به نقل از «فارس»

پروژه‌های عمرانی همیشه قربانی کسری بودجه شده‌اند/ روش تامین مالی پایدار پروژه‌ها از مسیر بازار سرمایه

تاریخ انتشار: ۲۱ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۲۸۲۹۰۰

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، یکی از مهم‌ترین موضوعات لوایح بودجه سالیانه، بودجه پروژه‌های عمرانی است که میزان آن با توجه به تعداد پروژه‌های نیمه‌کاره کشور و پروژه‌های آتی، به شدت اندک است. از طرف دیگر با مدل اختصاص بودجه به پروژه‌های عمرانی، عمدتا شاهد کیفیت پایین در این پروژه‌ها و ناتمام ماندن عمده پروژه‌های عمرانی به دلیل تاخیر در تخصیص منابع هستیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رویکردی که کشورهای پیشرفته دنیا، سال‌ها قبل و با مدل‌های بسیار پیشرفته از طریق بازار سرمایه، به تامین مالی پرداختند.

میثم بیات کارشناس بازار سرمایه و مدیر تامین مالی شرکت اکتشاف و تولید تاسیسات دریایی در گفتوگو با خبرگزاری فارس درباره این موضوع، ابتدا به به معایب کسری بودجه و تاثیر آن بر بازارهای مالی اشاره کرد و گفت: اولین نکته‌ای که در بحث کسری بودجه جلب توجه می‌کند، تغییر سیاست‌های پولی بانک مرکزی و خلق نقدینگی بدون پشتوانه برای حقوق و دستمزد کارکنان دولتی است؛ هر چند دولت‌ها از این شیوه خلق نقدینگی دوری می‌کنند ولی اگر کسری بودجه و ناترازی منابع دولت را مجبور کند، پایه پولی را افزایش می‌دهند. اولین تاثیر کسری بودجه، تورم است؛ وقتی دولت خلق نقدینگی می‌کند، موجب تورم می‌شود. اثر تورم باعث می‌شود که خود بازارهای مالی نیز متورم شوند، متعاقبا بعضی از بازارها نیز به سمت بالا رفتن حرکت می‌کنند، این بالا رفتن در واقع به خاطر اتفاقات مثبت اقتصادی نیست و اثر تورمی دارد.

مدیر تامین مالی شرکت اکتشاف و تولید تاسیسات دریایی درباره اثر تورمی کسری بودجه بر نوسانات بازار سرمایه اظهار داشت: در اثر تورمی، بازارهای سرمایه به این سمت می‌روند که حبابی شوند. قیمت‌ها افزایش غیر واقعی خواهند داشت و از روش عادی خود دور می‌شوند. این اتفاق بسیار منفی است.

وی ادامه داد: در زمان کسری بودجه، بعضی از پروژه‌های شرکت‌های تولیدی نیز به نتیجه نمی‌رسد. این موضوع، اثر منفی روی شرکت‌های بورسی خواهد داشت. همچنین پروژه‌های عمرانی نیز به همین نحو است. به خاطر جنبه‌های بسیار زیادی که اثر کسری بودجه در بازارهای پول و سرمایه دارد، بهتر است دولت به سمت خلق پول نرود.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: دولت نباید برای جبران کسری بودجه بیاید پول بدون پشتوانه منتشر کند. باید بیاید تا جایی که ممکن است بیاید اوراق بهادار منتشر کند و در بازار اوراق بدهی و یا این‌که بیاید بازار سرمایه را رونق بدهد و از طریق بازار سرمایه بتواند پروژه‌های خود را تأمین مالی کند. همچنینی این نقدینگی تنها در بازار سرمایه و تولید سرریز نخواهد شد و به بازارهایی مثل طلا و ارز نیز خواهد رفت که موجب تورم بیشتر می‌شود که اتفاق منفی برای اقتصاد است.

بیات با اشاره به راهکار جایگزین خلق پول با فشار تورمی بسیار پایین‌تر برای جبران کسری بودجه گفت: دولت نباید برای جبران کسری بودجه به خلق نقدینگی روی بیاورد. دولت باید تا جایی که ممکن است اوراق بهادار منتشر کند و در بازار اوراق بدهی به جذب نقدینگی لازم برای تعادل بودجه روی بیاورد. همچنین با رونق بخشی به بازار سرمایه می‌تواند دارایی‌های مازاد خود را به فروش برساند و یا از طریق بازار سرمایه بتواند پروژه‌های عمرانی خود را تأمین مالی کند.

وی درباره راهکارهای تامین مالی غیردولتی پروژه‌های عمرانی افزود: در بحث کسری بودجه، پروژه‌های عمرانی همیشه قربانی کسری بودجه شده‌اند. پروژه‌هایی که هم باعث اشتغال‌زایی شده‌اند و هم در رشد مصرف صنایع دیگر مانند فولاد و سیمان تأثیر دارند. برای تامین مالی پروژه‌های عمرانی باید به سمت منابع غیربودجه‌ای رفت. مدل‌های مختلفی در این بخش وجود دارد. استفاده از مشارکت عمومی خصوصی مدل مناسبی است. همچنین از طریق بازار سرمایه به دوروش مبتی بر سهام یا اوراق قرضه نیز می‌توان پروژه‌های عمرانی را تامین مالی کرد.

این کارشناس بازار سرمایه درباره روش بهینه تامین مالی پروژه‌های عمرانی بدون مقروض کردن دولت، اظهار داشت: اگر ما بتوانیم منابع عمومی و منابع خرد را از طریق روش‌های مبتنی بر سهام و روش‌های مشارکتی جمع‌آوری کنیم، مدل بهینه است. باید سرمایه‌های مردم را به شکل غیر بدهی و به شکل مشارکتی جمع کنیم تا دولت در انتها مقروض نشود. روش بهینه بدون مقروض کردن دولت، تامین مالی به روش‌های مبتنی بر سهام است. مدل اول این تامین مالی به این صورت است که یک سری پروژه‌های عمرانی پربازده و سودده هستند؛ از طرف دیگری یک سری پروژه‌ها سود آن‌ها کمتر است. به همین دلیل بایستی یک پرتفویی از این پروژه‌ها در نظر بگیریم که در کل پروژه سودده شود. روش‌هایی برای سودده کردن این پروژه‌ها نیز وجود دارد.

بیات در ادامه با اشاره به لزوم سرمایه‌گذاری غیرمستقیم مردم در این نوع صندوق‌های سهام پروژه افزود: مطمئنا این پروژه‌های عمرانی در ابتدا سودی ندارند که پرداخت کنند و هنوز پروژه به بهره‌برداری نرسیده است که بخواهند سودی به افراد پرداخت کنند، بنابراین عموم مردم نباید به صورت مستقیم در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند و بایستی برای آن یک ابزار واسطه‌ای تعریف کنیم. صندوق‌های با درآمد ثابت می‌توانند این وظیفه را بر عهده بگیرند. صندوق‌های با درآمد ثابت، بیست درصد از منابع خود را باید به سهام اختصاص بدهند. مابقی به صورت اوراق بدهی خریداری می‌شود که می‌توان در این قسمت بخشی را به عنوان سهام پروژه‌های عمرانی خریداری و در سود کلی پرتفوی پروژه‌ها به صورت بلندمدت شریک باشند.

مدیر تامین مالی شرکت اکتشاف و تولید تاسیسات دریایی در پایان با اشاره به لزوم استفاده از منابع صندوق‌های بزرگ کشوری در پروژه‌های بلندمدت عمرانی با سود مناسب از طریق بازار سرمایه گفت: یکی دیگر از منابع موردنظر برای جذب در این صندوق سهام پروژه، صندوق‌های بزرگ کشوری از جمله صندوق‌های بازنشستگی، صندوق‌های شرکت‌های بیمه‌ای و شرکت‌هایی با برنامه‌ریزی بلندمدت برای منابع خود، هستند. منابع در کشور وجود دارد و با تشکیل این صندوق‌ها و تعریف سازوکار مشخص قابیلت تامین مالی وجود دارد. نکته مهم این صندوق‌ها، اعطای مالکیت پروژه به سهام‌داران این پرتفوی پروژه‌های عمرانی است.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: بازار سرمایه کسری بودجه پروژه های عمرانی تامین مالی طریق بازار سرمایه پروژه های عمرانی پروژه ها خلق نقدینگی تامین مالی کسری بودجه صندوق ها اثر تورم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۲۸۲۹۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مروری بر بودجه در سال ۱۴۰۳؛ دست دولت در جیب مردم برای جبران کسری!

آفتاب‌‌نیوز :

هیرش سعیدیان- پس از مدت‌ها تاخیر غیرمعمول، دولت سیزدهم بخش دوم قانون بودجه ۱۴۰۳ را  که شامل جداول و ضمائم منابع شرکتی نیز می‌باشد، منتشر کرد.

۳ میلیون و ۷۴۱ هزار میلیارد تومان جمع منابع در نظر گرفته شده بودجه سال جاری است. حمیدرضا حاجی بابایی، رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس برای بودجه دولت در سال ۱۴۰۳ قریب ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری پیش‌بینی نمود، برخی کارشناسان مانند مهدی پازوکی چنین پیش‌بینی‌هایی را «بیش از حد خوشبینانه» ارزیابی کرده‌اند. کسری بودجه که در اثر افزایش هزینه‌های دولت ایجاد می‌شود، یکی از علل اصلی رشد تورم در جامعه است.

 وضعیت ناامید کننده بیمه ایران و ماشین سازی تبریز

بر اساس جدوال پیوستی،  شرکت ماشین‌سازی تبریز که زمانی یکی از شواحد‌های های موفق و صادر کننده نمونه صنعتی ایران محسوب می‌شد، در سال ۱۴۰۳ جزء شرکت‌های سر به سر و بدون سود طبقه بندی شده است، درآمد و هزینه‌های این شرکت به شکل برابر معادل ۸۰۵ میلیارد و ۶۴۰ میلیون تومان است.

در حالی که شرکت‌های خصوصی بیمه کشور نیز در سال‌های اخیر اغلب در ترازنامه خود سود‌های قابل قبولی شناسایی کرده‌اند، وضعیت بزرگ‌ترین شرکت بیمه کشور چندان نویدبخش به نظر نمی‌رسد.

در جداول بودجه، درآمد شرکت سهامی بیمه ایران به عنوان تنها بیمه دولتی کشور، ۷۳ هزار و ۵۱۲ میلیارد و هزینه‌های آن حدود ۷۳ هزار و ۴۱۲ میلیارد برآورد شده است. با توجه به زیان انباشته شرکت به نظر می‌رسد این مجموعه جزء شرکت‌های زیان‌ده به حساب آید، اخیراً مدیرعامل بیمه ایران پس از ماه‌ها اعتراض و انتقاد کارشناسان از سمت خود برکنار شد.

شرکت راه آهن درگیری داخلی و زیان گسترده

اخیراً ۵ تشکل اصلی صنفی شرکت‌های خصوصی پیمانکار و دخیل در صنعت راه آهن ج. ا در نامه‌ای ۷ صفحه‌ای از نحوه مدیریت سید میعاد صالحی مدیرعامل این نهاد انتقاد کرده و وی را مسئول زیان و افت عملکرد قابل توجه رجا معرفی کردند. یک منبع آگاه در گفتگو با آفتاب‌نیوز، توقف اولین قطار ترانزیتی از افغانستان به ترکیه و عدم صدور اجازه عبور برای آن را نیز به اختلافات داخلی در راه آهن نسبت داد.

در جداول بودجه ۱۴۰۳ علی رغم انحصار شرکت راه آهن، برای این شرکت حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان زیان پیش بینی شده است.

بودجه باشگاه پرسپولیس چند برابر استقلال

در بودجه سال جاری، هزینه‌های باشگاه استقلال ۶۹ میلیارد و ۵۰۰ میلیون و درآمد‌های آن ۷۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون محاسبه شده است. در واقع این باشگاه هیچ سودی ندارد. باشگاه استقلال اخیراً با اجبار دولت به هلدینگ سرمایه گذاری خلیج فارس  واگذار شد. با توجه به اینکه سهامدار عمده این مجموعه شرکت‌های سهامی عدالت و صندوق بازنشستگی نفت هستند، در واقع از این پس، پول قرارداد بازیکنان از جیب سهامداران عدالت و بازنشستگان نفت پرداخت خواهد شد. پرسپولیس نیز به یک کنسرسیوم بانکی واگذار شد.

دولت به بهانه آنکه خریداران خصوصی «اهلیت ندارند» از واگذاری این دو باشگاه پرطرفدار به بخش خصوصی خودداری کرد.

در قانون بودجه ۱۴۰۳ منابع و هزینه‌های باشگاه پرسپولیس، اما چند برابر باشگاه استقلال در نظر گرفته شد. برابر جدوال بودجه ۱۴۰۳  منابع و هزینه‌های این باشگاه به شکل تقریباً برابر ۴۲۷ میلیارد تومان  است.

خبرگزاری ایرنا با ۸۳ میلیارد تومان درآمد و ۴۵۲ میلیارد هزینه جزء  شرکت‌های با درصد بالای زیان‌دهی به نظر می‌رسد. از ایرنا زیان‌ده‌تر، صداوسیما جمهوری اسلامی است که تنها ۶۶۰۰ میلیارد درآمد و بیش از ۲۷ هزار میلیارد تومان هزینه دارد.

بانک مسکن نیز حدود ۵۲ هزار میلیارد تومان درآمد و بیش از ۵۳ هزار میلیارد تومان هزینه دارد که این بانک را به تنها بانک زیان‌ده دولتی (به ادعای  قانون بودجه) بدل ساخته است.

بودجه ناچیز برنامه ترک اعتیاد و اطفاء حریق جنگل‌ها

مبلغ سرمایه‌گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته ۱۰ هزار میلیارد تومان است. برخی مبالغ در بودجه سال جاری به شکل معناداری ناچیز در نظر گرفته شده‌اند. برای مثال کل بودجه برنامه ترک اعتیاد معتادان مواد مخدر و روانگردان و بیمه پایه سلامت مرتبط با آن تنها حدود ۲۰ میلیارد تومان است. در حالی که بر اساس آمار‌ها حداقل ۵ میلیون معتاد در کشور وجود دارد.

حق بیمه پایه سلامت زندانیان و خانواده آن‌ها نیز تنها حدود ۲۷ میلیارد تومان است.  بودجه در نظر گرفته شده برای پیشگیری و اطفاء حریق جنگل‌ها و مراتع نیز کمتر از ۶ میلیارد تومان است. اجرای طرح مقابله با بیابان‌زدایی و کانون‌های بیابان زا نیز تنها ۵۵۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بودجه در اختیار دارد.

این در حالی است که در لایحه پیشنهادی دولت تنها بودجه سازمان تبلیغات ۵ هزار و ۲۶ میلیارد در نظر گرفته شد. نهاد‌های جامعه المصطفی العالمیه و نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه نیز هر کدام بیش از ۱۴۰۰ میلیارد تومان بودجه دریافت کردند.