به نقل از «دانا»

روایتی از گورستان‌های رازآلود و تاریخی جنوب شرق کشور/ مرثیه سرایی اجنه برای مردگان خود در قبرستان جن‌ها

تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۹۷۸۰۲۸

محمدعلی ابراهیمی گفت: گورستان‌های متعددی در سیستان و بلوچستان از دوره‌های مختلف وجود دارد که واقعیت‌های تاریخی و حقایقی از تمدن‌ها، انسان‌ها، آیین‌ها و تاریخ پر رمز و راز این کهن دیار را در دل خود جای داده است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ محمدعلی ابراهیمی، رئیس گروه تبلیغات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار عصرهامون بیان کرد: از جمله گورستان‌های پیش از تاریخ در سایت جهانی شهر سوخته و محوطه باستانی بمپور گرفته تا گورستان‌هایی از دوره‌های مختلف دیگر را می توان نام برد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی اظهار کرد: تعدادی از این گورها مانند گور زرتشت در دهانه غلامان شهرستان زهک، گور دخمه‌های سنگی و مقابر خشتی در کوه خواجه سیستان، گورستان هفتادملا در میرجاوه، گورستان چهل پیر زاهدان کهنه، مزار بی بی دوست، خواجه غلطان (درازترین گور ایران)، مقابر جالق، شیشه ‌ریز در سراوان و گورستان‌های متعدد دیگر با انواع شیوه‌های دفن و سنگ قبرها و روش های ساخت متنوع دیده می شوند.

"جن سنط"، گورستانی که شب ها به آن نزدیک نمی شوند

این مقام مسئول اظهار کرد: یکی از این گورستان ها که شاید به تعبیری از جمله عجایب ایران باشد گورستان جن ها است که در شرقی‌ترین نقطه‌ جنوب ایران در روستای تیس شهرستان چابهار قرار دارد.

وی تصریح کرد: روستای تیس در سیستان و بلوچستان از روستاهای باستانی ایران با قدمتی حدود بیش از ۲ هزار سال است. به گفته‌ محلی‌ها در این منطقه جن ها زندگی می‌کردند و قبرهای سنگی بزرگ متعلق به آن هاست.

به گفته این مقام مسئول، سنگ قبرهای این گورستان به شکل عجیبی بزرگ است و محلی‌ها بعید می‌دانند که در این گورها آدم دفن شده باشد، در آخرین پیمایش های باستان‌ شناختی که در سال 1397 در محوطه تیس صورت گرفت اشیاعی از دوران پارینه سنگی کشف‌ شد که تاریخ تیس را به دهها هزار سال قبل برمی‌گرداند.

رئیس گروه تبلیغات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان بیان کرد: افراد محلی به زبان محلی به قبرستان جن ها "جن سنط" می گویند، به همین دلیل کمتر کسی جرات می کند به آن نزدیک شود به خصوص در شب ها و شاید همین موضوعات نیز باعث شده که تحقیقات و بررسی های بسیار اندک و ناچیزی بر روی آن ها شود که فقط به گفته ها و فرضیه ها بسنده شود، البته این نظریه نیز وجود دارد که شاید اصلا این حفره ها قبر نباشد و تنها مکانی برای جمع آوری آب و ذخیره آن بوده است.  
  گورستان جن ها و نظریه های متفاوت درباره آن

ابراهیمی بیان کرد: البته نظریه دیگری نیز وجود دارد و در آن دلیل کندن قبرستان جن ها در روستای تیس بر روی سنگ را دوری از گزند جانوران می دانند و معتقدند مردم آن زمان به دلیل آن که مردگان خود را از دست حیوانات جونده که در خاک زندگی می کنند دور کنند زحمت کندن این سنگ ها را به خود می دادند تا اجساد مردگانشان از این حیوانات موذی در امان بمانند.

وی عنوان کرد: عده ای نیز معتقدند که در سینه کش کوه دفن کردن مردگان به دلیل احترامی بوده که برای آنان قائل می شدند و می خواستند که در مکانی بالاتر از افراد عادی قرار داشته باشند، اما همه این نظریات اثبات نشده و تنها حدس و گمان های افراد مختلف است.

ابراهیمی گفت: مردم محلی معتقدند که در زمان غروب صدای گریه های خاصی از این گورستان شنیده می شود و همین امر ترس اهالی را در پی داشته و باعث می شود که مردم به آن نزدیک نشوند، به خصوص در شب و هنگام غروب خورشید، مردم معتقدند که جن ها در زمان شب هنگام بر بالای سر مردگان خود حاضر شده و به مویه وگریه می پردازند و برای آن ها مرثیه سرایی می کنند، پس نباید در زمان شب به این مکان نزدیک شد، زیرا مورد نفرین جن ها قرار می گیرند.

این کارشناس مردم شناسی اظهار کرد: امروزه نیز در نزدیکی همان قبرستان جن ها در روستای تیس مردگان خود را دفن می کنند اما هیچگاه در زمان غروب و یا شب به آن جا نمی روند، قبرستان شماره ۱ تیس مربوط به سده چهارم هجری قمری تا دوره صفوی است و در ۳۰۰ متری غرب روستای تیس در جنوب قلعه پرتغالی‌ها واقع شده و در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۸۶ با شماره ۱۹۷۶۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
 
 

گورستان هفتاد ملا؛ مقبره های موبدان زرتشتی

رئیس گروه تبلیغات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: قبرستان هفتاد ملا در 10 کیلومتری روستای هدف گردشگری تمین و حدود 800 سال قدمت دارد، ساکنان با کندن حفره هایی در دل کوه این مقبره را ایجاد کرده اند.

ابراهیمی ادامه داد: گورستان هفتاد ملا چون از شهر و جمعیت دور بوده و نزدیک روستای روپس قرار گرفته، از تعرض و آسیب ها در امان مانده است، روایت جالبی در مورد این قبرستان وجود دارد و نقل است که پس از اسلام موبدان زرتشتی که به این کوه پناه بردند، پس از مرگشان در همان جا دفن شدند که البته با توجه به معماری قبرها این روایت کاملا قابل قبول است.

وی اظهار کرد: اسم قبرستان هفتاد ملا هم از هفت، هفتاد و 40 عدد مقدس گرفته شده و به همین دلیل به هفتاد ملا معروف است، همین طور داخل روستای روپس هفتاد ملا درختی با قدمت بیشتر از هزار سال وجود دارد که ساکنان همین روستا اگر اختلافی یا مجلسی داشته باشند زیر این درخت می نشینند و موضوع بینشان را حل می کنند.

معماری پاسارگاد، الهام بخش قبرستان هفتاد ملا

این مقام مسئول با بیان اینکه گورستان هفتاد ملا در تاریخ 18 اردیبهشت 1380، با شماره ثبت 3826 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، عنوان کرد: قبور به شکل مستطیل و دو طرف آن به وسیله خشت خام بالا آورده شده، مثل صندوقچه و اجساد را داخل آن قرار داده و قبور را به صورت مسطح ساخته‎اند.

رئیس گروه تبلیغات اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان تصریح کرد: برای ساخت قبرها از سبک معماری مقبره کورش در پاسارگاد الهام گرفته اند، برروی هر کدام از قبرها هشت سوراخ تعبیه شده که هوا از داخل آن ها عبور می کند. قسمت هایی از قبور را با رنگ قرمز نقش زده اند.

انتهای پیام/

منبع: دانا

کلیدواژه: صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گورستان هفتاد قبرستان جن ها روستای تیس گورستان ها مردگان خود هفتاد ملا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۹۷۸۰۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

یک روز ناب در دل طبیعت بکر در چند کیلومتری تهران

آفتاب‌‌نیوز :

تهران یکی از شلوغ‌ترین شهر‌های ایران است. ابر شهری با خیابان‌های کوچک و بزرگ و بزرگ‌راه‌های طولانی که در بیشتر ساعات روز با انبوهی از وسایل نقلیه و خودرو‌ها پر می‌شود. گرچه در پایتخت پارک‌ها و فضا‌های سبز فراوانی وجود دارند، اما زندگی شهری و دغدغه‌هایش فرصت محدودی برای لذت بردن از آن‌ها باقی می‌گذارد. در چنین شرایطی است که بسیاری از پایتخت‌نشینان، برای رفع خستگی و اندکی آرامش راهی جاذبه‌های اطراف تهران می‌شوند تا با طی کردن مسافتی کوتاه، از طبیعت بکر و هوای پاک این مناطق استفاده کنند.

به خصوص که در مناطق اطراف تهران گزینه‌های متعددی هم برای اجاره انواع اقامتگاه و خانه و سوئیت مهیا شده است و وجود پلتفرم‌هایی مانند سایت شب باعث شده تا مسافران بتوانند به راحتی نسبت به رزرو گزینه‌های اقامتی اقدام کنند.

شهریار، انتخابی جذاب برای سفر در بهار

فصل بهار مصادف است با درختان تازه شکوفه زده، دشت‌های سرسبز و پرگل، رودخانه‌هایی جاری و نسیمی دلنواز که از میان ارتفاعات و رشته کوه‌های البرز وزیدن می‌گیرد. اغراق نیست اگر بگوییم که بهار، بهترین فصل برای گشت و گذار در شهر‌های ییلاقی اطراف تهران مانند شهریار است. شهری با باغ‌های پر از میوه و دشت‌های رنگارنگ که یکی از جاذبه‌های گردشگری برای ساکنان تهران و شهر‌های اطراف به حساب می‌آید. 

یکی از جذابیت‌های شهریار برای اغلب مسافران، طبیعت سرسبزی است که در هر نقطه از شهر دیده می‌شود. اصلا به همین دلیل است که گزینه اجاره باغ در شهریار برای اغلب مسافران پرطرفدار و هیجان انگیز است! البته که در اینجا دیگر امکانات اقامتی هم وجود دارد و گردشگران می‌توانند ضمن گشت و گذار در طبیعت، در هر نقطه نسبت به اجاره ویلا در شهریار اقدام نمایند.

جا‌های دیدنی شهریار در بهار

همانطور که به شما گفتیم، طبیعت شهریار یکی از محبوب‌ترین نقاط برای تفریح و سفر است. با این حال در این شهر جاذبه‌های تاریخی متنوعی هم برای بازدید وجود دارد. یکی از این جاذبه‌ها، بنای تاریخی قلعه دهشاد است که مردم قدیم در گذشته از آن برای دیده بانی استفاده می‌کردند.

قلعه‌ای قدیمی با بافتی روستایی که هنوز بعضی از مردم شهر در گوشه و کنارش زندگی می‌کنند؛ بد نیست که بدانید این قلعه نسبت به دیگر جاذبه‌های تاریخی شهر، سازه مدرن‌تری دارد و قدمتش به دوران قاجار برمی‌گردد.

در چهار طرف قلعه دهشاد، چهار برج دیده می‌شود که روزگاری محل استقرار نگهبانان برای دیده‌بانی بوده است. سقف قلعه نیز به صورت ذوزنقه‌ای طراحی شده و دو طاق‌نما را در دو سمت خود جای داده است. در ساخت این قلعه و بنای قدیمی، آجر حرف اول را می‌زند.

به دلیل معماری منحصر به فرد این مجموعه، قلعه دهشاد یکی از آن مکان‌هایی است که دانشجویان رشته هنر را برای بررسی‌های دقیق و علمی به خود دعوت می‌کند. این بنای باستانی در ده کیلومتری شرق شهریار واقع شده و در فهرست آثار ملی کشور هم به ثبت رسیده است.

اگر از قلعه دهشاد دیدن کردید و باز هم دلتان خواست تا وقت خود را با سر زدن به جاذبه‌های تاریخی شهریار سپری کنید، ما به شما بازدید از تخت کیکاووس را پیشنهاد می‌کنیم! یک جاذبه تاریخی دیگر که در ۱۸ کیلومتری جنوب شهریار واقع شده است و قدمتی ۴ هزار ساله دارد. این بنا در روستای بیدگنه قرار گرفته و در گذشته محلی برای برگزاری جشن‌های ملی بوده است.

مورخان و باستان شناسان اعتقاد دارند که تخت کیکاووس، روزگاری میزبان جشن‎های باشکوهی مانند جشن سده یا مهرگان بوده است. جشنی که در آن همگی به دور آتش سرخ رنگ جمع می‌شدند و دست در دست یکدیگر، به شادی و پایکوبی می‌پرداختند. شاید اگر گوش‌هایتان را تیز کنید، هنوز هم بتوانید صدای جشن و پایکوبی مردم قدیم را در ذهنتان تصور کنید!

گرچه همچنان در این محل جشن‌هایی مانند چهارشنبه سوری برگزار می‌شود، اما بدون شک هیچ کدام تا امروز نتوانسته‌اند شکوه و زیبایی مراسم کهن و قدیمی را احیا کنند.

گردش بهاری در روستای برغان

حالا که تا شهریار آمده‌اید، بگذارید تا کمی هم با شما از روستا‌های جذاب اطرافش صحبت کنیم! مطمئنا سر زدن به این روستا‌ها آن هم در فصل خوش و آب و هوای بهار حسابی سرحالتان می‌کند و انرژی بی حد و اندازه‌ای به شما می‌دهد.

اولین روستای پیشنهادی ما به شما، روستای برغان است. دهکده‌ای که در دامنه جنوبی کوهپایه‌های البرز قرار گرفته و سر زدن به آن در بهار می‌تواند یک ماجراجویی دلنشین و هیجان انگیز باشد. قدمت برغان هنوز به درستی مشخص نشده است، با این حال درختان چنار بسیار تنومند و کهنسال این روستا خبر از تاریخی چند هزار ساله می‌دهند. در برغان همچنین خانه‌ها و بنا‌های تاریخی وجود دارند که ساخت آن‌ها به دوران قاجار باز می‌گردد. 

روستای برغان در بهار آب و هوای معتدلی دارد. در حقیقت پوشش گیاهی متنوع و وجود درختان کهنسال و پربار در برغان، آب و هوای این منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث شده است تا گشت و گذار در آن، جذاب و منحصر به فرد باشد. برغان علاوه بر طبیعت زیبا و آثار تاریخی‌اش، به آلوچه‌های خوش رنگ و طعمش هم شناخته می‌شود. جالب است که بدانید آلوچه و لواشک در کنار گردو و لبنیات محلی از جمله سوغاتی‌های خوشمزه برغان به شمار می‌روند.

پل قدیمی، رودخانه روستا، حسینیه محل، درختان هزار ساله و میدان برغان نیز برخی از جا‌های دیدنی این روستا به حساب می‌آیند. تا یادمان نرفته است بگوییم که در طبیعت اطراف برغان تا دلتان بخواهد کلبه چوبی و کلبه جنگلی هم ساخته شده و مسافران می‌توانند با خیال راحت چند روزی در این روستای خوش آب و هوا ساکن شوند.