به نقل از «ایرنا»

توانمندسازی معلولان در سایه حقوق مساوی و فرصت‌های برابر

تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۱۷۸۶۴۲

معلولیت مفهومی به شمار می رود که از ابتدای تاریخ بشر وجود داشته و در هر مقطعی از تاریخ رویکرد جامعه نسبت به این مفهوم متفاوت بوده است. گاه همچون جوامع بَدوی، افراد معلول در بدو تولد نابود می شدند، تا از سربار شدن آنها جلوگیری شود و گاه با دیدی ترحم آمیز به آنان نگریسته شده و معلولان به افرادی، شایسته ترحم بدل شده اند اما امروزه نه جامعه بشری و نه خود این افراد هیچ کدام از این دیدگاه ها را نمی پذیرند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

افراد کم توان، امروزه بیشتر از آنکه به دنبال امتیازات ویژه باشند، خواهان ایفای نقش و کسب مسوولیت های برابر با دیگر اعضای جامعه هستند و با سازماندهی تشکل های قدرتمند در پی احقاق حقوق فراموش شده خود هستند. افراد معلول که خود را بزرگترین اقلیت در جهان می دانند به آن مرحله از رشد و تعالی دست یافته اند که در برخی از کشورها حتی قادر به تاثیرگذاری بر مجامع تصمیم گیر و سیاست گذار هستند و از این طریق تلاش می کنند تا از پایمال شدن شخصیت انسانی خود جلوگیری کنند. امروزه برآورد می شود که ۶۵۰ میلیون معلول در جهان وجود داشته باشد. برپایه برآوردهای برنامه توسعه سازمان ملل متحد ۸۰ درصد از معلولان در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند. توجه بین المللی در حمایت از افراد دارای معلولیت از اوایل دهه ۷۰ میلادی به پیشگامی سازمان ملل متحد روبه گسترش بوده است و از آن زمان  مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۱۹۸۱ میلادی را به عنوان سال جهانی معلولان اعلام کرد.

اهمیت توجه به این موضوع سبب شد، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۹۹۲میلادی، سوم دسامبر را به عنوان «روز جهانی معلولان» نامگذاری کند تا در کنار آگاهی رسانی درباره مسایل و مشکل های این قشر، بستر لازم برای حضور مستمر و فعالیت موثرتر آنان در حوزه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی هموار شود. در ایران، امسال شعار روز جهانی افراد دارای معلولیت را «ارتقای مشارکت افراد دارای معلولیت برای دستیابی به توسعه فراگیر، عادلانه و پایدار» مطرح شده است.  

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت روز جهانی معلولان با احمد علیدادی روانشناس اجتماعی، به گفت وگو پرداخته است و نظرات وی را در خصوص فعالیت ها و فراهم سازی بسترهای لازم جهت تقویت فعالیت های معلولان جویا شده است.

*** ایرنا: از مهمترین شاخصه هایی که معلولان آن را به عنوان مطالبه اجتماعی پیگیری می کنند، چه موضوعاتی می تواند باشد؟

** علیدادی: برابری و عدم تبعیض از مهمترین شاخصه های مطالبه اجتماعی در راستای حقوق معلولان است. البته این نوع نگرش در طول زمان شکل های مختلف به خود گرفته و تغییر کرده است اما شواهد نشان می دهد که افراد دارای معلولیت همچنان از تبعیض رنج می برند. واقعیت های اجتماعی نشان می دهد که معلولان از فرصت های کمتری برای اشتغال، آموزش و برابری های اجتماعی برخوردارند و این خود زمینه ای برای تبعیض و طرد اجتماعی آنها شده است.

زنان بیشتر از مردان مورد تبعیض هستند و اگر به معلولیت تبعیض های جنسیتی نیز هم افزوده شود، محرومیت های اجتماعی بیشتری برای آنها قابل تصور است. بر پایه داده های جهانی و ملی معلولان در دسترسی به آموزش، اشتغال، فضاها و فرصت های اجتماعی در شرایط نابرابری با افراد بدون معلولیت قرار دارند و مورد تبعیض قرار می گیرند. خانواده افراد معلول به دلیل نگرش منفی جامعه به معلولیت کمتر در عرصه های اجتماعی حضور دارند. همچنین بالابودن هزینه توان بخشی و درمان، معلولان و خانواده آنها را دچار نوعی فقر می کند.

*** ایرنا: مهمترین موانع موجود در زندگی معلولان چه عواملی هستند، برای دستیابی به تعادل بیشتر میان وضعیت معلولیت و زندگی عادی این قشر از جامعه چه تمهیداتی باید اندیشیده شود؟

**  علیدادی: معلولان نیز همانند دیگر افراد در جامعه می توانند در مشاغل مختلف فعالیت داشته باشند. البته بسیاری از معلولان به دلیل رویارویی با محدودیت های فراوان هنگام جست و جو برای یافتن کسب و کار به کارآفرینی روی می آورند. در واقع خوداشتغالی می تواند درآمدی مستمر برای معلولان داشته باشد. برخی از کارآفرینان معلول فرصت های کسب و کار را برپایه نیازهای ناشی از معلولیت خود شناسایی می کنند. یکی از علل زمینه ساز رشد کارآفرینی در حوزه معلولان رشد سریع فناوری و فضای مجازی است و به دلایلی چون افزایش کنترل این افراد بر محرک های محیطی، کاهش و وابستگی به دیگران، گسترش قابلیت های محیطی و در نتیجه توان بخشی اجتماعی آنان است.

*** ایرنا: انجمن ها در حمایت حقوق معلولان چه وظایفی دارند؟

** علیدادی: حمایت های حقوقی می تواند در وضع قوانین و اجرای آنان موثر باشد و در تصویب قوانین، تشکل ها قادر هستند از طریق ایجاد ارتباط و فشار قانونگذار را که در این زمینه توجه کمتری دارد، وادار به وضع قوانین حمایتی کند و در این مسیر نظر کارشناسی انجمن های مربوطه بسیار راهگشا است. به وضوح می توان گفت که نقش حمایتی تشکل های غیردولتی در مسایل مربوط به اشخاص معلول بسیار مهم است. سازمان بهزیستی، سازمان آموزش و پرورش استثنایی و جمعیت هلال احمر و... از جمله متولیان رسیدگی به امور اقشار معلول است. البته باید برای رفع کمبودها و خلاءهای موجود در زندگی اجتماعی این قشر و به منظور همیاری بهتر نهادهای دولتی، انجمن های مختلفی با انگیزه های خیرخواهانه، کمک به معلولان را در دستور کار خود قرار دهند.

*** ایرنا: مناسب سازی فضاهای عمومی شهری برای معلولان تا چه اندازه ضرورت دارد و چه تاثیری در زندگی روزمره آنان دارد؟‌

** علیدادی: در طراحی شهری باید حداقل خدمات و امکانات شهری به صورت یکسان در اختیار تمام اقشار معلول قرار گیرد و در عین حال تنوع و امکان انتخاب متفاوت را برای گروه های مختلف جامعه فراهم سازد. معلولان و جانبازان بخشی از افراد جامعه به شمار می روند که همچون سایرین نیازمند دسترسی و استفاده از امکانات و خدمات عومی هستند اما وجود برخی موانع به خصوص در چگونگی طراحی، معماری و شهرسازی بسیاری از فضاهای شهری به ویژه معابر عمومی، پارک ها، پیاده روها و فضاهای سبز را فاقد شرایط لازم برای برآورده ساختن نیازهای دسترسی افراد معلول کرده است. مناسب سازی فضاهای شهری و بهبود قابلیت دسترسی و تحرک افراد دارای معلولیت در کاهش فقر بسیار مهم است. البته باید یادآور شد که فضاهای عمومی شهری در نقاط مختلف کشور از نظر قابلیت دسترسی و استفاده معلولان در وضعیت متوسطی قرار دارد و لزوم اجرای دقیق آیین نامه های مربوطه ضروری است.

*** ایرنا: شناسایی توانایی های معلولان و رفع خلاهای قانونی در زمینه قانون استخدام این قشر تا چه اندازه ضرورت دارد؟

** علیدادی: آگاه سازی، مهمترین گام برای شناساندن توانایی های معلولان است. با توجه به اقدامات سازمان بهزیستی، رسانه ها باید در زمینه آگاه سازی بر پایه آنچه در قانون جامع پیش بینی شده است، پیش روند. بر این پایه کشور می بایست به طرف نوعی طبقه بندی سیستم ساخت و ساز سوق یابد و شرایط به گونه ای فراهم شود که معلولان بتوانند در جامعه حضور پیدا کنند. دستگاه‌ها شامل موسسه های دولتی و عمومی مجاز هستند که سه درصد استخدام‌های خود را به معلولان اختصاص دهند که این موضوع در قانون جامع حمایت از معلولان آمده است. این امر به تصویب هیات دولت و مجلس شورای اسلامی رسیده و بر اساس آن سه تا پنج درصد استخدام های دولتی به معلولان اختصاص می یابد و دستگاه‌ها مکلف به رعایت متن قانون خواهند بود.

آموزش و ایجاد مهارت‌های شغلی به معلولان، ایجاد زمینه‌های تامین استقلال و فراهم‌سازی بیمه اجتماعی و درمانی معلولین تحت پوشش،‌ تشکیل گروه‌های خودیار افراد معلول و خانواده آنها، فعالیت‌های هنری، مذهبی، ورزشی و اوقات فراغت برای معلولان و پیگیری اجرای قوانین مرتبط با حقوق معلولان از جمله اقدامات توانمندسازی معلولان در ایران به شمار می رود. جلب اعتماد افراد جامعه به توانایی‌های معلولان مهمترین هدف از فرآیند توانمندسازی حرفه‌ای و شغلی این قشر از جامعه است. هر اندازه در جلب اعتماد جامعه و کارفرمایان موفق‌تر عمل شود، فرایند توانمندسازی کارآمدتر می شود.

برچسب‌ها روز جهانی معلولان اشتغال زایی قانون اساسی مدیریت شهری ایران

منبع: ایرنا

کلیدواژه: روز جهانی معلولان اشتغال زایی قانون اساسی مدیریت شهری ایران روز جهانی معلولان اشتغال زایی قانون اساسی مدیریت شهری ایران اخبار کنکور افراد دارای معلولیت سازمان ملل متحد جهانی معلولان افراد معلول روز جهانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۱۷۸۶۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طرح مالیات بر سوداگری شامل حداکثر یک درصد از افراد جامعه است

به گزارش خبرنگار مهر، محمدباقر قالیباف در نطق پیش از دستور جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی، با اشاره به بررسی ایرادات شورای نگهبان به طرح مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی در مجلس گفت: این طرح معاملات عادی و روزانه مردم را شامل نمی‌شود و حداکثر شامل یک درصد از افراد جامعه می‌شود.

در حال تکمیل

کد خبر 6090519 زهرا علیدادی