هشدار هادی خانیکی: شرایط اقتصادی سخت، می‌تواند به سرعت جامعه را به سمت گسیختگی و دوقطبی شدن پیش ببرد
تاریخ انتشار: ۳۰ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۰۴۲۸۴۲
به گزارش جماران؛ به نقل از روزنامه ایران، اولین نشست از نشست‌های باشگاه گفتوگو با عنوان «چشم‌اندازهای امید اجتماعی»، با حضور دکتر هادی خانیکی، استاد ارتباطات، رسول صدرعاملی، فیلمساز و کارگردان سینما و اسماعیل امینی، نویسنده و شاعر و به دبیری مصطفی اسدزاده دکترای سیاستگذاری فرهنگی روز گذشته به صورت مجازی برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هدف برنامه این باشگاه، طرح مسائل مهم فرهنگی و اجتماعی با حضور صاحبنظران و اهالی فرهنگ، هنر و رسانه با محورهایی نظیر «تقویت عزت و قدرت ملی با طرح پیشرفت‌های فناوری»، «تقویت خانواده محوری و سبک زندگی»، «مسئولیت‌پذیری فردی و اجتماعی»، «افزایش امید و نشاط اجتماعی» و «اعتمادسازی از طریق مبارزه با فساد و بی‌عدالتی» است.
در این نشست، خانیکی با اشاره به اینکه، ایرانیان در تاریخ چندهزارساله خود فراز و نشیب‌های شگفت‌آوری را از سر گذرانده‌اند، گفت: روایت شدایدی که در برخی دوره‌ها بر این سرزمین رفته است، به اندازه‌ای سهمگین است که بقای این سرزمین و ملتش، به خودی خود حیرت‌انگیز می‌نماید. جنگ، قحطی، بیماری‌های اپیدمیک با قدرت کشندگی بالا، دهه‌ها هرج و مرج و بی‌ثباتی و نبردهای داخلی، در تاریخ هزار ساله اخیر ایران موج می‌زند و اگر خوب ببینیم نسل‌های ما در این زمانه فعلی حتی طعم دردهای پیشینیان را نمی‌توانند درک کنند. پیشینیانی که چنانکه کرزن، سیاح انگلیسی در سفرنامه‌اش بعد از سفر به ایران بیان می‌کند که این مردم دارای نبوغ خاصی هستند.
او در کتاب دو جلدی‌اش با عنوان ایران و قضیه ایرانیان می‌نویسد «تاریخ گواه است که ایرانیان نبوغ بقا دارند.» به گفته این استاد ارتباطات، من مفهوم نبوغ بقای ایرانیان را حاصل دوراندیشی و امیداجتماعی ایشان می‌دانم. امید که رمز و بذر هویت مشترک است و همان فرج وعده داده شده از پس شدت‌هاست.
امیدی که یقیناً با خوش بینی و خوش‌خیالی متفاوت است. خوش بینی، نگاهی بیمارگونه، سرخوشانه و مفعولانه است؛ شکلی از انکار روان‌شناختی. حتی اگر قدرت خارق‌العاده‌ای هم داشته باشد، اما درحقیقت یک بهانه و فرار اخلاقی است. خوش بینی دشمن امید است، یعنی همان چیزی که بدان احتیاج داریم، آن هم درست به این دلیل که با امید می‌توانیم اعتراف کنیم که شرایط چقدر وخیم است و در عین وقوف به وخامت اوضاع به توان و چاره‌اندیشی خود مؤمن باشیم و فاعلانه به تلاشی معطوف به هدف مبادرت ورزیم.
برخلاف آن، همان بی‌خیالی‌ای است که باعث امیدواری واهی انسان خوش بین می‌شود و او را به‌سمتی می‌برد که موانعی را که باید با آنها روبه‌رو شود دست‌کم بگیرد و دست آخر، چیزی که برایش می‌ماند، اعتمادبه‌نفس و خودبینی کاملاً بیهوده و کاذب است. خوش بینی ناامیدی را به‌اندازه کافی جدی نمی‌گیرد.
او اضافه کرد: همچون بدبینی، خوش‌بینی هم همه جهان را سیاه و سفید می‌بیند و به همین سبب، نسبت به تفاوت‌ها و تمایزات جزئی نابیناست. از آنجا که خوش‌بینی ذهنیتی کلی است، با آن، همه چیز آرام‌آرام قابلیت مبادله و معاوضه پیدا می‌کند، آن‌هم بر حسب ارزش خوشی نهفته در آنها. آدمی که مهر خوش‌بینی بر پیشانی‌اش خورده است، به همه‌چیز با شیوه‌ای سخت‌گیرانه و از قبل برنامه‌ریزی شده واکنش نشان می‌دهد و به همین خاطر، عنصر بخت یا احتمال و امکان را حذف می‌کند.
در جهان جبرگرایانه او، یک‌جور پیش‌بینی‌پذیری مافوق طبیعی وجود دارد که سرنوشت محتوم اشیا را تعیین می‌کند تا به کمال عملکرد خود برسند و این مسأله هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای هم ندارد. بر این اساس می‌توان گفت خلق فرصت‌های نو و ابداع شیوه‌های نوین برای ایجاد تغییر در شرایط و آنچه نامساعد درک شده است، عاملیت به امیدواری اجتماعی است و می‌تواند راه حل برون رفت از یأس اجتماعی نیز باشد.
عمل مؤمنانه و هدفمند هر چند کوتاه دامنه، چون فعالیت‌هایی که در صحنه جامعه مدنی و توسط بازیگران آن عرصه، فعالان اجتماعی و مؤسسات مردم نهاد به انجام می‌رسد، نبوغ بقا را که در ذهن ایرانی جاری است به نمایش می‌گذارد. هم داستانی و هم دردی ملی با آسیب دیدگان بحران‌های اقتصادی اخیر و اپیدمی کرونا از سوی گروه‌های مردمی، جان بر کفی وصف‌ناپذیر و مثال‌زدنی کادر درمان کشور در التیام آلام ملت و رعایت قواعد فضیلت شکیبایی در روزهایی که گره‌ها به هم پیچیده است، امید اجتماعی ملتی را نمایان می‌کند که پابرجا خواهند ماند چراکه نه مأیوسند و نه خوش‌خیال.
شرایط اقتصادی سخت، می‌تواند به سرعت جامعه را به سمت گسیختگی و دوقطبی شدن پیش ببرد. در چنین شرایطی مطالبه‌گری مجدانه اما آگاهانه نسبت به شرایط و میزان حساسیت و وخامت آن از سوی فعالان مدنی و دانشگاهی از سویی و تغییر استراتژی‌های حاکمیت به منظور جلوگیری از‌هم‌گسیختگی جامعه می‌تواند یک حرکت مقوی امید اجتماعی و حافظ همبستگی ملی و اعتماد اجتماعی باشد.
در چنین بزنگاهی، اعتماد که از مؤلفه‌های زیربنایی امیداجتماعی است، در سطوح مختلف آسیب‌پذیر می‌شود. در جامعه‌ای که اساس آن بر اعتماد باشد مردم در بحران‌ها کنار یکدیگر و کنار دولت قرار می‌گیرند تا بوران حوادث را تاب بیاورند. اما در جامعه بی‌اعتماد، رنگ یأس اجتماعی پررنگ می‌شود، هرکس از مسئولیت خود شانه خالی می‌نماید یا مسئولیت طرف مقابل خود را خلع می‌کند. بنابراین پیش شرط حفظ امید اجتماعی ملت، شناخت شرایط و تغییر در استراتژی‌هایی است که منجر به افزایش اعتماد اجتماعی و کاهش احساس محرومیت نسبی در افراد جامعه شود.به اعتقاد او، پیدا کردن نبوغ بقای ایرانی‌ها، کاری است که هم متفکران و هم کنشگران و هم هنرمندان باید به آن بپردازند، امیدی که از آن حرف می‌زنیم، جزء فرهنگ، هنر و کنشگری اجتماعی و سیاسی است.
باید واقع بینانه به خود و انتظاراتمان نگاه کنیم
رسول صدرعاملی، کارگردان سینما هم در ادامه این نشست درباره اینکه وقتی از امید حرف می‌زنیم، به چه معناست، بیان کرد: به نظر می‌رسد هیچ دورانی در بشریت، چه در کشور ما و چه در جهان، با چنین تجربیاتی که امروز داریم، روبه‌رو نبودیم، وقتی از امید حرف می‌زنیم، انگار از هوا و نفس کشیدن حرف می‌زنیم، باید بدانیم که از تمام داشته‌هایمان به کجا رسیدیم و چقدر واقع بینانه به امید نگاه می‌کنیم. امیدبخشی و چشم‌اندازی به آینده در عرصه سینما، از قواعد اصلی این حرفه است.
یک فیلم خوب، یک رمان خوب و یک شعر خوب وقتی تأثیرگذار می‌شود که به غایت به ما امید ببخشد. اگر بتوانیم واقع‌بینانه به مسائل نگاه کنیم و از حرف و شعار بگذریم، باید بفهمیم که در لابه لای زندگی روزمره مردم، آنها چقدر امیدوار هستند، آنگاه شاید بشود درست طرح موضوع کرد و به نتایجی رسید.به گفته او، امید برای هرکسی یک تعریفی دارد، این در حالی است که باید امید را ابتدا برای خودتان قطعیت بخشید.
چشم‌انداز، یعنی رسیدن، یعنی پیشرفت و جلو رفتن که به ابزارهایی نیز نیاز دارد و در نهایت، شرایط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی دست به دست هم می‌دهند تا برای «من» به عنوان یک شهروند، امید بیافرینند.وی با بیان اینکه باید واقع بینانه به خود و انتظاراتمان نگاه کنیم، گفت: در چنین شرایطی می‌فهمیم، سیاست‌هایی که ما را به سمت حرص و آز پیش برده، چگونه امیدهایمان را ناامید می‌کند.
حرفهای اسطوره ای و رقابت های سیاسی دردی را از مردم دوا نمی کند
اسماعیل امینی، نویسنده و شاعر هم در این نشست با اشاره به اینکه کار ادبیات، اساساً در همه حیطه‌ها از جمله شعر، داستان و رمان، ایجاد زیبایی، آفریدن، دیدن و جاودانه کردن زیبایی است، گفت: کسی که کار ادبیات می‌کند، امیدوار است اما اندوه او از وضعیت تراژیک انسان در جهان است.
نباید فضای اساطیری در نظام تبلیغاتی و رسانه‌ای وجود داشته باشد، ما که شاعر، هنرمند و معلم هستیم، وقتی از امید حرف می‌زنیم و از کاستی‌ها می‌گوییم، گو اینکه از طبقه‌ای هستیم که به جای واقعیات با موهومات زندگی می‌کنیم. باید سیاستمداران برنامه‌ای ارائه دهند و در آن بگویند با میزان درآمدی که در اختیار دارند می‌خواهند چه کارهایی انجام دهند. حرفهای اسطوره‌ای و رقابت‌های سیاسی دردی را از مردم دوا نمی‌کند.
او در ادامه افزود: به عنوان یک هنرمند چنانچه وارد بازی‌های تبلیغاتی شویم، حرفمان پیش نمی‌رود، یکی از معایب بزرگ کار فرهنگی این است که در برخی موارد از چهره‌های فرهنگی به شرطی استفاده می‌شود که در تیمی سیاسی حضور داشته باشند، در حالی که این متد کاملاً اشتباه است زیرا افراد هنرمند باید تکیه گاه مردم باشند. اساساً وظیفه افراد متفکر این است که در هر حوزه‌ای از جمله هنر، دانشگاه یا رسانه، باید جلوی تحریف مفاهیم گرفته شود، اهل فرهنگ و تفکر نباید به فضای جامعه اجازه دهند که مردم با تحریف مفاهیم به بازی گرفته شوند.
امینی درخصوص تعریف موفقیت بیان کرد: موفقیت وقتی ایجاد می‌شود که انسان مطابق آنچه می‌خواسته زندگی کند و زندگی‌اش بر اساس دلخواه خود پیش برود نه دلخواه جامعه. در نهایت باید روی مفاهیم بنیادی کار کنیم و اجازه کج شدن مسیر اندیشه و مسیر ذهنی را به جامعه ندهیم. اهل فرهنگ، اندیشه و اخلاق باید از زیبایی‌هایی که وجود دارد، محافظت کنند، در گذشته هم عین همین کار انجام شده، چنانچه فردوسی، از سلامت خود گذشت تا قصه‌های منثور را به منظوم تبدیل کند. کار اصلی اهل هنر این است که در جامعه حضوری پویا داشته باشد، چنانچه موسیقیدان برجسته یا فیلمساز خوب و در کل هنرمندان در جامعه حضور نداشته باشند و عرصه را خالی کنند، میدان خالی نمی‌ماند و افراد نالایق وارد میدان می‌شوند، راه گشایش این است که با همه رنج‌ها و سختی‌ها هنرمندان در میدان بمانند و در تزریق امید به جامعه مؤثرانه عمل کنند.
اخبار مرتبط هادی خانیکی: شجریان صدای دردها و رنج‌ها و خواسته‌های تاریخی مردم بود تحلیل هادی خانیکی از پیامدهای موج دوم کرونا هادی خانیکی: کرونا باعث شد جامعه به شرایط جدیدی پرتاب شود آموزش و دانشگاه در پساکرونا از نگاه هادی خانیکی هادی خانیکی: روزنامه‌نگاری و روزنامه را هیچگاه نمی‌توان به تعطیلی برد هادی خانیکی: در جامعه‌ای که بدگمانی زیاد باشد، سرمایه‌گذاری اقتصادی نیز شکل نمی‌گیرد هادی خانیکی: ارتباطات به گشوده شدن جهان‌های بسته کمک می‌کند هادی خانیکی: کمتر کسی توانست مانند آیت‌الله طالقانی به گفتوگو مصداق عینی بخشد/ محمدمهدی جعفری: اندیشه و گفتار آیت‌الله طالقانی همان الهیات توحیدی رهایی بخش است/ محسن آرمین: اندیشه آیت‌الله طالقانی برای نسل جوان همچنان ضروری و حیاتی استمنبع: جماران
کلیدواژه: سهام عدالت نقل و انتقالات لیگ برتر ویروس کرونا مشکلات اقتصادی رسول صدرعاملی هادی خانیکی اسماعیل امینی سهام عدالت نقل و انتقالات لیگ برتر ویروس کرونا واقع بینانه امید اجتماعی هادی خانیکی حرف می زنیم خوش بینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۰۴۲۸۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عملیات وعده صادق از مصادیق امید به آینده بود
ایسنا/قم امام جمعه قم با اشاره به عملیات وعده صادق، اظهار کرد: نیروهای مسلح ما دل مردم را شاد کردند این عملیات از مصادیق امید به آینده بود؛ اکثر دنیا اقدام ایران را به عنوان اقدام موثر و اخلاقی معرفی کردند، زیرا ما مردانه جنگیدیم.
آیت‌الله سیدهاشم حسینی بوشهری در خطبه‌های نماز جمعه ۷ اردیبهشت‌ماه که در مصلی قدس قم برگزار شد، آثار و برکات اعتقاد و باورمندی به معاد و قیامت را مورد توجه قرار داد و گفت: اولین اثر معاد باوری اصلاح نگرش انسان به دنیا است؛ دنیا در نزد افراد معاد باور ابزار است؛ لذا معاد باوری بینش انسان را به عالم هستی وسعت می‌بخشد.
وی با بیان اینکه معاد باوری مسیر زندگی انسان را تعیین می‌کند و نگاه انسان را به هستی تغییر می‌دهد، ادامه داد: مؤمنین این حقیقت را یافتند که زندگی بشر شامل چند سرفصل است که بخش اندکی از این سرفصل‌ها مربوط به دنیا و بخش عمده آن مربوط به آخرت است و در حقیت این مفهوم که دنیا برای انسان آفریده شده است نه انسان برای دنیا را باور دارند.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اضافه کرد: روز ۹ اردیبهشت روز شوراها است که هم مبنای عقلی دارد و هم مطابق با موازین قرآنی و روایی است و جایگاه مهمی برای شوراها در قانون اساسی ما پیش بینی شده است.
امام جمعه قم با بیان اینکه شوراها باید به خدمت رسانی بیشتر به مردم اهتمام بورزند، عنوان کرد: افرادی که وارد شورا می‌شوند لازم است پایبند به الزامات قانونی باشند و هم نسبت به ارائه خدمت به مردم کوتاهی نکنند، همچنین نباید شوراها به خاطر امکانات، اختیارات و قدرتی که دارند محل سوء استفاده قرار گیرند و اعضای شوراها بدون پاکدستی و توانمندی نباید وارد صحنه شوند؛ لذا سابقه خوب و دلسوزی برای مردم از لوازم موفقیت هر شورا است.
وی ۱۲ اردیبهشت روز معلم و کارگر را مورد توجه قرار داد و گفت: روز شهادت شهید مطهری به عنوان روز معلم نامگذاری شده است که حقیقتا به عنوان معلمی در قله برای همه سطوح جامعه الگو بود. قرار دادن این روز به عنوان روز معلم معنای نمادین و پر مضمون دارد؛ یعنی دانش آموزان، معلمان، دانشگاهیان باید این مسیر را برای بقای انقلاب طی کنند.
حسینی بوشهری تصریح کرد: معلمی سه بُعد علم آموزی، تفکر آموزی، و مهم‌تر از همه آموزش عملی اخلاقی دارد؛ لذا گفتار و رفتار معلم باید الگو برای دانش آموزان باشد اگر جامعه بخواهد پیشرفت کند اول باید در آموزش و پرورش تحول ایجاد شود بنابراین معلمان بدانند هر لحظه از عمرشان که در راه آموزش و اخلاق عملی سپری می‌شود، عبادت است.
وی اظهار کرد: مسئولین بودجه آموزش و پرورش را کم نگذارید و آموزش و پرورش را در گیر و دار معوقات و رتبه بندی قرار ندهید؛ سند تحول باید اجرایی شود و خروجی آموزش و پرورش ما باید تربیت انسان‌های در تراز انقلاب اسلامی باشد.
وی با تاکید بر اینکه در نگاه اسلام نقش کلیدی برای کارگر در نظر گرفته شده است، گفت: کارگران نقش مهمی در تحقق شعار سال دارند؛ امروز کارگران و کارفرمایان ما در جنگ اقتصادی هستند و خوشبختانه در دولت سیزدهم کارخانجات تعطیل و نیمه تعطیل به چرخه تولید بازگشتند، لذا با وظیفه شناسی و تلاش برای پیشرفت و ارتقا کشور شاهد جهش تولید خواهیم بود.
امام جمعه قم با اشاره به عملیات وعده صادق، اظهار کرد: نیروهای مسلح ما دل مردم را شاد کردند این عملیات از مصادیق امید به آینده بود؛ اکثر دنیا اقدام ایران را به عنوان اقدام موثر و اخلاقی معرفی کردند، زیرا ما مردانه جنگیدیم.
حسینی بوشهری افزود: اسرائیل، آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی و همراهان منطقه‌ای صحنه را باختند و اعتبار نداشته خودشان را هم از دست دادند و این رژیم منحوس صهیونیستی در محاصره باقی ماند و راهی جزء این ندارد که به کسانی که پیش از او رفته‌اند بپیوندد.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان کرد: غزه مظلوم است و ۱۴ هزار کودک آن به شهادت رسیدند، اما امروز مردم مظلوم غزه احساس می‌کنند یک هم‌پیمان قوی مثل نظام جمهوری اسلامی در کنار آنها است.
وی با اشاره به سفر اخیر ریاست جمهوری به پاکستان، تاکید کرد: ایجاد ارتباط با همسایگان از سیاست‌های راهبردی است و می‌شود با برنامه ریزی درست برای کشور آورده درست کرد؛ افتتاح ابر پروژه ۱۲۰ مگاواتی دو سد در سریلانکا قدرت ایران را به نمایش گذاشت.
امام جمعه قم بیان کرد: از نیروی انتظامی کشور و همه کسانی که زخم زبان‌ها را به جان خریدند و برای حفظ ارزش‌ها به میدان آمدند و از پای ننشستند تشکر می‌کنیم؛ حجاب یک اصل قانونی است، امروز دشمن می‌خواهد برای ما چالش ایجاد کند؛ لذا سخنان مقام معظم رهبری حجت را برای ما تمام کرد و ما حمایت خود را از نیروی انتظامی و همه دستگاه‌ها اعلام می‌کنیم.
انتهای پیام
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد