به نقل از «فارس»

بانیانِ هشتگردی دو لوحِ مقابر ری

تاریخ انتشار: ۱۲ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۱۸۲۴۸۱

فارس پلاس البرز؛ حسین عسکری (نویسنده و البرزپژوه): کتیبه، نوشتاری بر روی ماده بادوام است. فن و هنر ساخت آن را کتیبه نگاری گویند (دانشنامه دانش گستر، 1393، ص 851). به دیگر سخن، کتیبه اسمی عربی است که به مفهوم سنگ نوشته، کتابت، نوشته خطی، اهداییه، تقدیم نامه، نوشته ای بر بدنه کوه یا تخته سنگ، حاشیه دور سر در عمارت ها، دیوار مساجد، آرامگاه ها و بقعه ها، گوشه های پارچه ای همچون سفره، بیرق، جامه، جامه خانه کعبه، زرین پوش اسب، پوشش تکیه ها و اماکن متبرکه آمده است (راهپیما، 1392، ص 33).

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در استان البرز و خارج از آن تعدادی کتیبه تاریخی متعلّق به قرون میانی دوره اسلامی به چشم می خورد که روایتگر دیرپایی تاریخ و فرهنگ کتابت در این استان است.

 از آن جمله، دو لوح آهنی با کتیبه های کوفی متعلق به درهای قدیمی آستان حضرت عبدالعظیم حسنی و برج طغرل (مقبره ابراهیم خَوّاص صوفی مشهور قرن سوم هجری قمری)  است که آنها را دو چهره شیعی متعلق به استان البرز یعنی جمال الدین عبدالصمد و عبدالوهاب هشتجردی (هشتگردی) فرزندان دهخدای فخرآور هشتجردی در قرن ششم هجری قمری تدارک دیده اند. این دو اثر ارزشمند به ترتیب در موزه آستان حضرت عبدالعظیم و موزه هنر میشیگان (آمریکا) نگهداری می شوند (خامه یار، 1395، ص 152).

 

رییس جمال الدین عبدالصمد هشتجردی از شخصیت های مذهبی و اجتماعی شیعه در قرن ششم هجری قمری است که ریشه در هشتگرد (مرکز شهرستان ساوجبلاغ) دارد. او به همراه پدرش که مستوفی ری بود، با اسماعیلیان الموت درگیری مسلحانه و عقیدتی داشت.

عبدالجلیل قزوینی رازی متکلم و فقیه شیعه در قرن ششم هجری قمری، در معرفی خواجگان و روسای شیعه، از او با عنوان «جمال الدین عبدالصمد غازی شهید رحمت الله علیه» یاد کرده و در کتاب «نقض» در این باره نوشته که «ابو اسحاق صاحب خراج ملاحده» نیز «که ملحد شد» به وسیله «امیر قایماز... به گفت جمال الدین عبدالصمد شیعی رحمت الله علیه» کشته شد.

آن گونه که به نظر می رسد، جمال الدین عبدالصمد در نهایت به شهادت رسیده اما منابع تاریخی درباره چگونگی شهادت او مطلبی نگفته اند (رازی قزوینی، 1358، ص 130، 223). منتجب الدین رازی از نویسندگان شیعه در قرن ششم هجری قمری، در ردیف 319 کتاب الفهرست با عنوان «الرییس عبدالصمد بن فخرآور الهشتجردی: دَیِّن، فاضل» از او نام برده است (رازی، 1366، ص 93، 329).

 

منابع: خامه یار، احمد، «دو لوح آهنی کتیبه دار متعلّق به مقابر ری از سده ششم هجری»، فصلنامه پیام بهارستان، دوره دوم، سال 9، ش 28، پاییز و زمستان 1395؛ دانشنامه دانش گستر (تک جلدی)، زیر نظر کامران فانی، محمّدعلی سادات، تهران، دانش گستر روز، 1393؛ رازی قزوینی، نصیرالدین ابوالرشید عبدالجلیل، بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضایح الروافض معروف به نقض، تصحیح میرجلال الدین حسینی ارموی (محدّث)، تهران، انتشارات انجمن آثار ملّی، 1358؛ رازی، منتجب الدین علی بن بابویه، الفهرست، تحقیق و مقدمه: سید جلال الدین محدث ارموی، به کوشش محمد سمامی حایری، زیر نظر سید محمود مرعشی، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، 1366؛ راه پیما، غلامرضا، «بررسی کتیبه های تاریخی ایران»، مجله نامه بهارستان، ضمیمه ش 2 (ویژه نامه کتیبه)، زمستان 1392.

انتهای پیام/ب

منبع: فارس

کلیدواژه: البرز پژوهی حسین عسکری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۱۸۲۴۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیکر مطهر شهید گمنام عصر روز جمعه مورد استقبال مردم رفسنجان قرار می‌گیرد

سرهنگ محسن جمال‌زاده عصر ۱۰ اردیبهشت در نشست خبری با تشریح برنامه‌های حضور شهید گمنام در رفسنجان و انار اظهار کرد: پیکر مطهر شهید گمنام پس از حضور در یادواره شهدای انار و مراسم دعای ندبه کوهبنان، عصر روز جمعه ۱۴ اردیبهشت مورد استقبال مردم رفسنجان قرار می‌گیرد.

وی افزود: اولین مکان حضور پیکر مطهر به میزبانی هیأت دانش‌آموزی دختران حاج قاسم در محل حسینیه شهید زینلی رفسنجان است و یادواره‌های شهدای لطف‌آباد انار و شهر کشکوییه نیز عصر همان روز به عطر شهدا عطرآگین می‌شود.

دبیر ستاد استقبال از شهید گمنام در رفسنجان بیان کرد: تجمع هیئت‌های مذهبی در محل امامزاده سید غریب رفسنجان به مناسبت شهادت امام صادق علیه‌السلام، یادواره شهدای عیش آباد و مراسم عزای امام صادق علیه‌السلام در روستای داوران نیز جمعه شب میزبان پیکر مطهر شهید گمنام خواهند بود.

جمال‌زاده بیان کرد: پیکر مطهر شهید جمعه‌شب در محل حسینیه نخل قرار دارد و در این مکان ویژه برنامه‌های مناجات‌خوانی توسط هیأت کربلا در نظر گرفته شده است.

وی افزود: صبح روز شنبه، ۱۵ اردیبهشت ماه مردم شهیدپرور خطه نوق در مسیر کاروان صادقیه و امامزاده سید جلال الدین اشرف پذیرای پیکر مطهر خواهند بود.

جمال‌زاده یادآور شد، مراسم تشییع پیکر شهید گمنام عصر روز شنبه از ساعت ۱۵ از محل میدان شهید سلیمانی به سمت میدان ابراهیم برگزار و پیکر مطهر در جوار حسینیه نخل به خاک سپرده می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان کرمان کرمان