به نقل از «ایران آنلاین»

سیل در روی زمین و تشنگی زیر زمین

تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۳۰۳۵۲۵

بررسی‌های علمی نشان می‌دهد 450 شهر و 8 هزار و 560 روستای کشور در معرض سیل هستند. تنها در 6 ماهه اول امسال استان‌های مختلف تجربه 160 مورد بارش سنگین را داشته‌اند که 95 مورد به سیلاب تبدیل شده و در ماه جاری نیز سیل در بسیاری از استان‌های جنوبی از جمله خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان جاری شد و علاوه بر خسارت جانی و مالی، حتی شاهد ورود آب به واحدهای مسکونی بودیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 شکی نیست این آخرین سیلاب‌ها نخواهد بود و در ماه‌ها و سال‌های پیش رو بازهم با سیلاب روبه‌رو خواهیم شد. آمارها نشان می‌دهد کشور ما از سال 1330 تا پایان تابستان سال‌جاری با 7200 سیل کوچک و بزرگ مواجه شده اما براستی چقدر از این سیلاب‌ها درس گرفته‌ایم و در مدیریت ریسک سیل موفق عمل کرده‌ایم؟
احتمال وقوع سیل در 96 درصد جغرافیای ایران
  «ابوالقاسم حسین‌پور» مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به «ایران» می‌گوید: بررسی سیل خیزی نقاط مختلف کشور نشان می‌دهد ما بجز 4 درصد از وسعت کشور که احتمال وقوع سیل نداریم در مابقی نقاط همواره با سیلاب‌های کوچک، متوسط، بزرگ و خیلی بزرگ روبه‌رو هستیم و 28 درصد مساحت کشور هم در معرض سیلاب‌های با شدت زیاد و احتمال تخریب بالا قرار دارند. از دهه 30 تا پایان شهریور سال‌جاری بیش از 7 هزار و 200 مورد سیل کوچک،متوسط و بزرگ در کشور اتفاق افتاده است. از این تعداد سیل 12سیلاب در ابعاد بزرگ تخریب و ویرانگری قرار داشته است. سیل بهار 98 لرستان از این دست بوده و حالا اگر به سال‌های قبل برگردیم هم باید به سیل سال 66 میدان تجریش تهران در حوضه آبریز دربند - گلابدره اشاره کنیم که متأسفانه بر اثر آن بیش از 300 نفر جان باختند و سنگ چهار تکه میدان تجریش یادگاری از این سیل ویرانگر است. وی می‌افزاید: البته وقوع سیلاب را نمی‌توان با تقسیمات جغرافیایی مرزبندی کرد ولی در مجموع بخشی از حوضه‌های آبریز استان‌های شمالی مانند گلستان، مازندران، گیلان، استان‌های غربی و جنوبی مانند ایلام، لرستان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، بوشهر، هرمزگان، بخش‌های از سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، فارس، خراسان جنوبی و حتی حوزه بالادست مشرف به تهران از مناطقی از کشور هستند که بیشتر در معرض تهدید به سیلاب هستند. حسین‌پور می‌گوید: دانش همزیستی با سیلاب از سالیان دور با فرهنگ ایرانیان عجین بوده که نمونه آن را در سازه‌های قدیم پلدختر می‌توانیم ببینیم که البته این مسأله در سال‌های بعد در توسعه این شهر رعایت نشد. این در حالی است که همزیستی با سیلاب ما را به ایمن‌سازی و بهره‌برداری از سیلاب بدون خطر می‌رساند. به گفته وی، در مجموع 9100 نقطه جمعیتی کشور شامل 450 شهر و 8650 روستا در معرض سیل هستند. وی معتقد است، هرچند جلوی وقوع سیل را نمی‌توان گرفت اما می‌توان با برخی اقدامات مانند آبخیزداری، شدت خسارت‌های آن را کاهش داد و از این طریق در شرایط اقلیم خشک و کم آب ایران در راه تقویت تولید و پایداری و استمرار فعالیت‌های کشاورزی و حفظ سکونتگاه‌ها، بویژه در روستاها از فرصت سیلاب استفاده کنیم. واقعیت این است که ما در روی زمین با وضعیت سیلابی مواجه هستیم و در زیر زمین تشنه و کم آب هستیم و آبخیزداری می‌تواند حلقه واسطه بین این دو تا باشد تا از تهدید سیل به‌عنوان فرصت استفاده کنیم. وی در پاسخ به اینکه آبخیزداری تا چه حد می‌تواند به کمک ما در مقابله با سیل بیاید، توضیح می‌دهد: حوزه‌ای که در آن عملیات آبخیزداری به‌طور کامل اجرا می شود نسبت به حوزه‌ای که این عملیات در آن اجرایی نشده حداقل می‌تواند 32 درصد از وقوع سیل پیشگیری کند و زمان تمرکز و اوج سیل را 18 دقیقه به عقب بیندازد که این وقت طلایی برای ما می‌تواند باشد و به عبارت دیگر حجم سیل را تا 50 درصد و خسارت را تا 70 درصد کاهش دهد. وی با اشاره به اینکه با توجه دولت از سال گذشته در11استان که با سیلاب روبه‌رو بوده‌اند اجرای طرح‌های آبخیزداری سرعت گرفته می‌افزاید: البته اجرای طرح‌های آبخیزداری را نباید با مرزهای جغرافیایی و سیاسی جدا کرد به‌عنوان مثال سیل اخیر خوزستان نشأت گرفته از سیلاب‌های 7 استان بالادست آن ازجمله لرستان و ایلام بود.
 بهانه‌ای برای غافلگیری نیست
 خوزستان یکی از استان‌هایی است که در چند هفته اخیر با بحران سیلاب روبه‌رو شد و وقوع این پدیده طبیعی در این استان مشکلات بزرگی برای مردم به‌وجود آورد. هر چند مسئولان استان از قبل از وقوع این سیلاب اطلاع داشتند اما باز هم اعلام شد حجم بالای سیلاب موجب بروز مشکلات بوده و به نوعی استان را غافلگیر کرده است. «حمیدرضا خدابخشی» کارشناس حوزه آب در خوزستان می‌گوید: اصولاً با دانش امروزی و آگاهی‌های ما نسبت به رفتار سیل در جای‌ جای کشورمان دیگر غافلگیری در سیل معنا ندارد. ما هم از تجربه سیل‌های قبلی درس گرفته‌ایم و هم بلدیم در مقابله با سیلاب چه کنیم اما دلمشغولی مسئولان بیشتر مدیریت بحران است تا مدیریت ریسک سیل! یعنی ما به جای اینکه پیشگیری کنیم می‌گذاریم حادثه اتفاق بیفتد و بحران درست کند سپس بحران را می‌خواهیم مدیریت کنیم. این در حالی است که مدیریت ریسک کار بسیار کم هزینه‌تر از مدیریت بحران است. علم امروزی می‌گوید ما باید خود را با طبیعت و سیل که یک پدیده طبیعی است انطباق دهیم و تاب‌آوری زیرساخت‌ها و شهر‌ها  را در مقابل آن بالا ببریم . اما ما به بهانه کنترل سیل به سمت ساخت بیشتر سد‌ها می‌رویم که در بیشتر موارد ما را به هدف اصلی نمی‌رساند. نمونه بارز این مسأله سد گتوند است. وی می‌افزاید: ما باید رفتارهایمان را با طبیعت تغییر دهیم ما می‌رویم در «خانه رودخانه» که حریم به آن گفته می‌شود خانه می‌سازیم خب باید منتظر واکنش طبیعی رودخانه باشیم همان‌طور که اگر کسی به حریم خانه ما تجاوز کند واکنش نشان می‌دهیم . کار دیگری که ما برای کاهش خسارت سیل می‌توانیم انجام دهیم گسترش بیمه محصولات کشاورزی است به هر جهت در یک منطقه‌ای که ممکن است هر 10 سال یکبار سیل بیاید ما ناگزیریم در این منطقه کشاورزی کنیم ولی اگر این منطقه تحت پوشش بیمه باشد دیگر کشاورز ما دچار خسارت خانه خراب کن نمی‌شود. اگر بخواهیم در مورد سیلاب خوزستان هم صحبت کنیم باز هم باید به بحث عدم انطباق شهرسازی با سیلاب بپردازیم. ما شهری ساخته‌ایم به‌نام اهواز که به‌دلیل عدم رعایت مهندسی شهری در کنار خیابان‌ها جوی ندارد به‌همین دلیل تاب‌آوری آن در مقابل سیل پایین است و با هر بارش کوچک، خیابان تبدیل به استخر می‌شود و این به نقص طراحی محیط شهری ما برمی گردد. وی تأکید می‌کند ما اگر مدیریت منابع‌مان را به سمتی هدایت کنیم که به نفع مردم و طبیعت باشد شاهد این اتفاقات نامیمون نخواهیم بود. این در حالی است که «امید بن عباس» مدیریت بحران خوزستان به «ایران» می‌گوید: سیل خوزستان بخوبی مدیریت شده و با اجرای طرح‌های کوتاه مدت در اهواز و دیگر شهر‌های استان مدت زمان بروز بحران سیل و ماندگاری آب در خانه‌ها از 10 روز سال گذشته به دو روز کاهش یافته است. وی می‌افزاید: به‌دنبال سیل سال گذشته در خوزستان بسیاری از مناطق مشکل زا شناسایی و رفع مشکل شد. به گفته وی، بارش 170 میلیمتر بارش در ماهشهر حجم بالایی از روان آب به راه انداخت که با توجه به میانگین بارش سالانه خوزستان بسیار زیاد بوده است.
 حریم و بستر رودخانه‌های لرستان آزاد نیست
 لرستان استان دیگری است که در جریان سیل بهار سال 98 متحمل 12 هزار میلیارد تومان خسارت شد. «گودرز امیری» معاون استاندار لرستان می‌گوید: سیل سال گذشته لرستان یک سیل بی‌سابقه بود و می‌توان گفت با اقداماتی که پس‌از وقوع سیل سال گذشته در استان انجام شد در صورت تکرار این سیلاب خسارتمان به این حد نمی‌رسید.
وی می‌افزاید: با حمایت دولت 4500 میلیارد تومان برای کمک بلاعوض، تسهیلات به سیلزدگان و مرمت و نوسازی زیرساخت‌ها هزینه شد اما اگرخسارت‌ها به‌طور کامل جبران نشود با سیل‌های بعدی باید چند برابر هزینه کنیم. وی تأکید می‌کند: آنچه در حال حاضر ما را نگران می‌کند ساخت و سازهایی است که مردم سال‌های سال است در حریم و بستر رودخانه انجام داده‌اند و قطعاً آزاد‌سازی و انتقال آنها هم زمانبر و هم هزینه بر است. از سوی دیگر متضمن حضور پررنگ وزارت نیرو و قوه قضائیه است. در صورت توجه ملی به این مسأله، چالش پیش روی لرستان می‌تواند در یک دوره 5 ساله مرتفع شود. وی گفت: یکی از تجربیات ارزشمند این سیل اعتماد بیش‌از پیش مردم به هشدارهای سیل بوده که دستاورد کمی نیست. از سوی دیگر به‌دنبال وقوع این سیل در استان، بسیاری از نقاط آسیب پذیر در مقابل سیل شناسایی و اصلاح شد. ما در شهر‌های پلدختر و معمولان دیوار حفاظتی کشیده‌ایم که گام بزرگی برای کنترل سیلاب است. .


 

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: سال گذشته سیلاب ها وقوع سیل سیل سال روبه رو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۳۰۳۵۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۱۷ گروه ارزیاب خسارت سیل اصفهان را برآورد می‌کنند

 مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان ر حاشیه جلسه بررسی آسیب‌های وارد شده به شهرستان کاشان ناشی از سیلاب روز گذشته گفت:به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای، جهاد کشاورزی و شهرداری‌ها اعلام شد که ارزیابی خسارت را انجام دهند، دستگاه‌های یادشده در مدت سه روز باید ارزیابی خود را ارائه کنند.

منصور شیشه فروش  افزود: عوامل امدادی ازجمله شهرداری، آتش نشانی، هلال احمر، نیروی انتظامی، آب و فاضلاب و تیم‌های مدیریت بحران در مناطق و دهیاری‌ها فعال بودند و از روز گذشته ۴ اردیبهشت تا پایان صبح امروز شبانه روزی خدمت رسانی کردند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان بیان کرد:تخلیه آب از منازل مسکونی، معابر و مسیل‌ها در حال انجام است، باید علت بروز حادثه ریشه یابی شود تا از بروز حادثه‌های مشابه جلوگیری کنیم، این منطقه نیمه خشک و خشک و مستعد سیلاب است و شهرداری‌ها باید طرح جمع آوری و هدایت آب‌های سطحی را تهیه کرده و سیل بند‌ها تقویت شود و مسیل‌ها و آبراهه‌ها بازگشایی شود.

شیشه فروش گفت:در بحث جبران خسارت در بخش کشاورزی سیاست دولت این است که بیمه باید پرداخت کند چراکه سال گذشته هزارو۸۰۰ میلیارد ریال غرامت بیمه کشاورزی در استان اصفهان پرداخت شد.

او افزود: صندوق خسارت ساختمان‌ها از حوادث طبیعی در کشور تاسیس شده و بنیاد مسکن موظف شد خانه‌های مسکونی که خسارت دیده اند را ثبت سامانه کرده تا صندوق یادشده جبران خسارت کند.

شیشه فروش تصریح کرد: در خصوص خسارت‌های وارد شده به تاسیسات زیربنایی اداره کل راه و شهرسازی موظف شد بازسازی مسیر‌ها و راه‌ها را انجام دهد و خسارت‌ها به زیرساخت‌های شهری و روستایی را جمع بندی کند تا از منابع اعتباری دولت جبران خسارت شود.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان بیان کرد: بسته بودن مسیر طبیعی رودخانه‌ها از عوامل تشدید سیل است، با ساخت و ساز در حریم و بستر رودخانه‌ها باید مقابله شود در مسیر رودخانه‌های گازرگاه و حیدر کاشان تصرفاتی در حریم رودخانه انجام شده و باید در ارزیابی تیم‌های ارزیاب تتاثیر این ساخت و ساز‌ها در تشدید سیل بررسی شود.

شیشه فروش گفت: اداره کل آب منطقه‌ای در استان و اداره امور آب در سطح شهرستان‌ها باید ساماندهی رودخانه‌ها را انجام دهد.

منبع : ایرنا



وی اظهار کرد: بارش‌های رگباری باران در مقطع کوتاه موجب شد سیلاب و گل و لای از چند حوزه رودخانه‌ای کاشان فعال شود و مسیر رودخانه‌های حیدر و گازرگاه به شکل خاص فعال و از حوزه آبریز قهرود و جوینان و حوزه آبریز پایین دست «دره» سیلاب وارد و در بلوار امام رضا (ع) و محله گازرگاه فین بزرگ و یزدآباد آب جاری شد.

شهرستان کاشان با جمعیت افزون بر ۳۶۴ هزار نفر در فاصله حدود ۲۰۰ کیلومتری شمال اصفهان قرار دارد.

باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان اصفهان