اصفهان مویه کن کتاب تاریخی در باره صفویان
تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۱۷۹۵۸۲
نویسنده کتاب "محمد بلوری" است و مقدمه کتاب مینویسد: هنگام غروب، وقتی صدای خوش اذان از فراز گلدستههای بلند و مینایی در فضای پر غبار شهر اصفهان طنین میانداخت، جنب و جوش پرشتابی در هر کوی و برزن به راه افتاده بود تا مردم روانه خانهها شوند.
دستفروش ها و معرکهگیرها، بساط شأن را بر میچیدند، تاجران و کاسبان، حجرهها و دکانها و دکهها را میبستند، سرایدارها، کلون دروازههای بسته را میانداختند و گزمهها و شبگردها، چماقها ودگنکهای شأن را به دست میگرفتند تا برای گشتهای شبانه آماده شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شهر ارواح
در آن دوران تیرگی و ظلمت شب که فرا میرسید، اصفهان همچون شهر ارواح در تاریکی خوف انگیزی به حال خود رها میشد و آنگاه دزدان و یاغیان، گرسنگان و غلامان فراری، در هر کوی و برزن کمین میکردند و برای به چنگ آوردن چند سکه یا حتی کفش و قبای کهنهای راه را بر رهگذران میبستند.
اگر هم رهگذری از دام دزدان و کمینگاه حرامیان، جان سالم بدر میبرد، بیم این خطر میرفت که به چنگ گزمه ها و عسسها و شبگردهای آزمندی بیفتد که تا سکهای به بهانه "تأمین امنیت" از او نمیگرفتند، رهایش نمیکردند.
تازه کلانترها و داروغهها در لخت کردن مردم حریصتر بودند، چون آنهایی که با دادن سکههای طلا و هدایای گرانبها به خواجه سرایان و درباریان به شغل داروغگی و کلانتری میرسیدند، میکوشیدند در اندک مدتی، چند برابر پیشکشهایی را که پرداخته بودند به زور و بهانه از مردم به چنگ بیاورند.
داروغهها و گزمهها حتی دزدان تهیدست را که در سرقت شبانه چیز قابل توجهی نصیبشان نمیشد، مجبور میکردند چند شبی برایشان به دزدی بروند.
آن دوره و در پی رواج فساد بین درباریان، چنان آشفتگی در مملکت به وجود آمد که یک تاریخنویس خارجی مقیم اصفهان در وصف اوضاع آشفته کشور اینگونه نوشت: "نه در شاه حسی، نه در بزرگان غیرتی، نه در مردم اعتمادی و نه در وزیران تدبیری است…"
در حقیقت اداره کشور در دست عدهای از خواجه سرایان سفید و سیاهی بود که در پشت پرده غفلت، شاه را در بزم شبانه سرگرم میکردند و وزیر اعظم و وزیران و درباریان به بهانه اینکه خاطر شاه را از شنیدن گزارشهای ناگوار مکدر نکنند، دیواری نامرئی و نفوذ ناپذیر بین او و حقایق امور مملکتی به وجود آورده بودند.
عیش و شورش
در جایی دیگر از این کتاب میخوانیم هنگامیکه مردم اصفهان به خاطر قحطی نان و گرانی ارزاق دست به شورش زده بودند، شاه در فکر عیش و عشرت بود و یکی از زنان حرمسرا توطئه قتل دختری به نام زبیده را میچید.
غیر از این موضوع نکبت باری که شاه دچارش گشته و توطئههایی چیده شده، نکته مهم دیگر این نوشتار بلند تاریخی تکرار واژه خواجه و خواجه سرایان است که نشان از دخالت آنها در اداره امور مملکتی بر باد رفته توسط این قماش بی فکر و تدبیر دارد.
در خاتمه سطرهایی از این رمان بلند و آشفتگیها و بدبختیهای آن دوران سیاه را میخوانید:
"در هوای گرم خرداد با جنازههای پراکنده در کوچهها و خیابانها، بوی تعفن فضای شهر اصفهان را آکنده است. دیگر کسی در انتظار آمدن علیمردانخان و سپاهش نیست. کسی امیدی به رسیدن هیچ سپاه و دلاوری ندارد و همه در ناامیدی و پریشانحالی در انتظار سرنوشت تیره و محتوم خویش هستند و سپاهیان چنان ناتوان و بیتفاوت شدهاند که افغانها در پیش چشم آنان دست به غارت و حتی قتل مردم بیگناه در حاشیههای شهر میزنند و ریشخندزنان به مدافعان نظارهگر پا به فرار میگذارند.
فرماندهانی چون عبداله والی بی آنکه لشکریان را برای حمله به دشمن سامان بدهند به بهانههایی خود را پنهان میکنند که گویی میخواهند پس از تسخیر پایتخت توسط سپاهیان افغان از خشم و مجازات محمود (هوتکی) در امان بمانند حتی برخی از درباریان و خواجهسرایان با جاسوسی برای محمود او را به حمله تشویق میکنند…"
آن همه شکوه و عظمت امپراطوری صفویان بویژه دوران طلایی شاه عباس کبیر به بهای عیش و عشرت شاهی نادان به یکباره بر باد رفت و سالهای سیاهی را برای ایران و اصفهان رقم زد تا دیگر بار بعد از سالها نادرشاهی از راه برسد و بساط ظلم و وحشی گریهای ناتمام افغانها را خاتمه دهد.
انتشارات آبارون کتاب «اصفهان مویه کن» را در ۸۵۵ صفحه منتشر کرده است.
برچسبها کتابخانه ایرنا نجف آباد سلسله صفویه گلپایگان تاریخ تاریخ ایرانمنبع: ایرنا
کلیدواژه: کتابخانه ایرنا نجف آباد سلسله صفویه گلپایگان تاریخ تاریخ ایران کتابخانه ایرنا نجف آباد سلسله صفویه گلپایگان تاریخ تاریخ ایران اخبار کنکور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۱۷۹۵۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حیدرآباد؛ اصفهانی نو در قلب هندوستان
حیدرآباد هند با باغهایی به سبک ایرانی و ساختاری شبیه به چهارباغ اصفهان، در سال ۱۵۹۱ در طول حکومت صفویه و توسط محمدقلی قطبشاهی بنا شد. این شهر تاریخی بهواسطه شباهتهای بسیاری که به اصفهان دارد، به اصفهان نو معروف است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، حیدرآباد یکی از محبوبترین شهرهای هند، یک مرکز گردشگری و شهری جذاب است که با سلسلهها، امپراتوریها و تبادلات فرهنگی پیوند خورده است و خاستگاه آن را میتوان به سلسله چالوکیا از سال ۶۲۴ تا ۱۰۷۵ پس از میلاد و بهدنبال آن سلسله کاکاتیا بین قرنهای دوازدهم و چهاردهم جستوجو کرد. این منطقه به قلعهها و مسیرهای تجاری معروف است که آن را به مناطق مختلف هند وصل میکند.
تاریخچه و فرهنگحیدرآباد دارای فرهنگی متنوع و میراث فرهنگی غنی است. این شهر که توسط سلسله آصاف جاهی اداره میشد، به شهر نظامها معروف بود. پس از آن تحت سلطه مغولها درآمد و شاهد تحولی اساسی در دیدگاه فرهنگی مردم خود بود. امروزه حیدرآباد به تاریخ غنی فرهنگی خود شناخته میشود و در دنیای معاصر شهری با ترکیبی از فرهنگهای منحصربهفرد و سبک زندگی مدرن است.
مردم حیدرآباد خوشبرخورد، مهماننواز و سخاوتمند هستند و در هر نقطه از شهر به گویش خاص خود سخن میگویند. آنها در عین برخورداری از یک زندگی مدرن بهشدت به باورهای سنتی خود پایبند هستند، بنابراین سبک زندگی آنها ترکیبی از سنت و مدرنیته است.
حیدرآباد با افول امپراتوری مغول بهعنوان مهمترین مرکز فرهنگی هند شکوفا شد. مهاجرت هنرمندان نمایشی در سال ۱۸۵۷ فضای فرهنگی این شهر را بسیار غنی کرد. این مهاجرت با آمیختگی زبانها، فرهنگها و مذاهب شمال و جنوب هند همراه بود که به همزیستی سنتهای هندو و مسلمان در آن منجر شد. اختلاط مذاهب همچنین منجر به برگزاری جشنها و اعیاد مختلف در حیدرآباد شد.
موسیقی نیز هنر رایجی در این شهر است و ساکنان آن موسیقی مرفای شهری و دولاک کهگیت (آوازهای خانگی مبتنی بر فولکلور محلی) و قوالی را بهویژه در عروسیها، جشنوارهها و سایر رویدادهای جشن مینوازند. فستیوالهای حیدرآباد بیشتر برای تشویق و توسعه موسیقی ترتیب داده میشود. این شهر فیلمهایی نیز به گویش محلی حیدرآبادی تولید میشوند و میزبان جشنوارههای بینالمللی فیلم مانند فستیوال کودک و جشنواره بینالمللی فیلم حیدرآباد بوده است.
صنایع دستیحیدرآباد به سبک نقاشی گلکوندا بهعنوان شاخههایی از نقاشی دکنی معروف است. سبک گولکوندا که در قرن شانزدهم ابداع شد، سبکی بومی است که تکنیکهای خارجی را در هم میآمیزد و شباهتهایی به نقاشیهای ویجایاناگارا در میسور دارد. استفاده قابلتوجه از رنگهای طلایی و سفید درخشان بهطور کلی در این سبک دیده میشود. سبک حیدرآباد نیز در قرن هفدهم پدید آمد و بهشدت تحتتأثیر نقاشیهای مغول است. در این سبک از رنگهای روشن استفاده میشود و بیشتر مناظر، فرهنگ، لباسها و جواهرات منطقه به تصویر کشیده میشود.
غذاهای حیدرآبادی شامل طیف وسیعی از غذاهای برنجی، گندم و گوشت و استفاده ماهرانه از ادویههای مختلف در ترکیبی از غذاهای مغولی، عربی، فرانسوی، ایرانی و ترکی است. بریانی و حلیم حیدرآبادی نیز غذاهای نمادین این شهر هستند.
دیدنیهای حیدرآبادحیدرآباد به مکانهای تاریخیاش شهرت دارد. این شهر میراث تاریخی غنی دارد و مملو از مکانهای تاریخی است که خاطرات باشکوهی از دوران گذشته ارائه میدهند.
قلعه گلکوندا، حیدرآبادقلعه گلکوندا یک شگفتی مهندسی و یکی از بهترین مکانهای گردشگری حیدرآباد است. صدای کف زدن در نقطهای زیر ورودی گنبد آنکه بلندترین نقطه قلعه است در فضای اطراف طنینانداز میشود. این قلعه باشکوه که روی یک تپه گرانیتی ساخته شده، دارای هشت دروازه، چندین معبد و مسجد، اصطبل، اتاقهای سلطنتی و چهار پل متحرک است و معماری باشکوه و اهمیت تاریخی دارد.
چهارمنارچهارمنار، نماد حیدرآباد، سازهای مربعشکل از گرانیت، سنگ مرمر پودرشده، ملات و سنگ آهک است و به نردهها، بالکنها و تزئینات گچبری خود شهرت دارد. این بنای یادبود در سال ۱۵۹۱ توسط محمدقلی قطب شاه، پنجمین پادشاه سلسله قطب شاهی، بنا به گزارشها به عنوان اولین ساختمان در حیدرآباد، پایتخت جدید او ساخته و در طول سالها به یک بنای تاریخی و نمادین از میراث شهر تبدیل شد.
چهار مناره این سازه با ۵۶ متر ارتفاع در چهار گوشه سازه اصلی قرار دارند. هر مناره دارای بالکن دوتایی است و ۱۴۹ پله برای رسیدن به طبقه بالایی آن وجود دارد. در طبقه بالای چهارطبقه چهارمنار یک مسجد وجود دارد. این سازه با یک تونل زیرزمینی که برای کمک به فرار پادشاهان و ملکهها در هنگام حمله دشمن ساخته شده است به قلعه گلکوندا متصل میشود.
مقبره قطبشاهیمقبرههای قطبشاهی یکی از قدیمیترین آثار تاریخی حیدرآباد است و تقریباً ۸۵۰ متر با دروازه قلعه گلکوندا فاصله دارند. این مجموعهها یک یا دو طبقه و دارای مساجد و مقبره پادشاهان قطبشاهی هستند. یک تابوت کتیبهدار طاق مرکز هر مقبره را میپوشاند. گنبدها در ابتدا دارای کاشیکاری سبز آبی زیبا بودند، اما امروزه تنها قطعاتی از آنها باقی مانده است. ساختار مقبرهها متأثر از سبکهای ایرانی، پاتان، دکن و هندو است.
مسجد مکهمسجد مکه با ظرفیت ۱۰ هزار نفری بزرگترین مسجد هند است. این بنا در قرن هفدهم میلادی ساخته شده و نام خود را از مسجد جامع مکه گرفته است. آجرهای بهکاررفته در طاق نمای مرکزی از خاک مکه ساخته شده است و سه نمای جذاب آن با طراحی بسیار عالی از یک سنگ گرانیت تراشیده شدهاند که استخراج آن پنج سال طول کشیده است. این سازه بهطور جامع طراحی شده و دارای نقوش گلی است که در سراسر مجموعه مسجد کشیده شده است. در ورودی حیاط نیز قبر مرمری حاکم اسفجاه قرار دارد.
کاخ چوماهلاکاخ چوماهلا که در قرن هجدهم ساخته شد، مرکز حکومت سلسله آسفجاهی بود و بعدها بهعنوان اقامتگاه نظامهای حیدرآباد خدمت کرد و تمام مراسم تشریفاتی در این کاخ برگزار میشد. این بنای وسیع دارای دو حیاط، تالار بزرگ دربار به نام خلوت همراه با فوارهها و باغهایی به وسعت ۱۲ جریب زمین است. حیاط جنوبی قدیمیترین قسمت کاخ و دارای چهار کاخ کوچکتر است. حیاط شمالی که زمانی بخش اداری را در خود جای داده بود، دارای راهرویی طولانی با اتاقهایی است که رو به فواره و حوض مرکزی قرار دارد. این بنای چشمگیر مزین به گچبریهایی چشمگیر است و تالار دربار سکویی مرمری دارد که زمانی صندلی سلطنتی بوده است.
موزه سالار جنگسالار جنگ یکی از بزرگترین موزههای جهان و یکی از سه موزه ملی در هند است. این مجموعه اقلام جمعآوریشده از ژاپن، فرانسه، آلمان، نپال، چین، برمه، ایران، مصر، اروپا و آمریکای شمالی را در خود جای داده است. موزه دارای حکاکیها، مجسمهها، منسوجات، نقاشیها، ساعتها، فرشها، سلاحها، نسخههای خطی، سرامیکها، مبلمان و کتب مقدس است و در مجموع ۳۸ گالری (۲۰ گالری در طبقه همکف و ۱۸ گالری در طبقه اول) دارد. هر موضوع در یک فضای جداگانه نمایش داده شده است.
طارماتی برادریطارماتی برادری باغی به سبک ایرانی و سرای تاریخی با ۱۲ در است و یک شاهکار مهندسی در نظر گرفته میشود زیرا درها امکان تهویه متقاطع را فراهم میآورند که در آن دوران بسیار منحصربهفرد بود. این بنا ساختار آکوستیک عالی دارد و محل اجرای موسیقیهای کلاسیک و یک تئاتر روباز بزرگ با ظرفیت ۱۶۰۰ نفر است.
مسجد تولیمسجد تولی که به نام مسجد دامری نیز شناخته میشود، تنها دو کیلومتر با قلعه گلکوندا فاصله دارد. این مسجد زیبا روی سکویی مرتفع ساخته شده و دارای دو تالار، دو مناره بزرگ، شش مناره کوچک و پنج طاق زیبای تزئینشده با مدالهای نیلوفر آبی است. این مسجد در مقیاس معماری پس از مسجد مکه قرار دارد و توسط سازمان باستانشناسی هند بهعنوان میراث فرهنگی معرفی شده است.
خواهرخواندگی اصفهان و حیدرآبادحیدرآباد معروف به شهر مروارید و دارای معابد و مساجد شناختهشده است. این شهر تاریخی بهواسطه شباهتهای بسیاری که به اصفهان دارد، به اصفهان نو معروف است. حیدرآباد دارای باغهایی زیبا به سبک ایران و شبیه به چهارباغ اصفهان است.
لایحه خواهرخواندگی این شهر با اصفهان یکم خرداد سال ۱۳۹۹ تصویب شد و در بیستوپنجم خرداد همان سال به تصویب نهایی رسید.
کد خبر 748000