار خون متوجه شد زمینه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۹۲۳۳۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکسن کرونای آسترازنکا چقدر تهدیدتان می‌کند؟ / اشتباهاتی که مردم را به تزریق این واکسن ترغیب کرد

همشهری آنلاین در گزارشی به خبر غافلگیرکننده ای که چند روز قبل در مورد یکی از معروف ترین واکسن های کرونا منتشر شد پرداخت. واکسنی که در ایران هم مورد استفاده قرار گرفت و بنا به آمار وزارت بهداشت حدود 12 درصد از واکسن های وارداتی یعنی 25 میلیون دوز آسترازنکا بودند. مریم سرخوش نویسنده این گزارش نوشت: بروز عوارض نادر با تزریق واکسن آسترازنکا شامگاه دوشنبه (10 اردیبهشت 1403) مورد تایید شرکت سازنده آن هم قرار گرفت. عوارضی که پیشتر از سوی کشورهای مصرف‌کننده به ویژه‌ اروپایی‌ها مطرح و حتی در کوران واکسیناسیون جهانی علیه پاندمی کرونا، تزریق آن را متوقف هم کرده بودند. حالا شرکت آسترازنکا گفته که این واکسن می‌تواند باعث بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی (TTS) شود.   آنها گفته‌اند که خطر مرگ ناشی از TTS با ترزیق واکسن آسترازنکا یک در یک میلیون نفر است.   این در حالی است که تقریبا 12درصد واکسن‌های وارداتی به ایران هم آسترازنکا بود، چیزی حدود 25 میلیون دوز، به همین دلیل یک نگرانی جدید از تزریق این واکسن در اذهان عمومی شکل گرفته. نگرانی‌ای که البته به گفته متخصصان تنها در صورت بروز عوارض در همان روزها و هفته‌های ابتدایی تزریق واکسن جدی است اما با گذشت دو سال از زمان تزریق و نبود علائم، دیگر خطری وجود ندارد.   به جز این نگرانی، پیگیری از چند متخصص حوزه واکسن‌ها عیان‌کننده یک وضعیت عجیب دیگر هم هست، این‌که انتشار این خبر باعث شده که بسیاری از دریافت‌کنندگان آسترازنکا، اکنون سایر مشکلات جسمانی‌شان را هم با این واکسن مرتبط بدانند، اما کارشناسان حوزه سلامت می‌گویند که چنین چیزی مورد تایید نیست و در حال حاضر یک عارضه درباره این واکسن مورد تایید قرار گرفته؛ لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی. هر چند که فواید تزریق واکسن‌ها نسبت به عوارض آن آنقدر بالاست که در بحران پاندمی‌ها نادیده گرفته می‌شوند.   صبج امروز هم بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت در پاسخ به خبرنگاران درباره عوارض واکسن‌های کرونا گفته «واکسن‌ها از روش‌های مختلف تامین شد و از عمده‌ترین واکسن‌ها سینوفارم چینی بود که نزدیک به 155 میلیون دوز در کشور تزریق شد و کم‌عارضه‌ترین هم بود. کمیته واکسن هم عوارض را رصد می‌کند و حداقل ضایعات را در کشور داشتیم.»‌   خطر مرگ ناشی از TTS با ترزیق واکسن آسترازنکا یک در یک میلیون نفر است

اولین مرگ‌های آسترازنکایی موج توقف تزریق واکسن‌های آسترازنکا در اروپا از اسفند 99 آغاز شد، ابتلا نروژ، ایسلند، بلغارستان، اتریش، هلند،‌ دانمارک و ایرلند و پس از آنها، فرانسه، آلمان و بریتانیا، استونیا، لیتوانی، لوکزامبورگ، رومانی و لاتویا دستور توقف واکسیناسیون با این واکسن را دادند.   همان زمان اتریشی‌ها از مرگ یک پرستار به دلیل اختلال انعقاد خون بعد از تزریق آسترازنکا خبر دادند، پس از آن هم مصرف‌کننده دیگری در این کشور دچار آمبولی ریه شد. همزمان در دانمارک هم یک مرگ و بروز خونریزی مغزی در بیمار دیگر ناشی از تزریق واکسن ثبت شد. مرگ‌هایی که به صورت موردی در دیگر کشورها هم گزارش می‌شد و توقف واکسیناسیون با آسترازنکا.   آکادمی علمی استرازنکا البته از همان زمان که بحث عوارض قلبی و مرگ‌های ناشی از ترزیق واکسن آسترازنکا مطرح شد، اعلام کرد خطر مرگ ناشی از TTS (ایجاد لخته خون و کاهش تعداد پلاکت‌های خون) یک در یک میلیون نفر است و خطر ریسک ابتلا به TTS هم در کل جهان کمتر از 30 در یک میلیون نفر.   این در حالی است که تا پاییز 1402 و بر اساس آمارهای جهانی ۱۳ میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۳۳۲ واکسن کرونا در کشورهای مختلف تزریق شده که بخش زیادی از آنها را سینوفارم چین و رتبه دوم هم به آسترازنکا تعلق دارد. البته آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در کشورهای مختلف (185 کشور) است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون‌جانسون و سینوفارم قرار دارند.   هشدار تزریق واکسن در ایران در ایران هم در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه توصیه‌هایی به عدم تزریق واکسن آسترازنکا برای گروه‌های سنی خاص -افراد زیر 40 تا 50 سال به ویژه زنان مطرح شد. البته که با توجه به واردات قابل توجه واکسن چینی (سینوفارم) و بدقولی سازمان جهانی بهداشت در اعطای واکسن‌های سبد کووکس (عمده آنها واکسن‌ آسترازنکا بود) به ایران باعث شد که نزدیک به 70 درصد مردم ایران واکسن‌ چینی را تزریق کنند و آسترازنکا در رتبه دوم قرار بگیرد.   کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق وزارت بهداشت در این باره به همشهری توضیح بیشتری می‌دهد و می‌گوید: شرکت آسترازنکا به بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی با تزریق این واکسن اشاره کرده که مساله جدیدی هم نیست. این موضوع در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه در برخی افراد به ویژه در گروه‌های سنی و جنسیتی خاص مطرح شد.   او ادامه می‌دهد: اساسا مجوز تلقیح این واکسن و سایر واکسن‌های کرونا در بدو امر تا ماه‌ها چه در بریتانیا چه اروپا و آمریکا، حتی سایر کشورها مجوز مصرف اضطراری بود که شرایط خود را دارد. همان زمان هم کمیته ملی وقت واکسیناسیون علیه کووید19 در ایران هشدارهایی به ویژه برای افراد زیر 40 سال را مطرح کرد. چون واکسن آسترازنکا به دلیل همین عوارض ولو نادر در همان ماه‌های نخست در کشورهای اروپایی نیز با فراز و نشیب‌هایی روبرو شد و در بسباری از کشورها برای گروه‌های سنی زیر 40 بعضا 50 سال هشدار داده شده بود.   آثار یک سیاست‌ اشتباه جهانپور در این باره به یک سیاست‌گذاری اشتباه هم اشاره می‌کند و می‌گوید: فضای غبارآلود رسانه‌ای و تلاش برخی افراد برای وارونه‌نمایی موضوع، برخی سوء‌برداشت‌ها را در پی داشت. چنان که حتی برخی افراد را به سمت تزریق این واکسن در کشورهای همجوار با صرف هزینه بالا کشاند. از سوی دیگر برخی افراد برای این‌که آسترازنکا تقریبا در فهرست مورد تایید اغلب کشورها برای مسافرت قرار داشت، حتی در گروه‌های سنی زیر 50 یا 40 سال داوطلبانه و مصرانه مبادرت به تهیه این واکسن و تلقیح آن کردند.   او درباره میزان تزریق این واکسن در کشور هم بیان می‌کند: حدود 10درصد واکسن‌های تزریق شده در کشور به آسترازنکا تعلق داشت. مبدا این واکسن شرکت آسترازنکا در بریتانیا بود و به نوعی ابتدا تحت عنوان آکسفورد-آسترازنکا مشهور بود. در کشورهای مختلف بیش از یک میلیارد دوز از این واکسن تولید و ترزیق شده. کشورهای اروپای شرقی و جنوبی حتی جنوب شرقی آسیا هم این واکسن تولید کرده‌اند. سهمیه ایران از کووکس هم عمدتا آسترازنکا بود که محموله‌های آن از ایتالیا و مجارستان و ژاپن و کره‌جنوبی وارد ایران شد.   فواید واکسن‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت این پزشک تاکید می‌کند: نباید از نظر دور داشت که هر واکسنی می‌تواند، عوارضی جانبی داشته باشد اما در عین حال باید بپذیریم، همین واکسن‌ها بسیاری از اپیدمی‌های مزمن را نابود کرده‌اند، این عوارض نه چندان شایع، خاص این واکسن نبوده چنانکه در مورد واکسن آمریکایی جانسون و جانسون هم بروز عوارض بیشتری مطرح شد و این واکسن عملا در خود ایالات متحده محدود و متوقف شد. تبعا مجوز مصرف اضطراری در شرایط خاص و اضطراری پاندمی و همه‌گیری کرونا صادر شده و این قابل قیاس با وضعیت عادی یا مطالعات پسینی در مورد یک واکسن نیست.   جهانپور با بیان این که مقایسه میزان حفاظت ایجاد شده از این واکسن‌ها با عوارض احتمالی آن همچنان برای استفاده از این واکسن‌ها ولو مشروط، گریزناپذیر است و باید آن را با اطلاعات و یافته‌های آن زمان باید سنجید، ادامه می‌دهد: اما همین اطلاعات هم حکایت از آن داشت و دارد که اولا واکسن آسترازنکا و جانسون و جانسون به ویژه برای گروه‌های سنی زیر 40 سال پرعارضه‌تر از واکسن‌های ایرانی ارزیابی می‌شدند، چنانکه شواهد و یافته‌های بعدی واکسیناسیون با این واکسن و واکسن‌های ایرانی مانند کووایران برکت، پاستوکووک، فخرا، اسپایکوژن و... که با فناوری‌های متفاوتی تهیه شده بودند نشان از آن داشت و دارد که واکسن‌های ایرانی به مراتب کم عارضه‌تر و چه بسا با قبلیت مصون‌سازی بالاتری بودند.   او البته تاکید می‌کند که هنوز هم واکسن آسترازنکا به رغم عوارض جانبی نادر آن یکی از موثرترین واکسن‌ها در محافظت از جان میلیون‌ها نفر به‌شمار می‌رود و با توجه به گستره تولید و توزیع انبوه آن در 5قاره نقش موثری در مهار همه‌گیری کرونا در بسیاری از کشورها داشته است.   آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در 185 کشور جهان است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون و جانسون و سینوفارم قرار دارند   نگران باشیم؟ جهانپور به یک نکته دیگر درباره بروز نگرانی در تزریق‌کنندگان این واکسن‌ها هم اشاره می‌کند و می‌گوید:‌ عمده عوارض نادر آسترازنکا محدود به ساعات، روزها و هفته‌های نزدیک به تلقیح بروز کرده و تقریبا برای عموم افرادی که دچار عوارض احتمالی نشده‌اند بعد از ماه‌ها و نزدیک دو سال از زمان تزریق جای نگرانی وجود ندارد. اگر کسی این واکسن را ترزیق کرده و طی ماه‌های گذشته عوارضی نداشته، انتظار بروز عوارض خاص نمی‌رود. معدود موارد عوارض که در ایران به ویژه در جوانان مشاهده شده هم مانع از آن نیست که کماکان این واکسن را واکسنی موفق در پیشگیری از کرونا و مقابله با کوید19 ندانیم.   البته به گفته این پزشک در حال حاضر واکسن‌های مؤثر، بروزرسانی شده و با عوارض کمتری مثل برکت پلاس در ایران داریم که می‌تواند رافع ایمن‌تر و مؤثرتری برای مشکلات بعدی و احتمالی ناشی از سویه‌های جدید کرونا داشته باشد. در عین اینکه باید این روند بروزرسانی و حمایت از استمرار توسعه و تحقیق واکسن‌های ایرانی کرونا حمایت شود و ادامه داشته باشد.   او درباره این که گفته می‌شود، برخی کشورها این واکسن را برای مردم خودشان استفاده نکردند و به ایران هدیه دادند هم می‌گوید: به هیچ عنوان درست نیست، آسترازنکا بعد از سینوفارم چین، دومین واکسنی بود که در بسیاری از کشورها تولید و مصرف شد. سایت‌های متعدد تولید این واکسن در کشورهای مختلف وجود داشت، از جمله ژاپن، کره جنوبی و حتی هند. در اروپا هم علاوه بر بریتانیا در کشورهایی از جمله ایتالیا، مجارستان و آلمان هم تولید این واکسن صورت گرفت. در آمریکای شمالی و لاتین هم به شدت مورد استفاده بود و آمار تزریق آن در هند هم بالا بود. کانال عصر ایران در تلگرام